به گزارش روز شنبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، سعید رضا عاملی پیرامون دستور جلسه بررسی سیاست‌ها و برنامه‌های اقدام شبکه ملی یکپارچه آموزشی، پژوهشی و تربیتی اظهار داشت: شرایط کرونا به عنوان یک ویروس همه جا حاضر و فراگیر، انفصال گرایی در فضای فیزیکی را تقویت کرد و ضرورت جدی برای اتصال گرایی در فضای مجازی به وجود آورد.
وی که در جلسه هم‌اندیشی دبیر و اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی در محل دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی سخن می گفت افزود: تدوین سیاست‌ها و برنامه‌های اقدام حضور منسجم با رویکرد هم‌افزایی، هم‌گرایی و یکپارچه‌سازی در فضای مجازی یک ضرورت گریزناپذیر برای شرایط کرونا و شرایط عادی است.البته حسب اظهارات وزیر علوم بیش از ۹۵ درصد از امکانات آموزش الکترونیک در ترم دوم بر ارتقای سامانه‌ها و تأمین زیرساخت‌های قدرتمند بر بستر شبکه ملی اطلاعات ضروری استسال تحصیلی ۹۸-۹۹ استفاده کردند ولی باید دید چه مقدار کیفیت آموزشی تأمین شد.
وی افزود: در آموزش‌وپرورش نیز شبکه شاد طراحی شد که حتماً باید سازوکار قوی‌تری را برای این حوزه طراحی کنیم.
وی با بیان اینکه اینکه سامانه‌های متعددی در فضاهای آموزشی کشور وجود دارد، گفت: هنوز یک ظرفیت پلتفرمی در کشور برای این سامانه‌ها ایجاد نکرده‌ایم و پراکندگی زیادی در این امور وجود دارد؛ برای رسیدن به یک پلتفرم و مگا پلتفرم لازم است این سامانه‌ها در یک ظرف مشترک قرار گیرند.
عاملی خاطرنشان کرد: مشکل اصلی در این اقدام، این است که ما نگاه آنالوگ و مکان مبنا و سازمان مبنا را به فضای مجازی تعمیم می‌دهیم. بنابراین در فضای مجازی هم می‌خواهیم مستقل و بدون توجه به ظرفیت‌های ملی کار را انجام دهیم که نتیجه آن تولد ده‌ها سامانه تکراری و اقدامات تکراری به تعداد مؤسسات و دانشگاه‌های کشور است.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران افزود: نگاه ما در این سند این است که ضمن متوقف نکردن کار، ظرفیتی را ایجاد کنیم که به‌مرور زمان یک مگا پلتفرم برای خدماتی مانند کتابخانه مجازی، نشر و انتشارات مجازی و پیمایش‌های مجازی فراهم شود. اگر پراکنده‌کاری نکنیم و همه منابع یکجا جمع شوند سرمایه عظیمی را خواهیم داشت و کسب‌وکار این حوزه هم رونق بسیار جدی پیدا می کند.
عاملی با بیان اینکه معنای یکپارچه گرایی در این سند به معنای مرکزگرایی نیست گفت: محیط مجازی محیطی مرکزی و غیر مرکزی است که انبوه کاربران می‌توانند در آنجا اطلاعات و منابع خود را به اشتراک بگذارند و این محیط نه‌تنها جلوی فعالیت دیگران را نمی‌گیرد بلکه ظرفیتی ایجاد می‌کند تا همه بتوانند ظرفیت‌های خود را به فعلیت درآورند.
وی تصریح کرد: ۶۵ میلیون کاربر ایرانی شاغل در این محیط می‌توانند تبدیل به سرمایه انسانی و سرمایه اجتماعی آموزش و پژوهش و عرصه نوآوری‌های کشور شوند. تمام شرکت‌های دانش‌بنیان و بخش خصوصی موضوعیت خواهند داشت و دامنه کار از حوزه ملی به حوزه منطقه‌ای و جهانی توسعه پیدا خواهد کرد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به انقلاب اول دیجیتال یا ظهور ماهیت دیجیتال خاطرنشان کرد: این انقلاب یک سیاست فشار بود، که ماهیت شیئی اطلاعات را به ماهیت رقومی تبدیل کرد و در سطح وسیع شاهد این تحول و تغییر و تبدیل‌ها بودیم؛ در انقلاب دوم که انقلاب کشش و توسعه خدمات دیجیتال بود، داده‌ها را تبدیل به خدمات کردند و مرحله بعد ایجاد نظام حکمرانی برای این فضا هست که در ارتباط با فضای فیزیکی باید باشد.
وی ضمن رد نگاه ابزاری به فضای مجازی گفت: این فضا باید به زیست‌بوم فرهنگی و اجتماعی متصل باشد و ور باشد.
