همدان داعیه کلانشهری دارد اما از داشتن سالن مناسبی برای اجرای کنسرت و رویدادهای فرهنگی محروم است و حتی به گفته اهل فن کوچکترین سالن های کشور را در خود گنجانده است.
این سالن‌ها برای اجرای موسیقی به طور تخصصی طراحی نشده و کارکرد همایش و پاره‌ای هم شکل و شمایل ورزشی دارند.
در گیر و دار این کمبود سخت‌افزاری معضل دیگری به نام افزایش قیمت بلیت سر برآورده تا برگزاری کنسرت برای گروه‌های موسیقی مقرون به صرفه باشد.
حذف موسیقی به عنوان یک کالای فرهنگی از سبد مصرف خانواده‌ها محصول ناخوشایند همین گرانی بلیت است چرا که بسیاری از علاقه‌مندان توان خرید نداشته و عطای کنسرت رفتن را به لقایش می‌بخشند.
عوامل بسیاری دست به دست هم داده تا تفاوت چشم‌گیری میان کنسرت موسیقی در همدان با تهران و شهرهای بزرگ دیگر شکل بگیرد.
صحنه نامناسب، تعداد کم صندلی، مشکلات صدابرداری، نورپردازی و فرسودگی تجهیزات برخی از کم و کسری‌های سالن های همدان است که می‌توان به عنوان زیرساخت و پیش نیاز اجرای کنسرت به آن‌ها اشاره کرد.
همدان تنها یک سالن ۵۰۰ نفری دارد که برای برگزاری کنسرت استفاده می‌شود، اگرچه این سالن به موسیقی اختصاص داده شده اما مهندسی ساخت و ساز آن برای اجرای موسیقی نبوده و بنابراین ازاستانداردهای لازم برای یک سالن تخصصی موسیقی به دور است و مشکلات زیادی برای گروه‌های اجراکننده بر روی صحنه به وجود می‌آید. بی‌رغبتی سرمایه‌گذاران به هنر همدان
قادر شهسواری هنرمند موسیقی، در این باره می‌گوید: همدان تنها یک سالن ۵۰۰ نفری دارد که برای برگزاری کنسرت استفاده می‌شود، اگرچه این سالن به موسیقی اختصاص داده شده اما مهندسی ساخت و ساز آن برای اجرای موسیقی نبوده و بنابراین از استانداردهای لازم برای یک سالن تخصصی موسیقی به دور است.
او تاکید می‌کند: وقتی سالنی اختصاصی برای موسیقی طراحی می‌شود، خیلی از الزامات مانند ظرفیت، زاویه دید مخاطب، پهنای استیج، محل قرار گرفتن صندلی‌های وی‌آی‌پی، سیستم صدا، نمایشگر و ده‌ها شاخص دیگر دیده می‌شود و گرنه مشکلات زیادی برای گروه‌های اجراکننده بر روی صحنه به وجود می‌آید.
به اعتقاد این سرپرست گروه موسیقی اکنون در سراسر جهان بخش خصوصی برای ساخت و ساز و ارتقای کیفیت زیرساخت‌ها وارد می‌شود و سکان احداث تالارهای کنسرت و نمایش را در دست می‌گیرد اما گویا بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری هنری و فرهنگی در شهر ما میل و رغبتی ندارد.
شهسواری می‌گوید: اگر خلاهای سخت‌افزاری پر و فضا آماده شود می‌توانیم خوانندگان برجسته و تراز اول کشور را به همدان دعوت کنیم و برگزاری کنسرت «شهر خاموش» توسط استاد کیهان کلهر در سال گذشته نمونه ای از این تلاش و تکاپو بود اما گنجایش کم سالن موجب شده در این زمینه چندان موفق نباشیم.
موازی‌کاری چوب لای چرخ کنسرت
رییس انجمن موسیقی همدان نیز به گفته‌های این مدرس موسیقی صحه می‌گذارد و تاکید می‌کند: بزرگترین مشکل و مانع اجرای کنسرت کمبود سالن است و به جرات می‌توان گفت: همدان کوچکترین سالنهای کشور را در خود جای داده است.
