به گزارش خبرنگار سلامت ایرنا، سعید نمکی روز سه شنبه در مراسم رونمایی و افتتاح گام نخست برنامه خدمات دوراپزشکی که از وزارت بهداشت و به صورت ویدیو کنفرانس برگزار شد، افزود: در سال‌های بعد از انقلاب دستاوردهای مهمی در نظام سلامت داشتیم. کاهش مرگ و میر کودکان و زنان به علت عوارض بارداری اتفاق افتاد.
اهمیت پرونده الکترونیک سلامت
وزیر بهداشت اظهار کرد: وقتی وارد وزارت بهداشت شدم، اولین تصمیم من دگرگونی کیفی در نظام ارائه خدمت بود و اولین گام، استقرار پرونده الکترونیک سلامت بود. معتقدم بدون ایجاد ریل مناسب در الکترونیکی کردن نظام سلامت، برای ارتقای کیفی این نظام هیچ راهی نداریم. در نتیجه اولین گام ما ایجاد پرونده الکترونیک سلامت برای ۸۰ میلیون ایرانی بود.
وی ادامه داد: پرونده الکترونیک سلامت به ما کمک کرد که در پویش ملی مبارزه با فشار خون، فشار خون ۳۰ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر را در سراسر کشور با همت همکارانم بسنجیم که در این بین دو میلیون و ۷۰۰ هزار نفر از مبتلایان به فشار خون بالا را پیدا کرده و تحت مراقبت قرار دادیم.
نمکی گفت: بزرگ‌ترین ابزار در بسیج ملی مقابله با کرونا، پرونده الکترونیک سلامت بود و همزمان به نسخه نویسی و نسخه پیچی الکترونیک و اعمال راهنماهای بالینی اقدام کردیم. بستر اجرای این موارد، پرونده الکترونیک سلامت است.
انتقال تجربه‌های کرونا از طریق تله مدیسین
وزیر بهداشت اظهار کرد: در مدیریت کرونا یک اتفاق ویژه دیگر در کشور افتاد و آن اتفاق این بود که توانستیم بیمارستان‌های معین انتخاب کنیم که با کمک تله مدیسین، تجربه خود را به بیمارستان‌های دیگر منتقل کنند. در مدیریت کووید ۱۹ به این رسیدیم که این بیماری نیازمند مراقبت خوب برای بیمار بستری است و نه دارو.
نمکی افزود: در روزهای اول که گرفتار ویروس کرونا شدیم، منحنی‌های مرگ و بستری پا به پای هم پیش می‌رفت، اما اگر در حال حاضر منحنی‌ها را نگاه کنید، فاصله بین بستری و مرگ بسیار زیاد است و این نشان می‌دهد که شیوه مراقبت از بیماران کرونایی را به خوبی یاد گرفته‌ایم. یکی از این تجربه‌ها، استفاده از تله مدیسین بود.
وی ادامه داد: کاهش هزینه‌های نظام سلامت، افزایش راندمان، بهبود اقتصاد سلامت از جمله فواید تله مدیسین است. از این شیوه برای آموزش هم می‌توان استفاده کرد. زیرا آموزش از راه دور یکی از اقداماتی است که به شدت روی آن کار می‌کنیم و یکی از بحث‌های جدی ما این است که باید زیرساخت‌های آموزش از راه دور را تقویت کنیم.
اهمیت آموزش از راه دور
وزیر بهداشت گفت: باید از ابزار آموزش از راه دور به خوبی استفاده کرد. در حال حاضر ابزار موبایل در دست همه وجود دارد. آموزش از راه دور برای بیماری‌های غیرواگیر که ۳۸۰ هزار مرگ را در سال ایجاد می‌کند باید انجام شود. زیرا ۹۷ هزار مورد از این ۳۸۰ هزار فوتی به علت فشار خون بالاست. با آموزش از راه دور روی صفحه موبایل افراد می‌توان از بیماری‌های غیرواگیر پیشگیری کرد.
