عاشورایی که در آن زرپرستان و دنیاخواهان بدور از هر وجه انسانی ، بیدادها بر سیدالشهدا(ع) و کاروانیانش که نماد آزادی و آزادگی و انسانیت شیعه هستند روا کردند اما این خون مقدس ضامن ماندگاری اسلام شد.
آنگونه که امروز بعد از هزارو اندی سال عشق به سیدالشهدا(ع) و علمدار او با گوشت و پوست تک تک آزادگان دنیا و بیش و پیش از همه مردمان ایران زمین درآمیخته است مردمی که جانشان از تولد با عشق حسین (ع) و پرچمدار او سرشته می شود و هرگز فراموشی را برنمی تابد.
محرم که می رسد شیعیان را یارای بردباری نیست. دوستداران اهل بیت (ع) هر سال در این ایام با آیین های مختلف ارادت خود را به سالار شهیدان حسین ابن علی (ع)، حضرت عباس علمدار کربلا، حضرت قاسم (ع) نوجوان رشید و شهید اسلام و علی اصغر این شهید کوچک ظلم یزیدیان و زینب پیام آور عظمت کربلا نشان می دهند.
حتی اضطرار شیوع کرونا هم نتوانسته از شور حسینی بکاهد اما سبک و سیاق آن را جلوه ای دیگر بخشیده است.
مردمان این سرزمین محرم امسال را به شیوه ای دیگر به سوگواری پرداخته تا نشان دهند این عشق الهی است، حق لایتناهی است.
دوستداران اهل بیت عصمت و طهارت درگیلان دیار علویان و مروجان تشیع هر ساله در ایام محرم با برپایی آیین های ویژه در سوگ سرور و سالار شهیدان امام حسین (ع) عزاداری می کنند اما امسال با توجه به شیوع کرونا این سوگواری ها متفاوت از سال های گذشته در حال برگزاری است، ماهیت مراسم تغییر نکرده بلکه سوگواری ها به شیوه ای متفاوت با رعایت دستورالعمل ها در حال برگزاری است.
همزمان با ماه محرم در اولین شب این ماه، آیین کرنی نوازی با حضور جمعی از عزاداران و سوگواران حسینی (با رعایت فاصله گذاری اجتماعی) در محل (حیاط و فضای باز) بقعه متبرکه آقا سید حمید (ع) فوشازده برگزار شد، در این آیین مذهبی و سنتی، تعدادی از کرنی نوازان این روستا در غم شهادت سالار شهیدان حضرت امام حسین (ع) و یاران باوفایشان به کرنی نوازی پرداختند، کرنی نوعی ساز محلی است که در مراسم مختلف مذهبی و به ویژه در ایام ماه محرم مورد استفاده قرار گرفته و توسط کرنی نوازان نواخته می شود.
آئین طشت‌گذاری ماه محرم نیز با رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و پروتکل‌های بهداشتی با حضور عزاداران حسینی در مساجد آستارا برگزار شد، عزاداران حسینی این شهرستان پنجشنبه شب گذشته طشت ها را بر دوش ریش سفیدان محلات به مساجد آورده و با شور و شوق خاص و شعار الدخیل یا اباالفضل، گرداگرد آنها عزاداری کردند.
این آئین در مساجد صاحب الزمان (عج)، محمد رسول الله (ص)، بقعه امام زادگان ابراهیم و قاسم (ع) و خیمه گاه حضرت ابوالفضل (ع) و تعدادی از هیات ها و تکایای مذهبی آستارا برگزار شد، مداحی احوالات تشنگان و سقای کربلا مورد توجه مردم عزادار قرار می گیرد و روز به روز، حال و هوای محرم و عزاداری بر امام حسین (ع) و یاران باوفایش، فضای شهر را در بر می گیرد.
بر اساس روایت ها، امام سوم شیعیان در روز ۲۷ ذی الحجه آب مشک ها را در طشت ها ریخت و لشکر حر و اسب های سپاه او را سیراب کرد، اما آنها چند روز بعد، آب فرات را از خاندان و یاران امام حسین (ع) دریغ کردند.
آیین علم بندی شهر تاریخی ماسوله بدلیل پیشگیری از شیوع بحران کرونا امسال برگزار نشد، علم بندی در ماسوله، یکی از زیباترین مراسمی است که نه در استان بلکه مورد توجه بسیاری از مردمان کشور و سرزمین های دور قرار دارد، مراسمی است که هر ماسوله ای در هر کجای دنیا بنا به اعتقاد خویش برای حضور در این مراسم تلاش می کرد؛ در این روز ماسوله ای ها از هر گوشه و کنار کشور و چه بسا خارج از کشور در موطن کهن خویش جمع می شدند تا آئینی از سر اعتقاد و معرفت و اخلاص بجا آورند؛ اما متاسفانه امسال بدلیل بحران کرونا و قرمز بودن برخی از مناطق گیلان این کار انجام نشد.
