مطالعه پژوهشی با عنوان مرور سیستماتیک پیامدهای بالینی کووید- ۱۹ و استراتژی درمانی آن در گیرندگان پیوند اعضای توپر (COVID‐۱۹ clinical manifestations and treatment strategies among solid‐organ recipients: a systematic review of cases) با همکاری پروفسور داویدیا بولینیانو از دانشگاه مگناگراسیای ایتالیا و اساتیدی از دانشگاه علوم پزشکی شیراز از جمله دکتر امیرعلی مشهدی آقا، دکتر سید علی موسوی و علیرضا هاشم آذر، دکتر نسرین معتضدیان و دکتر امیرهومن هویدایی از دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام و اخیرا در ژورنال بین المللی بیماری های عفونی پیوند ( Transplant infectious disease) منتشر شد.
دکتر هویدایی از اعضای طرح پژوهشی مرور سیستماتیک پیامدهای بالینی کووید- ۱۹ و استراتژی درمانی آن در گیرندگان پیوند اعضای توپر، روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار دانشگاه و آموزش ایرنا با تشریح نتایج این مطالعه گفت: براساس این پژوهش از هر پنج بیمار پیوندی مبتلا به کووید- ۱۹ تقریبا یک نفر از آنها، جان خود را در اثر این بیماری از دست می دهد.
وی با بیان این که کووید- ۱۹ با تعداد قابل توجهی از ابتلا و مرگ و میر به عنوان یک همه گیری جهانی یا پاندمی اعلام شده است، توجه ویژه به علایم بروز بیماری، استفاده از راهبردهای کنترل دارویی (طبق نظر پزشک پیوند) و رعایت توصیه های پیشگیرانه را از مهم ترین مواردی دانست که مبتلایان به کرونا باید رعایت کنند.
وی یادآور شد: هرچند علایم بالینی، یافته های سی تی اسکن و عکس قفسه سینه بیماران پیوندی با سایر مبتلایان به کرونا تفاوت قابل توجهی ندارد، اما نتایج مطالعات نشان می‌دهد که ۱۸ درصد بیماران پیوندی مبتلا به کرونا براثر این بیماری فوت می کنند.
عضو کمیته کارورزی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه داد: بیماران پیوندی برای جلوگیری از پس زدن پیوند، بطور مادام العمر نیازمند دریافت داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی هستند. اگر سیستم ایمنی آنان به میزان کافی سرکوب نشود، علیه آن واکنش نشان داده و در نهایت پیوند را پس می زند. از طرف دیگر، سرکوب سیستم ایمنی بدن منجر می شود که سیستم ایمنی نتواند در انجام وظایف خود، یعنی حفاظت فرد در برابر بیماری ها و عفونت ها، عملکرد لازم را داشته باشد.
هویدایی با یادآوری این که در بین گروه های خاص جامعه، بیماران پیوندی شرایط ویژه و قابل توجهی در برابر ابتلا به عفونت ها دارند، ادامه داد: در این مطالعه تجارب ۵۰ پژوهش در جهان بر روی ۳۳۷ بیمار پیوندی مبتلا به کووید-۱۹ مورد بررسی قرار گرفت. میانگین سنی مبتلایان کمتر از ۵۰ سال و بیش از دو سوم این بیماران مرد بودند.
وی تصریح کرد: بیماران پیوند کلیه با بیشترین میزان، ۵۷ درصد بیماران مورد مطالعه را شامل می شدند و پس از آن بیماران پیوند قلب با ۱۷ درصد در جایگاه دوم قرار داشتند.
این پزشک متخصص همچنین گفت: تغییرات فاکتور آزمایشگاهی سطح CRP، تغییرات تعداد لنفوسیت های خونی و همچنین به طور خاص، در بیماران پیوند کلیه، افزایش کراتینین موارد بسیار مهم مشترک در نمود بیماری در میان این بیماران محسوب می شود.
هویدایی اظهار داشت: هرچند راهکارهای کنترل دارویی موجود، هنوز به طور متقن و ۱۰۰ درصد قابل اتکا نیست، اما جمع بندی کلی منتج از این ۵۰ مطالعه نشان می دهد که قطع یا کاهش گروه دارویی آنتی متابولیت ها که عمده آنها، داروهای آزاتیوپرین و مایکوفنولیک اسید (سل سپت – مایفورتیک) است و از سوی دیگر، تجویز ایمونوگلوبولین وریدی (IVIG) از مهم ترین موارد مورد توافق دانشمندان در نقاط مختلف جهان برای این بیماران بوده است.