به گزارش ایرنا، مصطفی معین روز چهارشنبه در نشست خبری آنلاین افزود: مدیریت بحران از جمله کرونا یک مدیریت علمی، انقلابی، جدی و کارشناسانه می خواهد باید از همه پتانسیل کشور در این مبارزه استفاده کنیم اما تاکنون از این پتانسیل کامل استفاده نکرده ایم. من که در مسئولیت های مختلف قانونگذاری و اجرای بوده ام معتقدم در مدیریت بحران کرونا از ۳۰ تا ۴۰ درصد ظرفیت کشور استفاده شده است البته در خط مقدم از بیش از ۱۰۰ درصد پتانسیل پزشکان و پرستاران استفاده شده است اما از همه منابع کشور برای این مدیریت و نیز منابع لازم برای حفاظت از سلامت مردم استفاده نشده است.
وی در پاسخ به پرسشی درباره برگزاری کنکور گفت: باید جان و سلامت انسان در همه سیاست ها اولویت باشد. در دو ماه گذشته من در فضای مجازی و مصاحبه ها اعلام کرده ام که اگر من مسئولیت داشتیم اجازه نمی دادم نه کنکور و نه هیچ جشن و عزایی برگزار شود، این دیدگاه اخلاقی و انسانی است.
رئیس شورای عالی نظام پزشکی افزود: ما در صف نانوایی که ۱۰ نفر بیشتر نیستند هم نتوانسته ایم پروتکل های بهداشتی را رعایت کنیم، چطور می توانیم در یک جمعیت میلیونی پروتکل ها را رعایت کنیم و همه را مجبور کنیم فاصله گذاری ها رعایت کنند و ماسک بزنند اینکه می گوییم کنکور برگزار نمی شود مگر اینکه پروتکل رعایت شود اقدام درستی نیست.
وی گفت: در ادامه روند اپیدمی کرونا در پاییز آلودگی هوا را هم داریم که مشکلات تنفسی بیشتر می شود. شیوع بیشتر سرماخوردگی و آنفلوآنزا را هم داریم، افزایش پیک پاندمی کرونا و همزمان آلودگی هوا را در پیش داریم و اگر خدای نکرده مدارس و دانشگاهها باز شود فجایع زیادی را در پی خواهد داشت.
معین افزود: کشور باید برای مدیریت کرونا برنامه راهبری ملی و سند ملی و عزم ملی و حداکثر منابع مالی و تجهیزات و پشتیبانی برای مهار کرونا و دوران پساکرونا داشته باشد، نباید زندگی خسارت بار و خونبار داشته باشیم باید برنامه ملی در دولت و مجلس تصویب شود.
رئیس شورای عالی نظام پزشکی در پاسخ به این پرسش که آیا از پتانسیل کشور برای مدیریت کرونا استفاده شده، گفت: اگر ما در جاهای دیگر توانسته باشیم از همه پتانسیل کشور در عرضه های مختلف استفاده کنیم در حوزه مدیریت کرونا هم استفاده می کردیم. حواب منفی است ما نتوانسته ایم از توان نخبگان کشور استفاده کنیم همان طور که نتوانسته ایم از پتانسیل عظیم تمدنی و انقلاب استفاده کنیم.
وی ادامه داد: در یک زمان به ایمنی جمعی فکر می کنیم و عادی سازی و پنهان کاری می شود. بعد سیل سفرهای درون شهری و برون شهری و رفتن به سوپرمارکت ها انجام می شود. بعد هم عزاداری ها انجام می شود. این استفاده از پتانسیل کشور برای مهار کرونا نیست. آیا از توصیه های علمی وزارت بهداشت در تصمیم گیری ها استفاده شده یا ملاحظات سیاسی و اقتصادی در نظر گفته شده است.
معین گفت: دیر اعلام شدن کرونا بد بود. بعد بازگشایی ها زود انجام شد؛ ماسک به موقع استفاده نشد، از اردیبهشت و خرداد باید زمان آرامش می بود اما دچار پیک مجدد شدیم باید در برنامه ها تجدیدنظر شود. اگر یک برنامه با ثبات و ملی داشته باشیم و به آن پایبند باشیم می تواند در مدیریت بحران موثر باشد. سوال این است که آیا سلامت مردم و بیماران اولویت بوده یا مسائل دیگر اقتصادی و سیاسی در اولویت بوده است.
