کابل - ایرنا - یک هفته پس از نشست دوحه در قطر میان نمایندگان دولت افغانستان و گروه طالبان، هنوز دو طرف نتوانسته‌اند درباره برنامه اصلی گفت‌وگوها به توافقی برای پاسخگویی به بیم و امیدها در داخل و خارج از این کشور دست یابند.

به گزارش ایرنا، آخرین اظهارات نمایندگان دولت افغانستان در دوحه نشان می‌دهد که آنها برای رسیدن به آتش‌بس در این دور از مذاکرات بسیار امیدوارند در حالی که گروه طالبان دستیابی به آتش‌بس فوری را غیرممکن می داند.

هیأت مذاکره کننده دولت افغانستان ابراز امیدواری کرده است در این دور بتوانند با طالبان در باره آتش‌بس به یک توافق مطلوب دست یابند.

«نادر نادری» سخنگوی هیأت مذاکره کننده دولت افغانستان به خبرنگاران در دوحه گفته است که فقط امیدوار به توافق آتش‌بس با طالبان است، اما اطلاعات بیشتری در این خصوص نداده است.

وی افزود که تاکنون نشست های بین گروه تماس دو طرف برگزار شده و در آن روی برخی از موارد برای نحوه اجرایی کردن مذاکرات صلح توافق صورت گرفته و یکی دو مورد اختلافی باقی مانده که احتمال دارد بزودی حل شود.

«حبیبه سرابی» یکی از اعضای هیأت مذاکره کننده دولت افغانستان همان صبح دیروز به رسانه‌های داخلی این کشور گفته بود که شاید روز جمعه (دیروز) نشستی در دوحه برگزار نشود، زیرا طالبان با خانواده‌های خود در قطر هستند و امکان دارد روز جمعه را تعطیل باشند، اما او تأکید کرده بود که امروز (شنبه) نیز نشستی بین گروه تماس دو طرف بر سر موارد اختلافی برگزار شود.

عضو هیات مذاکره کننده دولت افغانستان بر این باور است که پس از توافق کامل روی نحوه اجرای جدول زمانی مذاکرات و برنامه اصلی گفت‌وگو بحث صورت خواهد گرفت.

این گفته‌ها نشان می‌دهد که طی یک هفته گذشته دو طرف موفق نشده اند روی اصل موضوع یعنی نحوه اجرای مذاکرات بین افغانها توافق کنند و تعیین برنامه و موضوعات اصلی گفت‌وگو در این دور مذاکرات که یکی از چالش‌های مهم این دور از مذاکرات است، سرجای خود باقی است.

اما عبدالله عبدالله رییس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان روز گذشته در مراسم سالگرد شهات برهان الدین ربانی رییس سابق شورای عالی صلح این کشور گفت که هیات‌های مذاکره‌ کننده دولت و طالبان در قطر به نتایجی دست یافته اند اما به این نتایج اشاره‌ای نکرد.

وی افزود که تلاش‌های هیأت‌ دو طرف در دوحه، امیدواری مردم را به صلح بیشتر کرده است و هیأت دولت حمایت وسیع مردم را با خود همراه دارد.

عبدالله یکبار دیگر تأکید کرد که جنگ افغانستان برنده ندارد و صلح سراسری و با عزت هم هیچ بازنده‌ای نخواهد داشت.

وی یادآوری کرد که اگر گروه طالبان این فرصت را از دست بدهد و بر ادامه جنگ تأکید کند یک اشتباه محاسباتی بزرگ را مرتکب خواهد شد.

اما همه طرف‌های مقابل طالبان در داخل افغانستان از جمله برخی از احزاب سیاسی با نظرات عبدالله و هیأت مذاکره کننده همسو نبوده و بر این باورند که چارچوب مذاکرات صلح ناقص است و این روند کشور را به صلح نمی‌ رساند.

«صلاح الدین ربانی» رهبر حزب جمعیت اسلامی در مراسم نهمین سالروز شهادت یاد بود پدرش گفت که نظام ریاستی دو دهه گذشته ناکام بوده‌ و روند صلح فرصتی است که روی ساختار نظام سیاسی کشور نیز تصمیم گرفته شود.

ربانی تأکید کرد که جمعیت اسلامی افغانستان هیچ وقت مخالف صلح نبوده اما با چارچوب کنونی گفت‌وگوهای صلح هم موافق نیست و باور دارد که این چارچوب ناقص است.