علی آقامحمدی گریزی به سالهای گذشته می‌زند، به روزهایی که سنگ بنای مجتمع‌های فرهنگی و هنری ابن سینا و شهید آوینی در شهر همدان گذاشته می‌شد و مسوولان وقت پیشنهاد بزرگان موسیقی برای ساخت سالنهای بزرگ را به سخره می‌گرفتند و در نهایت به ساخت چند سالن کوچک برای افزایش آمار فعالیت خود بسنده کردند.
به گفته او اگر متولیان وقت دوراندیش بودند اکنون پایتخت تاریخ و فرهنگ شرمسار هواداران موسیقی نبود و صدها جوان و نوجوان مشتاق پشت درهای بسته سالنهای تنگ و کوچک حسرت نمی‌خوردند.
آقامحمدی با بیان اینکه مجوز تمام کنسرتها در کشور توسط فرهنگ و ارشاد اسلامی صادر می‌شود مدعی است در همدان چند نهاد دیگر به صورت موازی عمل کرده و چوب لای چرخ کنسرت‌های موسیقی می‌گذارند به طوریکه پس از صدور مجوز از سوی ارشاد گروه‌های موسیقی وارد فرآیندهای طولانی و نفسگیر راضی کردن ارگان‌های دیگر می‌شوند و همین موضوع موجب انصراف آن‌ها شده و از آمدن به همدان می‌هراسند. آقامحمدی با بیان اینکه مجوز تمام کنسرتها در کشور توسط فرهنگ و ارشاد اسلامی صادر می‌شود مدعی است در همدان چند نهاد دیگر به صورت موازی عمل کرده و چوب لای چرخ کنسرت‌های موسیقی می‌گذارند به طوریکه پس از صدور مجوز از سوی ارشاد گروه‌های موسیقی وارد فرآیندهای طولانی و نفسگیر راضی کردن ارگان‌های دیگر می‌شوند و همین موضوع موجب انصراف آن‌ها شده و از آمدن به همدان می‌هراسند.
نبود صدابردار مشکلی مرموز
او از معضل دیگری به نام نبود صدابردار در کنسرت های موسیقی در همدان رونمایی می‌کند که گاهی سر و صداهای فراوانی به پا می‌کند و با انتقاد گروه‌ها و مخاطبان موسیقی همراه می‌شود.
آقامحمدی صدابرداری را از فوت و فن‌های موسیقی می‌داند که کمتر به چشم می‌آید اما تاثیر به سزایی در کیفیت صدا دارد. چرا که صدابرداری نامطلوب می‌تواند کیفیت اجرای گروه را تحت شعاع قرار بدهد و فضای اجرای برجسته‌ترین گروه‌های موسیقی را هم به شلوغی و بی‌نظمی بکشاند.
در حالی که صدابرداری حرفه‌ای، قابلیت پوشاندن ضعف‌های جزیی اجرای موسیقی را دارد و به گوش مخاطب کمک می‌کند تا برای شنیدن اجرای خوب موزیسین‌های روی صحنه صبر و تحمل بیشتری داشته باشد.
تجربه رییس انجمن موسیقی همدان نشان می‌دهد که نبود صدا بردار در همدان و دعوت این متخصصان از نقاط دیگر موجب پرداخت هزینه‌های گزاف شده به طوری که سود و دستمزد آن‌ها به منفعت خواننده و نوازنده کنسرتها می‌چربد!
پیانوهای پیر
از کمبود سالن و قحطی صدابردار و پاسکاری صدور مجوز که بگذریم نوبت به تجهیزات و ابزار اجرای کنسرت می‌رسد که به گفته آقامحمدی موضوع مهمی است که باید در اولویت مسوولان قرار گیرد و آن نبود یک پیانوی استاندارد در تنها سالن موسیقی همدان است.
او تاکید می‌کند: ۲ یا سه پیانوی فرسوده در سالن ابن سینا وجود دارد که به همین دلیل اساتید برجسته کشور و چند گروه موسیقی مطرح دست رد به سینه ما زده و دعوتمان را نپذیرفتند که چاره این کار فروش پیانوهای قدیمی و جایگزینی یک دستگاه جدید و به روز است که کارایی لازم را داشته باشد.
با کوله باری از خواسته‌ها و آرزوهای اهالی موسیقی به نزد مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی همدان می‌رویم تا از برنامه‌ها و راهکارهای او برای سرو سامان دادن به زیرساختهای نیم بند و فرسوده اجرای کنسرت موسیقی آگاه شویم.
