نشست تخصصی و هم‌اندیشی «انجمن دوستی ایران و روسیه» صبح امروز در هتل اسپیناس تهران با حضور کارشناسان، اساتید، پژوهشگران و تجار ایران و روسیه برگزار شد. امیر محمودزاده، مدیرعامل انجمن دوستی ایران و روسیه در این نشست گفت: انجمن‌های دوستی ظرفیت بی‌بدیلی برای توسعه فرهنگی و دیپلماسی عمومی هستند و شرایط توسعه را در بستر همکاری‌های علمی، فرهنگی و مردمی را پیش می‌برند.
وی ادامه داد: می‌خواهیم ظرفیت‌های خود را به روسیه بشناسانیم و به دنبال تحکیم روابط دو کشور و زمینه‌سازی برای پیشبرد اهداف مشترک دو کشور هستیم و اینها مهمترین دستورکارهای ما هستند.
مدیرعامل انجمن دوستی ایران و روسیه طراحی سند آینده‌پژوهی روابط ایران و روسیه در افق ۲۰۵۰ را مهمترین فعالیت این انجمن برشمرد و تصریح کرد: روسیه شریک استراتژیک ماست که همیشه از ما در مجامع جهانی از ما حمایت کرده لذا شناساندن این کشور به مردم و تشریح ظرفیت‌های کشورمان را در دستور داریم. ما توسعه کشور در بستر فرهنگ و هنر را ضروری دانسته و به همین خاطر این هدف در دستور کار انجمن دوستی ایران و روسیه است.
محمودزاده با بیان به دنبال تشکیل اتاق فکر هستیم، خاطرنشان کرد: همچنین پیوست‌های فرهنگی برای پروژه‌های فرهنگی و تجارت بدون مرز را دنبال می‌کنیم. اکنون روسیه به دنبال شکل‌گیری کریدورهای حمل و نقل به سمت هند، افغانستان و عراق است که ایران در درون این کریدورها قرار دارد.
۴۲ انجمن دوستی در کشور تاسیس شده‌اند
زهرا عابدینی، معاون مشارکت‌های سازمان امور اجتماعی وزارت کشور هم در این نشست ابراز داشت: دیپلماسی عمومی ابزار نرم دولت‌ها در عرصه بین‌المللی هستند. انجمن‌های دوستی باید تلاش کنند تعاملات فرهنگی، اجتماعی، هنری و علمی را توسعه دهند که از این منظر، انجمن دوستی نقش مهمی در دیپلماسی عمومی دارند و می‌توانند تریبون یک کشور در کشور هدف باشند.
وی افزود: انجمن‌های دوستی باید مطالبات ما در عرصه سیاست خارجی را دنبال می‌کند. ۴۲ انجمن دوستی در کشور تاسیس شده‌اند. انتظار ما از انجمن‌های دوستی بیشتر شده و می‌خواهیم فعال شده و در فعالیت خود اهتمام بورزند.
این مقام وزارت کشور با بیان اینکه ما برای هر کشور، فقط یک مجوز انجمن دوستی صادر می‌کنیم، عنوان کرد: توقع ما فعالیت آنهاست و اگر آنها فعال نباشند، ظرفیت یک کشور را سوزانده‌اند. انتظار ما آن است به تناسب حساسیت و جایگاه ایران در اوراسیا فعال باشند و مناسبات ما را در این باره پیگیری کنند.
ایران و روسیه از ارتباطات مردمی فاصله دارند
محمود شوری، معاون موسسه ایراس هم در این نشست یادآور شد: وجود این انجمن در روابط دو کشور خالی بود. روابط ایران و روسیه هرچند در سه دهه اخیر تاثیرگذار بوده اما در سطح مردمی نتوانسته‌ایم موفق عمل کنیم. دو کشور ۵۰۰ سال ارتباط رسمی داشتند اما این ارتباط فقط سیاسی بوده است.