وی افزود: در شرایط پاندمی کرونا قرار داریم که یک ابرچالش و بحران عمیق است و آینده بشریت را تحت تاثیر قرار می دهد. یک ویروس کوچک است اما یک غول بی شاخ و دم است که بیشترین خسارت را در جامعه بشر ایجاد کرده و هنوز ابهامات زیادی درباره این ویروس وجود دارد.
معین ادامه داد: هر روز ابعاد جدیدی از عملکرد این ویروس شناخته می شود باید آماده شرایط جدیدتر ناشی از عملکرد این ویروس باشیم.
وی گفت: جامعه پزشکی در سطح ملی و جهانی در خط مقدم مبارزه با این بیماری است و به خاطر پایبندی به اصول اخلاقی و احساس مسئولیت و اعتماد جامعه بیشترین تلفات را داده است به خصوص اینکه اوایل اپیدمی در ایران امکانات محافظتی کافی در اختیار کادر درمانی نبود.
تلفات کرونا در جامعه پزشکی ایران بیش از میانگین دنیا
رئیس شورای عالی نظام پزشکی افزود: در جامعه پزشکی بیش از ۱۵۰ شهید و بیش از ۶ هزار مبتلا داشتیم و در سطح ملی تلفات ما بیش از میانگین جهانی است. بالای ۱۶ هزار تلفات کرونا در کل کشور داشتیم و بیش از ۳۰ هزار مبتلا داشته ایم و ممکن است تلفات بیشتر از آمار باشد.
معین ادامه داد: نظام اجتماعی و نظام بهداشت و درمان و بخش سلامت باید قدر این سربازان فداکار خط مقدم را بداند و از این نیروها بیشتر محافظت کند. این افراد سرمایه های ملی و بی بدیل و غیر قابل جبران هستند و در نهایت خسارت آن برای کل جامعه است. اگر سیستم بهاشتی و درمانی فلج شود کل جامعه و مردم خسارت می بینند.
تهدید و فرصت های کرونا
وی گفت: پزشکان و پرستاران در خط مقدم هستند، بشریت در شرایطی قرار گرفته که در جهل و اجبار باید در سرنوشت نامعلومی زندگی کند. این پدیده یا بحران پاندمی کرونا فرصت ها و تهدیدهای جدید به وجود آورده اگر نهادهای مختلف حکومت، دولت و نخبگان با آگاهی و عزم و غیرت برخورد کنند، تهدیدها از بین می رود در غیر این صورت خسارت های سنگینی را متحمل می شویم. فرصت کرونا نیز این است که می توانیم عادت های غلط گذشته را اصلاح کنیم.
معین ادامه داد: دولت می تواند از این فرصت استفاده و سبک تر و چالاک تر شود. دولت متمرکز در هیچ جنبه ای نمی تواند پاسخگو باشد. بسیار از اختیارات می تواند تفویض شود، جامعه مدنی و نهادهای غیر دولتی می توانند تقویت شوند. تهدیدهای زیادی هم وجود دارد مثل اینکه پنهانکاری و واقعیت ها را به خاطر ملاحظات سیاسی، اقتصادی و ایدئولوژیک کتمان کنیم. نباید زمان ورود بیماری را پنهان کنیم. باید از علم تبعیت کنیم نباید خلاف علم در مورد کنکور، عزاداری و امور دیگر تصمیم بگیریم.
رئیس شورای عالی نظام پزشکی گفت: ایمنی جمعی یا ایمنی گله ای در شأن انسان نیست. از نظر قرآنی حیات یک انسان حیات همه بشریت است این ایده قرآنی و مکتب ما است. دو گانه های سلامت و اقتصاد، سلامت و عزاداری و مانند آن قابل قبول نیست همه باید در خدمت سلامت انسان باشیم.
وی افزود: در سطح رهبری سلامت انسان مورد تاکید قرار گرفته اما در سطح عملی هنوز انجام نشده و خسارت آن را اول کادر پزشکی و بعد مردم می دهند و قربانی می شوند. اگر این سلامت مردم مورد توجه نباشد. ناخواسته در جشن ها و عزاداری ها و سفرهای مملو از جمعیت مردم دچار گمراهی و خسارت می شوند.
