پس از گذشت هفت ماه از شیوع کرونا، پای اثرات مخرب این ویروس نوظهور بر ابعاد کشاورزی کشور و استان کرمانشاه باز شد و اپیدمی شدن آن در زمینه امنیت غذایی پیامدهای متعددی به همراه داشت.
به گفته صاحبنظران و کارشناسان حوزه کشاورزی تغییر و افت تولید، عدم صادرات، افزایش هزینه تولید، تاثیر برحمل و نقل و کاهش مصرف از اثرات مخرب کرونا در حوزه کشاورزی است.
کاهش تقاضا برای محصولاتی همچون سبزی، صیفی و تازه خوری، کاهش صادرات محصولات غذایی و کشاورزی به دلیل بسته شدن مرزها و قرنطینه های بهداشتی از دیگر پیامدها است که این صادرنشدن موجب انباشته شدن و ارزان تر شدن محصولات شد که نتیجه ای جزء کاهش درآمد و تولید و از دست رفتن مشتری را به دنبال نداشت.
تا زمانی که تعاملات اجتماعی و تبادلات مرزی همانند قبل شود بخش کشاورزی تحت تاثیر این بحران قرار می گیرد و جامعه باید بداند در زمان این بحران چگونه تغییراتی در الگوی مصرف خود ایجاد کند و بازاریابی و فروش محصولات کشاورزی چگونه خود را با این بحران وفق دهند.
تحقق این امر علاوه برتلاش تولیدکننده و اطلاع رسانی به وی، به حمایت بیشتر دولت در خرید تضمینی محصولات و تنظیم بهتر بازار و استفاده از نیروهای متخصص نیاز دارد.
برای بررسی و تبیین بیشتر این موضوع ایرنا مرکز کرمانشاه با همکاری روابط عمومی دانشگاه رازی میزگرد خبری با شرکت دکتر«کیومرث زرافشانی»، دکتر «حمیدرضا چقازردی» و دکتر «دانیال کهریزی» از اساتید پردیس کشاورزی و منابع طبیعی این دانشگاه برگزار کرده است که مشروح آن را در ادامه می خوانید.
کیومرث زرافشانی در این میزگرد مجازی، به وجود ۶ حلقه زنجیره تامین غذایی در ارتباط با کشاورزی اشاره کرد و گفت: تولیدکننده و کشاورز اولین حلقه این زنجیره است، مصرف کننده حلقه دوم، نهاده های کشاورزی همانند کود و سم حلقه سوم، فرآوری و انبار حلقه چهارم، حمل و نقل پنجمین حلقه و ششمین حلقه بازاریابی است.
وی که خود نیز به تولید چغندرقند می پردازد با بیان اینکه باید بررسی کرد که کرونا چه تاثیری بر زنجیره تامین غذایی داشته، گفت: براساس آمارهای موجود نزدیک به ۸۲۰ میلیون نفر گرسنه در جهان وجود دارد که این افراد یا به غذای کافی دسترسی ندارند و یا به سوتغذیه دچار شده اند.
وی افزود: ولی سازمان جهانی غذا پیش بینی کرده که به دلیل شیوع کووید۱۹ به میزان تقریبی ۳۸ تا ۸۰ میلیون نفر گرسنه به این ۸۲۰ میلیون نفر اضافه خواهد کرد.
دشواری ها برای داشتن نهاده های کشاورزی
این استاد دانشگاه رازی ادامه داد: به دلیل وجود این ویروس بسیاری از کارخانجات تولید کود و سم که عمدتا در کشور چین قرار دارند، تعطیل و یا نیمه وقت شده‌اند و دسترسی تولیدکننده و یا همان کشاورز به نهاده های کشاورزی با مشکل مواجه شده که در نتیجه موجب عدم کشت و یا تاخیر آن و کاهش درآمد و ایجاد فقر شده است.
زرافشانی یادآور شد، تحقیقات نشان می دهد کشاورز برای پذیرفتن یک فناوری جدید همانند بذر و سم جدید، روش کشت و برداشت جدید و غیره نیاز است تا به این فناوری دسترسی داشته باشد.
