انتخابات ریاست جمهوری پرشورترین انتخاباتی است که در نظام جمهوری اسلامی ایران برگزار میشود چرا که این انتخابات شخص دوم نظام را مشخص میکند و معمولا با حضور گسترده مردم همراه است. با این حال، وضعیت انتخابات مجلس و کاهش مشارکت از یک سو و حضور کمرمق جریاناتی نظیر اصلاحطلبان در انتخابات دوم اسفند این سوالات را به وجود آورده که انتخابات ۱۴۰۰ از منظر مشارکت و حضور طیفهای مختلف سیاسی چه وضعیتی خواهد داشت.
شرایط در جریانهای سیاسی هم متفاوت است. اصولگرایان با اعتماد به نفسی که از انتخابات مجلس و تسخیر بهارستان به دست آوردهاند، پیروزی خود را قطعی تلقی کرده و به دنبال بهترین گزینه برای معرفی به مردم در انتخابات ۱۴۰۰ هستند. در این بین مسئله وحدت در این جریان سیاسی مهم است. همین نزدیک دیدن پیروزی باعث شده مدعیان پرشماری برای آن صف بکشند که رسیدن به وحدت و هماهنگی را در جریان اصولگرا سخت کرده است.
در مقابل، هنوز معلوم نیست اصلاحطلبان چه رویکردی را برای انتخابات ریاست جمهوری دوره سیزدهم درپیش خواهند گرفت. هر چند که عدهای از تحلیلگران و ناظران سیاسی معتقدند که نباید انتخابات ریاست جمهوری را همانند انتخابات مجلس تحلیل کرد چرا که عوامل مختلف داخلی و خارجی میتواند در نحوه و روند برگزاری و حتی تعیین نفر پیروز هم اثر گذار باشد. این طیف از تحلیلگران میگویند که انتخابات ریاست جمهوری در ایران هیچ وقت برنده یا بازنده از پیش مشخص نداشته است و همه چیز دقیقه آخر تعیین میشود و رفتار انتخاباتی مردم از ماههای پیش قابل پیش بینی نیست.
اما برای طیفی از تحلیلگران مشارکت مهم است چرا که میگویند کاهش مشارکت مردم با صندوق رای دارای پیامدهای مختلفی برای نظام جمهوری اسلامی است. عدهای کاهش مشارکت را به معنای نارضایتی مردم از کلیت نظام میدانند اما برخی دیگر معتقدند که این کاهش مشارکت به دلیل عملکرد مسئولان اجرایی کشور صورت پذیرفته است و در انتخابات ۱۴۰۰ هم احتمالا مشارکت به نحوه دیگری خواهد بود و شاهد این حد از کاهش مشارکت که در انتخابات مجلس بودیم، نخواهیم بود.
برای بررسی وضعیت جریانهای سیاسی در انتخابات پیشرو و نحوه مشارکت طیفهای مختلف سیاسی و مردم در این انتخابات با «مجتبی شاکری» دبیر کل جمعیت جانبازان انقلاب اسلامی گفتوگو کردهایم.
اصولگرایان غفلت کنند در انتخابات شکست میخورند
شاکری از جمله فعالان سیاسی اصولگرا است که معتقد است اگر نیروهای انقلابی و اصولگرا هوشیار نباشند ممکن است در انتخابات ۱۴۰۰ اتفاقی مانند آنچه که در دوم خرداد رخ داد، رقم بخورد و فردی همسو با جریان مقابل اصولگرایان پیروز میدان انتخابات شود. او در همین زمینه بیان داشت: اما اگر اصولگرایان غفلت نکنند، من فکر میکنم که با توجه به سنت سیاسی در کشور ما بعد از هر دولتی، منتقد آن دولت پیروز انتخابات میشود.
در کشور ما قاعدهای وجود دارد که رئیس جمهور دوره اول حتما رئیس جمهور دوره دوم هم میشود. غیر از بنی صدر که فرار کرد و شهید رجایی که شهید شد این قاعده نقض نشده است. از سوی دیگر در ادامه همین قاعده به دلیل نارضایتیهای که در آخر هر دولتی بروز پیدا میکند معمولا منتقد هر دولتی در انتخابات ریاست جمهوری بعدی پیروز میدان انتخابات میشود. من فکر میکنم انتخابات ۱۴۰۰ هم از این قاعده خارج نباشد.
وضعیت اصلاح طلبان آشفته است
وی در پاسخ به این پرسش که وضعیت جریان اصلاح طلب برای حضور در انتخابات ۱۴۰۰ را چگونه میبینید هم بیان داشت: به نظر من اصلاح طلبان وضعیت بسیار آشفتهای دارند. این آشفتگی باعث شده که نوسان تحلیلها و رویکردها در این جریان زیاد باشد.
شما از یک طرف در جریان اصلاح طلب تحلیلها و مواضعی میبینید که گاهی با نظام هم دچار زاویه است و اصولا حضور در انتخابات را رد میکنند. اما از طرف دیگر با تحلیلهایی مواجه هستیم که از لزوم حضور در انتخابات دفاع میکنند.
این فعال سیاسی اصولگرا در مورد مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ هم گفت: مردم واقعیتهای کشور را میدانند و قیمتها هم نشان میدهد وضع مردم به چه نحوی است و آدرسهای غلط در این زمینه نمیتواند مردم را فریب دهد. بنابراین به نظر من مردم در انتخابات سال آینده به صورت گسترده حضور خواهند داشت و به اصولگرایان رای خواهند دادند.اگر هم بخشی از مردم قهر کنند این نشان دهنده قهر با نظام نیست بلکه به معنی نارضایتی از عملکرد برخی مسئولان در کشور است.