وی با تاکید بر اینکه با وجود رابطه دیرینه دوکشور این رابطه در سطح مردمی گسترش نیافته است، بیان کرد: نوع آداب رسوم زبان دین و مسایل فرهنگی موجب می‌شد مردم چندان ارتباط پیدا نکنند. البته جغرافیای روسیه هم در برقراری ارتباط موثر بوده است.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: هرچه روسیه به ایران نزدیکتر شد، مسائلش هم بیشتر شد و نزدیک شدن مرزهای دو کشور خاطرات ناخوشایندی را به همراه داشته است و چهره اولیه، چهره خشن نظامی بوده که در اذهان تاریخی مردم حفظ شده و بین مردم از آن رویدادها به عنوان عامل منفی دو کشور یاد می‌شود.
این استاد دانشگاه افزود: در دوران قاجار شناخت روسیه از طریق سفرنامه‌ها و خاطرات مقامات شروع شد. آنها اولین شناخت ما از روسیه در سطح مردمی است. تا آمدیم شناخت از روسیه پیدا کنیم، روسیه رنگ عوض کرد و با انقلاب اکتبر، روسیه جدیدی ایجاد شد و پیام جدیدی به دنیا و ایران داد.
شوری با بیان اینکه برخی شیفته و برخی دلنگران این چهره شدند، گفت: برای دوره‌ای نوع ارتباط با روسیه ترس پیوند خوردن با اندیشه‌های مارکسیستی از سوی مردم وجود داشت. با فروپاشی شوروی، چهره ابرقدرتی و خشن هم تغییر یافت و امکان نزدیکی بیشتر مردم با روسیه را فراهم کرد.
وی ادامه داد: با وجود اینکه در ۳۰ سال گذشته ارتباطات مردمی بیشتر شده ولی نمی‌توانیم از ارتباطات مردمی به عنوان یک محور و روابط دو کشور نام ببریم و ایران و روسیه از ارتباطات مردمی فاصله دارند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه روابطی که پیشران آن روابط سیاسی باشد با تغییر دولت‌ها تغییر می‌یابد، اظهار داشت: مناسبات اقتصادی موجب تحول و توسعه روابط می‌شود اما روابط مردمی موجب می‌شود روابط دو کشور دستخوش روابط دولت‌ها نباشد. نمونه این مسئله، در روابط ایران و ترکیه یا روابط ایران و امارات شاهدیم.
فرصت‌های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی در بستر تعاملات مردمی را توسعه دهیم
همچنین در این نشست بهرام صلواتی، عضو هیات رییسه انجمن دوستی ایران و روسیه درباره چشم‌انداز تعاملات اقتصادی ایران و روسیه اظهار داشت: منطقه اوراسیا یک بازار ۱۸۲ میلیون نفری است که ۱۴ درصد خشکی جهان را شامل می‌شود و روسیه بزرگترین و مهمترین بازیگر این حوزه است. با منطقه اوراسیا رابطه مردمی و فرهنگی نداریم اما از نظر اقتصادی مهم است.
وی با اشاره به موضوع ظهور کار منطقه‌ای اظهار داشت: روسیه به دنبال جذب نیروی کار جوان، ماهر و حرفه‌ای است چراکه این کشور با کمبود نیروی انسانی روبروست و با این چشم‌انداز، باید دید چه تدبیری برای رابطه با روسیه اندیشیده می شود؟
عضو هیات رییسه انجمن دوستی ایران و روسیه اضافه کرد: در برخی کشورها قدرت نرم ایران از طریق دانشجویان و نیروهای مردمی اعمال می شود. برای رسیدن به تبادل پایدار باید روابط مردمی با روسیه را به توازن برسانیم. در این راستا باید فرصت‌های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی در بستر تعاملات مردمی را توسعه دهیم و از ظرفیت‌های اقتصادی و اجتماعی استفاده کنیم.