هادی حقشناس در جریان بازدید از خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) در گفتوگو با خبرنگار ورزشی ایرنا در مورد خصوصیسازی باشگاههای استقلال و پرسپولیس و واگذاری این ۲ باشگاه از طریق فرابورس اظهار داشت: اگر این اصل را بپذیریم که هر جا دولت یا دولتها دخالت کردهاند، حتما بهرهوری و کارایی پایین بوده و حتما اتلاف منابع وجود داشته، آن زمان باید به این نتیجه برسیم که واگذاریها باید انجام شود. البته در مورد فرآیند و راهبرد واگذاری شاید ابهام وجود داشته باشد اما نباید اصل قضیه را فراموش کرد که این اتفاق باید رخ دهد.
وی افزود: درست است که ورزش یک صنعت است اما واقعیت این است که اگر ورزش و صنعت با همدیگر عجین شوند، یکدیگر را تقویت خواهند کرد. هنگامی که فوتبالهای خارجی را نگاه میکنید، متوجه این موضوع میشوید. برای نمونه معروفترین تیمهای فوتبال جهان از برند خطوط هواپیمایی کشورهای مختلف استفاده میکنند. این بدان معنا است که فوتبال این خط هوایی را تقویت میکند و در مقابل این شرکت از فوتبال حمایت میکند.
استاندار گلستان اضافه کرد: در ایران صنعتی که قدمت چند ده ساله داشته باشد و بتواند تبلیغ آن منجر به افزایش فروش یا خدمات شود، خیلی کم است. برخی از شرکتها میآیند مالکیت باشگاهی را بر عهده میگیرند با این انگیزه که بتوانند از تسهیلاتی برخوردار باشند. در شرایطی که این روند باید معکوس باشد. بدان معنا که شرکت روی پای خودش باشد و برای افزایش فروش نیاز به تبلیغ داشته باشد. اگر چنین رویکردی وجود داشته باشد فوتبال میتواند صنعت را تقویت کند و در مقابل صنعت هم فوتبال را تقویت خواهد کرد.
این اقتصاددان اضافه کرد: صنایع بدین شکل در ایران به دنبال باشگاهداری نمیآیند. به همین خاطر وقتی سهام در بورس عرضه میشود همه مردم میتوانند به عنوان یک بنگاه اقتصادی به فوتبال نگاه کنند. در این جا شفافیت باشگاه، دستمزد کارمندان و حتی مترجم سرمربی و اردوهایی که برگزار میشود و اینکه چرا مربی و بازیکن ناکارآمد به تیم میآید، برای مردم مهم میشود چرا که مردم خودشان باید پول بیاورند.
حقشناس اضافه کرد: مهمتر از همه چیز این است که هر تصمیم و سیاستگذاری باید بار اقتصادی خودش را داشته باشد و بدین ترتیب باشگاه نمیتواند بیهوده بازیکنی را بگیرد یا بازیکنی را بی جهت از دست بدهد. خصوصیسازی در اینجا حتی موجب تقویت باشگاهها خواهد شد.
وی اضافه کرد: اگر در ۳ دهه اخیر شرایط تیمهای بزرگ را بررسی کنیم، خواهیم دید که بیشتر بازیکنانی که موجب تقویت تیمهای بزرگ شدهاند، از تیمهای دیگری آمدهاند. در صورتی که اگر خصوصیسازی بدرستی در ورزش اتفاق بیفتد، باشگاهها بازیکن پرورش میدهند و در مواقع ضروری به فروش هم میرسانند و از طرفی از محصولات خودش بهره میبرد.
نماینده اسبق مجلس شورای اسلامی در مورد اینکه باشگاههای ایران از قانون حق پخش و همچنین کپی رایت درآمدی ندارند، اضافه کرد: باید الزامات خصوصی سازی رعایت شود. برای مثال در اقتصاد برخی بنگاهها واگذار شدهاند که پس از واگذاری دچار مشکل شدند. علت نیز آن بود که فقط آن بنگاه به فروش رفت و برای ما مهم نبود که خط تولید و کارگر حفظ میشود یا نه. برای ما تنها قیمت حداکثر فروش آن بنگاه مهم بود.
حق شناس اضافه کرد: در دنیا اگر خصوصیسازی صورت میگیرد، حتی میگویند به قیمت صفر، یک کارخانه واگذار شود اما ۲ شرط میگذارند. شرط اول این است که تا مدت زمان معلوم حق اخراج کارگران را ندارند. شرط دوم هم این است که حق تغییر محصول و خط تولید را ندارند. خصوصیسازی به این معنا است که الزامات آن باید رعایت شود.
استاندار استان گلستان اضافه کرد: در دنیای فوتبال، حق پخش درآمد مسلم برای هر باشگاهی است. نمیشود که خصوصیسازی صورت بگیرد اما یک منبع درآمد مطمئن و پایدار برای باشگاه وجود نداشته باشد. نمیشود من کالایی تولید کنم اما مجاز به صادرات، تعیین قیمت و عاملیت توزیع آن نباشم. این موارد از جمله مشکلات اقتصادی ماست.
حق شناس در پایان اضافه کرد: یک واژه کلیدی در اقتصاد «رقابت» است. رقابت ۲ خروجی مفید دارد که ابتدا کیفیت را مطلوب میکند و سپس قیمت را کاهش میدهد. اگر قرار است باشگاههای فوتبال را به معنای واقعی خصوصیسازی کنیم، باید همه الزمات و سیاس های آن را بپذیریم که یکی از آنها موضوع پرداخت حق پخش و دیگری حق نقل و انتقالات بازیکن است. باید با الزامات این امور رعایت شود تا فرآیند خصوصی سازی بدرستی صورت بگیرد.