به مناسبت سالروز تولد علی حاتمی، کارگردان، فیلمنامه نویس و بازیگر، موزه سینما، عکسهایی کمتر دیده شده از او را منتشر کرد.
علی حاتمی ۲۳ مردادماه سال ۱۳۲۳ در خیابان شاهپور تهران متولد شد، مادر وی خانهدار بود و پدرش سمت صفحهآرا در یک چاپخانه را داشت و دومین فرزند ذکور خانواده بود.
شوق نمایشنامهنویسی پای او را به تماشاخانههای لالهزار باز کرد و در آنجا مسحور بازی هنرمندانه جعفر توکل شد و آرزو کرد روزی برسد که توکل در نمایشی به کارگردانی خود او بازی کند.
از همان ایام، حاتمی تصمیم میگیرد روی مایههایی از داستانهای ملی و ایرانی کار کند. موقعی که در کلاس نهم تحصیل میکرد برای آموختن اصول اولیه نمایشنامهنویسی به هنرستان هنرپیشگی تهران میرفت؛ پس از آن به هنرستان آزاد هنرهای دراماتیک رفت.
سختگیری مهدی نامور، رییس هنرستان نسبت به نمایشنامههایی که هنرجویان نوآموز مینوشتند تا در سالن هنرستان اجرا شود، حاتمی را بر آن میدارد که در فراگیری فنون و شگردهای نمایشنامه نویسی، به ویژه گفتوگو پردازی حساسیت و کوشایی از خود نشان دهد. حاتمی نخستین نمایشنامهاش را با عنوان دیب (دیو) نوشت و در اردیبهشتماه ۱۳۴۴ با حضور کودکان در تالار نمایش هنرهای دراماتیک به مدت ۳ شب اجرا کرد.
حاتمی در سال ۱۳۴۵ نمایشنامه مدرنی با عنوان آدم و حوا یا برج زهرمار را مینویسد که تحولی در کار او محسوب میشود و همین نمایش موجب آشنایی او با مسوولان تلویزیون شد که در آن ایام در کار جذب افراد مستعد بودند. نخستین فیلمنامه کاملی که وی ارائه میکند شب جمعه (۱۳۴۶) نام دارد که به صورت یک فیلم کوتاه درمیآید.
سال ۱۳۴۸ کیمیایی و مهرجویی و تقوایی فیلمهای قیصر، گاو و آرامش را میسازند و حاتمی در تدارک ساختن حسنکچل است. هدف مشترک این فیلمسازان دوری جستن از بازار فیلمفارسی بود. علی حاتمی پس از آن به صورت جدی وارد فعالیتهای سینمایی شد و در سال ۱۳۷۵ هنگام ساخت فیلم جهان پهلوان تختی، پس از یک دوره بیماری سخت سرطان پانکراس، دارفانی را وداع گفت.
آثار علی حاتمی از این قرار است:
حسن کچل (۱۳۴۸)، طوقی (۱۳۴۹)، باباشمل (۱۳۵۰)، قلندر (۱۳۵۱)، خواستگار (۱۳۵۲)، ستارخان (۱۳۵۳)، مجموعه تلویزیونی مثنوی مولوی (۱۳۵۴)، مجموعه تلویزیونی سلطان صاحبقران (۱۳۵۵)، مجموعه تلویزیونی سوتهدلان (۱۳۵۶)، مجموعه تلویزیونی هزاردستان (۱۳۵۸)، مجموعه تلویزیونی حاجی واشنگتن (۱۳۶۱)، مجموعه تلویزیونی کمالالملک (۱۳۶۳)، مادر (۱۳۶۸)، دلشدگان (۱۳۷۱) و جهانپهلوان تختی (۱۳۷۵) که پس از مرگ حاتمی به کارگردانی بهروز افخمی ادامه یافت.
عزّتالله انتظامی، داوود رشیدی، جمشید مشایخی، علی نصیریان و محمّدعلی کشاورز که به پنج ستاره سینمای ایران مشهور هستند، شخصیتهای اصلی فیلمهای علی حاتمی بودند و همراه با حاتمی اوج گرفتند.
مجموعه تلویزیونی هزاردستان، به کارگردانی علی حاتمی، آبان ماه ۱۳۹۷ در روز جهانی میراث دیداری و شنیداری در فهرست ملی برنامه حافظه جهانی یونسکو ثبت شد.