از محکومیت فدراسیون فوتبال ایران در پرونده مارک ویلموتس سرمربی پیشین یکه خوردید و تعجب کردید؟ اگر اینطور است پس به طور مشخص پیگیر و دنبال‌کننده اخبار ورزشی به ویژه فوتبال نیستید. در اینکه مبلغ جریمه مارک ویلموتس رقمی نجومی است شکی وجود ندارد اما در اینکه این محکومیت، نخستین یا حتی آخرین محکومیت ما باشد باید گفت که در اشتباهید. شکست خوردن در پرونده‌های خارجی، یک اتفاق کاملا معمولی در فوتبال ما است. هر چند ماه یک بار خبر یک باخت جدید در پرونده‌های خارجی به گوش ما می‌رسد.
به رشته تحریر درآوردن این گزارش کار سختی است و در عین حال راحت. اینکه بخواهیم لیستی از شکست‌های فوتبال ایران در پرونده‌های بین‌المللی ردیف کنیم بسیار راحت است و حتی ممکن است برخی از سوژه‌ها و شکست‌ها از قلم بیفتند اما از سوی دیگر بسیار سخت است که بخواهیم آنها را اولویت‌بندی کنیم، چرا که هرکدام از دیگری متمایز است. در ادامه به صورت گذرا به چند شکست بزرگِ فوتبال ایران در مجامع بین‌المللی و در پرونده‌هایی به سبک مارک ویلموتس می‌پردازیم.
از تیم ملی شروع می‌کنیم. جایی که کارلوس کی‌روش بابت مطالباتش از فدراسیون پس از چند بار تهدید کلامی به فیفا شکایت کرد و حکم گرفت. فدراسیون در بستن قرارداد با سرمربی اسبق تیم ملی پاداشی را برای کسب مقام سوم در جام ملت‌ها گنجانده بود در حالی که جام ۲۰۱۹ میلادی اصلا بازی رده‌بندی نداشت. با این وجود کی‌روش بعد از گرفتن حکم از فیفا تخفیف زیادی را به فدراسیون داد و مبلغی را هم به خیریه‌ای در ایران اعطا کرد.
به سراغ اصل کاری‌ها و رکورددارها در این زمینه برویم. یعنی ۲ باشگاه سرخابی (پرسپولیس و استقلال) که حدود ۳۰ شکست کوچک و بزرگ در مجامع بین‌المللی دارند و در زمان حاضر نیز چند پرونده بزرگ که به احتمال زیاد به شکستی دیگر منجر خواهد شد. هر ۲ به خاطر جرایم مالی و تخلفاتی که انجام دادند، متحمل شکست شده اند. استقلال به خاطر بدهی به عادل شیحی و پروپیچ ۲ مهره خارجی خود سختی‌های زیادی را متحمل شد و دلارهای زیادی را به این ۲ بازیکن کم‌مصرف پرداخت کرد. وینفرد شفر در حال حاضر دوباره پنجره‌های استقلال را بسته است و داستان استراماچونی هم بسیار خطرناک است. پرسپولیس به برانکو بدهی بزرگی دارد و مبلغ زیادی از طلب این سرمربی کروات پرداخت نکرده است؛ چیزی حدود یک میلیون دلار. در این بین داستان بدهی به گابریل کالدرون را هم فراموش نکنید.
کمی به گذشته برگردیم. مانوئل ژوزه پرتغالی که در زمان مدیریت رویانیان به پرسپولیس آمد پرسپولیس را سه میلیون دلار جریمه کرد. نلو وینگادایی که آمد حدود ۳۰۰ هزار دلار به جیب زد. آنتونی گولچ، فرناندو گابریل و ... جریمه‌های پرسپولیس در این سال‌ها را به چیزی در حدود هشت میلیون دلار رساندند. در اردوی استقلال خبر بهتری برایتان نداریم. حدود ۲۰ حکم در زمانی کمتر از ۱۰ سال و مبلغی در حدود ۶ میلیون دلار. یادمان نرود یک پرونده هست که می‌تواند رکورد پرونده ویلموتس را هم بزند؛ پرونده لئوناردو پادووانی که ادعایی ۹ میلیون دلاری دارد و اگر به نتیجه برسد ویلموتس به رده دوم تنزل پیدا خواهد کرد.
استقلال و پرسپولیس تنها نیستند. بدهی بزرگ تراکتور به کوین کنستانتی که برایشان بازی نکرد. چند باشگاه دیگر هم به خاطر بدهی‌های خود به بازیکنان خارجی در این سال‌ها با کسر امتیاز و بسته شدن پنجره نقل و انتقالات روبرو شدند. در کنار این‌ها بدهی به وکلای خارجی را هم اضافه کنید.
احتمالا در این گزارش چند اسم از قلم افتاده باشد و همانطور که پیش‌تر گفتیم این مساله اجتناب ناپذیر است. خیلی‌ها در این روزها و بعد از ماجرای ویلموتس فوتبال را مقصر می‌دانند اما اینطور نیست. شما وقتی کاری را به کسی که تجربه و تخصصی در آن زمینه کاری ندارد بسپارید؛ با مشکل روبرو می‌شوید و ضرر می کنید. حضور مدیران ناکارآمد و غیرورزشی در فوتبال باعث شده تا این مشکلات به وجود بیاید.