امارات متحده عربی نخستین کشور حاشیه خلیج فارس و سومین دولت عربی پس از مصر و اردن است که با رژیم اشغالگر به برقراری روابط دیپلماتیک اقدام کرده و قرار است در مناطق اشغالی سفارت خود را تاسیس کند. این اقدام امارات با واکنش منفی کشورهای اسلامی همچون جمهوری اسلامی ایران و ترکیه مواجه شده است. هر چند به نظر میرسد برخی کشورهای عربی دیگر هم دل در گرو همین روابط با رژیم صهیونیستی دارند اما از ترس افکار عمومی مسلمانان تاکنون اقدام علنی انجام ندادهاند و اقدامات امارات قدم اول در کنار گذاشتن نقاب در رفتار این دولتها است.
در ادامه واکنشها به این اقدام امارات، حضرت آیت الله خامنهای رهبر انقلاب اسلامی هم در ارتباط تصویری با سی و چهارمین اجلاس مدیران و روسای آموزش و پرورش که روز سه شنبه ۱۱ شهریور برگزار شد با اشاره به توافق اخیر امارات متحده با رژیم صهیونیستی فرمودند: «امارات متحده عربی هم به دنیای اسلام خیانت کرد، هم به ملتهای عرب و کشورهای منطقه خیانت کرد و هم به فلسطین خیانت کرد. البته این خیانت دیر نخواهد پایید اما این لکه ننگ بر آنها خواهد ماند. اماراتیها پای صهیونیستها را به منطقه باز کردند و مسئله فلسطین را که مسئله غصب یک کشور است به فراموشی سپردند و عادیسازی کردند.»
به گفته رهبری «ملت فلسطین زیر فشارهای شدید قرار دارند از همه جهات، آنوقت آنها میآیند با اسرائیلیها و عناصر پلید آمریکایی مثل آن یهودی که در خانواده ترامپ وجود دارد علیه مصالح دنیای اسلام کارمیکنند و با قساوت تمام با دنیای اسلام برخورد میکنند. امیدوارم اماراتیها زود بیدار شوند و کاری که کردهاند را جبران کنند.»
برای بررسی اقدام امارات و اهداف این کشور از برقراری رابطه با رژیم صهیونیستی با «علی پالیز» کارشناس مسائل غرب آسیا و پژوهشگر پژوهشکده سیاست پژوهی و مطالعات راهبردی حکمت گفت وگو کردهایم.
امارات، اسرائیل و عنصر موازنه قدرت
پالیز در پاسخ به این پرسش که امارات با چه اهدافی دست به عادی سازی رابطه با رژیم صهیونیستی زده است گفت: امارات اولین کشوری نیست که بعد از جنگ اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۶۷ و ۱۹۷۳ اقدام به عادی سازی رابطه با رژیم صهیونیستی کرده است. در سال ۱۹۷۸ اسرائیل و مصر با وساطت «جیمی کارتر» رئیس جمهور وقت آمریکا پیمان کمپ دیوید را امضا کردند. این پیمان واکنشهای جدی بین المللی را در پی داشت. مجمع عمومی سازمان ملل به درخواست سازمان آزادی بخش فلسطین ضمن اعتراض به اقدام مصر و امضای کمپ دیوید به حق بازگشت فلسطینیها و حق تعیین سرنوشت مردم این کشور تاکید کرد.
وی ادامه داد: واکنش بعدی از سوی سازمان کنفرانس اسلامی اتفاق افتاد که رای به تعلیق عضویت مصر داد. اتحادیه عرب هم عضویت مصر را لغو کرد. در کنار مصر و اردن که رابطه رسمی با رژیم صهیونیستی دارند برخی کشورهای دیگر مانند عمان و قطر هم رابطه غیررسمی با این رژیم جعلی برقرار کردهاند. دیدار وزیر خارجه بحرین و اسرائیل هم در این زمینه هم باید مدنظر قرار گیرد. بنابراین اقدام امارات بدون سابقه نیست.
