به گزارش روز سه شنبه مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، کاظم خاوازی با حضور در محل دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی با حجت الاسلام سعید رضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی دیدار و گفت و گو کرد.
وی در این دیدار به گستردگی بخش کشاورزی اشاره کرد و اظهارداشت: غذا و تأمین امنیت غذایی به عنوان یک از بخش‌های مهم کشاورزی در شرایط فعلی کشور با توجه به شرایط تحریم و شیوع ویروس کرونا اهمیت بالایی دارد.
وزیر جهاد کشاورزی یادآور شد: هرگاه رشد اقتصادی کشور با توجه به اعمال تحریم‌ها منفی شد، بخش کشاورزی نقش بسزایی در حل این مشکل داشته است.
خاوازی با بیان این که اگر در گذشته به بخش کشاورزی توجه بیشتری شده بود، به وضعیت اقتصادی کشور کمک می‌شد، گفت: به عنوان مثال با توجه به ظرفیت استان سیستان و بلوچستان می‌توانستیم میوه‌های گرمسیری تولید و به کشورهای منطقه صادر کنیم وهمچنین ظرفیت های عظیمی در بخش آبزیان و بیابان در کشور وجود دارد.
وی تأکید کرد: بخش کشاورزی به سندی جامع که همه اجزا و فعالان بخش حوزه کشاورزی در آن نقش‌آفرین باشند و به تحول در این حوزه کمک کنند، نیاز دارد.
وزیر جهاد کشاورزی از شورای عالی انقلاب فرهنگی خواست تهیه و تصویب سند جامع تحول بخش کشاورزی را در دستور کار قرار دهد و قطعاً تدوین این سند خدمت بزرگی به کشور می کند.
خاوازی تصریح کرد: بخش کشاورزی از نفوذ دانش، اطلاعات و فناوری رنج می‌برد چرا که شبکه‌ای برای انتقال این دانش وجود ندارد و افراد تحصیل کرده و بخش کشاورزی هر کدام مسیرهای متفاوت را طی می‌کنند.
وی اظهار داشت: در بخش فناوری کشاورزی از مرحله تولید تا آخرین بخش با مشکلاتی مواجه هستیم که برای رفع این مشکلات تدوین یک سند جامع در بخش کشاورزی ضروری است.
تاکید ۱۱ راهبرد نقشه جامع علمی به توسعه آموزش حوزه تغذیه
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی هم در این دیدار با بیان این که زمینه‌های تدوین سند ملی تحول کشاورزی از قبل وجود دارد، اظهار داشت: اسناد تصویب شده باید جنبه ملی و ناظر بر ظرفیت‌های کشور و یکپارچگی داشته باشد چون گاهی اوقات مشاهده می‌شود اسناد در حوزه‌های خاص متمرکز می‌شود و به مولفه های مهم و موثر توجه نمی کند.
عاملی تأکید کرد: محور اصلی سند ملی تحول کشاورزی دانش‌بنیان، وزارت جهاد کشاورزی باشد چرا که ذی‌نفع در اجرا و نقش آفرینی سند نقش به سزایی دارد.
وی پیشنهاد داد: زمان‌بندی ۶ ماهه برای تهیه سند ملی تحول کشاورزی دانش‌بنیان، با توجه به زمینه قبلی برای تهیه این سند در نظر گرفته شود و ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز با وزارت جهاد کشاورزی برای تهیه این سند همکاری داشته باشد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان این که مطلوب‌گرا بودن باعث رشد می‌شود، گفت: رهبر معظم انقلاب در گام دوم انقلاب اسلامی نیز نگاه مطلوب‌گرا دارند و بر تمدن نوین اسلامی تأکید کره اند و باید در تهیه سند ملی تحول کشاورزی دانش‌بنیان به هفت راهبرد گام دوم توجه شود.
عاملی افزود: با توجه به اهمیت امنیت غذایی و موضوعیت خاص آن تصویب یک سند مستقل در این بخش نیز ضروری است.
وی ادامه داد: جدایی بین دانشگاه و بخش عملیاتی کشاورزی در سایر موارد مانند جدایی بین دانشگاه و صنعت، بازار، خدمات و... نیز وجود دارد که ضرورت دارد دانشگاه در مسیر پاسخگویی به نیازهای جامعه و حل مسایل کشور حرکت کند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی همچنین با بیان این که این شورا خدمات بزرگی در حوزه علم و فناوری و فرهنگ داشته است، گفت: رهبر معظم انقلاب به جایگاه کلیدی شورای عالی انقلاب فرهنگی با وجود دستگاه‌های مجری، مجلس شورای اسلامی، قوه قضاییه و... به عنوان یک نهاد آگاه به مسائل آینده، یکپارچه‌ساز و هماهنگ‌کننده حوزه علم و فرهنگ تأکید دارند.