وی تأکید کرد: این محیط دارای ارزش اقتصادی بوده و نگاه کسب‌وکار با توجه به تعداد میلیونی کاربران و واحدهای مرتبط بسیار مهم و بالاست. ما در واقع حداقل از ۱۵ میلیون دانش‌آموز، یک میلیون معلم ۴ میلیون دانشجو و بیش از ۱۵۰ هزار دانش‌آموزان و هزار نفر کارکنان حوزه آموزش و پژوهش صحبت می‌کنیم.
عاملی با اشاره به کیفیت پایین سامانه‌های موجود در کشور گفت: ارتقاء سامانه‌ها، تأمین زیرساخت‌های قدرتمند بر بستر شبکه ملی اطلاعات و به هم‌پیوستگی منابع یا با تعبیر دقیق‌تر هم افزاری و هم‌گرایی امکانات یک ضرورت جدی است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار داشت: این موضوع به‌عنوان یک راهبرد کلان همچنین در اقدامات ملی در سند نقشه جامع علمی کشور، سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش همچنین برنامه توسعه ششم مورد تأکید و تصریح قرار گرفت است.
عاملی در ادامه به تشریح اجزای این سند مشتمل بر تعریف اصطلاحات، اهداف کلان، سیاست‌ها و برنامه اقدام و ساختار نهادی پرداخت و گفت: یکی از دستگاه‌های کشور به‌عنوان هماهنگ‌کننده باید برای این سند مشخص شود.
وی اظهار داشت: در خصوص مقررات گذاری در مورد فضای مجازی تنها ۲ قانون تجارت الکترونیک و جرائم الکترونیک وجود دارد که بیش از ۱۵ سال از عمر آن می‌گذرد و در این دوره ما ضرورت‌های مقررات گزاری گسترده‌ای پیداکرده‌ایم. اگر دولت هزینه پهنای باند را برای آموزش و پژوهش رایگان کند کمک بزرگی به این حوزه است.
فضای مجازی فرصت‌ها و مسائل جدید را در همه عرصه‌ها ایجاد کرده است
صادق واعظ زاده، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه جلسه گفت: فضای مجازی امروز فرصت‌های جدید و مسائل جدید را در همه عرصه‌ها ایجاد کرده است.
وی با بیان اینکه ما در این زمینه تاکنون خوب عمل‌نکرده‌ایم، اظهار داشت: در حوزه‌های جدید مثلاً در خودروسازی اگر به خودران ها توجه کنیم قطعاً می‌توانیم موفق باشیم.
وی گفت: از این فرصت برخی کشورها استفاده کردند مثلاً چین در فناوری‌های نو پیشرفت خوبی داشته و در فضای مجازی حتی توانسته جلوتر از خیلی کشورهای پیشرفته باشد.
به گفته واعظ زاده، لازم است یک نهضت و جنبشی در این فضا شروع شود و به کسانی که در این حوزه فعال هستند بهای بیشتری داده شود. در این زمینه باید به تاب‌آوری‌ها در این حوزه توجه داشته باشیم و خلاقیت، رقابت و اقتضائات مراکز آموزشی مختلف در آن دیده شود.
همچنین محمدرضا عارف، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی هم با اشاره به تصویب اسناد متعدد در کشور گفت: مناسب است که ظرفیت شورای عالی فضای مجازی در این حوزه مورد توجه باشد؛ به‌زودی آموزش‌وپرورش و دانشگاه‌ها قرار است فعالیت خود را شروع کنند و همه تأکیدات روی فضای مجازی است که ما در این زمینه هنوز آمادگی نداریم و باید به‌صورت فوریت به این موضوع بپردازیم.
وی گفت: خیلی کشورها و حتی دانشگاه‌های بزرگ نتوانستند در مواجهه با این وضعیت کار را پیش ببرند و ما نیز آسیب‌شناسی عملکرد نیمسال دوم تحصیلی را باید انجام دهیم. راهبردهای مشترک برای مدارس و دانشگاه‌ها باید تعریف کنیم و ارزیابی از دانشگاه‌های برتر جهان داشته باشیم. در یک بازه زمان 2 یا سه هفته‌ای این مسئله را در یک کارگروه چندنفره با حضور مسئولان ذی‌ربط حل کنیم.
کبری خزعلی، رئیس شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده در ادامه جلسه اظهار داشت: این شبکه ملی مطالبه مهمی است و کمک به اصلاحات قبل از بروز آسیب‌ها می‌کند که باید در آن شرایط بومی مناطق دیده شود.
وی افزود: در ترم پیش سال تحصیلی مشکلات زیادی داشتیم که مناسب است ارزیابی از آن صورت گیرد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی هزینه‌های بالای استفاده از ابزارهای فضای مجازی را برای خانواده‌ها دشوار خواند و گفت: برنامه‌ریزی جامع در این حوزه از ضروریات این کار در بلندمدت است ولی در کوتاه‌مدت برای دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی برای ترم آینده باید از ظرفیت رسانه ملی کمک بگیریم.