کرونا، ویروسی که چندین ماه است نه تنها ایران بلکه تمام جهان را درگیر خود کرده است اما همچنان در میان مردم کشور با پرسش هایی مواجه هستن؛ اینکه آیا واکسن کرونا کشف شده است؟ ویروس کرونا همچنان یک ویروس پابرجاست و هیچ کشوری در سراسر دنیا نتوانسته است، این بیماری را به‌طور کامل درمان و از بین ببرد و ممکن است تا سالیان سال هم با ما همراه باشد. تنها چیزی که توانسته در سراسر دنیا این بیماری را کنترل کند فقط فاصله‌گذاری فیزیکی است.
رسانه‌های اصلاح‌طلب
نبض اقتصاد در فصل کرونا
روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی می نویسد: نبض اقتصاد ایران در بهار کرونایی گرفته شد. مرکز آمار ایران اولین تصویر کامل پس از شیوع کرونا را منتشر کرد: رشد اقتصادی در بهار ۹۹ به منفی ۳.۵ درصد رسید. همچنین بخش غیرنفتی اقتصاد نیز به میزان ۱.۷ درصد کوچک شد. این در حالی بود که رشد بخش غیرنفتی در زمستان گذشته معادل منفی ۲.۴ درصد گزارش شده بود؛ درنتیجه با وجود کرونا، عملکرد بخش غیرنفتی بدتر از فصل قبل نبود. اما ضربه اصلی کرونا به بخش خدمات بوده است؛ حجم این بخش به میزان ۳.۵ درصد منقبض شد. این منفی‌ترین رشد خدمات در دهه ۹۰ محسوب می‌شود. با این حال، همچنان بخش نفت مهم‌ترین اثر را بر رشد منفی داشته است. رشد اقتصادی این بخش منفی ۱۴.۳ درصد گزارش شده؛ البته کرونا نیز بر ارزش صادرات نفت خام ایران اثرگذار بوده است. اگر مزاحمت کرونا وجود نداشت، احتمالا اقتصاد ایران از شوک تحریم عبور می‌کرد؛ چراکه با وجود اثر کرونا بر قیمت نفت، این بخش، بهترین عملکرد را در فصول تحریم به جا گذاشته است. اقتصاد در بهار کرونایی، ۳.۵ درصد منقبض شد. مرکز آمار ایران نخستین گزارش رسمی از تصویر اقتصاد ایران در ایام کرونا را منتشر کرد. بر این اساس، قبض اقتصاد غیرنفتی نیز معادل ۱.۷ درصد گزارش شده است. به نظر می‌آید اگر کرونا رخ نمی‌داد، اثر شوک نفتی در حال تخلیه شدن بود با این حال، کرونا فرصت نفس تازه به اقتصاد ایران را نداد.
سبک زندگی مصرف گرا در روزگار کرونا
روزنامه ایران در یادداشتی به قلم شهلا کاظمی پور جامعه‌شناس می آورد: سبک‌های زندگی مجموعه‌ای از طرز تلقی‌ها، ارزش‌ها، شیوه‌های رفتار، حالت‌ها و سلیقه‌ها در هر چیزی را دربرمی‌گیرد. موسیقی، تلویزیون، آگهی‌ها، همه و همه، تصورها و تصویرهایی، بالقوه از سبک زندگی را فراهم می‌کنند. سبک زندگی، فعل و انفعال فرد را در محیط زندگی او نشان می‌دهد. در جوامع سنتی انتخاب‌های مبتنی بر مصرف به شکل گسترده‌ای براساس طبقه، کاست، محیط روستا یا خانواده دیکته می‌شد؛ در حالی که در جوامع مدرن، مردم دارای آزادی عمل بیشتری در انتخاب کالاها و خدمات و فعالیت‌هایی هستند که به نوبه خود هویت اجتماعی آنها را خلق می‌کند. در مورد مرگ و میرها، اکثر پزشکان معتقدند که خطر مرگ برای بیمارانی که دچار بیماری های زمینه‌ای بوده‌اند بیشتر است، لذا می‌بایست در جهت سبک زندگی سلامت محور، بیشتر کار شود و یک از اهداف دولتمردان، مسئولان و برنامه‌ریزان کشور در راستای فرهنگ‌سازی و تقویت زیربناهای بهداشتی و غذایی برای افزایش طول عمر توأم با سلامت باشد؛ البته باید متذکر شد که طی چند ماه اخیر به‌دلیل بسته بودن رستوران‌ها و اغذیه فروشی‌ها و کمتر شدن حضور افراد در اجتماع و مراکز آموزشی روند تغذیه افراد سالم‌تر شده است. نکته مهم دیگر که با بروز اپیدمی کووید ۱۹ در کشور شاهد آن هستیم، بیکار شدن بسیاری از افراد در مشاغل خدماتی و بخصوص مشاغل غیررسمی (به تعبیری بیکاران پنهان یا شاغلان در مشاغل کاذب) است.
