مراسم اختتامیه مرحله نخست شانزدهمین جشنواره بین المللی فیلم مقاومت عصر امروز یکشنبه ۶ مهرماه در جوار مزار شهدای گمنام باغ موزه دفاع مقدس با حضور مدیران نظامی، لشگری و کشوری و هنرمندان سینما آغاز شد.
مهدی عظیمی میرآبادی دبیر این دوره از جشنواره، در ابتدای این مراسم طی سخنانی گفت: بیان هنرمندانه شرط اصلی تأثیر بر مخاطب است؛ تأثیر هنر به خواست مخاطب وابستگی ندارد؛ چرا که هنر خواهناخواه در مخاطب اثر میگذارد. در تاریخ ایمان و معرفت جهان، بنیانگذار بنای حفظ حوادث با ادبیات و هنر، حضرت زینب کبری (س) است، که اگر نبود، حادثه عاشورا در تاریخ نمیماند. زینب کبری (س) و حضرت سجاد (ع) در خطبهی رسا، بلیغ، هنرمندانه، و شگفتآور مسجد شام آغازگر ماندگاری جریان عاشورا بودند. جریانی که اکنون در «مقاومت» از برجستهترین و مهمترین مفاهیم انسانی و الهی تبلور یافته است؛ و «دفاع مقدس» نمودِ پر تلألویی از اراده مقاومت ملت قهرمان ایران در برابر ستمگران شیطانی عالم از غرب تا شرق ظرفیت و موقعیتی که این ملت توانست اعماق جوهره خود را در ابعاد مختلف آن نشان بدهد.
او ادامه داد: کیست که روحیه حماسیِ پُرشور جوانان ملت، در مقابل دشمنی که غیرت و عزت او را هدف گرفته؛ ببیند و از زیبایی خارقالعاده آن چشم بپوشد و بتواند عنوان «هنرمند» را یدک بکشد؟! کیست؟! و اگر هست؛ باید دید عیب کار کجاست؟! در نگاه هنرمند؟ در شکل و محتوای آثار هنرمند؟ در پشتیبانی از هنرمند؟ در عرضه آثار هنری؟ در چگونگی سیاستها و مدیریتها؟ در دشمنی دشمنان در فضای فرهنگ و هنر کشور؟! بالأخره جایی مشکلی وجود دارد؛ والّا چگونه ملتی میتواند این زیبایی خارقلعاده را فراموش کند، یا نبیند، و یا نفهمد؟ ملت بزرگ و بینظیر ایران، اگر وجود ظرفیت قهرمانی خود را در میدان مقاومت آن هم در وسعتی بیکران، همانگونه که در ایام دفاع مقدس بود احساس کند، در حرکت عظیم پیشِ رو، تا فتح سنگرهای کلیدی جهان ـ همان که بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی از آن خبر داده ـ هیچ مانعی را به رسمیت نمیشناسد و از هر جهت پیروز میدان خواهد بود.
میرآبادی افزود: آزادگان عالم، جوانمردان مظلومنواز و دشمنستیز، هنرمندان متعهد، سینماگران مقاومت، و فیلمسازان انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در سرتاسر جهان، از هر دین و آیین، از هر نژاد و رنگ، از هر قومیت و سرزمین، باید تلاش کنند تا این خودآگاهی در تمامی آحاد ملتهای جهان بهوجود بیاید. فداکاران هنرمندی که تاکنون حقاً و انصافاً آثار باارزشی در عرصه فیلم و سینما بر جای گذاشتهاند و همچنان علیرغم مشکلات فراوان مدیریتی، مالی، اقتصادی، پشتیبانی، و سیاسی به کار خویش ادامه میدهند؛ و بیتردید اگر متولیان امر ـ تنها ـ به وظیفه خود عمل کنند، انشاءاللَّه آثار فیلم و سینمایی را خواهیم داشت که بر تارک هنر جهان نورافشانی کند.
