این سی و یکمین سفر رئیس دستگاه دیپلماسی به روسیه و چهارمین سفر وی به مسکو در ۶ ماه اخیر است که به گفته لاوروف وزیر امورخارجه روسیه این تعداد دیدار همتای ایرانی نشانه روابط بسیار خوب تهران و مسکو در راستای توسعه همکاری دو طرف است.
در دیدارهای دیروز ظریف و لاوروف، همکاری‌های دو کشور در عرصه‌های حمل و نقل، روادید، رفت و آمد دانشجویان و بازرگانان بررسی شد و موضوعات مربوط به انرژی، اقتصادی، بانکی و نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی و بازرگانی ایران و روسیه نیز در این گفت‌وگوها مورد بحث قرار گرفت.
با توجه به همکاری‌های خوب ایران و روسیه در همه زمینه‌ها در این سفر بر استفاده از تجربیات دو کشور در مورد ویروس مقابله کرونا و پیشرفت در مقابله با این بیماری نیز گفت‌وگو شد.
گفت‌وگو در باره برجام از محورهای مهم این سفر بود و به نقش کلیدی روسیه و تلاش‌های مخرب آمریکا و توافق در شورای امنیت سازمان ملل در مخالفت با تحریم ایران هم که از ۱۵ عضو شورای امنیت ۱۳ عضو با آن مخالفت کردند اشاره شد.
در این سفر هماهنگی ویژه‌ای میان ایران، روسیه و ترکیه در مورد سوریه و هماهنگی در باره اقدامات مذاکرات آستانه انجام شد. در مذاکرات دیروز ظریف و لاوروف در مورد افغانستان اعلام شد که رایزنی دو کشور در این مساله ادامه خواهد یافت.
نشستن روسیه بر صندلی ریاست شورای امنیت و اهمیت آن برای ایران
ظریف در باره روابط تهران و مسکو می‌گوید، هماهنگی بسیار نزدیکی میان ایران و روسیه برای حل مسائل منطقه‌ای وجود دارد که امکان تماس‌های منظم دو طرف را فراهم می‌کند بر همین اساس وزیرخارجه جمهوری اسلامی ایران امیدوار است در ماه اکتبر که روسیه ریاست شورای امنیت را برعهده می‌گیرد نقش مثبتی در مقابله با حرکت‌های خلاف قانون آمریکا ایفا کند.
وزیرخارجه ایران اظهار داشت، دولت روسیه، نمایندگی دائم این کشور در سازمان ملل و وزارت امورخارجه در کنار چین در شورای امنیت در چند ماه گذشته موضع مناسبی را در باره برجام داشته و نقش رهبری را در برابر آمریکا ایفا کرد.
ظریف با بیان اینکه هماهنگی بسیار نزدیکی میان ایران و روسیه وجود دارد گفت: این امر امکان تماس‌ها با همکاران روسی را فراهم می‌کند. وی سومین سفرش به پایتخت روسیه در دوره شیوع کرونا را نشانه اهمیت روابط دو کشور بیان کرد.
تاکید روسیه بر پیروی نکردن از درخواست‌های آمریکا برای قطع همکاری با ایران
لاوروف وزیر خارجه روسیه هم در نشست مطبوعاتی مشترک با ظریف در باره اهمیت دیدارهای مقامات دیپلماسی مسکو و تهران گفت: ایران و روسیه قصد دارند به رغم تحریم‌های آمریکا همکاری‌های تجاری را توسعه بخشند.
وی افزود: مسکو و تهران تلاش‌های آمریکا برای اعمال تحریم‌های نامحدود تسلیحاتی علیه ایران را قاطعانه رد می‌کنند؛ و اقدام آمریکا برای احیای تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران هیچ چشم اندازی ندارد؛ بر همین اساس روسیه از درخواست‌های آمریکا برای قطع همکاری با ایران پیروی نخواهد کرد.
تمدید خودکار قرارداد همکاری‌های دو کشور
وزیر خارجه ایران در مورد تمدید قرارداد اصولی همکاری‌های ایران و روسیه گفت: ما با روسیه قرارداد همکاری داریم که مربوط به سال ۲۰۰۱ است و این توافق بطور خودکار تمدید می‌شود. تا پایان دوره اعتبار این قرارداد تلاش می‌کنیم که قرارداد با شرایط موجود مطابقت داشته باشد و ما همه طرح‌ها را برای همکاری میان ایران و روسیه معرفی می‌کنیم.
