لت الکترونیک به عنوان بستر و فرایند مدیریت بدون کاغذ در حکومت مطرح است که در آن در نهایت بسیاری از ارتباطات بین اداره‌ها و با مردم از طریق کانال‌های چندرسانه‌ای صورت می‌گیرد.
دولت الکترونیک به عنوان بستر و فرایند مدیریت بدون کاغذ در کشورها مطرح است که در آن در نهایت بسیاری از ارتباطات بین اداره‌ها و با مردم از طریق کانال‌های چندرسانه‌ای صورت می‌گیرد.
در واقع، خدمات دولت در بستر فناوری اطلاعات بسیار ساده‌تر می‌شود به شکلی که کارمندان دولت از زمان خود بیشترین استفاده را خواهند کرد و مشتریان با استفاده از این بسترها خیلی سریع‌تر نیازهای خود را پاسخ‌دهی می‌کنند و رضایت بیشتری نیز از این روش حاصل می‌شود.
این مهم نه تنها در شهرها بلکه امروزه در روستاها بسیار ضروری و مهم است و باید تلاش کرد تا خدمات بیشتری در این خصوص به روستاییان ارائه شود.
با توجه به اینکه ۳۱.۵۴ درصد جمعیت کشور در روستاها زندگی می‌کنند و سرمایه عظیمی از کشور در روستاها نهفته اسـت و از آنجـایی کـه روسـتا و روسـتاییان منـابع بنیانی تولید و رشد اقتصاد ملی در هـر جامعـه‌ای به شمار می‌روند، احسـاس می‌شود بهـره‌گیـری از فناوری اطلاعات و ارتباطات می‌تواند سبب توانمندسازی و تاثیرگذاری آگاهانه ایـن قشر کمتر دیده شده در روند توسعه کشور شود و توجه به ICT روستایی در کنار خدمات دولت الکترونیک در ابعاد مختلف توسعه پایدار روستایی موثر واقع شود.
توسعه دولت الکترونیک در ۷۳۵ نقطه چهارمحال و بختیاری
مدیر فناوری اطلاعات و شبکه دولت الکترونیک چهارمحال و بختیاری می گوید:زیرساخت‌های خوبی در حوزه توسعه دولت الکترونیک در این استان شکل گرفته است به طوری که شبکه دولت در ۷۳۵ نقطه این استان برای تبادل اطاعات و تسریع در انجام خدمات قابل دسترسی است و این خدمات به سطح دهیاری‌های نیز رسیده و بخشی از روستاهای استان می‌توانند به خدمات دولت الکترونیک متصل شوند.
هم اینک حدود ۹۰ درصد روستاهای استان به زیرساخت‌های ارتباطات و فناوری اطلاعات مجهز شده‌اند که این مهم استقرار دولت الکترونیک در این مناطق را تسهیل کرده است.
اسماعیل غلامیان افزود: هم‌اینک در حدود ۹۰ درصد روستاهای استان به زیرساخت‌های ارتباطات و فناوری اطلاعات مجهز شده‌اند که این مهم استقرار دولت الکترونیک در این مناطق را تسهیل کرده است.
وی خاطر نشان کرد: به زودی تمامی روستاهای استان به این زیرساخت‌ها مجهز می‌شوند و دولت الکترونیک در تمامی دهیاری‌های استان مستقر می‌شود.
غلامیان، سامانه یکپارچه مراسلات الکترونیکی دولت (سیماد) و سامانه یکپارچه تعاملات الکترونیکی (سیتاد) را ۲ سامانه مهم دولت الکترونیک برشمرد و گفت: علاوه بر این ۲ سرویس، ۳۳ سرویس دیگر بر روی بستر شبکه دولت در اختیار دستگاه‌های اجرایی استان قرار گرفته است.
واضح است مهمترین عامل ایجاد دولت الکترونیک در مناطق مختلف، زیرساخت‌های ارتباطی است.
اجرای یک هزار و ۶۰۰ کیلومتر فیبرنوری روستایی
تاکنون بیش از چهار هزار و ۶۵۰ کیلومتر فیبرنوری در چهارمحال و بختیاری اجرا شده است که از این میزان ۲ هزار و ۶۰۰ کیلومتر بین‌شهری، ۴۵۰ کیلومتر درون‌شهری و یک هزار و ۶۰۰ کیلومتر فیبرنوری روستایی است.
مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات چهارمحال و بختیاری در خصوص زیرساخت‌های ایجاد شده در روستاها برای اتصال به شبکه دولت الکترونیک و دسترسی به خدمات الکترونیکی به خبرنگار ایرنا گفت: از اواخر سال ۹۷ پروژه‌ای تحت عنوان توسعه ارتباطات روستایی (تار) در استان آغاز شده است که در قالب این طرح ۳۵۵ کیلومتر فیبرنوری در روستاهای بالای ۲۰ خانوار اجرا می‌شود.
مرتضی بلالی ادامه داد: این طرح در سه فاز در حال انجام است که فاز نخست آن به طور کامل اجرا شده است و فاز دوم بالای ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
به گفته وی، با اجرای این طرح ۱۶۱ روستای استان از خدمات فیبرنوری برخوردار می‌شود و در طول این مسیر ۳۳ مرکز تلفنی در روستاها به این بستر متصل می‌شوند و ۴۶ سایت BTS اپراتورها ارتقا داده می‌شود.
مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات چهارمحال و بختیاری خاطرنشان کرد: توسعه دولت الکترونیک، سلامت الکترونیک و خدمات پولی و بانکی از جمله خدماتی است که در بستر فناوری اطلاعات در اختیار مردم مناطق روستایی قرار داده شده است.
بلالی افزود: در راستای توسعه خدمات پولی و بانکی ۳۴ روستا در استان انتخاب شده تا با خرید، تجهیز و نصب ۳۴ دستگاه «ایتیام» و پشتیبانی پنج ساله آن در روستاها انواع خدمات الکترونیکی را به روستاییان ارائه دهیم.
وی خاطرنشان کرد: اجرای این طرح در ۲۰ روستای دیگر هم در دستور کار قرار دارد و تا نیمه نخست سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد.
اتصال ۳۲۰ روستای چهارمحال و بختیاری به اینترنت پرسرعت
بلالی با بیان اینکه تاکنون ۳۲۰ روستای چهارمحال و بختیاری به اینترنت پرسرعت دسترسی پیدا کرده است، اظهار داشت: همچنین از ۸۰۳ روستای دارای سکنه ۷۱۶ روستا معادل ۸۹ درصد دارای ارتباط هستند.
مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات چهارمحال و بختیاری ادامه داد: همچنین ۶۷۸ روستا دارای تلفن خانگی هستند که می‌توان با دریافت کد رهگیری از دستگاه‌های اجرایی و اعمال این کد بر روی تلفن ثابت، روند پیگیری نامه‌های خود را حتی بدون اتصال به اینترنت از دستگاه اجرایی مربوطه پیگیری کرده و نیازی به حضور در مرکز استان نداشته باشند.
بلالی به محدودیت‌های این اداره‌کل برای ایجاد امکانات الکترونیکی در روستاهای سخت‌گذر استان نیز اشاره کرده و گفت: روستاهایی در استان وجود دارد که حتی راه ارتباطی ندارند و به شبکه برق متصل نیستند از همین رو اتصال این روستاها به زیرساخت‌های ارتباطی دشوار است.
وی، اولویت ایجاد زیرساخت‌های ارتباطی را برای روستاهای بالای ۲۰ خانوار جمعیت اعلام کرد و افزود: برای اپراتورها توجیه اقتصادی ندارد که با صرف هزینه بالا برای استقرار سایت BTS در روستاهای کمتر از ۲۰ خانوار اقدام کنند.
برای ۲۵ روستای سخت‌گذر و کوهستانی استان از جمله دهستان موگویی کوهرنگ و منطقه دیناران اردل ۲۵ تک ارتباط ماهواره‌ای ایجاد شده است.
بلالی خاطر نشان کرد: با این وجود برای ۲۵ روستای سخت‌گذر و کوهستانی استان از جمله دهستان موگویی کوهرنگ و منطقه دیناران اردل ۲۵ تک ارتباط ماهواره‌ای ایجاد شده تا روستاییان بتوانند با خارج از محدوده روستای خود ارتباط برقرار کرده و چنانچه حادثه یا مشکلی شکل گیرد با مسئولان مربوطه تماس داشته باشند.