مراسم سوگواری اباعبدالله حسین (ع) نیز که همزمان با آغاز ماه محرم با رعایت پروتکل های بهداشتی و فاصله گذاری اجتماعی در پیاده راه فرهنگی رشت آغاز شده به مدت ۱۰ شب ادامه دارد این مراسم از سوی سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری این کلانشهر با مشارکت هیات رزمندگان اسلام برنامه ریزی شده است.
سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری رشت در اقدامی دیگر پنج هزار پرچم منقش به ذکر اباعبدالله حسین (ع) و عکس حاج قاسم سلیمانی را برای نصب بر سردرب های منازل و مغازه های شهروندان در محلات این کلانشهر توزیع کرده تا از طریق دست اندرکاران در مساجد و هیات های فعال به دست عزاداران برسد.
مردم شرایط برای عزاداری های امسال را با توجه به وجود بیماری کرونا درک کرده اند، عزاداران حسینی با توجه به شرایط بیماری کرونا و با رعایت پروتکل های بهداشتی در جریان برگزاری مراسم های ویژه ماه محرم بار دیگر شور حسینی و عشق و ارادت شان را به سرور و سالار شهیدان اباعبدالله حسین (ع) به نمایش گذاشته اند.
رعایت کاهش ساعات برگزاری مراسم "حداکثر ۲ ساعت"، ممنوعیت جابجایی هیات ها و دسته روی، استفاده نکردن از طبل، سنج و وسایل مشابه در برگزاری مراسم، مجاز بودن مراسم سینه زنی و زنجیرزنی "با زنجیر شخصی" در محل مراسم بدون جابجایی، ضرورت رعایت فاصله گذاری اجتماعی در مراسم عزاداری، استفاده از ماسک به صورت مستمر، اجرای دقیق پروتکل های بهداشتی مرتبط با مراسم و نذورات شامل ممنوعیت برپایی هر نوع ایستگاه های صلواتی توزیع نذورات و چای "موکب ها، خیمه ها، چادر در تمامی شهرستان ها و هر گونه پذیرایی در جریان برگزاری مراسم عزاداری از جمله تفاوت های عزادارای امسال نسبت به سال های گذشته است.
مسئولان بهداشتی استان گیلان نیز می گویند، رعایت پروتکل های بهداشتی و اجرای صحیح فاصله گذاری اجتماعی توسط مردم در ایام عزاداری ماه محرم، سلامت جامعه را به همراه دارد لذا همه نسبت به رعایت این پروتکل ها مسئول هستند و باید آگاهانه شور حسینی را به نمایش بگذارند.
رعایت توصیه ها و پروتکل های بهداشتی ابلاغی از سوی ستاد ملی مقابله با کرونا از سوی مردم در حفظ سلامت آنها بسیار مهم است، آنان باید به این توصیه ها توجه داشته باشند همانطوری که در ایام نوروز، سیزده بدر، ماه مبارک رمضان و شب های قدر این توصیه ها را جدی گرفتند لازمست در برگزاری مراسم های ویژه محرم نیز به پروتکل ها اهتمام داشته باشند.
ضرورت رعایت پروتکل های بهداشتی در سوگواری امام حسین (ع)
متخصص بیماری های عفونی در استان گیلان به خبرنگار ایرنا، بیان داشت: رعایت پروتکل های بهداشتی ماه محرم برای حفظ سلامت مردم اهمیت ویژه ای دارد.
دکتر توفیق یعقوبی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، اظهار داشت: همانطوری که ماه مبارک رمضان و شب های قدر امسال را با همکاری مردم در رعایت پروتکل های بهداشتی به خوبی پشت سر گذاشتیم یقینا در ماه محرم نیز این پروتکل ها از سوی مردم رعایت خواهد شد.
وی با بیان اینکه پروتکل های قابل توجه و خوبی از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای برگزاری مراسم های ویژه ماه محرم در نظر گرفته شده، خاطر نشان کرد: دستورالعمل های جامع بهداشتی پیشگیری از انتشار ویروس کرونا در مساجد، تکیه ها، حسینه ها و غیره برای ماه محرم مشخص شده لذا رعایت آنها از سوی دست اندرکاران مربوطه برای حفظ سلامت مردم بسیار حائز اهمیت است.
این متخصص بیماری های عفونی در استان گیلان بیان داشت: برای پیشگیری از بیماری کرونا سه اصول شامل فاصله گذاری اجتماعی، استفاده از ماسک و شستن دست ها با آب و صابون به مدت ۲۰ ثانیه همواره باید مورد توجه جدی قرار گیرد بنابراین مردم باید همواره به ویژه در مراسم هایی عزاداری سرور و سالار شهیدان اباعبدالله حسین (ع) نسبت به اجرای این اصول اهتمام جدی داشته باشند.