وی افزود: برای اصلاح سبک زندگی مردم باید از این ابزار استفاده کنیم. زیرا تغذیه مردم درست نیست. عدم تحرک باعث نابودی افراد می‌شود. باید از شیوه آموزش از راه دور برای آموزش دانش آموزان و دانشجویان استفاده کنیم. زیرا به علت همپوشانی کرونا و آنفلوآنزا ممکن است در پاییز نیازمند به حداقل رساندن آموزش‌های حضوری شویم و باید از این زیرساخت به خوبی استفاده کنیم.
کرونا نباید ما را زمین گیر کند
نمکی بیان کرد: تلاش کردیم کارهای تازه‌ای را شروع کنیم، اما به سیاه چاله کرونا افتادیم. در عین حال نباید کرونا ما را زمین گیر کند. ما ملتی هستیم که هم شهید می‌دهیم و هم تاریخ می‌سازیم. هم برای مدیریت کرونا شهید می‌دهیم و هم از ایجاد توسعه غافل نمی‌شویم. مردم و خیرین و بنیادها در کنار ما حضور دارند. امسال برای اولین سال، ۱۰ هزار و ۶۰۰ تخت بیمارستانی و ۱۴۰۰ پروژه را تا ۱۲ فروردین ۱۴۰۰ افتتاح می‌کنیم. این پروژه زیربنایی و مهم نیز یکی از پروژه‌های ماندگار در کشور خواهد بود.
به گزارش ایرنا، همزمان با همه گیری جهانی کووید ۱۹ اغلب کشورهای پیشرفته دنیا بخش عمده‌ای از برنامه ارائه خدمات پزشکی خود را به منظور حداقل سازی تماس بین پزشک و بیمار، دورنگهداری بیماران از محیط‌های با آلودگی احتمالی، ایمن نگهداری کادر سلامت و نیز فراهم سازی حداکثری دسترسی به خدمات تخصصی پزشکی در همه نقاط کشور، وارد برنامه خدمات پزشکی از راه دور شده و با پوشش بیمه‌ای بسیار متناسب و همراه با سرویس‌های نسخه الکترونیک و تحویل دارو، شرایطی سهل را برای همه بیماران نیازمند به این خدمات در کشور فراهم کردند.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران نیز با درک ضرورت این امر برای کشور و آماده سازی و ابلاغ اخیر ضوابط اجرایی اولیه، اولین گام‌های ورود به این امر را برداشته و در نظر دارد با حمایت‌های ویژه بیمه‌ای و تشویق دانشگاه و دانشکده‌ها و کادر سلامت درگیر، دریچه‌ای جدید را در خدمت رسانی به مردم کشورمان در شرایط همه گیری فراهم کرده تا رنج این بیماران و خانواده‌های آنان را به حداقل رساند.
در این برنامه که با مدیریت معاونت درمان وزارت بهداشت در حال انجام است به تدریج خدمات مشورت تخصصی بیماران بستری کووید ۱۹ و نیز ویزیت‌های سرپایی این بیماران، به ویژه در مناطق محروم و کم برخوردار فاقد نیروهای تخصصی با بهره گیری از فناوری‌های اطلاعاتی پزشکی توسط پزشکان متخصص بیمارستان‌های مادر شهرهای بزرگ پوشش داده خواهد شد. این فناوری‌ها که اغلب به صورت بومی طراحی و توسعه یافته، به پزشکان اجازه خواهند داد از محل خدمت یا حتی منزل، در بستری امن، به مشاوره و ویزیت بیماران خود پرداخته و به زودی نسخ خود را نیز به صورت الکترونیک برای بیماران خود صادر کنند.