معین گفت: عوارض این خسارت ها، ناامیدی، هرج و مرج و ناامنی خواهد بود و اگر دولت متمرکز عمل کند به سمت انزوای بیشتر حرکت کرده ایم.
کمترین تخلفات در بین پزشکان و پرستاران
وی افزود: کادر پزشکی و پرستاران که واقعا مظلوم ترین قشر جامعه هستند، کمترین تخلفات را داشته اند و قطعا با میزان تخلفات اختلاس های چندین میلیاردی فعالان اقتصادی و سیاسی قابل مقایسه نیست. ادعای من این است که کمترین تخلف و بیشترین پایبندی به اصول اخلاقی در بین جامعه پزشکی است دلیل آن هم سوگندی است که آنان را به زندگی با شرافت سوق می دهد.
رئیس شورای عالی نظام پزشکی گفت: رسانه ها نیز مانند پزشکان شغلی سخت و مسئولیت اجتماعی سنگینی دارند، باید با جهل و خرافات مبارزه کنیم. جامعه ما یک جامعه مذهبی است و متاسفانه بیشترین خرافات هم بر اساس روایات مذهبی ترویج پیدا می کند، آیت الهی می آید و از روغن بنفشه یا روشهای دیگر برای درمان کرونا صحبت می کند؛ مطبوعات باید روشنگری کنند.
عزاداری های محرم خطرناک است
معین افزود: در فصل پاییز و شهریور باید منتظر مشکلات فوق العاده باشیم، مراسم عزاداری هم خواهیم داشت در محرم و سفر به دنبال آن موج های جدید خواهیم داشت به دنبال فتواهای مراجعی مانند آیت الله سیستانی که فتوای بسیار درستی دادند و با موضع گیری مسئولان عالی کشور و نخبگان علمی باید عزاداری ها در سطح منازل و با استفاده از فضای مجازی باشد در غیر این صورت با پیک خطرناک ابتلا و مرگ کرونا مبتلا می شویم.
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: افراد زیادی هستند که بیماری زمینه ای دارند، دیابت، سکته ها، بیماران تنفسی، آسم و آلرژی ها شیوع بالایی دارد. ۴۰ درصد جامعه دچار آسم یا آلرژی هستند، خوشبختانه در مورد آسم و آلرژی، شیوع کرونا در افرادی که آسم و آلرژی کنترل شده دارند در معرض خطر زیادی از کرونا قرار نگرفتند مگر اینکه بیماری آنها از قبل کنترل نشده باشد.
وی افزود: مبتلایان به آسم و آلرژی می توانند داروهای قبلی خود از جمله کورتن را استفاده کنند. البته برای استفاده از دوز بالای این دارو باید با پزشک مشورت کنند چون در مواردی سیستم ایمنی زیادی عمل می کنند، مثل برخی سیاستمداران که زیادی احساس مسئولیت می کنند و این باعث افزایش خطر سایتوکین ها و ترشحات التهامی در بدن می شود و می تواند مرگ آور باشد.
معین درباره بهترین روش مدیریت کرونا گفت: بهترین راه حل مشارکت عمومی است، سه ضلع کشور دولت، جامعه مدنی و مردم اگر همراستا و در کنار هم باشند سریع بحران مدیریت می شود، بین این سه ضلع اصلی ترین نقش را شهروندان دارند اگر مردم آگاهی لازم را داشته باشند، مدیریت کرونا سخت نیست.
وی ادامه داد: در سازمان نظام پزشکی به عنوان یک نهاد مدنی که با دولت و مردم مرتبط است دنبال جلب مشارکت مردم هستیم. آموزش عمومی مورد تاکید سازمان نظام پزشکی است به وزارت بهداشت و دانشگاههای علوم پزشکی در این زمینه تذکر داده ایم، سه گانه اصلی کنترل یعنی حفظ فاصله گذاری در همه جامعه، زدن ماسک و شستن دستها و حفظ نظافت کار آسانی است. ممکن است دهک های پایین نتونند لوازم لازم را تهیه کنند و این وظیفه دولت و خیریه هاست که این وسایل در اختیار مردم قرار دهند.