مسئولان استان گیلان نیز بر لزوم رعایت پروتکل های بهداشتی پیشگیری از انتشار ویروس کرونا در ماه محرم تاکید دارند، استاندار گیلان می گوید: تصمیماتی که در ستاد ملی و استانی مدیریت مقابله با کرونا اتخاذ می شود حاصل جلسات کارشناسی، بررسی های کارگروهی و خرد جمعی است، لذا تصمیمات ابلاغ شده باید به طور جدی پی گیری شده و با نظارت مستمر آنها را کامل اجرایی کنیم.
ارسلان زارع بیان داشت: در ۶ ماه اخیر بسیاری از مناسبت ها، آیین های ملی، مذهبی و دینی ما شکل ظاهری دیگری به خود گرفت و به شکل های متفاوتی با همیشه برگزار شدند، در این ایام نیز مناسبت سوگواری سید و سالار شهیدان کربلا است که هرگز ماهیت آن ارادات را تغییر نداده ایم و تغییر هم نمی کند.
وی خاطر نشان کرد: عشق و ارادت به ائمه اطهار به ویژه اباعبدالله (ع) و نهضت حسینی که قطعا درس آزادگی و انسانیت به تمام بشریت است را مورد توجه قرار می دهیم، اما تمام کوشش ما آن است که از رهگذر این آیین ها به سلامت مردم و شهروندان آسیب نرسد، پویش در خانه ماندن و برگزاری عزاداری ها و روضه خوانی خانوادگی باید حتما بیشتر تاکید و تقویت شود.
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار گیلان نیز با تاکید بر ضرورت رعایت جدی تمامی پروتکل های بهداشتی در برگزاری مراسم ویژه ماه محرم بیان داشت: این امکان برای همه ما فراهم است که در مراسم عزاداری سرور و سالار شهیدان امام حسین (ع) شرکت کنیم اما اگر در رعایت دستورالعمل های بهداشتی غفلت شود تبعات غیر قابل جبرانی برای جامعه در بر خواهد داشت.
محمود قاسم نژاد با بیان این که سلامت مردم اولویت است، اظهار داشت: گفتمان همه ما در برگزاری مراسم ماه محرم باید یکی و این باشد که همه باید در برگزاری این مراسم پروتکل ها و دستورالعملهای بهداشتی و فاصله گذاری اجتماعی را به دقت رعایت کنند ضمن اینکه دستورالعمل های بهداشتی در طبخ و توزیع غذا باید رعایت شود و غذای تهیه شده نیز فقط در ظروف یکبار مصرف و بسته بندی در بین مردم توزیع شود ضمن اینکه باید مراقبت شود تجمعی شکل نگیرد.
وی خاطر نشان کرد: اگر ما در اجرای برنامه های شخصی، دینی و مذهبی در رعایت اصول بهداشتی و فاصله گذاری اجتماعی مصصم نباشیم در مهرماه امسال مانند اسفندماه سال گذشته شاهد وقوع فاجعه ای در بحث شیوع کرونا خواهیم بود.
سوگواری حسینی با رعایت پروتکل های بهداشتی در امام زادگان
سوگواره بصیرت عاشورایی نیز به روال سال های گذشته در امام زادگان گیلان به اجرا درآمد امسال ۵۰۰ بقعه متبرکه استان میزان این سوگواره است اما مراسم عزادارای های ویژه سرور و سالار شهیدان اباعبدالله حسین (ع) در ۹۹ امام زاده دارای شرایط برگزاری مراسم با رعایت فاصله فیزیکی برگزار می شود.
امام زادگان شاخص گیلان از جمله آقاسیدجلال الدین اشرف آستانه اشرفیه، خواهر امام رضا، امام زاده هاشم و دانای علی در رشت، بی بی حوریه بندرانزلی، امام زاده ابراهیم و مرتضی ماچیان در رحیم آباد رودسر، آقا سیدمحمد کیاکلایه لنگرود و غیره از جمله بقاع شاخص استان هستند که هر ساله در ایام محرم به ویژه تاسوعا و عاشورا میزبان عاشقان و دوستداران اهل بیت (ع) بودند، امسال نیز شیفتگان اباعبدالله حسین (ع) متفاوت در سال های گذشته با رعایت پروتکل های بهداشتی شور و شعور حسینی را به نمایش می گذارند.
مدیرکل اوقاف و امور خیریه گیلان در این باره به خبرنگار ایرنا بیان داشت: ۵۰۰ بقعه متبرکه در این استان مجری سوگواره بصیرت عاشورایی هستند اما مراسم عزاداری در ۹۹ بقعه متبرکه گیلان دارای شرایط برگزاری مراسم با رعایت فاصله گذاری اجتماعی برگزار می شود.