کرونا و عقب ماندن از فناوری های نوین
این استاد دانشگاه افزود: آمارها نشان می دهد کشاورز ما برای پذیرش این فناوری ها به منابعی همچون کارشناسان مرکز خدمات برای گرفتن اطلاعات و تجارب دیگر همکاران کشاورز نیاز دارد ولی اکنون به دلیل شیوع کرونا، نشست و برخاست های کشاورز نیز محدود شده است و نمی توانند به دنبال فناوری های جدید به خوبی بروند که این امر موجب عقب ماندن آنان از فناوری های نوین کشاورزی می شود.
گسترش فقر به دنبال کاهش تقاضا
زرافشانی معتقد است، برخی از مصرف کنندگان به دلیل ترس وجود ویروس در سبزیجات، گوشت، ماهی و میوه جات و آلوده شدن آن خرید زیادی انجام نمی دهند که عدم خرید محصولات کشاورزی موجب بر روی دست ماندن این محصولات برای کشاورز و کاهش درآمد می شود که این امر موجب محدودیت تقاضا، زیادشدن عرضه و گسترش فقر نیز می شود.
به گفته این صاحب نظر، ترس از آلوده بودن محیط انبار محصولات کشاورزی و یا نگرانی در مورد رعایت نکردن پروتکل های بهداشتی بر حلقه فرآوری و انبارداری برخی از کارخانجات فرآوری و انبارها تاثیرگذار می شود.
مرزهایی که به دست کرونا بسته شد
وی با بیان اینکه درخصوص تاثیرات کرونا در حلقه حمل و نقل شاهد بسته شدن مرزها و قرنطینه شدن شده ایم، افزود: صف های طولانی خودروهای سنگین و قرنطینه شدن رانندگان و بسته شدن مرزها حلقه حمل و نقل را دچار خلل کرده و ممکن است بار کشاورزی را خراب کند.
وی در خصوص تاثیر کرونا در حلقه بازاریابی گفت: هنگامی که تقاضا محدود شد و زمانی که ترس از مصرف محصولات کشاورزی وجود دارد بازار چندانی وجود نخواهد داشت از همین رو شاهد گسترش وانت بارها برای فروش محصولات کشاورزی می شویم.
از اقدامات ترویجی عبور نکنیم
وی از آگاه سازی و اطلاع رسانی به کشاورزان به عنوان یکی از اقدامات ترویجی در زمینه محصولات کشاورزی یاد کرد و گفت: اکنون ترویج در زمینه آگاه سازی در خصوص این ویروس تاثیرگذار است و وزارت بهداشت و درمان در این زمینه فعال است.
زرافشانی با بیان اینکه در زمینه ترویج با مشکلاتی برای پذیرش نوآوری ها مواجه شده ایم، افزود: کشاورزان ما برای پذیرفتن یک فناوری جدید به اعتقاد نیاز دارند، نیاز دارند با مهندسان کشاورزی و مرکز خدمات یا همکاران روستایی ارتباط برقرار کنند تا ببینند که آیا آنان این فناوری را به کار بسته اند که ترس از ویروس کرونا موجب محدودیت این رفت و آمد شده است.
در ادامه این میزگرد حمیدرضا چقازردی، استادیار مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی به ایرنا گفت: ویروس کرونا از اواخر پاییز سال گذشته بر کشور ما سایه افکند و هیچ آمادگی برای مقابله با این ویروس در هیچ کجای دنیا وجود نداشت و هنوز هم راهکاری وجود ندارد، ولی به دلیل شیوع این بیماری در اواخر پاییز خوشبختانه با کشت این فصل مشکلی نداشتیم چرا که اکثر کشت ها انجام شده بود.
به گفته وی، درست است که بیماری کرونا و دیگر بیماری هایی که ممکن است در آینده ظهور پیدا کند معضل است ولی باید به فرصت تبدیل شوند.
محصولات تازه خوری کم تقاضا شد
چقازردی یادآور شد، اپیدمی شدن کرونا در زمینه امنیت غذایی موجب شد که بسیاری از نیازهای جامعه در بحث تازه خوری به حداقل برسد چرا که تهیه خوراک در دوران قبل از کرونا، برای خیلی از خانوارها راحت بود و با توجه به چالشی که برای اقتصاد ایجاد کرد قدرت خرید مردم کاهش پیدا کرد.
