سورنا ستاری سه شنبه شب با حضور در یک گفت وگوی زنده تلویزیونی در تشریح دستاوردهای شرکت‌های دانش بنیان و توسعه زیست بوم فناوری افزود: دانشگاهی می‌تواند با جامعه تعامل داشته باشد که عدد قابل توجه درآمدش را از فروش تکنولوژی، قراردادهای ارتباط با صنعت، شرکت‌ها و مواردی از این دست کسب کند.
وی افزود: تاثیرگذاری در اقتصاد موقعی ایجاد می‌شود که دانشگاه درآمدش را از مردم و از صنعت دربیاورد.
ستاری به اتفاق‌های بزرگی که در این چند ساله در این حوزه رخ داده، اشاره کرد و ادامه داد : فروش شرکت‌های دانش بنیان در سال گذشته ۱۲۰ هزار میلیارد تومان بوده و ۴۱ شرکت هم در بورس فعال شده است.
وی ادامه داد: این تغییری که امروز می بینیم، اتفاقی است که به آن زیست بوم فناوری می گوییم و جهت گیری که در دانشگاه ها باید رخ دهد، موجب می شود اقدام های خوبی در اقتصاد داشته باشیم.
ستاری گفت: طی ۴ - ۵ سال اخیر تعداد شرکت های دانش بنیان بیش از ۵ هزار و ۳۰۰ مجموعه است و سال گذشته فروش شرکت‌ها به بیش از ۱۲۰ هزار میلیارد تومان رسیده بود.
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری همچنین با بیان اینکه اکنون ۴۱ شرکت در بورس داریم که ۲۸۰ هزار میلیارد تومان ارزش‌گذاری آنهاست، افزود: عدد این اقتصاد یاد شده رو به افزایش بوده و زیست بوم شکل گرفته است و بر پایه خودش جلو می‌رود، در اینجا باید سرمایه گذاری کنیم تا فرهنگ آن بخش از اقتصاد را تغییر دهیم.
وی تصریح کرد: اتفاق های خوبی افتاده است و هنوز با جایگاهی که کشور باید داشته باشد، فاصله داریم و باید بیشترروی آن کار شود. ستاری در ادامه با بیان اینکه رغبت عمومی نسبت به ایجاد شرکت های دانش بنیان بیش از حد تصور بود، افزود: هر دو سال یکبار شرکت ها را ارزیابی می کنیم و در گروه های یک و دو تقسیم بندی می شوند تا از برخی تسهیلات اقتصاد دانش بنیان استفاده کنند اما واقعیت این است که رشد استارت آپ ها در کشور شدید است و هر روز یک سرویس و اپلیکیشن جدید می بینیم، در بخش هایی مانند حوزه بیوتکنولوژی پیشرفت خوبی داشتیم و اثرش را در دوران کرونا شاهد بودیم.
وی با اشاره به اینکه در زیست بوم انسانی روند پیشرفت قابل ملاحظه تر بود، گفت: در مواجهه با کرونا دیدیم که شرکت ها محصولات جدیدی را در این عرصه با سرعت تولید کردند.
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری با بیان اینکه ۲ - ۳ سالی است که روی زنجیره ها از جمله زنجیره غذایی کار می کنیم، افزود: زیست بوم کشاورزی هنوز زیست دلخواهی نیست و متاسفانه تصور از آموزش ایجاد ارزش افزوده است اما دروسی را در دانشگاه داریم که فارغ التحصیل دانشگاهی تغییری در سیستم ایجاد نکرده است اگر آموزس بعد از چند سال نمی تواند تغییری در سیستم داشته باشد، موثر نیست و آموزش ها مساله دار است.
او با اشاره به اینکه ما یک بشکه نفت را ۲۰-۳۰ دلار می‌فروشیم اما یک شیشه ۵۰ میلی لیتری عطر ۱۰۰ دلار است، گفت: یک داروی بیوتک کمترین ارزشش بین هزار و ۵۰۰ تا ۲ هزار دلار است، حتی در حوزه کشاورزی یک کیلو بذر هم قیمت طلاست، در واقع ماده اولیه در اقتصاد مفهوم و ارزشی ندارد چه نفت باشد و چه زعفران.
ستاری تصریح کرد: آنچه در اقتصاد دانش بنیان راجع به آن صحبت می کنیم تاثیر دانش است که در بخش‌های مختلفی از بیوتک گرفته تا سلول های بنیادی و هوا و فضا نمایان می‌شود.
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری افزود: یکی از ضعف های بزرگ ما امنیت غذایی است و معنی ندارد سالی ۸تا ۱۰ میلیارد تومان واردات داریم، برای کشوری با ظرفیت ما این حجم واردات معنی ندارد.
او گفت: امروز در کمیسیون کشاورزی مواردی را با نمایندگان مطرح کردیم و کمک های آنها می تواند اثرگذار باشد، تقریبا یکی دو سالی می‌شود که در حوزه کشاورزی به طور جدی وارد عمل شدیم.