کرونا و بازار زباله‌های پولساز
روزنامه ایران در گزارشی می آورد: همه‌گیری ویروس کرونا در نیمه نخست سال ۲۰۲۰ میلادی، تقریباً تمام بازارها را تخریب کرد. از جمله بازار بزرگ و حساس نفت خام که با سقوط آن، بسیاری از بازارهای دیگر نیز درگیر شدند. یکی از این بخش‌ها صنعت بازیافت و بازچرخانی پلاستیک بود. هنگامی که قیمت نفت خام در ماه آوریل سوار بر مدار نزولی بود و حتی به قیمت‌های منفی (شاخص WTI) سقوط کرد، یکی از صنایعی که با ورود قیمت نفت به دامنه منفی شروع به بازنگری و محاسبات مجدد در فعالیت‌های خود کرد، «بازیافت پلیمر» بود. حتی در بعد جهانی شنیده می‌شود که خریداران و مصرف کنندگان مواد بازیافتی برای مدتی دست از استفاده این مواد برداشتند و به خرید مواد نو از شرکت‌های پتروشیمی روی آوردند. برخی از سرمایه‌گذاران متعهد به بازچرخانی پلاستیک نیز به این فکر فرو رفتند که چگونه می‌توان با ارتقای تکنولوژی هزینه بازیافت را کاهش داد. در این باره یک شرکت امریکایی به‌نام «گرین بیز» که در زمینه کسب و کارهای سبز از جمله بازیافت فعالیت دارد، نوشته است: «وقتی قیمت پلاستیک نو به صنعت نفت گره خورده است و قیمت نفت نیز سقوط می‌کند، صرفه اقتصادی بازچرخانی و ورود به این چرخه نسبتاً گران کمتر می‌شود و شرکت‌های متعهد به اجرای بازچرخانی پلاستیک در عمل به تعهداتشان دچار تردید می‌شوند. قربانی این اتفاق محیط زیست است. هرچند که ممکن است سرمایه‌گذاران به تعهدات بلند مدت خود پایبند باشند و با بهبود قیمت‌ها همه چیز به روال عادی بازگردد؛ اما در چند ماه اخیر ملاحظه کردیم که قیمت نفت می‌تواند مانع بزرگی برای محیط زیست باشد».