امارات از این اقدام بالانس قدرت و ایجاد موازنه را در منطقه غرب آسیا دنبال میکند. در حال حاضر این کشور در موضع ضعف قرار گرفته بنابراین به دنبال اهرمی است تا خود را با توسل به آن از ضعف خارج سازد. از سوی دیگر امارات با ایران، عربستان و قطر چالشهایی دارد و همچنین دنبال کنشگری فعالتر در منطقه و اثرگذاری بیشتر است. مجموعه این عوامل باعث شده که امارات به سمت رژیم صهیونیستی و برقراری ارتباط با این رژیم جعلی حرکت کند. در کنار این عوامل باید به این نکته هم توجه داشته باشیم که امارات از نقش و وزن فعلی خود در منطقه ناراضی است و به دنبال گسترش ارتباطات خود با کشورهای مختلف است. در این زمینه امارات سعی کرد روابط خود را با ایران، عربستان و دیگر کشورها بازسازی کند. تلاش امارات برای ارتباطگیری با رژیم صهیونیستی را در این سطح و چارچوب هم میتوان تحلیل کرد.
وی در پاسخ به این پرسش که رژیم صهیونیستی چه اهدافی را از ارتباط با امارات دنبال میکند هم بیان داشت: یکی از اهداف اصلی این رژیم بدون تردید حل مسائل داخلی است. اما در صحنه بینالمللی هم با استفاده از این توافق اهداف خاصی را مدنظر دارد. برقرار کردن روابط دیپلماتیک و رسمی با کشورهای منطقه بدون بازگشت به مرزهای ۱۹۶۷ و تن دادن به مسئله حق تعیین سرنوشت و بازگشت فلسطینیها برای رژیم صهیونیستی در اهداف توسعه طلبانه خود پیروزی محسوب میشود.
هدف مهم و بعدی ٰرژیم صهیونیستی از توافق با امارات تلاش برای بالانس قدرت با ایران است. این ٰرژیم با توجه به قدرت محور مقاومت و حضور ایران در نزدیکی مرزهای سرزمین اشغالی احساس ناامنی میکند و تلاش می کند با گسترش روابط خود با کشورهای اسلامی و عربی و نزدیک به مرزهای ایران موازنهای را با ایران شکل دهد. نکته بعدی هم این است که تلاش میکند در صحنه بینالمللی خود را به عنوان عامل صلح و ثبات و بقیه کشورها را عامل ناامنی و مشکلات امنیتی نشان دهد.
تعابیر و پیامدهای اقدام امارات
این تحلیلگر مسائل غرب آسیا همچنین با اشاره به سخنان رهبر انقلاب منی بر خیانت بودن اقدام امارات هم گفت: امارات متحده عربی با این کار به دنیای اسلام و کشورهای منطقه و همچنین مساله مهم فلسطین خیانت کرد. در مورد دنیای اسلام قاعده نفی سبیل را رعایت نکرد و این خیانت به اسلام و دنیای اسلام بود. چرا که این اقدام بسترساز تسلط رژیم صهیونیستی به کشور اسلامی فلسطین است. خیانت به دنیای عرب هم بود چرا که تصمیمات اتحادیه عرب و سازمان کنفرانس اسلامی را نادیده گرفت و برخلاف همگرایی عربی و اسلامی رفتار کرد.
اقدام امارات در عادی سازی رابطه با اسرائیل بزرگترین خیانت را به آرمان فلسطین روا داشت. چرا که این امر باعث فراموشی لزوم بازپسگیری فسلطین و بازگشت آوارگان فسلطینی خواهد شد و باعث میشود که به مرور کشورهای دیگر هم تلاش کنند در این مسیر قدم بردارند. البته تردیدی در این نکته نیست که رژیم جعلی با این اقدامات نمی تواند حیات خود را تضمین کند.