معین گفت: اصل، حفاظت از سلامت مردم است. اگر بخواهیم اقتصاد سالم داشته باشیم باید انسان سالم داشته باشیم و در این زمینه همه قوای کشور و نیروهای مسلح، جامعه مدنی و همه مردم باید در کنار هم باشند.
موزه شهدای سلامت ایجاد می شود
وی ادامه داد: جامعه پزشکی سرمایه های بی بدیلی هستند که جایگزینی آنها به راحتی قابل جبران نیست. از بخش خصوصی باید بیشتر و بهتر استفاده شود، پرستاران واقعا مظلومترین کادر درمانی هستند؛ پرستاران و بهیاران مظلومیت مضاعف دارند و جایگاه آنها به درستی تعریف نشده است. نهادهای مدنی هنوز در اولویت نیستند، افراد با فرهنگ و متمکن باید امکانات و تجهیزات را در بیمارستانها و آی سی یو ها و در سطح جامعه مهیاد کنند.
معین افزود: امسال به خاطر شرایط خاص کشور و ضربات جامعه پزشکی قرار شد، روز پزشک با شکوه بیشتری برگزار شود و این میراث شکوهمند جامعه پزشکی ثبت شود. از چند هفته قبل روابط عمومی سازمان نظام پزشکی و شورای عالی در این مورد اهتمام دارند. کرونا روایت تصویب شده و تلاش می شود این میراث و فداکاری ها ثبت و ماندگار شود. از شهدای سلامت چهره نگاری می شود و با همکاری وزارت بهداشت و شهرداری ها موزه شهدای سلامت ایجاد می شود.
وی ادامه داد: پزشکان عمومی و خانواده آنها بیشترین خسارت را دیدند. بیشترین تلفات اول از پزشکان عمومی بعد پرستاران و متخصصان بیهوشی و سایر متخصصان بوده اند. بطور قطع باید به این گروهها توجه شود، مشکلات پرستاران کمتر از پزشکان نیست. رزیدنت ها و اینترن ها بیشترین کشیک را می دهند و کمتر حقوق آنها رعایت می شود.
معین گفت: نظام پزشکی یک نهاد اجرایی نیست. برخی تعهدات این گروهها باید لغو شود این کار دولت و وزارت بهداشت است. بارها در سازمان نظام پزشکی این موضوع مطرح شده است آنچه در حد اختیارات نظام پزشکی بوده انجام شده است، پشتیبانی در وزارت بهداشت هم باید انجام شود.
وی افزود: دفتری برای رزیدنت ها در سازمان نظام پزشکی ایجاد شده است. مشکلات زیادی گریبانگیر دانش آموختگان پزشکی است. این افراد متعهد نیستند به جاهای دورافتاده بروند. تعداد تلفات زیادی را پزشکان در رفت و آمدها داشتند و چقدر از زندگی عقب می ماندند. این ظلمی است که به خاطر نیاز کشور به این افراد تحمیل می شود.
معین گفت: در فضای یکطرفه و با زور قانون نمی توان اموری را به رزیدنت ها تحمیل کرد. امیدواریم وزارت بهداشت که مسئولان آن عضوی از جامعه پزشکی هستند از حقوق جامعه پزشکی دفاع کنند. اگر این حقوق تامین نشود ضرر آن به جامعه و مردم تحمیل می شود.
وی افزود: باید پزشکانی که در مطب و بخش خصوصی هستند نیز در صورتی که جان خود را برای دفاع از سلامت مردم در مبارزه با کرونا می دهند؛ شهید محسوب شوند. ممکن است پزشک اول کرونا را تشخیص ندهد اما این افراد به کرات در معرض بیماری هستند و هیچ تفاوتی بین پزشک در مطب و پزشکی در آی سی یو هست، وجود ندارد. برخوردهای اداری و بروکراتیک باید حذف شود و با هماهنگی دولت امیدواریم این مشکلات حل شود.
معین درباره نامه های خود به مسئولان گفت: در این نامه ها که خیلی صریح بود به برخی مسائل اشاره کردم، مسائلی از جمله پنهانکاری در زمان اعلام ورود بیماری که به علت برخی ملاحظات بود، در مورد عادی سازی ها هم گر چه شاید با حسن نیت بوده است و خواسته اند در بین مردم وحشت ایجاد نشود، تذکراتی دادم.