به گفته وی، آن دسته از محصولاتی که به صورت تازه خوری مصرف می شود به دلیل نیاز به گندزدایی و ضدعفونی شدن گاه مشکلاتی برای مصرف کننده ایجاد می کند و کیفیت و کمیت اولیه را نخواهد داشت به همین دلیل خیلی از خانوارها مصرف را به حداقل نیاز می رسانند که باعث کاهش تقاضا در بازارفروش می شود.
این استادیار مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی ادامه داد: این امر در صادرات نیز تاثیرگذار بوده و به طور قطع نمی توانیم به صادرات آن همانند گذشته بپردازیم که شاهد افت قیمت در سطح بازار می شویم.
احتمال تغییر شغل و کاهش نیروی کارگری وجود دارد
وی معتقد است، در گلوگاه های ورودی و خروجی کشورها تدابیر خاصی نیاز است تا محصولات کشاورزی به صورت کامل ضدعفونی شود تا بستر برای انتقال ویروس فراهم نشود، محصولاتی که در دوران کرونا تولید می شود چون با محدودیت نیروی کار نیز مواجه می شود ممکن است برخی از این نوع فعالیت به خاطر حفظ سلامت فاصله بگیرند که این موضوع موجب می شود در بخش واردات و صادرات از نیروی کارگری کافی برای تولید محصولات کشاورزی برخوردار نباشیم.
این صاحب نظر افزود: در بحث فرآوری به این دلیل که زیرساخت های ما به اندازه مناسبی در کشور وجود ندارد نمی توانیم محصولات تولیدشده را به مدت طولانی در سردخانه و یا انبارهای استاندارد نگهداری کنیم از همین رو محصولات تولیدشده در مزارع از فرصت کوتاهی برای نگهداری و انتقال بهره مند هستند و اگر نتوانیم زیرساخت های مناسب را برای فصول دیگر از سال فراهم کنیم چالشی برای ایجاد الگوی کشت و امنیت غذایی برای سالهای آتی می شود.
وی در خصوص اینکه بخش کشاورزی تا چه زمان تحت تاثیر این ویروس قرار دارد، گفت: تا زمانی که مسوولان وزارت بهداشت به فکر راهکار مناسبی برای مقابله با این ویروس باشند ما نیز نباید دست بر روی دست بگذاریم.
محصولات کشاورزی می تواند در مناطق کم آسیب تولید شود
چقازردی از تولید محصولات در مناطق مناسب و مستعد برای فرآورده های کشاورزی به عنوان یکی از راهکارها یاد کرد و گفت: مناطقی که از انتشار ویروس کرونا آسیب پذیری کمتری دارند جزء مناطقی هستند که با پتانسیل تولید مورد توجه ویژه قرار می گیرند.
وی از آموزش و اطلاع رسانی به تولیدکنندگان بخش کشاورزی به عنوان مقوله دیگر یاد کرد و افزود: کشاورزان ما هنوز به جدی بودن این ویروس معتقد نیستند، برای حفظ امنیت غذایی و کاهش تاثیرات منفی این ویروس نیاز به آموزش است و اینکه مراکز بهداشتی باید به معاینه دست اندرکاران امور کشاورزی بپردازند و چنانچه از نظر سیستم ایمنی بدن ضعیف باشند به ارایه توصیه ها و توضیحات اقدام کنند و باید سعی شود از فصول مختلف سال به نحوی بهره گیری شود تا بتوان محصولات را به دور از کاهش تولید برداشت کرد.
محصولات تازه خوری به صورت تضمینی خریداری شود
چقازردی از به کاربردن نیروهای متخصص بخش کشاورزی که اکنون بیکار هستند به عنوان یکی از راهکارها یاد کرد و گفت: به نظر می رسد که دولت باید به منظور رعایت الگوی کاشت برای حفظ امنیت غذایی از اهرم های تشویقی استفاده کند و برخی از محصولاتی همانند تازه خوری که احساس می شود در تولید فصلی آسیب پذیرترند به صورت تضمینی خریداری کند و در مکان های استانداری نگهداری کند و به مرور به توزیع آن در بازار بپردازد.
این استا دانشگاه یادآور شد، در این صورت هم قیمت تعادلی در بازار برای خریدار مناسب می شود و هم اینکه کشاورزان دچار ضرر نمی شوند و در بحث تولید محصولات با مسوولان جهادکشاورزی همکاری می کنند.
