به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا، حسن ملکی امروز یکشنبه در نشست خبری با خبرنگاران درباره اقدامات تحولی در سازمان پژوهش و برنامه ریزی اظهار داشت: بخشی از این اقدامات در حال انجام است که تا ماه های آینده به سرانجام می رسد.
وی افزود: سازمان پژوهش و برنامه ریزی اگر با تدوین برنامه های درسی مطلوب، دانش آموزان تحول یافته تربیت کند، بخشی از وظایف خود را انجام داده است.
ساختار جدید سازمان پژوهش در راستای برنامه های تحولی
رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی یادآور شد: در حال حاضر گروه های پژوهش، برنامه درسی و تولید بسته های یادگیری به طور جدی در این سازمان مشغول کار هستند و تا بهمن سال جاری راهنمای تحولی برنامه درسی در ۱۱ حوزه یادگیری در بخش نظری و همچنین زمینه های مهارتی آماده می شود. البته بخشی از طراحی ها تا کنون صورت گرفته، اما آماده سازی نهایی بهمن ماه میسر می شود.
ملکی خاطر نشان کرد: همچنین ساختار جدید سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی در راستای برنامه های تحولی به تصویب رسیده است که پس بازآرایی و تامین نیروی انسانی مناسب مشغول به کار می شوند.
وی ادامه داد: همچنین به منظور تغییر ساختار در سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، دفتر توانمندسازی نیروی انسانی، دفتر توسعه فناوری ارتباطات و اطلاعات و همچنین نظارت و ارزشیابی ایجاد شده است که پیش از این در این سازمان فعال نبوده است.
سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی افزود: شناسایی و جذب نیروهای مومن، انقلابی، مبتکر و خلاق مد نظر سازمان است. اعتقاد برآن است که سازمان به منظور دگردیسی باید نیروهای جدید به سازمان وارد کند. از این رو تعدادی نیرو با چنین ویژگی هایی نیز تاکنون به سازمان وارد شده است.
رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی همچنین با یادآوری آموزش کارشناسان این سازمان اظهار داشت: براین اساس رویکرد فطرت گرایی کنونی را رویکرد برنامه ریزی درسی قرار داده ایم که کارشناسان نیز به این واسطه آموزش داده می شوند.
معرفی قهرمانان ملی و دینی در کتاب های درسی
ملکی با بیان اینکه کتاب معارف و انقلاب اسلامی به عناوین کتاب های درسی افزوده است، گفت: امسال کتاب معارف و انقلاب اسلامی در میان دانش آموزان توزیع شده است. در سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی اعتقاد برآن است که این کشور در آینده نیازمند دانش آموزانی مبتکر و انقلابی است، از این رو معارف اسلامی باید در کتاب های درسی درج شود.
وی عنوان کرد: سازمان پژوهش و برنامه ریزی ۳۰ عنوان کتاب در بخش نظری و فنی مبانی انقلاب اسلامی را مد نظر دارد که در آن موضوعاتی مانند معرفی پیشرفت ها، قهرمانان ملی و دینی از جمله سردار سلیمانی و صیاد شیرازی و سایر الگوها و همچنین معرفی خیانت و جنایات آمریکا در کتاب های درسی به طور صریح و روشن آمده است.
رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی درباره چاپ سپاری کتاب های درسی گفت: به طور طبیعی یکی از کارهای اصلی سازمان پژوهش و برنامه ریزی چاپ سپاری کتاب های درسی است، تعداد عناوین کتاب که امسال چاپ شده در پایه ابتدایی ۵۱، دوره اول متوسطه ۵۶، دوره دوم متوسطه نظری ۱۳۷، فنی حرفه ای ۳۶۱ ، کاردانش ۱۳۹ و دانش آموزان استثنایی ۲۴۶ است.
رفع نواقص روشن برای سال تحصیلی بعدی
رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی درباره تغییرات اعمال شده در کتاب های درسی دانش آموزان اظهار داشت: دو تغییر در طراحی کتاب درسی امسال واکنش کاربران فضای مجازی را بوجود آورد.
ملکی درباره حذف قرآن در تصویری از کتاب فارسی اول ابتدایی توضیح داد: در فارسی اول ابتدایی محتوای این کتاب در قالب اشعار، قصه و تصویر به نوعی تصویر و محتوای قرآنی به دانش آموزان در موقعیت های مختلف ارائه شده است، اما در یکی از نگاره ها تصویر قرآن که در بالا و زیر تلویزیون بوده، حذف شده است و دلیل این موضوع هم حفظ قداست کتاب مقدس عنوان شده است.