در برنامه گام نخست خدمات دوراپزشکی کشور، چهار دانشگاه منتخب مشهد، البرز، کهگیلویه و بویراحمد، ایرانشهر، زابل، لرستان، هرمزگان و بم با راه اندازی خدمات مشورت تخصصی و ویزیت از راه دور، این گام را به صورت آزمایشی آغاز می‌کنند تا از ابتدای پاییز با اطمینان از آمادگی کامل همه زیرساخت‌ها، نیروی انسانی لازم، تجهیزات و چرخه‌های پشتیبانی مورد نیاز، وارد چرخه گسترده گام اصلی ارائه خدمت شوند.
در برنامه دانشگاه علوم پزشکی مشهد، اولین برنامه کلان منطقه‌ای خدمات پزشکی از راه دور کشور با عنوان سپاد ۹ با همکاری مشترک ۹ دانشگاه و دانشکده علوم پزشکی خراسان شمالی، رضوی، جنوبی، اسفراین، سبزوار، تربت حیدریه، تربت جام، نیشابور و گناباد افتتاح خواهد شد که در گام اول، ۱۳ ایستگاه بیمارستانی و به تدریج ۶۸ بیمارستانی خدمات مشورت تخصصی و ویزیت از راه دور بیماران بستری کووید ۱۹ را به تدریج تا ابتدای پاییز و متمرکز بر سه تخصص اصلی مورد نیاز کووید ۱۹ شامل تخصص‌های ریه، عفونی و آی سی یو را فعال خواهند کرد. در گام اول این برنامه، بیمارستان‌های مادر امام رضا و قائم مشهد به عنوان بیمارستان‌های مادر منطقه، متولی ارائه خدمات مشورتی و ویزیت‌های تخصصی خواهند بود که در مراحل بعد و با توانمندسازی سایر دانشگاه‌ها و دانشکده‌های همکار در کلان منطقه، از توان تخصصی کل کلان منطقه در ارائه خدمات استفاده خواهد شد. سپاد ۹ در گام‌های بعدی وارد خدمات ویزیت از راه دور بیماران مزمن و خاص و نیز رادیولوژی و پاتولوژی از راه دور خواهد شد.
برنامه دانشگاه‌های البرز، کهگیلویه و بویراحمد و زابل متمرکز بر شبکه خدمات پزشکی از راه دور بنیاد برکت (برکت تل) خواهد بود که با تجهیز مناطق محروم منتخب و تامین کلیه امکانات زیرساختی و فناورانه مورد نیاز توسط این بنیاد، واحدهای ارائه خدمات ویزیت تخصصی در محروم‌ترین نقاط فراهم و مردم بیمار در این مناطق به پزشکان متخصص تعیین شده از راه دور و با کمک کادر محلی سلامت دسترسی خواهند داشت. این بنیاد همچنین این برنامه را در حال توسعه در تعداد زیادی از دانشگاه‌ها و مناطق کشور است که نتایج دوره آزمایشی الگویی برای تسریع پیاده سازی وسیع این خدمات در کشور خواهد بود.
وزارت بهداشت در نظر دارد با تشکیل کمیته ملی پزشکی از راه دور (پاد) در صورت موفق بودن نتایج دوره آزمایشی گام اول، با سرعت تمام این تجربه‌ها را در قالب ضوابط اجرایی ابلاغ شده به کل کلان مناطق آمایشی کشور و با اولویت مناطق محروم کشور گسترش دهد.
بر اساس ضوابط اجرایی ارائه خدمات سلامت و پزشکی از راه دور (دوراپزشکی)، خدمت سلامت و پزشکی از راه دور به اختصار «خدمت پاد» نامیده می‌شود و شامل هر نوع خدمت تشخیص از راه دور، تجویز از راه دور، مشاوره سلامت از راه دور، جراحی از راه دور و مراقبت‌های درمانی از راه دور است که از طریق یک یا ترکیبی از سه روش ارتباطی همزمان یا غیرهمزمان ارائه می‌شود. این روش‌ها شامل «ارتباط متنی، تلفنی یا صوتی»، «ارتباط صوتی و تصویری»، «ارتباط مبتنی بر رویت اطلاعات پزشکی بیمار» و «ارتباط با دستگاه یا تجهیز پزشکی» است.