تاثیر اندک کرونا بر کمیت محصولات کرمانشاه
وی ادامه داد: بعید می دانم که تاکنون کرونا تاثیر چندانی روی محصولات کشاورزی استان از لحاظ کمی گذاشته باشد ولی احتمال وجود این ویروس در پاییز و بهار آینده وجود دارد از همین رو راهکاری که برای تولید محصولات کشاورزی و میزان تولید می‌توان به کار گرفت این است که بتوانیم توصیه لازم را به کشاورزان در راستای بالابردن آگاهی تولید محصولات کشاورزی به کار بریم.
کشاورزان به مسوولان اعتماد کنند
چقازردی بر ضرورت اعتمادکردن کشاورزان به مسوولان تاکید کرد و گفت: باید در کنار کشاورزان در این دوران بحرانی قرار بگیریم اکنون برخی فروش برخی محصولات کشاورزی در بازار به دلیل تاثیر کرونا بر اقتصاد جهانی تاثیر گذاشته و موجب کاهش تقاضا برای برخی از محصولات شده است.
به گفته این استاد دانشگاه، باید دولت در کنار کشاورزان قرار بگیرد و به مشاوره بپردازد.
وی بر راه اندازی سایتی تاکید کرد تا به کشاورزان اطلاع دهد که قیمت محصولات کشاورزی در شهرستان های استان و سایر استان های کشور به چه صورت است تا کشاورزان بتوانند به راحتی درخصوص عرضه محصولات کشاورزی تصمیم گیری کنند.
توجه به فروش کدام محصول ضرورت دارد؟
چقازردی افزود: وزارت جهادکشاورزی باید در فروش برخی از محصولات کشاورزان یاری رسان باشد آن‌هم محصولاتی که دولت برنامه ای برای خرید تضمینی آنان ندارد.
وی اضافه کرد، تحقق این امر موجب دلگرم شدن کشاورزان شده و موجب می شود تولید محصولات سال آینده را با آرامش و دلگرمی بیشتری انجام دهند، نتیجه این برنامه ها در کنار اتفاقات جهانی در راستای مقابله با کرونا می تواند به رونق اقتصادی استان‌ها، تبادل راحت‌تر کالا در بین استان ها محقق شود.
وی افزود: اگر بتوانیم به تعریف استانداردهایی برای تولید محصول عاری از کرونا بپردازیم یک ارزش گذاری ایجاد می شود تا تقاضا برای مصرف این محصول بیشتر شود و فرهنگ محصولات عاری از ویروس ترویج شود.
کرونا مشکلی بر مشکلات کشاورزی
دکتر دانیال کهریزی، عضو هیات علمی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی هم در این میزگرد مجازی در گفت و گو با ایرنا، به تاثیر ویروس کرونا در زنجیره تامین غذایی پرداخت و اظهار داشت: در زمینه مقوله کشاورزی یک درهم تنیدگی مشکلات و گرفتاری های اقتصادی وجود دارد که کرونا نیز به آن اضافه شده است.
وی افزود: شاید تاثیر کرونا بر کشاورزی و سایر بخش ها در دیگر کشورها کمی متفاوت تر از کشور ما باشد چراکه با مسایلی همچون تحریم مواجه نیستند.
وی ادامه داد: فعالیت های غیرمولد بسیاری در کشور وجود دارد که موجب تلاطم اقتصادی بسیاری شده که می توان به خرید و فروش مسکن، ارز، سکه، خودرو و غیره اشاره کرد که موجب کاهش رغبت مردم به تولید شده است، حال کرونا نیز به این مشکلات اضافه شده و موضوع تولید، پیچیدگی بیشتری به خود گرفته است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: بورس نیز یکی دیگر از موارد نشان دهنده تفاوت اقتصاد کشور ما با دیگر کشورها است، در ایام کرونا، بورس در همه جای دنیا تا حدی سقوط کرد ولی در کشور ما نه تنها سقوط نکرد بلکه رشد و صعود یافت از همین رو بررسی مسایل اقتصادی در کشور ما متفاوت شده است.