وی افزود: در خود کتاب فارسی اول ابتدایی بارها به قرآن توجه شده است. دلیل اخذ تصمیم حذف قرآن از آن نگاره صیانت از قداست این کتاب آسمانی است. البته بنده این موضوع حذف قرآن را تایید نمی کنم، کارشناسان می توانستند طراحی دیگری را انجام دهند که قرآن هم جایگاه مناسبی داشته باشد.
رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزش خاطر نشان کرد: بنا است برای سال آینده با تاکید وزیر آموزش و پرورش اصلاحات لازم انجام شود، اما در حال حاضر سال تحصیلی آغاز شده و باید نواقص روشن آموزشی برای سال تحصیلی بعد از بین رود تا این کاستی ها رفع شود.
منتقدان مجموعه کتاب ها را هم زمان مشاهده و نقد کنند
ملکی همچنین درباره حذف تصویر دختران از کتاب ریاضی سوم دبستان اظهار داشت: حذف دختران از تصویر روی جلد کتاب ریاضی سوم دبستان موضع فکری سازمان پژوهش نیست. قرار نیست جنس زن مورد کم توجهی قرار گیرد؛ چرا که در نگاه دینی زن و مرد هر دو انسان هستند.
رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با بیان اینکه تربیت متعادل و مناسب زنان بر روی مردان نیز اثر مثبت می گذارد، گفت: زنان برای سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی از جهت فکری اهمیت دارند.
وی با یادآوری اینکه همزمان با کتاب ریاضی پایه سوم بطور موازی کتاب های دیگری نیز چاپ شده است، افزود: در سایر کتاب های پایه سوم و سایر پایه های تحصیلی مانند کتاب علوم تجربی در تصویر روی جلد فقط دختران حضور دارند، گاهی در برخی تصاویر هم دختران و پسران با هم در تصویر دیده می شوند.
رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی تاکید کرد: حذف دختران از جلد کتاب درسی ریاضی سوم دبستان پسندیده نیست، اما بهتر است منتقدان مجموعه کتاب ها را هم زمان مورد مشاهده قرار داده و نقد کنند و با نگاه همه جانبه به موضوعات بنگرند تا انتقادات منصفانه باشد.
وی ادامه داد: حذف تصویر دختران با کار کارشناسی نباید انجام می شد و امید است سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با اصلاح این کاستی در طراحی کتاب ریاضی برای سال آینده از شرمندگی دانش آموزان و خانواده‌ها درآید و دغدغه آنها را رفع کند.
رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی درباره علت ایجاد حواشی برای کتاب‌های درسی اظهار داشت: عوامل پنهانی برای اعمال تغییرات در کتب درسی وجود ندارد، کارشناسان با سلیقه و نظرات متفاوتی نسبت به این تغییرات عمل می‌کنند.
ملکی با بیان اینکه کارشناسان تولید کتاب های درسی باید بینش های مختلفی داشته باشند، گفت: این کارشناسان باید بدانند کدام تصاویر و محتوا از لحاظ ابعاد مختلف مناسب است. همچنین آنها باید از آثار و نتایج تصمیم های خود مطلع باشند. با توجه به حواشی پیش آمده باید نظارت‌ها بر این موضوعات بیشتر شود.
رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی در ادامه درباره توزیع کتاب های درسی گفت: امسال ثبت نام کتاب‌های درسی به صورت کامل برای همه مقاطع به صورت اینترنتی انجام و براساس آمار دریافتی اقدام و توزیع شد.
ملکی با بیان اینکه این شیوه توزیع کتب از چهار سال گذشته به صورت تدریجی آغاز شد، عنوان کرد: امسال سفارش کتاب در سراسر کشور به صورت سیستمی صورت گرفت که آثار مثبتی نیز به دنبال داشت.
وی ادامه داد: امسال برخی از خانواده‌ها با توجه به شیوع ویروس کرونا نتوانسته ان به راحتی برای تهیه کتاب ثبت سفارش دهند و از این رو کتاب‌ها را هم به موقع دریافت نکردند. سازمان پژوهش از راه‌های مختلف در این زمینه اطلاع رسانی کرده است.
رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با بیان اینکه بیشتر دانش آموزان کتاب های درسی را دریافت کرده‌اند، گفت: ممکن است تعداد کمی از دانش‌آموزان برای تهیه کتاب باقی مانده باشند که سازمان در حال پیگیری است هیچ دانش آموزی بدون کتاب درسی نماند.