ستاری تصریح کرد: در پژوهش‌ها مواردی را اشتباه عمل کردیم و یکی دو اصل را فراموش کردیم از جمله آنکه محصول حاصل سرمایه گذاری بخش خصوصی است، دولت هرچه پول در پژوهش بگذارد می تواند از آن پولی در بیاورد، پول دولت در پژوهش آدم‌های خوبی تربیت می کند اما محصولی ندارد.
او ادامه داد: سرمایه گذاری بخش خصوصی در پژوهش تاثیر گذار است، پژوهش دولتی مانند ساختمان سازی دولتی است و نمی تواند خروجی که مردم می خواهند داشته باشد و این اصلی مهم است.
ستاری اضافه کرد: بحث دیگر در مورد پژوهشگاه های دولتی است، ما منتور پژوهش در دولت هستیم و نمی توانیم مجری پژوهش باشیم، پژوهشگاه های ما باید پژوهش را هدایت کنند نه اینکه مجری پژوهش باشند.
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری افزود: در حوزه علمی امسال نسبت به سال گذشته رشد بیش از ۸ درصدی مقالات را داشتیم، در حوزه علوم پایه و مهندسی در بسیاری از رشته ها رتبه زیر ۱۰ داریم اما در روانشناسی و هنر رتبه ۳۰-۴۰ داریم، در اقتصاد دانش بنیان هم همین وضعیت را داریم، در برخی استارت آپ‌های حوزه های مختلف نظیر ICT و بیوتک عملکرد قابل قبولی داریم اما در بسیاری از موارد ورود جدی نداشته ایم.
او بیان کرد: از روزی که شرکت دانش بنیان شکل گرفته تا امروز مبارزه ای در پیش داریم، از کشوری که ۱۰۰ سال نفت در آن خرید و فروش شده است و رانت مفت خواری داشته ایم نباید انتظار داشته باشیم که با آن به راحتی ارتباط بگیرند.
ستاری گفت: در تمام اقتصادهای نفتی دولت و حکومت های چاق دارید و تعداد افراد بالاست، بروکراسی و قوانین ضد و نقیض زیاد است و رفع آن کاری یک شبه نخواهد بود.
او ادامه داد: در دوران کرونا بسیاری از گاردها نسبت به اقتصاد دانش بنیان و استارت آپ ها شکسته شد و اکنون بیمه آنلاین را داریم.
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری در ادامه با بیان اینکه در مجلس طرحی برای اقتصاد دانش بنیان مطرح است، گفت: در کنار این موارد باید فرهنگ جامعه عوض شود، اقتصاد دانش بنیان برای جوانانی است که سرمایه شان به جای جیب در توانایی ها و مغزشان است.
ستاری همچنین با اشاره به اینکه استارت آپ ها با وام جلو نمی روند و با سرمایه گذاری خطر پذیر پیش می‌روند، افزود: این سرمایه گذاری بازی برد - برد و باخت - باخت است.
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری درباره نرخ دانشجویان ایرانی خارج از کشور با بیان اینکه بعد از کرونا نرخ جذب بیشتر و تسهیل شد، گفت: بعد از سه سال برنامه ریزی حدود هزار و ۸۰۰ دانشجو از دانشگاه های برتر دنیا بازگشتند و حدود ۳۵۰ نفر آنها از ۲۰ دانشگاه برتر دنیا بودند که اغلب در استارت آپ ها به کار گرفته می‌شوند.
ستاری تصریح کرد: اگر به سرمایه انسانی توجه شود این نیرو باز می گردد، ضمن آنکه خروج دانشجو از کشور چیز عجیبی نیست و نباید برای آن ناراحت شویم و اتفاقا جزو کشورهایی هستیم که کمترین میزان دانشجو را در خارج کشور داریم و باید نگران باشیم که چرا دانشجوها برای تحصیل خارج از کشور نمی روند.
وی در ادامه خطاب به داوطلبان کنکوری توصیه کرد که از مدرک، آورده ای نداریم و رشته ای که دوست دارند انتخاب کنند، دانشجویانی می خواهیم که از ترم اول برای ایجاد کسب و کار فکر می کنند، استخدام بزرگترین خیانتی است که به بچه هایمان می کنیم و نوآوری بزرگترین موهبت الهی است.
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری تصریح کرد: آن رشته ای که مقطعی محبوبیت دارد بالا و پایین می شود اما شما و علاقه خودتان می مانید، بهترین سال های زندگی را برای آموزش و تحصیل می گذرانید و توصیه می کنم به استخدام فکر نکنید.
ستاری در پایان افزود: شرکت ها می توانند تحول ایجاد کنند، تکنولوژی در دانشگاه است اما تجاری سازی کار بخش خصوصی است، باید سیستم آموزشی داشته باشیم که ۵ تا ۱۰ سال بعد آن را در اقتصاد ببینیم، اثر برنامه های آموزشی باید در زندگی روزمره نمودار شود.