موضوع پیوستن سیستم برق ایران، روسیه و جمهوری آذربایجان از حدود ۱۵ سال پیش مطرح شده است. این سه کشور در نهایت در سال ۹۶ گروه کاری را برای بررسی اتصال شبکه های انرژی برق ایجاد کردند.
شرکت برق سراسری روسیه در مرداد ماه سال ۹۸ اعلام کرد: نمایندگان این کشور به همراه ایران و جمهوری آذربایجان، موافقتنامهای را برای طراحی مشترک پیوستن سیستم برق سه کشور در چارچوب راهگذار بین المللی شمال- جنوب امضا کردند.
در بیانیه شرکت «سیستمنی اپراتور» که برق روسیه را تامین می کند، گفته شده است: این موافقتنامه بین شرکت توانیر ایران، شرکت سیستمنی اپراتور روسیه و آذر انرژی جمهوری آذربایجان امضا شده است.
در چارچوب این موافقتنامه، جنبههای فنی و اقتصادی شرایط مختلف پیوستن سیستمهای انرژی ایران، روسیه و جمهوری آذربایجان مطالعه و مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
علاوه بر آن امکان تحویل نیروی برق و افزایش ظرفیتهای انتقال برق بین کشورهای شرکت کننده در موافقت نامه مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
به گفته «رضا اردکانیان» وزیر نیرو، شبکه برق کشورمان برای اتصال به سیستم برق فدراسیون روسیه دو مسیر پیش رو دارد که یکی از طریق جمهوری آذربایجان و مسیر دیگر از طریق ارمنستان و گرجستان امکانپذیر خواهد بود و چنانچه هر یک از این دو مسیر در زمان کوتاه تری عملیاتی شود، کشورمان از آن استقبال خواهد کرد.
نظر به اهمیت طرح یاد شده، این سه کشور توافق کردند یک شرکت مهندس مشاور ایرانی مسوول این پروژه باشد که این مشاور انتخاب شده و کار خود را نیز شروع کرده است.
پیش از این نیز «الهام علیاف» رئیس جمهوری آذربایجان در دی ماه ۹۸ اعلام کرده بود که در حال حاضر دالان انرژی برق میان سه کشور ایران، آذربایجان و روسیه فعال است.
وی در گفتوگو با شبکه تلویزیونی «روسیه - ۲۴ »، تصریح کرده بود که میان جمهوری آذربایجان، ایران و روسیه ظرفیتهای زیادی برای همکاری در بخش انرژی برق وجود دارد.
وزیر امور خارجه روسیه نیز در دیدار با همتای آذربایجانی خود در مسکو در اوایل شهریور امسال، از عزم کشورش برای اتصال سیستم برق ایران، روسیه و جمهوری آذربایجان خبر داد.
«سرگئی لاوروف» در دیدار با «جیحون بایراماف» با بیان این مطلب، افزود: مسکو و باکو، مصمم به اجرای طرح اتصال شبکه برق روسیه، ایران و جمهوری آذربایجان هستند.
وزیر خارجه روسیه گفت: من اطمینان دارم که ما این طرح را اجرا میکنیم و برای کل منطقه اوراسیا سودمند خواهد بود.
به عبارت دیگر، اگر این اتفاق رخ دهد به معنای آن خواهد بود که از نظر الکتریکی شبکه برق سه کشور شبکه ای یکپارچه تشکیل خواهند داد و چون شبکه روسیه نیز به اروپا متصل است این مساله میتواند موجبات ایجاد یک هم پوشانی را فراهم آورد.
همچنین این همکاریها کمک می کند که کشورمان اگر کمبود برقی در هر زمانی داشته باشد بتواند از ظرفیت کشورهای دیگر برای تامین برق استفاده کند.
همچنین سنکرون کردن شبکه برق کشورمان با روسیه همچنین کمک میکند هر زمان تولید برق مازادی داشته باشیم بتوانم این مازاد را به راحتی صادر کنیم.