روزنامه آفتاب یزد در گزارشی می نویسد: یکی از غرورانگیزترین اتفاق‌های دوران آغاز قرنطینه‌های خانه‌نشینی ناشی از شیوع کرونا ویروس در جهان و ایران(اگرچه کشور ما هیچگاه به شدّت و حدّت سایر کشورهای گرفتار در این ویروس مشمول قرنطینه نشد) عدم تخلیه فروشگاه‌ها از مواد غذایی و مشاهده وفور آنها در قفسه‌های فروشگاهی بود. اتفاقی که موجب شد تا هم رئیس‌جمهوری و هم معاون اول او و متعاقب آن گزارش‌های بانک مرکزی و... به درخشش بخش کشاورزی نسبت به سایر بخش‌ها در دوران رکود تحمیلی ناشی از کرونا در کنار رکورد همیشگی ناشی از تحریم‌های شدید اقتصادی ببالند! اما آیا براستی با وجود تمهیدات اتخاذ شده در بخش کشاورزی و صنایع غذایی همه چیز بر وفق مراد پیش می‌رود!؟ آیا وقتی بر اساس گزارش سازمان خواروبار ملل متحد (فائو)، پیامدهای منفی شیوع ویروس کرونا باعث خواهد شد «امسال تعداد افرادی که در جهان به غذای کافی دسترسی ندارند و به عبارت دیگر گرسنه هستند، ۱۳۲ میلیون نفر افزایش یابد و این تعداد ۳ برابر بیشترین افزایش سالانه تعداد گرسنگان طی ۱۰۰ سال گذشته در جهان است» سهمی از این رشد گرسنگی مشمول مردم ایران نمی‌شود؟ آیا به وعده‌های خوشبینانه «همه چیز امن و آرام است» می‌توان خوشبین ماند!؟
این نکته را نباید از نظر دور داشت که فرایند الگوی خرید و مصرف در ایران به صورت تدریجی و پیش از شیوع کرونا دستخوش تغییرات و افت محسوس شده است و این را از ۲برابر شدن مصرف گوشت مرغ در ایران نسبت به آمار توصیه‌ای میانگین جهانی و در نقطه مقابل آن کاهش شدید مصرف گوشت قرمز، سبزیجات و همچنین گوشت ماهی و لبنیات که در هرم غذایی توصیه شده کارشناسان تغذیه جایگاه مهم و تعیین‌کننده در متابولیسم بدن انسان‌ها به ویژه در سنین رشد کودکان و مادران دارد، می‌توان درک کرد.
مدارس و کرونا
خبرگزاری ایسنا در گفت و گو با مینو محرزعضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا می نویسد: در حال حاضر موج وحشتناکی که شدت یافته بود، مقداری فروکش کرده است. یکسری بیماران از زمان بروز موج دوم بیماری در بیمارستان بستری هستند و بدحال هستند، اما موج وحشتناک بیماری فروکش کرده و وضعیت بهتر شده است. امیدواریم بعد از مسافرت هایی که اخیرا انجام شده و اینکه برخی پروتکل های بهداشتی را رعایت نکرده اند، شاهد شدت یافتن مجدد بیماری نباشیم؛ چرا که دو هفته دیگر نتیجه عدم رعایت ها مشخص می شود. به طور متوسط دوره کمون بیماری بین یک تا دو هفته است که بعد از این مدت، می توان نتیجه تغییر رفتار اجتماعی را دید. البته بسیاری از مردم در این ایام به خوبی رعایت کردند که از آنها تشکر می کنیم. بهترین زمان تزریق واکسن آنفلوانزا اواخر شهریور و اوایل مهر ماه است تا مصونیت در بدن فرد ایجاد شود و ایمنی واکسن در بدن تا اوایل بهار باقی بماند. بیماران و افراد پرخطر در اولویت تزریق واکسن آنفلوانزا هستند که این افراد شامل سنین بالای ۶۵ سال، مبتلایان به بیماری های قلبی و عروقی مزمن، افرادی که بیماری زمینه ای یا نقض ایمنی دارند، افرادی که داروهای شیمی درمانی مصرف می کنند، زنان باردار، افراد مبتلا به چاقی و کادر درمان که حتما واکسن آنفلوانزا را تزریق کنند. حال اگر مازاد واکسن وجود داشت که با توجه به تقاضای جهانی، بعید می دانم، سایر افراد هم واکسن را تزریق کنند. تا حد امکان تجمعاتی که به طور معمول هر روز و ساعت ها در مدارس انجام می شده، نباید رخ دهد. در غیر این صورت مدارس بهترین جا برای انتقال کرونا محسوب می شوند. معلمان و دانش آموزان حتما باید از ماسک استفاده کرده و فاصله گذاری فیزیکی را رعایت کنند. در عین حال تهویه هوا بسیار مهم است. به طوری که در هر ساعت ۱۰ بار باید تهویه هوا انجام شود. زیرا حتی اگر افراد با ماسک هم به مدت طولانی در فضای بسته بنشینند، احتمال انتقال بیماری وجود دارد.
