آواز اصیل ایرانی با پیشینه درخشان به ویژه در یک سده اخیر استادان توانمندی به خود دید که نادر گلچین با صدای گرم و دلنشین و تحریرهای زیبا از شاخصان این هنر محسوب می‌شود؛ هنرمندی که در یکم مهر ۱۳۱۵ خورشیدی در رشت به دنیا آمد. پدرش حبیب و مادرش طوبی نام داشت که اصالتاً اهل زنجان بودند.
ورود به عرصه موسیقی
نادر گلچین از همان دوران کودکی علاقه وافری به موسیقی داشت به همین دلیل هم هنگامی که ۱۲ ساله بود، همکاری خود را با رادیو رشت که در اختیار تیپ رشت بود و زیر نظر مدیران ارتش اداره می شد، آغاز کرد و به عنوان خواننده محلی گیلان شناخته شد؛ دورانی که با افرادی همچون علی اکبرپور (آلتو، ویولن) نادر پوردلجو (قره‌نی) و عده‌ای دیگر از هنرمندان به نام رشت، آشنا شد و همکاری کرد. خود وی در مورد این برهه از زندگی اش گفته است: ضمن اینکه مقدمات صداسازی را نزد معلمی به نام مارتروسیان در رشت شروع کرده بودم از طریق رادیو و صفحه گرام دلشیفته صدای محمودی خوانساری، بنان و منوچهر همایون پور شده بودم.
فعالیت در عرصه تئاتر
نادر گلچین علاوه‌بر کار موسیقی در عرصه هنرپیشگی و تئاتر هم فعالیت کرد. به همین دلیل هنگامی که سال سوم دبیرستان بود در تئاتر رشت شرکت کرد و در نمایشنامه‌های «بارگاه هارون الرشید و خواب‌های پینه دوز» شرکت کرد و آوازهایی را در بازیگری اجرا کرد.
مهاجرت به تهران و فعالیت در وزارت فرهنگ و هنر
نادر گلچین در ۱۳۳۹ خورشیدی و هنگامی که ۲۴ ساله بود به تهران مهاجرت کرد و به فعالیت های هنری در اداره هنرهای زیبا و وزارت فرهنگ و هنر مشغول شد. آنچنانکه خودش گفته است به پیشنهاد نصرت الله وحدت به تهران آمد و در آزمون ورودی وزارت فرهنگ و هنر در امتحانی که مشیر همایون شهردار از او گرفت، پذیرفته شد. در همین زمان نخستین برنامه خود را با ارکستر محمود تاج‌بخش نوازنده به نام سه‌تار و ویلن اجرا کرد و در سال های بعد اجراهای متعددی از خود به یادگار گذاشت.
این هنرمند فعالیت خود در اداره هنرهای زیبا را تا ۱۳۵۴ خورشیدی ادامه داد؛ دوره ای که با ارکسترهای افرادی همچون فرامرز پایور، عباس خوشدل، عبدالکریم مهرافشان، عماد رام و مصطفی کمال‌پورتراب همکاری داشت. خود وی در مورد این دوره از زندگی اش گفته است: من عضوی از وزارت فرهنگ و هنر بودم، سال ها در این وزارتخانه با ارکسترهای گوناگون همکاری داشتم. آن موقع به اقتضای جوانی حس و حال فعالیت در من زیاد بود، ولی با نزدیک شدن به ایام پیری خود به خود میل به فعالیت‌های هنری کاهش یافت.
همکاری با حبیب الله بدیعی
نادر گلچین به یمن همسایگی طولانی مدتی که با حبیب الله بدیعی داشت در زمینه موسیقی نیز با او همکاری کرد. این ۲ هنرمند با هم اجراهای بسیاری داشته‌اند که مشهورترین آنها اجرایی است به نام «بوسه نسیم» در دستگاه شور با نوازندگی حبیب الله بدیعی، منصور صارمی و جهانگیر ملک. همچنین ۲ اجرا از همکاری این ۲ استاد یکی در مایه سه گاه و دیگری در همایون به یادگار مانده که نام هر ۲ اثر «شب آمد» نام دارد. بزم خصوصی به مناسبت عید غدیر با شعری در مدح حضرت علی(ع) نیز اجرا کردند و برنامه دیگری در مایه بیات زند با غزل الا یا ایها الساقی از حافظ داشتند و همچنین گلچین محفل خصوصی دیگری به نام «چشم سیاه» با حضور فرهنگ شریف و حبیب الله بدیعی اجرا کرد.
