هرگاه از کنکور سخنی به میان می‌آید کسانی که این آزمون نفس‌گیر را تجربه کرده باشند، ناخودآگاه بازگشتی به این خاطره پراسترس دارند که روزی در روی یک صندلی نشسته و صفحه پاسخنامه سفید را در حالی در اختیار می‌گیرند که ریتم ضربان قبلشان تندتر و تندتر شده و با بازکردن دفترچه سوالات دیگر گذر زمان را احساس نمی‌کنند.
کنکور، آزمونی که ۵۱ سال از برگزاری نخستین دوره آن در کشور سپری می‌شود، تاکنون سرنوشت شمار زیادی از فرزندان این مرز و بوم را تعیین کرده است و در طول این مدت جواب به سوالات اختصاصی و عمومی کنکور برای آینده شغلی دانش‌آموزان معیار بوده است.
اما امسال داوطلبان کنکور، این آزمون را در شرایط خاصی تجربه می‌کنند که تا حدود زیادی متفاوت‌تر از سال‌های گذشته است و شیوع بیماری کرونا نظیر سایر بخش‌های جامعه، برگزاری کنکور را نیز تحت تاثیر قرار داده است.
امسال تاخیر در برگزاری کنکور در اواخر مرداد به جای اوایل تیرماه، نخستین تغییری بود که به خاطر شیوع کرونا در این زمینه ایجاد شد که بر اضطراب‌ها و فشارهای این آزمون سراسری افزود.
شیوع بیماری کرونا از اوایل اسفندماه سال گذشته در کشورمان، بر شیوه زندگی بسیاری از افراد جامعه تاثیر گذاشت اما این تاثیر بر روی داوطلبان کنکور عمیق‌تر و حیاتی بود، برخی از داوطلبان خود و یا دیگر اعضای خانواده آنان به این بیماری مبتلا شده و برخی نیز عزیزان خود را به خاطر این بیماری از دست دادند.
تعطیلی مدارس و آموزشگاه‌های کشور از اسفندماه سال قبل، تغییر سبک آموزشی به صورت آنلاین و حتی حضور مشهود دیگر اعضای خانواده در محیط خانه در ایام قرنطینه خانگی و در زمان اوج این بیماری نیز به نحوی برنامه‌ریزی داوطلبان کنکور امسال را تحت تاثیر قرار داده بود.
برگزاری کنکور سراسری در شرایط کرونایی و استفاده داوطلبان از ماسک و شیلد، حضور کارشناسان و مراقبان با لباس محافظتی و غیرمعمول در سر جلسه کنکور، برگزاری آن در سالن‌های ورزشی و افزایش فاصله صندلی‌ها، تجربه‌های جدیدی در کنکور امسال است.
به احتمال زیاد تعدادی از داوطلبان کنکور سراسری ۱۳۹۹ مانند آزمون‌ها دکتری و کارشناسی ارشد به خاطر احتمال مبتلا شده به کرونا سرجلسه آزمون حاضر نشوند و تعداد غایبان کنکور امسال رکورد بزند.
شاید برای برخی‌ها معنی کنکور تنها نشستن چند ساعته سر جلسه آزمون باشد اما در واقع تلاش برای موفقیت در کنکور نه تنها به همین چند ساعت خلاصه نمی‌شود بلکه بسیاری از داوطلبان این آزمون از سال‌های پایانی متوسطه اول تا اخذ دیپلم برای موفقیت در آن برنامه‌ریزی می‌کنند.
به عقیده بسیاری از کارشناسان مسایل آموزشی و تربیتی این مساله که تلاش‌ها و استعدادهای دانش‌آموزان در یک نیمروز مورد آزمون قرار گیرد آسیب‌زا بوده و این روش آزمودن (کنکور) باعث ایجاد آسیب‌های فردی و اجتماعی شود.
دانش‌آموزان در طول ۱۲ سال در مدارس و زیر نظر سیستم آموزشی کشور قرار دارند و اگر از سیستم آموزشی ما آنقدر پویا و کاربردی بود باید در طول این مدت از روی استعدادها و توانایی‌های دانش‌آموزان راه را برای ورود آنان به دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی هموار می‌کرد.
واقعیتی که شاید هنوز بسیاری از خانواده‌ها آن را قبول نمی‌کنند این است که کشور به همان اندازه که به یک پزشک خوب برای پیشرفت نیاز دارد برای توسعه به کارگر، تولیدکننده، کارآفرین، مهندس، کشاورز و سایر مشاغل هم نیازمند است.
چالش مهم دیگر کنکور سراسری در کشورمان افزایش تعداد داوطلبان رشته علوم تجربی در مقایسه با سایر رشته‌ها و تمایل و رقابت زیاد داوطلبان برای پذیرش در رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی است که شیوع بیماری کرونا شاید تا حدودی بتواند از عطش داوطلبان در این رشته به خاطر شرایط کاری در آینده بکاهد.
کنکور سراسری سال ۱۳۹۹ دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور از روز چهارشنبه با حضور داوطلبان رشته هنر آغاز شد و تا روز شنبه اول شهریورماه ادامه دارد، در این مدت علاوه بر ۱۷۵ هزار نفر عوامل اجرایی، هفت هزار کارشناس بهداشت محیط نیز بر روند برگزاری این ماراتن نظارت می‌کنند.
در آزمون سراسری امسال که چندین بار به دلیل شیوع ویروس کرونا به تاخیر افتاد، یک میلیون و ۱۴۶ هزار و ۱۲۸ نفر در کشور با هم رقابت می‌کنند که ۶۶۸ هزار و ۶ نفر معادل ۵۸.۲۸ درصد کل داوطلبان زن و ۴۷۸ هزار و ۱۲۲ نفر معادل ۴۱.۷۲ درصد مرد هستند.
واژه فرانسوی کنکور به معنای آزمونی عمومی برای انتخاب چند نفر از بین آزمون‌دهندگان است، آزمونی که سال ۱۳۴۸ در ایران آغاز و طی سال‌های ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۸، در مجموع ۱۱ دوره آن برای مشتاقان ورود به دانشگاه ها برگزار شد.
با پیروزی انقلاب اسلامی ایران و به تبع آن، اجرای انقلاب فرهنگی و تعطیلی دانشگاه‌ها، برگزاری کنکور در سال‌های ۱۳۵۹ و ۱۳۶۰ به تعویق افتاد و دوره‌های جدید از سال ۱۳۶۱ تا امسال به صورت پیاپی برگزار شده است؛ با احتساب ۱۱ دوره برگزاری کنکور پیش از انقلاب اسلامی و دوره‌های پس از انقلاب اسلامی، امسال پنجاهمین دوره آن در حال برگزاری است.
کنکور امسال در شرایط کرونایی بهانه بسیار خوب و تکرار نشدنی برای سیستم آموزش کشور بود که مسوولان مربوطه برای همیشه طلسم حذف کنکور و جایگزین کردن روش‌های نوین و کارآمدتری را برای انتخاب کرسی‌های جدید سال تحصیلی دانشگاه‌ها پیدا می‌کردند که متاسفانه این امر محقق نشد و باز هم سرنوشت هزاران نفر از داوطلبان کنکور قرار است در یک نیمروز کرونایی رقم بخورد.