تداوم همکاری های نظامی ایران و روسیه
ظریف در نشست‌های رسانه‌ای اعلام کرد که تهران و مسکو گفت‌وگوهای بسیار خوبی در حوزه همکاری‌های نظامی داشته‌اند و این گفت‌وگوها همچنان ادامه دارد.
وی با بیان اینکه ما در حوزه‌های نظامی در بسیاری موارد از نوعی خودکفایی برخوردار هستیم افزود: در برخی موارد نیازهای جدی برای همکاری تسلیحاتی با دوستانمان در روسیه و سایر کشورهایی که براساس مقررات بین‌المللی آماده همکاری با ما هستند را داریم. همکاران من در بخش دفاعی این گفت‌وگوها را با جدیت ادامه می‌دهند.
حضور در نشست مجازی سیکا
ظریف امروز همچنین در نشست مجازی وزرای امورخارجه کنفرانس تعامل و اقدامات اعتمادساز در آسیا (CICA) گفت: به طور مشترک باید با تأثیر مخرب اقدامات قهرآمیز یک‌جانبه بر کوشش‌های مربوط به مبارزه با بیماری همه‌گیر کووید-۱۹ مقابله کنیم؛ چنین اقداماتی چیزی جز تروریسم اقتصادی و پزشکی نیستند.
وی افزود: ما برای پاسخ‌گویی به چالش‌های خاص زمان حاضر، به یکپارچه کردن همکاری‌های خود در چارچوب سیکا نیازمندیم.
وزیر امورخارجه ایران تاکید کرد: باید نقش محوری سازمان سیکار را در پیشبرد چندجانبه‌گرایی و تضمین همکاری فراگیر حفظ کنیم. بدون تردید، بسیج منابع با هدف مقابله مشترک با چالش بزرگی مانند کووید-۱۹ از ضرورت برخوردار است.
تاکید روسیه بر حفظ برجام
لاوروف وزیر امورخارجه روسیه در دیدار ظریف گفت: امیدواریم تدابیر و اقدامات جدید برای حفظ برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) اندیشیده شود.
لاوروف روز پنجشنبه در این دیدار در محل ضیافت‌های رسمی وزارت امورخارجه روسیه تصریح کرد: امیدواریم دیدار امروز امکان تنظیم گام‌های بیشتر برای حفظ برجام در مورد برنامه هسته‌ای ایران بدهد.
وزیر امورخارجه روسیه گفت: ما با همه شرکت کنندگان در برجام که به این سند مهم پایبند هستند همکاری می‌کنیم و امیدوارم دیدار امروز ما به تنظیم تدابیر بیشتر در این عرصه کمک کند.
دیدار عراقچی با همتای روسی خود
عباس عراقچی معاون وزیر خارجه ایران هم در این سفر با سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه و مذاکره کننده ارشد هسته ای روسیه دیدار کرد و دو طرف دور دیگری از رایزنی ها در مورد برجام را برگزار کردند.
به گزارش وزارت امور خارجه روسیه، دو طرف بطور مشروح وضعیت پیرامون برجام را بررسی و به اهمیت ادامه تلاش های همه شرکت کنندگان در این توافق بین المللی برای حفظ و اجرای کامل آن اشاره کردند.
در این دیدار بار دیگر اظهارات مقامهای آمریکایی مبنی بر بازگرداندن تحریم های پیشین در مورد ایران رد شد.
عراقچی و ریابکوف درباره مسائل بین المللی و نیز مشارکت ایران و روسیه در عرصه بین المللی گفت وگو کردند.
اهمیت سفر ظریف از نگاه سفیر ایران در روسیه
کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه نیز در باره این سفر گفت، در پرتو اراده رهبران و مقامات عالی دو کشور، مناسبات دو جانبه در راستای تامین منافع مشترک و کمک به تامین امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی از روندی رو به رشد برخوردار است.
جلالی با بیان اینکه انزوای آمریکا تمامی ندارد، افزود: همزمان با شکست این رژیم در زورگویی خود برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل و همچنین برگزاری مانور مشترک نظامی «قفقاز ۲۰۲۰ » با حضور ایران و روسیه در منطقه خزر و دریای سیاه، ظریف در سی و یکمین سفر خود به روسیه به عنوان رئیس دستگاه دیپلماسی و در چهارمین سفر در ۶ ماه به مسکو آمد.
وی گفت، روسیه به عنوان حامی برجام اخیرا با قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مخالفت کرده است؛ ایران و روسیه علیه تحریم‌های ضد بشری و یک جانبه آمریکا همبستگی کامل دارند.