همدان هر سال میزبان جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان است و برای برگزاری آیین افتتاحیه و اختتامیه این رویداد نیز با کمبود سالن مواجه هستیم و به ناچار باید بخشی از عوامل و هنرمندان تئاتر را از حضور در این آیین‌ها منع کنیم تا ظرفیت برای پذیرایی از مهمانان خارجی و گروه‌های نمایشی غیر بومی فراهم شود.
احداث تالار بزرگ شهر پایان دغدغه‌ها
احمدرضا احسانی نه تنها منکر کم وکاستی‌های موجود نمی‌شود بلکه همدان را به سبب پیشینه فرهنگی دیرین و غنی سزاوار امکانات و ملزومات شایسته‌تری می‌داند که تاکنون از داشتن آن‌ها محروم بوده است.
اگر چه عمر مدیریتی او در این نهاد به ۲ سال هم نمی‌رسد اما متواضعانه همه تقصیرها را به گردن می‌گیرد و قول می‌دهد برای جبران گذشته از هیچ تلاشی دریغ نکند.
به گفته او طرح بزرگ تالار شهر یا مرکز همایش‌های ملی می‌تواند بسیاری از مشکلات را جبران کند؛ طرحی که ۱۱ سال پیش کلنگ زنی و در همان نقطه شروع با وجود صرف چهار میلیارد تومان اعتبار متوقف شده و از سال گذشته با پیگیری‌های مستمر ردیف بودجه این طرح دوباره احیا شده است.
احسانی خاطرنشان می‌کند: همدان هر سال میزبان جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان است و برای برگزاری آیین افتتاحیه و اختتامیه این رویداد نیز با کمبود سالن مواجه هستیم و به ناچار باید بخشی از عوامل و هنرمندان تئاتر را از حضور در این آیین‌ها منع کنیم تا ظرفیت برای پذیرایی از مهمانان خارجی و گروه‌های نمایشی غیر بومی فراهم شود.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی همدان معتقد است با همیاری مسوولان استان ساخت و ساز مرکز همایش‌های ملی و بین المللی دوباره آغاز می‌شود و سالن یک هزار و ۲۰۰ نفری این مرکز از دغدغه اهالی موسیقی می‌کاهد.
چتر حمایت دولت بر سر موسیقی اصیل ایرانی
او به گلایه اهالی موسیقی برای در اولویت بودن کنسرت پاپ نیز پاسخ داد و گفت: بی‌تردید حمایت از موسیقی فاخر و سنتی را در دستور کار داریم و نمونه بارز آن معافیت گروه‌های موسیقی ایرانی از پرداخت هزینه‌های سالن به حساب خزانه است که از سال گذشته اجرا شد.
احسانی یادآوری کرد: گروه‌های موسیقی باید مبلغ ۱۰ میلیون تومان برای ۲ سانس پرداخت کنند اما گروه‌های موسیقی ایرانی به صورت رایگان می‌توانند کنسرت اجرا کنند و برای رزرو سالن نیز در نوبت قرار نگرفته و بدون معطلی به روی سن می‌روند.
سوگواره آواها و نوا برنامه دیگری است که مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی همدان از آن به عنوان طرح حمایتی از اهالی موسیقی این دیار یاد می‌کند و تاکید دارد: مردم تشنه موسیقی نواحی و مقامی هستند و این رویداد با پیشگامی انجمن موسیقی در حال اجرا است.
سخن آخر اینکه موسیقی بخش جدانشدنی از فرهنگ دیداری و شنیداری مردم است و هر گاه که هنرمندان موسیقی برنامه داشتند مردم با روی باز استقبال کردند و این میل و علاقه وافر بار مسوولیت متولیان را در همدان سنگین تر می‌کند.
همدانی که با ده‌ها لقب و عنوان پرطمطراق همچون کهن شهر تاریخی، بنیانگذار تمدن شهرنشینی و پایتخت تاریخ و تمدن خوانده می‌شود و شایسته بهترین موسیقی، تجهیزات و امکانات و خدمات است و بی تردید همین بهترین هاست که باعث می‌شود اتفاقی درخور شان گروه‌های موسیقی و هواداران و مخاطبان پر شمار این گروه‌ها در این دیار هنرخیز رخ بدهد؛ اگر قدری همت کنیم.
گزارش از: زهرا زارعی