محمد محقق، رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان هم تأکید کرد که هیأت مذاکره کننده داز هر دو طرف باید برداشت‌های شخصی خود را کنار بگذارند و برای دست یافتن به ثبات در کشور به صلح تن دهند.

محقق با اشاره به اختلاف‌های قومی، زبانی و مذهبی گفت که ما اگر موضوعات شیعه و سنی را حل نکنیم، قضیه اقوام و زبان‌های کشور حل نشود به توافقی نخواهیم رسید.

براساس گزارش‌های تایید ناشده در گفت‌وگوهای قطر بین دو طرف برخی از افراد تأکید کرده اند که مذهب حنفی به عنوان مذهب رسمی افغانستان شناخته شود.

محقق با توجه به همین گزارش تصریح کرده است که آنها نباید فراموش کنند که همه باید ارزش های اعتقادی هم را قبول کنند و براساس اصل کثرت گرایی دینی، اگر اسلام را دینی واحد و جهان شمول می ‌دانند نباید بقیه مسلمانان را نفی کنند.

به باور محقق به رسمیت شناختن هویت‌ها چیزی است که افغانستان اکنون به آن دست یافته و اقوام، زبان‌ها، مذاهب همه در قانون اساسی افغانستان دیکدیر را به رسمیت شناخته و نباید یکدیگر را زیر سوال ببرند.

«محمدنعیم وردک» سخنگوی تیم مذاکره کننده گروه طالبان در دوحه در آخرین ویدئوی منتشر شده در فضای مجازی افغانستان می گوید که هنوز برسر نحوه تعامل با طرف مقابل به توافق نرسیده اند و اگر توافق بر سر این نوع تعامل عملی شود پس از آن روی برنامه اصلی گفت وگوی صلح بحث خواهد شد.

وردک در این ویدئو تأکید کرد که طرح آنها بسیار گسترده است و آنها برعلیه اشغالگری مبارزه می کند و تا رسیدن به این هدف اصلی خود به مبارزه خود ادامه خواهند داد.

در باره ناکامی و موفقیت این گفت‌وگوها نه تنها در افغانستان بلکه کشورهای دخیل در این جنگ از جمله خود آمریکایی‌ها نظر یکسان ندارند و آنها به این مذاکرات بطور همزمان خوشبین و یا بدبین نیستند.

«اسکات میلر» فرمانده کل نیروهای خارجی در افغانستان گفت‌وگوهای یک هفته‌ای دوحه را قانع ‌کننده خواند و از طالبان خواست که خشونت‌ها را کاهش دهند، زیرا این خواست مردم افغانستان است.

وی از افزایش تلفات غیرنظامیان در جنگ جاری ابراز نگرانی کرده و گفته است که نیاز است تا از سطح خشونت‌ها در افغانستان کاسته شود.

اما «مَک مَستِر» مشاور سابق امنیت ملی دونالد ترامپ به طلوع‌ نیوز افغانستان گفت که آغاز مذاکرات بین افغان ها فرصتی خوبی برای آغاز یک تفاهم است.

با این وجود وی از دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریکا بشدت انتقاد کرد از اینکه وی با طالبان شریک شده ‌است و سیاست او برضد حکومت افغانستان است.

به باور مستر خارج کردن نیروهای آمریکایی از افغانستان امنیت آمریکا را تضعیف می کند و باور دارد که سیاست ترامپ در افغانستان عاقلانه نیست.

وی می افزاید که آمریکا باید با یک تعهد پایدار از حکومت و نیروهای امنیتی افغانستان پشتیبانی کند، ترامپ با سیاست جدید خود به انحای مختلف در برابر حکومت افغانستان قرار گرفته است.

در شرایطی که همچنان بیم و امیدهایی برای این مذاکرات در داخل و خارج از افغانستان مشاهده می شود، رسانه‌های افغانستان، منازعات و اختلافات جاری و موضوع مذهبی را دو چالشی می دانند که اکنون در قطر حل نشده باقی مانده  است.

نشست اولیه بین افغانستان قطر در ۲۲ شهریور ماه در دوحه برگزار شد و پس از آن دو طرف طی یک هفته موفق نشده اند که دستور العمل کاری را نهایی سازند.