دبیر این دوره از جشنواره اظهار کرد: آنچه به لطف سایه روح بلند سردار دلهای عاشق، شهید حاج قاسم سلیمانی از شواهد امر بر میآید، استقبال بینظیر و خیرهکننده فیلمسازان ایرانی و غیرایرانی بیش از ۱۳۰ کشور جهان از فراخوان شانزدهمین جشنواره با ثبتنام و ارسال بیش از نه هزار اثر در قالبهای گوناگون فیلم سینمایی، تله فیلم، فیلم کوتاه، مستند، پویانمایی، نماهنگ، ویدئوگرافی، نقد، تحلیل، پژوهش و فیلمنامه است. دریافت بیش از سه هزار و هفتصد اثر خارجی به ویژه از کشورهای امریکا، انگلیس، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، هند، کشورهای منطقه، و فلسطین. وصول بیش از دو هزار و ۷۰۰ اثر از فیلمسازان بسیجی استانهای کشور؛ بخشی از این آثار است.
او همچنین تصریح کرد: از ویژگیهای این دوره از جشنواره، برگزاری آن علیرغم محدودیتهای کرونایی و مضایق شدید مالی در چهار مقطع و هشت بخش مسابقه است. که شامل بخشهای مدافعان سلامت، جشنواره جشنوارهها، و اهدای نشان رسول در هفته دفاع مقدس، مراسمهای استانی تقدیر از منتخبان استانی بخش فیلمسازان بسیجی در مراکز استانهای کشور و نیز در تهران بزرگ، بخشهای سیدالشهدای مقاومت، مسابقه اصلی، فیلم به معنای مطلق، نقدتحلیل وپژوهش، روایت قلم، و مرحله ملی فیلمسازان بسیجی در هفته بسیج، و هفتههای فیلم در خارج از کشور در فاصله هفته بسیج تا دهه فجر انقلاب اسلامی میشود.
عظیمی توضیح داد: از دیگر ویژگیهای این دوره از جشنواره، همراهی و همکاری بسیاری از نهادهای انقلابی و بخشهای دولتی است که از جمله به سازمان سینمایی کشور؛ وزارت بهداشت، درمان، آموزش پزشکی؛ سازمان صدا و سیما؛ بسیج اقشار کشور به ویژه سازمان بسیج هنرمندان، سازمان بسیج دانشجویی، سازمان بسیج رسانه، مرکز بسیج صدا و سیما، و سپاه استانها اشاره میشود. علی ایحال این جشنواره در جهت تقویت و تثبیت سینمای انقلاب و دفاع مقدس به عنوان سینمای طراز انقلاب اسلامی و حمایت و پشتیبانی از هنرمندان و دست اندرکاران این ابرگونه سینمایی دست تمامی مسئولان و هنرمندان متعهد و مسئولیت پذیر ایران و جهان را به گرمی میفشارد.
او در خاتمه گفت: در اینجا جا دارد از تکتک همکاران عزیزم در ستاد اجرایی شانزدهمین جشنواره بینالمللی فیلم مقاومت و انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس تشکر کنم که چندین ماه است بیوقفه در تلاش هستند تا این جشنواره را به بهترین و مؤثرترین شکل به اجرا درآورند و هنوز هم در میانه راه هستند و تا چند ماه دیگر باید این همت را همچنان مصروف نمایند. و نیز باید از پشتیبانی همکاران گرانقدرم در بنیاد فرهنگی روایت فتح قدردانی کنم که اگر نبود، سختیهای راه بیش از پیش غیرقابل تحمل مینمود. ان شاءالله این جشنواره موجب رضایت الهی، خوشنودی قلب مقدس حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف، و تبسم مقام عظمای ولایت، حضرت آقا قرار گیرد.
نخستین "نشان رسول" برای مجید انتظامی
در ادامه این مراسم نوبت به اهدای "نشان رسول" رسید که با پخش کلیپی از آثار رسول ملاقلیپور همراه شد. سعید نمکی وزیر بهداشت، دکتر فارسیجانی دبیر این بخش، محمدیاشار نادری مدیرعامل بنیاد فرهنگی روایت فتح، دکتر منتظری، سردار افشار، گلنوش انتظامی، سروش انتظامی برای اهدای این نشان به روی سن آمدند و نشان این بخش را به مجید انتظامی آهنگساز آثاری چون "از کرخه تا راین"، "بوی پیراهن یوسف"،"سفرسنگ" و ... اهدا کردند.