رسانه‌های اصولگرا
افزایش مبتلایان به کرونا در هفته‌های آینده
روزنامه وطن امروز در گزارشی نوشت: آمار مرگ‌ومیر ناشی از بیماری «کووید-۱۹» در ادامه روند نزولی خود به مرز ۱۰۰ نفر در یک شبانه‌روز رسید. سخنگوی وزارت بهداشت دیروز از شناسایی ۱۶۸۲ بیمار مبتلا به کروناویروس در کشور طی ۲۴ ساعت خبر داد. سیماسادات لاری گفت: بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، یکهزار و ۶۸۲ بیمار جدید مبتلا به «کووید-۱۹» در کشور شناسایی شدند که ۷۸۶ نفر از آنها بستری شدند. وی ادامه داد: مجموع بیماران «کووید-۱۹» در کشور به ۳۷۶ هزار و ۸۹۴ نفر رسید. لاری گفت: متاسفانه در طول ۲۴ ساعت گذشته، ۱۰۱ بیمار «کووید-۱۹» جان خود را از دست دادند و مجموع جان‌باختگان این بیماری به ۲۱ هزار و ۶۷۲ نفر رسید. سخنگوی وزارت بهداشت افزود: خوشبختانه تاکنون ۳۲۵ هزار و ۱۲۴ نفر از بیماران، بهبودیافته یا از بیمارستان‌ها ترخیص شده‌اند. وی گفت: ۳۷۰۹ نفر از بیماران مبتلا به «کووید-۱۹» در وضعیت شدید این بیماری تحت مراقبت قرار دارند. لاری افزود: تاکنون ۳میلیون و ۲۵۶ هزار و ۱۲۲ آزمایش تشخیص «کووید-۱۹» در کشور انجام شده است. سخنگوی وزارت بهداشت همچنین گفت: براساس آخرین اطلاعات کرونا در کشور، استان‌های تهران، مازندران، گیلان، قم، اصفهان، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، کرمان، خراسان شمالی، سمنان، یزد، زنجان و قزوین در وضعیت قرمز قرار دارند. وی ادامه داد: همچنین استان‌های آذربایجان غربی، البرز، فارس، لرستان، هرمزگان، اردبیل، بوشهر، کرمانشاه، کهگیلویه‌وبویراحمد، خراسان جنوبی، مرکزی، ایلام، چهارمحال‌وبختیاری، گلستان و خوزستان در وضعیت هشدار قرار دارند.
خبرگزاری مهر در گفت و گو با عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان نوشت: تعداد زیادی از بیماران بهبود یافته با وجود گذشت بیش از یک ماه از ابتلاء از مواردی مانند کاهش اشتها، کم خوابی، ضعف و بی حسی در پاها، سرفه‌های موردی و احساس داغی به ویژه در شب‌ها رنج می‌برند. در نهایت همه این علائم برطرف می‌شود و بیمار به شرایط عادی بر می‌گردد بنابراین افراد نباید دچار اضطراب شوند و در چنین شرایطی باید صبور باشند تا علائم آرام آرام برطرف شود. به همه افراد به ویژه بیمارانی که در گذشته دچار استرس و اضطراب بوده‌اند پیشنهاد می‌کنم آرام آرام فعالیت‌های ورزشی سبک را آغاز کنند چرا که این کار در روند درمان بیماری تأثیرگذار است. درگیر شدن حس بویایی و چشایی نشان دهنده این است که ویروس خود را به مغز رسانده و کار عصب بویایی و چشایی را مختل کرده است. گاهی این حالت دو تا سه ماه طول می‌کشد و آرام آرام این حس‌ها بر می‌گردد؛ از دست رفتن حس بویایی و چشایی موقتی است و مواردی از دائمی بودن آن گزارش نشده است. در این خصوص بین چهار تا شش ماه آینده می‌توان اظهار نظر کرد؛ در حال حاضر ۱۰ درصد بیمارانی که به کرونا مبتلا شده‌اند دوباره درگیر این بیماری شده‌اند اما برای اظهار نظر در خصوص ۹۰ درصد دیگر باید زمان بگذرد تا بتوان اظهار نظر دقیق ارائه کرد.