وی با بیان اینکه از چندین جنبه می توان تاثیرکرونا در عرصه کشاورزی را بررسی کرد، گفت: جنبه عرضه و تقاضا نمونه ای از آن است چراکه کرونا در عرضه برخی محصولات همانند گل شاخه بریده تاثیری نداشته ولی در بحث تقاضا تاثیرگذار بوده است، کرونا در برخی بخش ها از نظر کوتاه مدت و یا بلندمدت تاثیرگذار بوده است برخی تاثیرات کرونا به صورت سریع و برخی دیگر با تاخیر مواجه شده است.
کرونا سفره فقرا را کوچکتر کرده است
وی در خصوص تاثیر کرونا بر امنیت غذایی و تاثیر آن در زنجیره غذایی اظهارداشت: بسیار دشوار است تا تاثیر کرونا بر سیستم امنیت غذایی به صورت استانی بررسی شود چراکه بسیاری از تاثیرات کرونا جهانی است.
کهریزی اظهار داشت: امنیت غذایی از نظر تعریف فائو سه بعد دارد که کرونا بر همه ابعاد آن از جمله تامین غذای کافی، ایجاد و پایداری در عرضه غذا و دسترسی به غذا به ویژه برای فقرا تاثیرگذار شده است، بخش عمده جامعه، افراد کم در آمد و فقیر هستند که با شیوع کرونا دسترسی آنان به غذا به شدت کاهش یافت که لازم است دولت در یک برنامه کارشناسی و دقیق همه اقشار آسیب پذیر را حمایت کند.
کرونا سهم صادرات را پایین آورد
این صاحب نظر حوزه کشاورزی ادامه داد: کرونا موجب محدودیت های صادرات و واردات محصولات غذایی و تاثیرگذاری برکارخانه های فرآوری به دلیل بسته شدن مرزها شد از همین رو سهم صادرات محصولات کشاورزی به شدت کاهش پیدا کرد.
وی با بیان اینکه عراق و بسیاری از کشورهای دنیا، ایران را یکی از کانون های اصلی کرونا می دانند، گفت: به همین دلیل عراق از واردات محصولات ایران به ویژه در بخش کشاورزی جلوگیری کرد این در حالی است که ۵۰ درصد صادرات محصولات کشاورزی ایران به عراق انجام می شود.
این عضو هیات علمی دانشگاه رازی کرمانشاه ادامه داد: از همین رو واردات موادغذایی به ویژ نهاده های اولیه همچون خوراک دام و طیور به دلیل کرونا با مشکل مواجه شد، که این صادر نشدن موجب انباشته شدن و ارزان تر شدن محصولات شد که نتیجه ای جز کاهش درآمد و تولید و از دست رفتن مشتری را به دنبال نداشت.
کهریزی بر ضرورت انجام صادرات تاکید کرد و ادامه داد: هرچند محدودیت های کرونایی در سلامت اجتماعی موثر است ولی در مباحث اقتصادی اثرات مخربی به دنبال دارد.
کاهش قیمت و انباشت محصولات پیامد قطع شدن صادرات است
به گفته وی، قیمت محصولات از برخی جهات ممکن است کاهش یابد ولی اگر صادرات نباشد احتمال انباشت محصول و در نتیجه کاهش قیمت وجود دارد، از سوی دیگر تامین نهاده های برخی محصولات به دلیل وارداتی بودن با دشواری مواجه می شود که موجب افزایش قیمت محصول و کاهش قدرت خرید می شود که دخالت دولت در این زمینه و تنظیم بازار بسیار ضروری است.
کدام محصولات از کرونا کمتر آسیب دید؟
این استاد دانشگاه در خصوص تاثیر کرونا بر زنجیره تامین غذایی گفت: زنجیره تامین بسیاری از محصولات در کشور ما همانند محصولات زراعی گندم و جو به منابع داخلی محدود است که زنجیره تامین این محصولات چندان تحت تاثیر کرونا قرار نگرفت و پیش بینی می شود در آینده در این زمینه مشکل چندانی نباشد.
کهریزی معتقد است، برخی محصولات که نهاده های آنان وارداتی است زنجیره تامین آنان تحت تاثیر شیوع کرونا قرار گرفته است به عنوان مثال در زمینه تامین دان و علوفه دام و طیور دچار مشکل شدیم، سالانه چندین میلیارد دلار ارز بابت واردات علوفه در کشور خارج می شود که شیوع کرونا بر واردات و کاهش حمل و نقل خلل ایجاد کرد که جوجه سوزی نمونه ای از آن بود و تولیدکنندگان جوجه یک روزه دچار مشکل شدند چراکه نهاده های لازم در بازار وجود نداشت.