انتظامی طی سخنانی کوتاه گفت: سعی میکنم آنچه را که احساس میکنم در موسیقی ام باشد. ساخت موسیقی کار آسانی نیست. هر مسئولی دیدگاهی دارد. ممکن است مسئولی از کار من خوشش بیاید یا نیاید. برخورد با هنرمندان این روزها خیلی درست نیست، هشت سال است که به دلیل برخورد نامناسبی که با من شد موسیقی را رها کردهام.
پاسداشت جمال شورجه
در بخش بعدی این مراسم نوبت به بزرگداشت جمال شورجه فیلمساز پیشکسوت و انقلابی سینمای ایران رسید که با پخش کلیپی از او همراه شد.
حسین زندباف فیلمساز، جواد شمقدری کارگردان، مهدی عظیمی میرآبادی دبیر جشنواره و دکتر یاشار نادری مدیرعامل بنیاد فرهنگی روایت فتح، سید احمدمیرعلایی فیلمساز، از این هنرمند انقلابی تقدیر کردند.
حسین زندباف فیلمساز طی سخنانی کوتاه در وصف همکاری با شورجه، گفت: برای این که کسی را بشناسی یا باید با او همسفر شوی یا با او زندگی کنی. من افتخار زندگیام این بود که نزدیک به چهار سال با شورجه همکار بودم و در این مدت حتی یک بار کلامی که اشتباه باشد یا دروغ از اونشنیدم. در تمام این مدت متوجه شدم تا جایی که موجودیتش به او اجازه میدهد خدمتگزار عقاید خود است. جمال بسیار روی من تاثیر گذاشت و طبیعی بود که حاصل کار سریال ماندگار حضرت یوسف(ع) بود که از قصههای قرآن است.
پس از تجلیل از جمال شورجه، صابر خراسانی شاعر آیینی به روی سن آمد و لحظاتی به اجرای برنامه پرداخت.
برگزیدگان بخش «مدافعان سلامت»
در ادامه، نوبت به اهدای جوایز بخش مدافعان سلامت رسید. عظیمی میرآبادی دبیر این دوره از جشنواره و کیانوش جهانپور مدیر کل روابط عمومی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به همراه اعضای هیات داوران بخش پویانمایی، نماهنگ و موشن گرافیک، اهدای جوایز این بخش را برعهده گرفتند.
تندیس و دیپلم افتخار بهترین موشنگرافیک بخش مدافعان سلامت، به پویا رئیسی برای کارگردانی «مجموعه موشن گرافیک کرونا» اهدا شد.
تندیس جشنواره و دیپلم افتخار بهترین نماهنگ مدافعان سلامت به مهاجر توحیدپرست؛ تهیهکننده نماهنگ «یه روزی دوباره» رسید.
تندیس جشنواره و دیپلم افتخار بهترین پویانمایی برای تهیهکنندگی و کارگردانی پویانمایی «منجی (The Saviour)» به آرجون موخرجی از کشور هند، تعلق گرفت.
در مستند کوتاه بخش مدافعان سلامت، دکتر سعید نمکی وزیر بهداشت و درمان و اموزش پزشکی، دکتر جعفری مدیرعامل موزه انقلاب و دفاع مقدس، مهدی عظیمی میرآبادی دبیر جشنواره و هیات داوران متشکل از ابوالفضل جلیلی، دکتر مسعود معینی پور، پیام فضلی نژاد، عبدالستار کاکایی و هادی نائیجی به روی سن آمدند و تندیس و دیپلم افتخار بهترین مستند کوتاه بخش مدافعان سلامت را به فیلم مستند کوتاه «در خلوت شب» به امیرحسین میرصابری اهدا کردند.
میرصابری گفت: خوشحالم که توانستیم گوشه ی از خدمات سربازان وزارت بهداشت را که واقعا در این شرایط زحمت میکشیدند به تصویر بکشیم.
هیأت داوری آثار مستند بخش مدافعان سلامت متشکل از ابوالفضل جلیلی، دکتر مسعود معینی پور، پیام فضلی نژاد، عبدالستار کاکایی و هادی نائیجی در بیانیه خود نوشتند:
مدافعان سلامت در ماههای گذشته و در شرایط بحران، روزهای دشواری را از سر گذراندند و فیلمسازان بسیاری نیز کوشیدند تا مصائب مبتلایان و فداکاریهای کادر درمان در ایران و جهان را در قاب تصویر روایت کنند. این هنرمندان در زمانهی همهگیری کرونا دستاوردهای ماندگاری داشتند؛ همدلی مومنانه آحاد مردم در کنار سربازان خط مقدم سلامت ثبت زاویه پنهان این جدال گسترده با مرگ از جمله آنهاست.