همکاری با رادیو ایران
نادر گلچین همکاری خود را با رادیو ایران از ۱۳۵۰ خورشیدی آغاز کرد و در برنامه‌های مختلف رادیو، به ویژه برنامه گلها فعالیت چشمگیری داشت. وی در این دوره از فعالیت هنری خود با هنرمندانی همچون فرامرز پایور، منصور صارمی، پرویز یاحقی، حبیب‌الله بدیعی، علی‌اصغر بهاری، جلیل شهناز، فرهنگ شریف، فضل‌اله توکل، جهانگیر ملک، امیرناصر افتتاح، محمد اسماعیلی، آبتین اجلالی و منصور نریمان همکاری داشت.
در این دوره یکی از اجراهای بسیار خوب گلچین که با استقبال شنوندگانش واقع شد، اجرای آهنگ «آمد نوبهار» اثر مهدی خالدی بود که به رهبری فرهاد فخرالدینی بازسازی و با گروه کر رادیو اجرا شد. همچنین گلچین از نخستین خوانندگانی بود که تصنیف معروف مرغ سحر را اجرا کرد.
وی همکاری خود را با رادیو ایران تا ۱۳۶۲ خورشیدی ادامه داد و بعد از آن برای مدتی از فعالیت هنری کناره گیری کرد و در سال‌های پس از انقلاب و پس از ۳۵ سال تنها آلبومی به نام «گریز» را که کار مشترک با فریدون شهبازیان است، منتشر کرد.
دستاوردهای هنری
نادر گلچین، هنر به ویژه موسیقی را عاملی بزرگ برای تربیت و شخصیت اجتماعی می دانست و به جز تشویق و ترغیب جوانان برای راهیابی به این عرصه، عیب و ایراد هنر جویان را با مهربانی متذکر می شد. علاوه بر این او به عنوان یک هنرمند، دستاوردهای ارزنده ای برای فرهنگ و هنر ایران زمین به ارمغان آورده است. در همین ارتباط وی بر اساس قراردادهای فرهنگی ـ هنری میان ایران و دیگر کشورها، همراه با ارکستر فرامرز پایور به الجزایر رفت و موسیقی سنتی ایران را به هنردوستان آن کشور معرفی کرد. از دیگر کارهای برجسته این هنرمند، کنسرتی بود که به نفع زلزله‌زدگان بوئین‌زهرا، همراه با ارکستر عماد رام برگزار کرد.
همچنین بهره گیری از اشعار عرفانی شعرای بزرگ کشور از دیگر ویژگی های استاد گلچین بود و اجرای زیبای شعر «الهی به مستان جام شهود-- به عقل آفرینان بزم وجود» در مایه بیات اصفهان به همراه فلوت زنده یاد عماد رام در دهه ۴۰ خورشیدی همچنان در خاطر هنر دوستان این مرز و بوم است. وی در طول فعالیت‌های هنری خود، متجاوز از ۳۰۰ آواز و آهنگ اجرا کرد و در کنار کار خوانندگی، مدیر مسوول یک شرکت تکثیر نوار مجاز موسیقی نیز بود.
گلچین صدایی خاص با سوزی پنهانی، پخته و پرورده داشت که با ساختار ارکستری هماهنگ بود. صدای او از تحریرهای شمرده و پخته آوازی برخوردار بود و سعی می‌کرد که محدوده صدایش را بشناسد و در همان محدوده از تمام ظرفیت‌های صدایش بهره ببرد. گلچین خط خوبی نیز داشت و نوازنده عود بود. همچنین طبع شعری داشت و ادبیات را به خوبی می‌شناخت و به همان خوبی و شمردگی در آوازهایش به کار می برد.
درگذشت
این هنرمند در چهارم شهریور ۱۳۹۶ خورشیدی بر اثر تشدید بیماری قلبی ریوی در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان گاندی تهران بستری شد و سرانجام ظهر روز جمعه ۳۱ شهریور بر اثر ایست قلبی چشم از جهان فروبست. پیکر روانشاد گلچین دوم مهر پس از تشییع در تالار وحدت با حضور جمع کثیری از هنرمندان و هنر دوستان در قطعه هنرمندان بهشت زهرا آرام گرفت.