واکسن کرونا
روزنامه صبح نو در گزارشی می آورد: چند هفته است زمزمه تولید واکسن روسی در جهان پیچیده است. در حالی که اکثر کشورها در حال تلاش برای تولید واکسن هستند، روس ها ادعای تولید واکسن را دارند و برای اینکه صحت این ادعا را اثبات کنند، پوتین، رییس جمهوری این کشور هم چندی قبل اعلام کرد که یکی از دختران او این واکسن را در مراحل اولیه توسعه، دریافت کرده و حالش مساعد است. اما اینکه آیا واکسن روسی به کشور ما راه پیدا خواهد کرد یا نه هنوز یک مساله گنگ است. شاید خیلی‌ها بعد از شنیدن خبر تولید واکسن روسی خوشحال شوند و یک نفس آسوده بکشند از اینکه واکسن کرونا بالاخره ساخته شده و قطعا به ایران هم خواهد رسید. اما «کیانوش جهانپور» مدیر روابط عمومی وزارت بهداشت می‌گوید: «این واکسن هنوز تاییدیه هیچ سازمانی را ندارد و قطعا تا زمانی که مورد تایید مراکز بهداشت جهانی نباشد در ایران استفاده نخواهد شد.» او با بیان اینکه نه تنها در روسیه بلکه کشورهای زیادی در حال ساخت واکسن هستند، می‌گوید: «هر کشوری که موفق به ساخت واکسن کرونا شود و واکسن مورد تایید باشد حتما از آن استفاده خواهیم کرد. در حال حاضر هیچ واکسنی در کشور توزیع نخواهد شد.» چندی قبل خانم دکتر مینو محرز، متخصص بیماری‌های عفونی و عضو کمیته علمی مبارزه با کرونا هم گفته بود: «واکسنی که روسیه تولید کرده، هنوز مورد تایید مراجع بین‌المللی قرار نگرفته است».
روزنامه فرهیختگان در یادداشتی می نویسد: دنیا درحالی با ویروس کرونا دست‌وپنجه نرم می‌کند که موج دوم آن چند وقتی است در بسیاری از کشورهای دنیا آغاز شده و کشورهایی چون فرانسه، ایتالیا و آلمان که شمار مبتلایان و مرگ‌ومیرها در آن کاهش یافته بود، دوباره با موجی از مبتلایان جدید روبه‌رو شدند تا جایی که برخی محدودیت‌ها دوباره اجرایی شد و برخی هم اعلام کرده‌اند در صورت تداوم این اوضاع مجبور می‌شوند دوباره قرنطینه‌های عمومی را از سر گیرند. در برخی کشورها استفاده از ماسک در مکان‌های عمومی اجباری شده و سرپیچی از آن، به جریمه از سوی قانون می‌انجامد. در این میان، اما محققان و دانشمندان همچنان به مطالعات و آزمایش‌های خود در زمینه ویروس کرونا ادامه داده و هر روز شاهد کشف تازه‌ای پیرامون این ویروس هوشمند و مرموز هستند که آنها را به شناخت بیشتر رفتارهای متفاوت آن و نیز درمان و پیشگیری نزدیک‌تر می‌کند. محققان در این تحقیقات به بررسی عفونت ویروس کرونا در مغز و ارتباط آن با بیماری پارکینسون پرداخته‌اند. موضوعی که هست اینکه تاکنون محققان به این سوال پاسخ نداده‌اند که آیا ویروس کرونا وارد سیستم عصبی مرکزی می‌شود و انواع سلول‌های عروقی مغز که ویروس را شناسایی می‌کنند، مشخص نشده‌اند.