این روزها، شاید آفتاب ادبیات و هنر از سوی دیگری طلوع کرده است که نویسندگان بسیاری، قدم بر زمین خاکی گذاشتهاند، به مناسبت این تولدها، به سراغ کتابهای تازه برویم.
راوی اسطورهها
جلال ستاری، محقق و اسطوره پژوه و اندیشمند ایرانی، ۱۶ مرداد ۱۳۱۰ در شهر رشت، متولد شد. مدرک دکترای روانشناسی خود را از دانشگاه سوییس دریافت کرد و یکی از استادان معروف او ژان پیاژه، روانشناس و نظریهپرداز صاحب نام بود. ستاری متاثر از کارل گوستاو یونگ، از روانشناسی فراتر رفت و به مطالعه اسطورهها پرداخت. ستاری در سال ۸۴ به پاس عمری تلاش فرهنگی نشان آفیسیه ( نشان ادب و هنر فرانسه) را دریافت کرد.
او بیش از ۸۰ اثر تالیف و ترجمه در زمینههای اسطورهشناسی، ادبیات نمایشی و نقد فرهنگی انجام داده است که برخی از آنها کتابهای مرجع و شاخص در حوزه و موضوع خود به شمار میروند. چشم انداز اسطوره، زبان رمزی افسانهها، زبان رمزی قصههای پریوار، رمز پردازی آتش، اسطوره و رمز، مجموعه جهان اسطورهشناسی، برخی از ترجمههای مهم او هستند. حالات عشق مجنون، افسون شهرزاد، درد عشق زلیخا، عشق صوفیانه، پژوهش در قصه اصحاب کهف، پژوهش در قصه یونس و ماهی، پژوهشی در قصه شیخ صنعان و دختر ترسا، پژوهشی در قصه سلیمان و بلقیس، گفت و گوی شهرزاد و شهریار نیز برخی از تالیفات این پژوهشگر به شمار میآیند.
کتاب گفتوگو با جلال ستاری، حاصل گفتوگویی طولانی از سال ۱۳۸۷ تا ۱۳۸۹، میان ستاری و ناصر فکوهی است، فکوهی که خود استاد انسانشناسی و متخصص فرهنگ است در این کتاب زمینه آنچه به ساخته شدن ستاری منجر شد را از خاطراتش، بیرون میآورد، دو پژوهشگر در این کتاب فرهنگ ایران را نیز در میان صحبتهایشان بازتعریف میکنند.
گفت و گو با جلال ستاری به کوشش ناصر فکوهی در ۴۶۲ صفحه توسط نشر مرکز منتشر شده است.
نویسنده بنی آدم
محمود دولت آبادی، نویسنده و ادیب، متولد دهم مردادماه سال ۱۳۱۰ است. او در روستای دولت آباد سبزوار به دنیا آمد. او تحصیلات ابتداییاش را در دولتآباد گذراند و بعد از آن به مشهد رفت. دولتآبادی در زمان زندگیاش در مشهد با سینما و نمایش آشنا شد. او برای تکمیل دانش سینماییاش به تهران آمد و در تئاتر پارس مشغول به کار شد. دولت آبادی اولین تجربههای نویسندگیاش را با شرکت در کلاسهای بازیگری آناهیتا تجربه کرد، او در نمایشهای مهمی از برتولت برشت، بهرام بیضایی و اکبر رادی بازیگر بود. دقیقا در همان سالها یعنی حدود دهه چهل شمسی بود که دولت آبادی نوشتن را آغاز کرد. اولین داستان او به نام ته شب سال ۱۳۴۱ در مجلهای در تهران منتشر شد. بعد از انتشار اولین داستانش بود که دولت آبادی به نوشتن روی آورد و این کار را به صورت حرفهای دنبال کرد.
آثار و نوشتههای محمود دولت آبادی را به شش دسته کلی میتوان تقسیم کرد؛ رمان، مقاله، نقد ادبی، نمایشنامه، فیلمنامه و سفرنامه، تا کنون نزدیک به ۴۰ اثر ادبی از وی منتشر شده است.
برخی جوایز ادبی دولتآبادی از این قرارند: جایزه ادبی واو، جایزه ادبیات بینالمللی خانه فرهنگهای جهان برلین، جایزه ادبی هوشنگ گلشیری، جایزه ادبی یان میخالسکی سوییس،نشان شوالیه هنر و ادب فرانسه (۲۰۱۴)
محمود دولتآبادی به رمانهای بلندش شناخته میشود و اثری چند جلدی چون کلیدر و روزگار سپری شده مردم سالخورده یا کارهایی چون جای خالی سلوچ یا سلوک که آثاری بلند اما تک جلدی هستند اما طبعآزمایی دولتآبادی در داستان کوتاه هم خواندنی است.
بنی آدم، مجموعهای از داستانهای کوتاه دولتآبادی است که نثر و سبک این داستانها نسبت به کتاب های قبلی او بسیار متفاوت است. این کتاب فضایی مدرن دارد که برای مخاطب سوال ایجاد میکند. مولی و شازده، اسم نیست، چوب خشک بلوط، برخی از داستانهای این مجموعه هستند.
کتاب بنی آدم نوشته محمود دولتآبادی در ۱۰۷ صفحه توسط نشر چشمه منتشر شده است.
آقای افسانه ساز
هانس کریستین اندرسن (۱۸۰۵-۱۸۷۵) نویسنده، شاعر، نمایشنامه نویس که شاعر ملی دانمارک و پدر افسانه های نو نیز نامیده می شود. او با آمیختن قصه های عامیانه با تخیل خود، ۱۶۸ افسانه نو نوشته است.
هانس کریستین اندرسن نخستین داستانش را در ۲۴ سالگی نوشت و ۵ سال پس از آن با سفر به کشورهای مختلف، با نویسندگان معروفی همچون ویکتور هوگو، والتر اسکات، چارلز دیکنز، الکساندر دوما، بالزاک و برادران گریم آشنا شد. نخستین قصه های اندرسن در سال ۱۸۳۵ و نخستین ترجمه انگلیسی از قصه های او ۱۱ سال پس از آن منتشر شدند. هم اکنون قصه های او به ۱۵۰ زبان دنیا برگردانده شده است و از قصههای محبوب کودکان به شمار میآید. بسیاری از نویسندگان از شیوه آفرینش او الهام گرفتهاند و نسخه های جدیدی از قصههای او نوشتهاند.
دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان، دوم آوریل برابر ۱۴ فروردین، زادروز اندرسن را روز جهانی کتاب کودک نامگذاری کرده، و هر ساله در سراسر جهان جشن گرفته میشود. همچنین جایزه هانس کریستین اندرسن، از سال ۱۹۵۶ به انتخاب بهترین پدیدآورندگان ادبیات کودک، اختصاص یافته است. چهارم آگوست برابر با ۱۴ مرداد ماه، سالروز درگذشت این نویسنده نامدار است.
در ایران آثار اندرسن، بارها ترجمه شده که یکی از کاملترین ترجمههای آن، مجموعه ۱۱۰ قصه از هانس کریستین اندرسن با ترجمه محمدرضا شمس، پریسا همایونروز، از نشر قدیانی است. این مجموعه شامل قصههای مشهوری چون جوجه اردک زشت، دخترک کبریت فروش، لباس جدید امپراتور، جعبه آتش زنه، سرباز سربی، بند انگشتی و... است.
۱۱۰ قصه از هانس کریستین آندرسن، با جلد گالینگور و طراحی جلد کیانوش غریبپور، در ۷۲۷ صفحه، منتشر شده است.