عاملی به سند نقشه جامع علمی کشور اشاره کرد و افزود: ۱۶ جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی متمرکز بر سند نقشه جامع علمی کشور بوده که خوشبختانه این سند زمینه رشد علم و فناوری کشور را فراهم کرده است.
وی خاطرنشان کرد: در اولویت الف سند نقشه جامع علمی به فناوری‌زیستی، فناوری‌های زیست محیطی، گیاهان دارویی و...همچنین در راهبردهای ۳ و ۷ این سند به اقتصاد دانش بنیان و... تأکید شده است.
وی ادامه داد: همچنین راهبرد ۱۱ سند نقشه جامع علمی کشور به توسعه آموزش‌ها و پژوهش‌های حوزه تغذیه و پیشگیری، به منظور بهره‌مندی ازمواد غذایی سالم و حفظ سلامت جامعه تأکید دارد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه بازنگری سند نقشه جامع با توجه به مطرح شدن مسائل هوش مصنوعی، اقتصاد دیجیتال، صنعت چهار و... ضروری است، گفت: در حال حاضر بازنگری اولویت‌های سند نقشه جامع علمی کشور در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در دست اجراست.
عاملی بر ضرورت استقلال غذایی تأکید کرد و افزود: استقلال غذایی موجب امنیت و آرامش مردم می‌شود و غذای سالم و پاک اهمیت راهبردی و محوری دارد. در دوران شیوع کرونا استقلال غذایی در کشور به خوبی مشاهده شد. این در حالیست که در آمریکا و اروپا شاهد کمبود و در بعضی موارد قحطی مواد غذای بودیم.
وی با بیان این که مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی، ثبات و ادامه‌دار بودن سیاست‌ها را تأمین می‌کند، تصریح کرد: شورای عالی انقلاب فرهنگی آمادگی دارد برای ایجاد یک ظرفیت نظام‌مند در راستای تحقق امور حوزه کشاورزی با همکاری وزارت جهاد کشاورزی، سند ملی کشاورزی دانش‌بنیان را تدوین و تصویب کند تا ظرفیت مالی ماندگاری در این حوزه شکل بگیرد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بر نظام کشاورزی سایبری فیزیکی (ACPS) و کشاورزی چهار که کشاورزی فیزیکی-سایبری است و موجب تحول عظیم و رسیدن به تولید دقیق و اراده شده است، تأکید کرد و افزود: اینترنت همه چیزها (IoE) که موجب اتصال دیوایس‌های هوشمند به همه پدیده‌ها شده است منشاء تحولات مهمی در عرصه‌های متنوع کشاورزی می‌شود که لازم است در سند ملی کشاورزی دانش‌بنیان به تحولات حوزه فناوری توجه کرد.
عاملی تصریح کرد: همچنین برای حل مشکلات در حوزه زیست و فناوری باید سازوکار اطمینان‌بخشی برای آن طراحی شود.
بازنگری سند زیست فناوری در حال انجام است
در ادامه این دیدار ابراهیم سوزنچی کاشانی معاون خط مشی‌گذاری ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: اردیبهشت ماه سال ۹۷ سند زیست فناوری در ستاد نقشه جامع علمی کشور با رعایت این نکته که موضوع تراریخته مراعا باشد، نهایی شد.
وی افزود: بعد از نهایی شدن سند زیست فناوری در ستاد نقشه جامع، سازمان محیط زیست طی نامه‌ای به رئیس جمهور اعلام کرد این سند قبل از ابلاغ نیاز به اصلاحاتی دارد که بازنگری سند زیست فناوری در دستور کار ستاد علم دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار گرفت.
سوزنچی با بیان این که دیدگاه‌ها در حوزه زیست فناوری متنوع و متکثر است، ادامه داد: نظرات انجمن‌ها، پژوهشکده‌ها و... برای تدوین نهایی سند زیست فناوری دریافت شده است.
لزوم تهیه سند جامع کشاورزی
حسن قدسی‌پور معاون نظارت و ارزیابی ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورد بازنگری سند زیست فناوری گفت: طی جلسات متعددی اولویت‌های زیست فناوری استخراج شده است.
وی بر ضرورت تهیه سند جامع کشاورزی تأکید کرد و گفت: در وزارت جهاد کشاورزی بر روی حوزه‌های آب، آبیاری، افزایش بهره‌وری کاشت و... تحقیقاتی انجام و اولویت‌ها و راهبردهای حوزه کشاورزی برای تدوین سند جامع کشاورزی به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه شود.
۵۰۰ فارغ‌التحصیل دکتری حوزه کشاورزی در سال
کامبیز بازرگان معاون وزیر جهاد کشاورزی و رییس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی به ارایه گزارشی از وضعیت مباحث کلان حوزه کشاورزی پرداخت و گفت: با توجه به تغییرات اقلیمی زمین در سال‌های آینده سیاست‌مداران دنیا به موضوع تأمین غذا، امنیت غذایی و کشاورزی توجه ویژه‌ای دارند.