ملکی در ادامه درباره تولید محتوا برای آموزش غیر حضوری اظهار داشت: راهنماهای درسی بسیاری تولید شده که در اختیار مدارس نیز قرار گرفته است. جدای از مواد مکتوب راهنماهای آموزشی، مجموعه ای از محتواهای الکترونیکی و الگوهای تدریس، دستیار معلم و دانش آموز برای یادگیری موثر نیز آماده شده است.
وی خاطرنشان کرد: محتواهای الکترونیکی دارای ابعاد مختلف علمی، فرهنگی، آموزشی و تربیتی است که باید عالمانه و کارشناسی به این مباحث وارد شد. از سوی دیگر کارگروهی تشکیل شده تا این کار برای سال آینده نیز به صورت سازمان یافته صورت گیرد.
رییس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی همچنین در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر موضع سازمان نسبت به سند ۲۰۳۰ افزود: ۲۰۳۰ یک سند سکولاریستی است که موضع این سازمان نسبت به آن مناسب نیست. ایران یک سند تحول بنیادین و برنامه درسی ملی دارد و شواهدی را دال بر اجرای سند ۲۰۳۰ در زمان مسوولیت خود ندیده‌ام.
ملکی همچنین درباره تولید محتوا برای دوره پیش دبستانی و مهدکودک‌ها اظهار داشت: تهیه محتوای آموزشی مهدهای کودک و پیش دبستانی ها براساس قانون برعهده آموزش و پرورش است.
وی افزود: رهبر معظم انقلاب نیز در اجلاس روسای آموزش و پرورش به درستی از این موضوع یاد کردند و آموزش و پرورش را برای انجام اقدامات موثر در این حوزه موظف کردند.
رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی خاطرنشان کرد: همچنین گروه برنامه ریزی دوره پیش دبستان فعال شده و سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی درصدد است برای این دوره نیز برنامه ریزی لازم را انجام دهد. تولید محتوا به صورت مستقیم انجام نمی‌شود، اما از کارشناسان صاحب نظر در این حیطه دعوت می‌شود در زمینه تولید محتوا این سازمان را یاری دهند.
ملکی با بیان اینکه راهنماهای آموزشی در زمان شیوع ویروس کرونا آماده شده است، گفت: بخشی از مطالب کتاب‌های درسی به صورت خودخوان انتخاب شده، اما این اقدام بسیار مطلوب نیست. برای سال ۱۴۰۰ برنامه‌ریزی مناسب‌تری انجام می‌شود.
وی همچنین درباره تربیت دانش‌آموزان یادآور شد: تربیت بر تعلیم مقدم است. سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی معتقد است کتاب درسی وسیله آموزش و مشتمل بر مجموعه‌ای از داده ها و اطلاعات نیست، بلکه یک رسانه است که با ابعاد تربیتی در آمیخته شده است.
رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با بیان اینکه کتاب درسی باید تربیت علمی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی را به همراه داشته باشد، گفت: ساحت های شش گانه سند تحول باید بواسطه محتوای موجود در کتاب‌های درسی مورد توجه قرار گیرد، کتاب درسی دانش آموزان نباید تنها ماده آموزشی باشد.
ملکی یادآور شد: سازمان به منظور دربرگرفتن ساحت‌های شش گانه سند تحول بنیادین به سمت بسته های یادگیری بر مبنای راهنماهای برنامه درسی پیش می‌رود. یکی از علائم جایگزینی بسته های تربیت و یادگیری به جای کتاب درسی را می‌توان در ایجاد فضای فراخی برای تربیت همه جانبه دانست.
تغییر ۴۰ درصد محتوای کتاب های درسی
وی همچنین درباره تغییرات در کتاب های درسی اظهار داشت: تغییرات کتاب های درسی براساس ارزشیابی‌های همه ساله انجام می شود و در واقع نتایج ارزشیابی ها می گوید چه تغییراتی در کتاب های درسی صورت گیرد.
رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی ادامه داد: امسال برای سال تحصیلی جدید ۴۰ درصد محتوای کتاب درسی در ابعاد و پایه های مختلف تغییر پیدا کرده است. هدف از تغییرات کتاب‌های درسی به ویژه در محتوای مطالعات اجتماعی این بود که محتوا عینی تر و کاربردی تر باشد و دانش آموز احساس کند به نیازهای وی پاسخ داده شده است.