به گفته این صاحب نظر، شیوع کرونا موجب شده تا اکثر خانوارها از خرید وسایل غیرضروری در بخش غذایی و کشاورزی در استان و کشور خودداری کنند و در شرایط قرنطینه ای چرخه توزیع و حتی تولید کاهش یافته است، توصیه می شود از فروش و توزیع محصولات به صورت فله ای و بدون بسته بندی در استان کمتر استفاده می شود و در چرخه توزیع، افراد و شرکت هایی به کار گرفته شوند که محصولات را به صورت اینترنتی در اختیار مشتریان قرار دهند.
چرا تاثیر کرونا بر کشاورزی کرمانشاه بیشتر است؟
عضو هیات علمی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی یادآور شد، تاثیر کرونا در استان کرمانشاه دوچندان است چراکه با کشور عراق دارای مرز طولانی هستیم و فاصله زیادی با مراکز عمده مصرف محصولات کشاورزی داریم.
به گفته کهریزی، با توجه به شرایط کرونایی قیمت اکثر محصولات کشاورزی در استان از جمله گوشت سفید و سایر محصولات صیفی و سبزی کاهش پیدا کرد که لازم است دولت و سازمان های ذیربط در این بخش یارانه هایی به تولیدکننگان اختصاص دهند.
مانع از خام فروشی شوید
وی در بخش دیگری از سخنانش امنیت غذایی را به سه بخش دسته بندی کرد و افزود: دسترسی فیزیکی به غذا و توان خرید از آن جمله است که متاسفانه دسترسی فیزیکی به دلیل کاهش تولیدات داخلی و محدودیت های صادرات و واردات با مشکل و محدودیت های بیشتری مواجه شده است، دسترسی به غذای سالم از دغدغه های مردم در کشور و به خصوص استان است و باید سازوکارهای نظارتی در زمینه تهیه موادغذایی سالم مهیا شود و از خام فروشی محصولات خودداری شود و یا کاهش چشمگیر یابد.
وی اضافه کرد، از سوی دیگر با دلالی در حوزه توزیع و محصولات کشاورزی مواجه شده ایم این بخش نیازمند نظارت ویژه است، نقش سیستم های نظارتی و حکومتی مانند اتاق اصناف، تعزیرات و غیره می تواند در استان نقش ویژه ای در حل این معضل داشته باشد.
به گفته کهریزی، به علت کاهش درآمد و کاهش مصرف بسیاری از محصولات به ویژه اجناس گوشتی، تولیدکنندگان دچار ضرر شده اند و از سوی دیگر با افزایش هزینه های تولید به دلیل تورم و سختی تامین نهاده ها مواجه شده که همه موجب ایجاد اختلال در این بخش شده است.
این صاحب نظر عنوان کرد، مشخص نیست کرونا تا چه زمان شیوع داشته باشد و حتی برخی معتقد هستند ایامی با عنوان پس از کرونا وجود نخواهد داشت.
تولیدکنندگان دلگرمی می خواهند
کهریزی با بیان اینکه باید با کرونا کنار آمد و آسیب های آن را در حوزه کشاورزی کاهش داد بر خرید تضمینی محصولات پروتئینی و تولید و توزیع عادلانه محصولات، ایجاد دلگرمی و افزایش انگیزه در میان تولیدکنندگان، عدم سختگیری بانک ها و کنترل مواداساسی در انبارها به عنوان مباحثی یاد کرد که می توان بدان پرداخت.
وی با تاکید براینکه امیدواریم هرچه سریعتر واکسن و داروی ضدکرونا به بازار عرضه شود، گفت: اکنون برای کاهش اثر کرونا یک راه حل ساده و سریعی وجود ندارد و باید در بخش های متعددی مورد کارشناسی قرار گیرد چراکه بخش کشاورزی دارای تنوع بالایی است و باید از کلی گویی در این بخش پرهیز شود و نقاط آسیب پذیر هر بخش بررسی شود و راهکار ارایه شود.