وی افزود: برخی مسئولان اوایل می گفتند کرونا با سرماخوردگی فرق نمی کند یا همان آنفلوانزاست. این برخوردها علمی نبود، عادی سازی هم باید منطق علمی داشته باشد، درمورد ناپایداری برنامه ها و استفاده دیرهنگام از قرنطینه نیز نکاتی اعلام شد.
معین گفت: اگر سریع قرنظینه چه در قم و چه در گیلان یا جاهای دیگر انجام می شد اپیدمی این قدر گسترش پیدا نمی کرد. بعد که وضع بهتر شد نیز جامعه به حال خود رها شد، این حرف ها تکرار مکررات و ملال آور است اما باید آسیب شناسی کنیم. چرا موج اول را خوب کنترل کردیم بعد دوباره بیماری افزایش پیدا کرد البته برخی می گویند موج دوم آمد برخی هم می گویند موج اول فروکش نکرد چون استانهای زیادی سفید نشدند و من به قول دوم بیشتر معتقدم. باز شدن فضاهای شهری، عدم حفظ فاصله ها و قرنطینه ها، نزدن ماسک همه موثر بود گاهی در خیابانها پنج درصد مردم هم ماسک نمی زدند.
وی گفت: بر اساس اعللام وزارت بهداشت در ۱۰۰ کشور، اکنون با مدیریتی که انجام داده اند در بیشتر نقاط خود وضعیت سفید دارند چرا ما چنین وضعیتی داریم و حالا باید آماده پاییز شویم.
معین افزود: در مورد آمار در همه دنیا آمارهای واقعی را اعلام نکرده اند، معیار آمار باید تست پی سی آر باشد اما به شرطی که از افراد زیادی تست گرفته شود، اگر غربالگری و بیماریابی گسترده انجام شود آمارها به واقعیت نزدیک می شود، حالا ممکن است در کشور سه میلیون یا ۲۰ میلیون مبتلا شده باشند اما چون تست انجام نشده هیچ کدام از این آمارها مستند نیست.
رئیس شورای عالی نظام پزشکی گفت: اگر منتظر باشیم با حرکت به سمت ایمنی جمعی ۷۰ درصد جامعه مبتلا شوند اشتباهی بزرگی کرده ایم زیرا از یک طرف بیمارستانها لبریز می شوند و از طرف دیگر این میزان مبتلا تلفات بسیار وحشتناکی هم خواهد داشت.
اجرای ۱۷۰ پروژه واکسن کرونا در دنیا
وی درباره واکسن نیز در پاسخ به خبرنگار ایرنا گفت: ۱۷۰ پروژه واکسن در دنیا در حال اجراست و در مراکز تحقیقاتی و انستیتو پاستور یا جاهای دیگر در حال پیگیری است. در ایران هم همین طور است اما آنکه جدی تر است به فاز کارآزمایی انسانی رسیده ۷ یا ۸ مورد است که اول پروژه واکسن آکسفورد و بعد از آن آمریکاست، روسیه و چین در مراحل بعدی هستند.
معین گفت: روسیه همان طور که در فرستادن انسان به فضا می خواست در دنیا اول باشد حالا هم می خواهد ادعا کند اولین واکسن را تولید کرده. خیلی اطمینان نداریم این ادعا واقعیت داشته باشد. نظام پزشکی روسی ویژگی های خود را دارد نمی شود به آن قسم خورد. امیدوارم ما در ایران هم بتوانیم جزو کشورهایی باشیم که در آینده می توانند واکسن موثر و قابل اعتماد برای کرونا بسازند.
رئیس شورای عالی نظام پزشکی درباره انسان ساز بودن ویروس کرونا گفت: در این زمینه حرفهای زیادی در فضای مجازی گفته می شود، برخی از کشورها علیه هم افشاگری می کنند اما هنوز هیچکدام از این ادعا ثابت نشده است، در کشوری زندگی می کنیم که همه چیز بر مبنای سوء ظن و تئوری توطئه تحلیل می شود اما من خیلی طرفدار این نگاه نیستم، نه اینکه بررسی نکنیم اما فکر می کنیم این ویروس ناشی از دستکاری هایی است که بشر در ۲۰۰ یا ۳۰۰ سال گذشته در طبیعت داشته است.