وی افزود: برخی روستاها نیز وجود دارد که به سبب قرارگرفتن در دره حتی ارتباط رادیویی هم ندارند که تلاش می‌شود در گام‌های بعدی برای این روستاها نیز تک ارتباط ماهواره‌ای ایجاد کرد.
مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات چهارمحال و بختیاری با تاکید بر اینکه در استان مشکلی در خصوص پهنای باند اینترنت وجود ندارد، اظهار داشت: با شیوع ویروس کرونا پهنای باند اینترنت در استان از ۴۰ گیگابایت به ۱۱۱ گیگابایت ارتقا داده شده که هنوز تمامی این ظرفیت مورد استفاده قرار نگرفته است.
اما با وجود زیرساخت‌های خوبی که در این استان از جمله در مناطق روستایی در حوزه دولت الکترونیک ایجاد شده به نظر می‌رسد دستگاه‌های اجرایی کمتر از این ظرفیت استفاده می‌کنند و مردم نیز اطلاع چندانی از استفاده از این خدمات دارند و روستاییان به جای استفاده از خدمات دولت الکترونیک در منطقه خود به شکل حضوری پیگیر امور خود هستند.
زیرساخت‌های ارتباطی در چهارمحال و بختیاری مطلوب است
معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی استاندار چهارمحال و بختیاری با اشاره به اهتمام دولت تدبیر و امید در توسعه دولت الکترونیک در مناطق مختلف کشور از جمله این استان اظهار داشت: در طول هفت سال گذشته زیرساخت‌های قابل‌توجهی در خصوص اتصال مردم مناطق شهری و روستایی به شبکه اینترنت و سامانه‌های الکترونیکی ایجاد شده اما در استفاده از این امکانات در ابتدای راه هستیم.
لیلا محمدیان افزود: یکی از اهداف دولت الکترونیک حذف کاغذ از مکاتبات اداری است که این مهم در حال حاضر اگر چه به حداقل رسیده اما بنا بر چشم‌انداز دولت الکترونیک که حذف کامل کاغذ را مدنظر دارد، این هدف تاکنون محقق نشده است.
وی تحقق دولت الکترونیک را در راستای تحقق اهداف دولت سبز دانست و گفت: دولت سبز بر صرفه‌جویی از منابع انرژی از جمله حذف کاغذ و حفظ درختان تاکید دارد که دولت الکترونیک می‌تواند در تحقق این اهداف نقش مهمی ایفا کند.
محمدیان، شیوع کرونا را یکی از عوامل مهم پررنگ‌شدن نقش دولت الکترونیک دانست و افزود: با برگزاری جلسات در بستر فضای مجازی و ویدئوکنفرانس‌ها بسیاری از برنامه‌ها و جلسات بدون خلل برگزار و علاوه‌بر آن از هزینه‌های ناشی از جلسات فیزیکی نیز کاسته شد.
توسعه دولت الکترونیک نیازمند فرهنگسازی
همترین چالش فراروی تحقق کامل دولت الکترونیک فرهنگسازی است چراکه با وجود زیرساخت‌های مطلوب برخی دستگاه‌ها همچنان نسبت به استفاده از این ظرفیت اهتمام لازم را به کار نمی‌گیرند.
وی در خصوص این سوال که چرا برخی دستگاه‌های اجرایی استان همچنان از روش‌هایی غیر از دولت الکترونیک نظیر ارسال فکس در مکاتبات خود استفاده می‌کنند، اظهار داشت: مهمترین چالش فراروی تحقق کامل دولت الکترونیک فرهنگسازی است چرا که با وجود زیرساخت‌های خوبی که در این حوزه در استان ایجاد شده اما برخی دستگاه‌ها همچنان نسبت به استفاده از این ظرفیت اهتمام لازم را به کار نمی‌گیرند.
معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی استاندار چهارمحال و بختیاری، نبود اعتماد به فضای مجازی و وسایل ارتباط الکترونیک را از دیگر چالش‌های دولت الکترونیک دانست و گفت: برخی دستگاه‌ها به گمان اینکه ممکن است در ارسال یک پیام فوری شبکه دولت قطع شود و پیام آنها به سایر دستگاه‌ها نرسد به ارسال پیام خود از راه‌های دیگر نظیر فکس اقدام می‌کنند.
محمدیان، فرهنگسازی در خصوص استفاده از دولت الکترونیک در روستاها را بسیار مهم و ضروری دانست و گفت: اینکه برای مردم تبیین شود که با اتصال به اینترنت و یا در صورت نبود امکاناتی نظیر اینترنت یا وسایل سخت‌افزاری اتصال به آن حتی می‌توانند با تلفن ثابت امورات خود را انجام دهند بسیار مهم و نیازمند فرهنگسازی گسترده است.
وی افزود: رفع سختی تردد روستاییان به شهر، صرفه‌جویی در هزینه‌های رفت و آمد، جلوگیری از صرف زمان و انرژی بسیار و زمانبر شدن پیگیری امور مردم مناطق روستایی در دستگاه‌های اجرایی ایجاب می‌کند تا روستاییان نسبت به استفاده از دولت الکترونیک آشنایی و اطلاع بیشتری داشته باشند که وظیفه این اطلاع‌رسانی بر عهده دستگاه‌های خدمات‌رسان است.
محمدیان خاطرنشان کرد: اگر اعتماد مردم را جلب کنیم و به آنها ثابت کنیم که با وارد کردن یک کد رهگیری با تلفن ثابت بدون حضور فیزیکی می‌توانند از روند پیگیری امورات خود در دستگاه‌های اجرایی مربوطه مطلع شوند، این موضوع می‌تواند به بهترین شکل در سطح روستا اطلاع‌رسانی شود و دیگر روستاییان نیز از این ظرفیت استفاده کنند.
معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی استاندار چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه زیرساخت‌های ارتباطی در بیشتر مناطق روستایی این استان فراهم شده است، افزود: ایجاد زیرساخت‌های اتصال به اینترنت در تمامی روستاهای استان در دستور کار قرار دارد و بسیار خوشبین هستیم که این مهم به زودی در تمامی روستاها محقق شود و در کنار آن با اعتمادزایی و فرهنگسازی بتوان روند استفاده از ظرفیت دولت الکترونیک را بیش از پیش فراهم کرد.
تلاش‌های بسیاری در دولت تدبیر و امید برای تحقق کامل دولت الکترونیک انجام گرفته اما هنوز تا تحقق این مهم فاصله وجود دارد و این موضوع می‌طلبد تا عزم ملی در کشور شکل گیرد هرچند شیوع کرونا این راه طولانی را کوتاه کرد و فرصتی را فراهم کرد تا در سایه مهلک آن زمینه برای بروز ظرفیت‌های دولت الکترونیک بیش از پیش فراهم شود.
وجود سامانه سیب (سامانه یکپارچه سلامت) و راه‌اندای سامانه salamat.gov.ir و غربالگری مردم در خصوص ویروس کرونا یکی از مهمترین خدماتی بود که توانست مسئولان را در بیماریابی و جلوگیری از گسترش بیشتر ویروس از جمله در روستاها که از امکانات محدود بهداشتی برخوردار هستند، کمک کند.
راه‌اندازی سامانه شاد و تداوم سال تحصیلی در بستر فضای مجازی، دورکاری کارمندان و پرهیز از حضور و تجمع کارمندان در ادارات و نهادها و پیگیری امور مردم از طریق بسترهای اینترنتی جلوه‌هایی از امکانات الکترونیکی است که در شرایط ناشی از شیوع ویروس کرونا بیش از پیش به چشم آمده است و شایسته است تا این امکانات در مناطق روستایی نیز همانند شهرها تقویت شود تا علاوه‌بر کاهش هزینه‌ها زمینه برای توسعه مناطق روستایی نیز فراهم گردد.
چهارمحال و بختیاری بیش از ۹۷۹ هزار نفر جمعیت با بیش از ۸۰۰ روستا دارد.