الگوی مصرف و خرید محصولات کشاورزی تغییر کند
کهریزی اضافه کرد، در این رابطه چند راهکار پیشنهاد می شود که آموزش خانواده ها از آن جمله است که بهتر است الگوی مصرف و خرید خود را به ویژه در زمینه محصولات کشاورزی تغییر دهند، استفاده از روش های نوین همانند اینترنتی برای خرید و توزیع محصولات کشاورزی و سپس ارایه راهکارهای فوری و بدون کارشناسی نتیجه عکس دارد و باید به شکل کارشناسی بررسی شود.
دولت تنظیم بازار را جدی بگیرد
وی به تاثیر کرونا بر سایر بخش ها همچون تولید گوشت قرمز، گوشت مرغ، گل های زینتی، تولید قارچ و ماهی اشاره کرد که عدم صادرات و پایین آمدن قیمت خرید را به همراه داشته و عنوان کرد که دولت باید کشاورزان و تولیدکنندگان را حمایت کند و علاوه بر خرید محصولات، تنظیم بازار را به صورت جدی پیگیری کند و تامین نهاده را در برنامه خود داشته باشد.
وی با تاکید براینکه کرونا در محصولات زراعی خیلی تاثیرگذار نبوده، افزود: این تاثیر در بخش گلخانه ای، مرغی و دامی بیشتر مشهود است، تاثیر کرونا بیشتر بر محصولات تازه خوری همانند سبزی، صیفی و توت فرنگی دیده شده فساد این محصولات بالا است و اگر زودتر صادر نشوند دچار مشکل می شوند.
اجازه ندهیم کشاورزان بیکار شوند
این عضو هیات علمی دانشگاه رازی از حفظ سطح اشتغال کشاورز به عنوان اقدام محوری یاد کرد که خیلی مورد توجه واقع نشده و افزود: اگر تعداد شاغلان بخش کشاورزی در اثر کرونا کاهش یابد تولیدات به شدت تحت تاثیر قرار می گیرد و کاهش می یابد و کرونا موجب کاهش انگیزه تولید و کار و تلاش شده است که باید با دعوت از روانشناسان این انگیزه کاهش پیدا نکند و راهکارهای مناسبی پیشنهاد شود.
با آموزش، آسیب محصولات تازه خوری کمتر می شود
کهریزی افزود: بهترین راهکار این است که تاثیر کرونا در کشاورزی به شکل علمی و همه جانبه بررسی شود و نقاط ضعف و قوت مشخص شود و آسیب شناسی به همراه راهکار ارایه شود و مشکلات شرکت ها و تعاونی ها بررسی شود.
عضو هیات علمی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی با تاکید براینکه باید تعادل عرضه و تقاضا حفظ شود، گفت: به دلیل آشفتگی در بازار مصرف کشاورزی و عدم تعادل قیمت ها، تولیدات محصولات باغی سبزی و صیفی خسارت بیشتر دیده اند که باید نحوه مصرف و ضدعفونی شدن این محصولات آموزش داده شود.
به گفته کهریزی، برخی از محصولات علوفه ای و صنعتی مانند چغندر، کلزا و حتی گندم به دلیل افزایش تولید ممکن است با کاهش قیمت مواجه شود که دولت لازم است تا حدودی قیمت نرخ تضمینی را بالا ببرد تا تولیدکننده حمایت شود.
وی یادآور شد، بخش عمده ای از تولیدکنندگان کشاورزان خرده پا هستند که باید به این قشر نیز توجه بیشتری در زمینه تامین معیشت و پایداری تولید شود که تحت فشار هستند.
وی اضافه کرد، باید مشکلاتی همچون نامساعدبودن مولفه های کسب و کار در سال های اخیر، غیرقابل پیش بینی بودن و تغییرات قیمت مواد اولیه و محصولات، دشواری تامین مالی از بانک ها و بی ثباتی سیاست ها و قوانین ناظر بر کسب و کار کاهش یابد و تغییر کند.
کرمانشاه در زمینه سرمایه گذاری محصولات کشاورزی امنیت بیشتر می خواهد
وی به نامساعدبودن امنیت سرمایه گذاری در استان به ویژه در سالهای اخیر پرداخت و گفت: در کاهش این معضل عواملی همچون عمل مسوولان ملی و استانی و محلی به وعده های داده شده ضرورت دارد تا امنیت کافی برای سرمایه گذاری اتفاق افتد.