وی در مورد جایگاه بخش کشاورزی در اقتصاد کلان اظهار داشت: سهم ارزش افزوده بخش کشاورزی ۹ درصد تولید ناخالص داخلی است و ۱۷.۸ اشتغال کشور در حوزه کشاورزی است.
معاون وزیر جهاد کشاورزی با بیان این که در ۲۰ محصول کشاورزی جزء پنج کشور برتر دنیا قرار داریم، افزود: در تولید زعفران، زرشک و گلِ محمدی در رتبه اول، در تولید پسته، خرما، زردآلو در رتبه دوم و در تولید سیب، گردو، گیلاس، زیره، بادام، کشمش و انار در رتبه سوم جهانی قرار داریم.
بازرگان با یادآوری این که کشاورزی در دنیا بر چهار پایه اساسی منابع پایه، سرمایه، منابع انسانی و دانش استوار است، گفت: در بخش منابع پایه حدود ۱۱ درصد وسعت کشور، مساحت اراضی در چرخه کشت است که از این مساحت تنها ۱.۲ میلیون هکتار اراضی کلاس یک هستند و همچنین کشور به دلایل شرایط جغرافیایی به طور ذاتی با محدودیت آبی و نزولات آسمانی مواجه است.
وی ادامه داد: در بخش سرمایه متأسفانه هیچ‌گاه بیش از پنج درصد از سرمایه گذاری دولت به بخش کشاورزی اختصاص نیافته است.
رییس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی خاطرنشان کرد: در منابع انسانی چهار میلیون و ۳۰۰هزار بهره‌بردار در حوزه کشاورزی کشور داریم که از لحاظ سنی ۱۶درصد بین ۳۰ تا ۴۰ سال و ۴۷ درصد بین ۴۰ تا ۶۰ سال سن دارند.
معاون وزیر جهاد کشاورزی در خصوص توزیع سطح سواد شاغلین در حوزه کشاورزی گفت: ۳۴درصدی بی‌سواد، ۳۵ درصد تحصیلات ابتدایی، ۲۵ درصد تحصیلات دوره راهنمایی و پیش‌دانشگاهی، ۴.۴درصد مدرک بالای فوق دیپلم در حوزه غیر کشاورزی و ۰.۸ مدرک بالای فوق دیپلم در حوزه کشاورزی هستند.
بازرگان با بیان این که سطح علمی خوبی در حوزه کشاورزی کشور وجود دارد، افزود:در حال حاضر ۶ هزار و ۵۰۰ عضو هیأت علمی صاحب نظر در حوزه دانش کشاورزی داریم که ۲ هزار نفر در مؤسسات وابسته به وزارت جهاد کشاورزی و مابقی در دانشگاه‌های کشور مشغول به کار هستند.
وی افزود: دانشکده‌ها، پژوهشکده‌ها، مؤسسات، آزمایشگاه‌های مجهز، ایستگاه‌ها، مزارع، گلخانه و... در حوزه کشاورزی فعال هستند و سالانه ۵۰۰ فارغ التحصیل دکتری و هزار و ۵۰۰ فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد در حوزه کشاورزی تربیت می‌شود.
معاون وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه برای اثربخشی، توسعه و نفوذ دانش در بخش کشاورزی نیاز به بازاندیشی و توجه بیشتر به بخش کشاورزی داریم، گفت: به عنوان مثال افزایش اعتبارات و امکانات پژوهشی، اصلاح دستورالعمل‌ها و... حائز اهمیت است.
رزیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ادامه داد: متأسفانه با بررسی اسناد بالادستی مشاهده می‌شود که به بخش کشاورزی توجه کمتری شده است.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر به منظور تأمین نیازهای فناورانه حوزه کشاورزی، حمایت از ایجاد مراکز رشد شتاب دهنده، ایجاد و توسعه پارک تخصصی بخش کشاورزی و... در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار دارد.
بازرگان اظهار داشت: از ابتدای سال ۹۹ با توجه به شرایط شیوع کرونا در کشور طی برنامه‌های فشرده‌ای وزارت جهاد کشاورزی موظف شد در رویکردی همه نیازهای فناورانه بخش کشاورزی را احصا کند که به این منظور اولویت‌ها طی فراخوان‌هایی به وزارت علوم، معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور، دانشگاه‌ها و مراکز علمی ارسال شده و همچنین کمیته‌های فناوری با محوریت معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور تشکیل شده است.
معاون وزیر جهاد کشاورزی همچنین گفت: برنامه‌ریزی لازم برای راه‌اندازی اولین پارک علم و فناوری تخصصی کشاورزی در کرج به منظور فراهم کردن شرایط تولید محصولات فناورانه انجام شده است.