به گزارش امروز ایرنا، «آرین طباطبایی»، کارشناس مسائل خاورمیانه در اندیشکده آمریکایی «بنیاد جرمن مارشال آمریکا» در جدیدترین نوشتار خود در تارنمای «فارن پالیسی»، به اقدام قریب الوقوع تیم ترامپ برای بازگردان تحریم های تسلیحاتی علیه کشورمان پرداخته است. وی که از کارشناسان سابق مسائل سابق مسائل ایران در اندیشکده بنام دانشگاهی «بلفر» نیز بوده است در این مقاله می نویسد:
«ترامپ دیگر بخشی از توافق ایران نیست. تیم او می خواهد مکانیسم بازگشت خود به خودی تحریم ها را در برجام کلید بزند اما احتمالا نمی تواند این کار را انجام بدهد. اقدام این هفته وی در شورای امنیت برای تمدید تحریم های تسلیحاتی ایران به احتمال قوی شکست خواهد خورد چرا که از حمایت کشورهای کلیدی برخوردار از قدرت وتو در شورای امنیت، به خصوص روسیه و چین برخورردار نیست. اما این امر، واشنگتن را که اعلام کرده است اگر اقدامش شکست بخورد، باز هم مکانیسم «ماشه» را که در برجام گنجانده شده، کلید خواهد زد، به عقب نرانده است.»
این کارشناس مسائل ایران در ادامه می نویسد: «برای کسانی که آرزو دارند برجام و به ویژه بندهای آن در ارتباط با برنامه هسته ای ایران همچنان به قوت خود باقی بماند، اقدام آمریکا ایده بدی به دلایل زیر است:
نخست اینکه چین و روسیه با آمریکا در این بازی نیستند و به احتمال خیلی زیاد این چنین قطعنامه ای را وتو می کنند. «کلی کرافت»، نماینده آمریکا در سازمان ملل این واقعیت را تایید کرده است. در واقع، پکن و مسکو روابط دیرپایی با تهران دارند که ابتکارات تسلیحاتی و فناوری را نیز شامل می شود و اگر تحریم های تسلیحاتی منقضی شوند هردوی آنها سود می برند.»
نویسنده در ادامه خاطرنشان می کند: «در هر صورت اگر چین و روسیه نیز نتوانند این قطعنامه را وتو نکنند، باز هم از اکثریت ۹ رای از ۱۵ رای برای تصویب برخوردار نخواهد بود. فرانسه، آلمان و انگلیس هم از موضع مخالفت با اقدام آمریکا درآمده اند. این سه بازیگر موضع پیچیده تری در خصوص موضوع تحریم ها و تمدید آنها دارند.»
طباطبایی در توضیح موضع این سه کشور موسوم به تروئیکای اروپایی می افزاید: «گرچه آنها درباره نقض برجام از سوی ایران و همچنین اجرای پادمان های حفاظتی هسته ای دغدغه دارند اما دیگر از اقدامات آمریکا برای نابودی توافق هسته ای به ستوه آمده اند. این سه کشور اروپایی می خواهند برجام را حداقل تا زمان روی کارآمدن دولت جدید در آمریکا حفظ کنند. به همین خاطر سعی کرده اند در موارد کلیدی مورد مناقشه در خصوص برجام به درک مشترک دست یابند.»
نویسنده که کارشناس تسلیحاتی سابق اندیشکده «رند» نیز بوده در همین راستا استدلال می کند: «به همین خاطر، فرانسه، آلمان و انگلیس در عین اینکه شبانه روز تلاش می کنند راه میانه ای برای خشنود کردن هم واشنگتن و هم پکن و مسکو پیدا کنند اما بعید است از قطعنامه واشنگتن حمایت کنند.»
نکته دیگری که نویسنده به آن می پردازد این است که آیا آمریکا که اکنون توافق هسته ای را ترک کرده است می تواند مکانیسم بازگشت خودکار تحریم های ایران را کلید بزند یا خیر. خود آمریکا می گوید که این حق را دارد اما سایر اعضای شورای امنیت سازمان ملل درباره این ادعا اختلاف نظر دارند. طباطبایی در این باره می افزاید: «این امکان وجود دارد که آنها به سادگی این اقدام آمریکا را نادیده بگیرند و به این ترتیب تیم ترامپ درسی را که تیم «رونالد ریگان» در سال ۱۹۸۲ آموخت بار دیگر یاد بگیرد. فارغ از اینکه نظام بین الملل چقدر عیب و نقص دارد، زمانی که کشوری از نهادی خارج شود، هرگونه توان خود را برای اعمال نفوذ در آن از دست می دهد.»
نویسنده یادآور می شود که در سال ۱۹۸۲، آمریکا در دوران ریاست جمهوری ریگان، عضویت خود در «آژانس بین المللی انرژِی اتمی» (IAEA) را با هدف ارزیابی مجدد مشارکت در آژانس پس از رای گیری در کنفرانس عمومی برای رد اعتبار نمایندگان رژیم صهیونیستی به حال تعلیق درآورد. اما بلافاصله پس از این اقدام، تیم ریگان به سرعت پشیمان شد. در واقع، با خروج واشنگتن عملکرد آژانس با اختلال رو به رو شد چرا که آمریکا کمک های مالی هنگفتی به این نهاد می کرد. واشنگتن نیز کمتر از یک سال بعد بار دیگر مشارکت کامل و بی قید و شرط خود را از سر گرفت.»
وی با یادآوری این ماجرا می افزاید: «گرچه ترامپ قول داد که توافق ها را شکل دهد اما آنچه که در عمل انجام می دهد خروج از سازمان ها و توافقنامه های بین المللی نه شکل دادن به آنها که به شاخص عملکرد سیاست خارجی وی تبدیل شده است. ایران و توافق هسته ای در کارنامه وی واقعا یک نقطه قابل توجه است. در واقع، پس از خروج از برجام بدون یک طرح جایگزین، تیم ترامپ اکنون به معنای واقعی شکست خورده است و به همین خاطر نیاز دارد که تحریم های تسلیحاتی را تمدید کند.»
«آرین طباطبایی» تحلیلگر بنام مسائل خاورمیانه در پایان تاکید می کند: «در واقع، تیم ترامپ که به خوبی از شکست احتمالی خود در شورای امنیت آگاه است، با شتاب در حال گردآوردن واقعیت های میدانی، قبل از پیروزی احتمالی «جو بایدن»، نامزد حزب دمکرات است تا احیای توافق هسته ای ایران (را برای دولت جدید آمریکا) تا جای ممکن دشوار کند.
مشکل اساسی برای این رویکرد ترامپ بهایی است که ممکن است این کار داشته باشد. علاوه بر اینکه این کار ممکن است باعث شود ایران فعالیت ای هسته ای خود را تسریع کند، این خطر نیز وجود دارد که اعتبار آمریکا بیش از این تخریب شود، آشوب به پا شود و توانایی عملکرد شورای امنیت برای نیز صدمه ببیند.»