کهریزی با تاکید براینکه از سرمایه گذاری و سرمایه گذار باید استقبال شود، گفت: تولید و دریافت تسهیلات ویژه در شرایط کرونایی باید انجام شود که استفاده از صندوق نوآوری و شکوفایی و استفاده از اولویت های درنظر گرفته شده برای سرمایه گذاری و تولید در شرایط کرونایی است که در این رابطه سازمان های ذیربط باید وارد عمل شوند.
بر صادرات نخود سرمایه گذاری شود
به گفته وی، باید برای افزایش صادرات به ویژه به کشورهای همسایه همانند عراق و روسیه تلاش شود در این زمینه تلاش برای اختصاصی کردن برخی محصولات باید در نظر گرفته شود به عنوان مثال می توان در استان بر روی نخود سرمایه گذاری کرد، تلاش برای افزایش نظارت بر تولید، بسته بندی محصولات سبزی و صیفی باید مدنظر قرار گیرد.
وی بر استفاده از ظرفیت ها و جاذبه های اکوتوریسم کشاورزی استان تاکید کرد و گفت: استفاده از جاذبه های گردشگری با رعایت پروتکل های بهداشتی در عرصه منابع طبیعی و کشاورزی در استان و استفاده از تنوع آب و هوایی با رعایت پروتکل ها پیشنهاد می شود.
توان نیروهای متخصص را از یاد نبریم
کهریزی بر استفاده از ظرفیت نیروهای متخصص بخش دانش آموختگان کشاورزی تاکید کرد و گفت: در سازمان نظام مهندسی استان کرمانشاه نزدیک به ۹ هزار نفر عضو متخصص داریم که باید آنان را وارد زنجیره تولید و عرضه محصولات کشاورزی کنیم تا موجب جهش تولید محصولات سالم و پاک شود.
برای بهتر شدن حال کشاورزی کرونایی چه کنیم؟
وی بر وجود پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی به عنوان پتانسیل قوی در استان یاد کرد که نزدیک به ۱۰۰ نفر متخصص و عضو هیات علمی دارد که می توان پروژه و پایان نامه آنان را به سمت تولید محصولات پاک و ارگانیک هدایت کرد و پرورش آبزیان را توسعه داد.
تلاش جهت اصلاح تولید و تغییر الگوی کشت در بخش کشاورزی در شرایط کرونایی موضوع دیگری است که کهریزی به آن اشاره کرد چراکه باید تلاش شود محصولاتی که نیاز کمتری به تازه خوری دارند در دستور کشت محصولات زراعی و باغی قرار گیرد.
این استا دانشگاه به استمهال تسهیلات مالی واگذارشده از سوی بانک های عامل اشاره کرد و افزود: در این رابطه ۲ پیشنهاد داده می شود که بخشودگی جرایم و مهلت دادن وام های واگذار شده در شرایط کرونایی و افزایش پرداخت تسهیلات با نرخ بهره پایین از سوی موسسات مالی به بخش کشاورزی به ویژه شرکت هایی که دچار مشکل جدی شده اند، از آن جمله است.
استفاده از فناوری های نوین برای تولید محصولات کشاورزی تامید کرد و گفت: در استان کرمانشاه شرکت های دانش بنیان خوبی وجود دارد که باید از این توانایی و ظرفیت آنان در بخش تولید، نظارت استفاده کنیم و باید مسوولان استانی به این بخش توجه ویژه داشته باشند.
استان کرمانشاه با بیش از ۹۵۰ هزار هکتار زمین کشاورزی و تولید سالانه چهار میلیون و ۲۰۰ هزار تن انواع محصولات کشاورزی، دامی و باغی یکی از قطب های کشاورزی کشور است.
در این استان ۲ میلیون نفری حدود ۱۲۵ هزار بهره‌بردار در بخش کشاورزی مشغول فعالیت هستند و به صورت چهار فصل در عرصه تولید فعالیت دارند.
سیب زمینی، پیاز، گوجه فرنگی، ذرت دانه ای و علوفه ای، چغندر قند، نخود و آفتابگردان از جمله محصولاتی است که کشت بهاره آنها در استان کرمانشاه آغاز شده و کشاورزان از اوخر اسفند عملیات کاشت بهاره این محصولات را آغاز کرده‌اند.
گزارش از زهره کریم زاده