حجت الاسلام و المسلمین ستار علیزاده افزود: سوگواره بصیرت عاشورایی با برنامه های متنوع عزاداری، تهیه و توزیع بسته های معیشتی، و روضه در فضای مجازی همزمان با ماه محرم آغاز شده است.
وی با اشاره به لزوم رعایت تدابیر بهداشتی، انتظامی و رعایت پروتکل های ابلاغی ستاد ملی مبارزه با بیماری کرونا در برنامه های عزاداری سرور و سالار شهیدان اباعبدالله حسین (ع) اظهار داشت: امسال باید فرهیختگی و شعور حسینی هیات های عزاداری به نمایش گذاشته شود.
مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان گیلان با بیان اینکه رهنمودهای رهبر معظم انقلاب و مراجع تقلید نقشه راه ماست، خاطر نشان کرد: لازم است وجهه حسینی جامعه با رعایت پروتکل های بهداشتی حفظ شود.
وی با اشاره به تاکید ستاد ملی مقابله با کرونا برای برگزاری مراسم مذهبی در فضای باز بیان داشت: هیئت های مذهبی در بقاع شاخص مستقر و از ظرفیت فضاهای روباز موجود در بقاع برای عزاداری استفاده می کنند.
وی با بیان اینکه آیین ها در زمان کوتاه، پرمحتوی، کم جمعیت و بدون پذیرائی برگزار می شود، خاطر نشان کرد: در مناطق قرمز کاروان های عزاداری و تعزیه خوانی بدون ازدحام و تجمع انجام می شود، ضمن اینکه برنامه های بقاع متبرکه از طریق فضای مجازی و شبکه‌های استانی پخش خواهند شد.
مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان گیلان با اشاره به طراحی برنامه برای حضور فعال در فضای مجازی در ایام محرم اظهار داشت: ۴۰ مبلغ و روحانی برای تبلیغ در این ایام، به روستاهای محروم و کم برخوردار اعزام خواهند شد.
وی خاطر نشان کرد: در شرایطی که عزاداری در همه مناطق امکان پذیر نیست، تمرکز خدام و هیئت امنای بقاع متبرکه، عزاداران و خیرین در مناطق پرخطر از نظر شیوع کرونا به سمت تهیه و توزیع بسته های معیشتی و ملزومات بهداشتی معطوف شده، این بسته ها از محل موقوفات و مشارکت مردم تهیه و بین نیازمندان توزیع خواهد شد.
مدیرکل تبلیغات اسلامی گیلان با بیان اینکه ممنوعیت هرگونه پذیرایی، از دستور العمل های اجرای مراسم عزاداری در ماه محرم است، گفت: تهیه نذورات به صورت بسته بندی قبل مراسم دسته روی، صرفا بدون نقل مکان از محل هیات ها و عدم تمرکز در اماکن خاص انجام می شود.
مراسم محرم هیچ گونه تقابلی با رعایت دستور العمل های بهداشتی ندارد
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان گیلان نیز در این باره بیان داشت: مراسم محرم هیچ گونه تقابلی با رعایت دستور العمل های بهداشتی ندارد و با رعایت موازین می‌توان آن را برگزار کرد.
حجت الاسلام و المسلمین سعید مهدوی با بیان اینکه یکی از مصادیق تعظیم شعائر این است که شیعیان خود را برای انجام این عمل الهی مطابق زمان؛ مهیا کنند، خاطر نشان کرد: شیعیان در سایه توسل و الگوگیری از اهل بیت (ع) هیچ وقت توسل خود را تعطیل نکرده اند.
وی با تاکید بر اینکه با حذف بعضی از رسوم و تشریفات به نوع ویژه و کارآمدتر می‌توان جلسات عزاداری را با رعایت دستورالعملهای بهداشتی برگزار کرد، اظهار داشت: هیات های عزاداری امسال تلاش زیادی را برای رعایت مسائل بهداشتی انجام داده اند.
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان گیلان خاطر نشان کرد: از ظرفیت معنوی و مذهبی جلسات عزاداری می‌توان برای مدیریت بحران اجتماعی و مسائل روحی و روانی مانند ویروس کرونا استفاده کرد ضمن اینکه از َظرفیت معنوی عزاداری و توسل به اهل بیت (ع) با رعایت موازین بهداشتی می توان برای کمک به آسیب دیدگان ویروس کرونا استفاده کنیم.
وی در ادامه با تشریح دستورالعمل های ویژه برگزاری مراسم های ماه محرم و صفر و ضرورت رعایت پروتکل های بهداشتی اضافه کرد: حتی الامکان مراسم های هیات‌ها باید در فضای باز برگزار شود ضمن اینکه استفاده از ماسک برای عزاداران حسینی (ع) در تمام مراسم و محافل ضروری است.