فیلمسازی در دوره بحران واجد ویژگیهای منحصر به فردی است که کار داوران را برای انتخاب نامزدها دشوار میکند. پیشنهاد میشود که مستندسازان در ساختار و محتوای آثار خود، شرایط بحران، جدال کادر درمان و مشکلات فرماندهی این میدان را بیشتر از قبل دقت کنند تا شاهد آثار اثرگزارتری باشیم. به امید روزهای بهتر، سالمتر و به دور از ویروس منحوس کرونا. والسلام.
بخش فیلم کوتاه داستانی مدافعان سلامت
سپس پوران درخشنده، انسیه شاه حسینی، منیره قیدی، گیتی خامنه، فریبا کوثری به عنوان داوران بخش فیلم کوتاه داستانی به روی سن آمدند و همراه با دکتر سعید نمکی وزیر بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، دکتر جعفری مدیرعامل موزه انقلاب و دفاع مقدس و مهدی عظیمی میرآبادی دبیر این دوره از جشنواره، تندیس جشنواره و دیپلم افتخار بهترین فیلم کوتاه داستانی را به محسن مشرقی؛ تهیهکننده فیلم کوتاه «ملاقات آخر» اهدا کردند.
در بیانیه هیأت داوران آثار کوتاه داستانی بخش مدافعان سلامت، نیز آمده است:
در هر دوره تاریخی دگرگونیها و تغییرات مختلف در جهان میتواند تجربهها و شکل زندگی را متحول کند. تحولاتی که لاجرم بر روابط و مناسبات اجتماعی، اخلاقی و انسانی متاثر است.
ایران سرزمینی که از سالیان دور تا کنون تجربههای متنوعی را از سرگذرانیده، اکنون نیز شاهد وضعیت و تجربهای متفاوت در زمینه سلامت است. این تجربه از جهات مختلف قابل تامل است. اما آنچه بیش از همه خودنمایی میکند همگرایی و همدلی همهی ما، با توجه به تمام محدودیتها و تحریمهاست. و آنان که نامشان در این میان میدرخشد، پزشکان، پرستاران و کادر درمانی با عنوان (مدافعان سلامت) است. هنر شاید به عنوان کانون نجات انسان از ناهمواریها، بهترین بستر برای ارج نهادن به مقام والای این عزیزان باشد.
هیات داوران فیلمهای کوتاه داستانی مدافعان سلامت شانزدهمین جشنواره بینالمللی فیلم مقاومت، ضمن سپاس از کلیه صاحبان آثار شرکت کننده در این بخش و با در نظر گرفتن محدودیتهای زمانی و اجرایی به دلیل وضعیت ویژه حاکم بر کشور، هم نظر هستند که از اندیشه مستتر در برخی آثار به وجد آمدهاند. اما متاسفانه در برخی آثار راه یافته در این بخش نیز به دلیل عدمتوجه فیلمساز به ظرافتهای تکنیکی و محتوایی به نقطه اوج یک اثر هنری نرسیده است. با این وجود امید به آینده داریم و میدانیم این ابتدای راهی است که باید رفت.
تجلیل از خانواده شهدای مدافع سلامت
در ادامه از خانواده شهید دکتر غلامحسین نادری،شهید دکتر حبیب الله پیروی و شهید دکتر منوچهر آقایی شهرستانی از شهدای مدافع سلامت، توسط وزیر بهداشت و درمان و اموزش پزشکی، دکتر جعفری مدیرعامل موزه انقلاب و دفاع مقدس و مهدی عظیمی میرآبادی دبیر جشنواره تجلیل شد.
امروز هزاران شهید آوینی در کنار ما هستند
دکتر سعید نمکی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در سخنانی کوتاه گفت: میدانم که برگزاری جشنواره سنگین و بینالمللی کار سختی است. به عنوان سربازی کوچک خاک پای ملت ایران هستم که به یمن بلندی مقام شامخ عزیزانی که خدمتگراری کردند، شهید و زمین گیر شدند و آنها که ماندهاند در خدمت مردم سرزمینم هستند. درود میفرستم به روح همه مدافعان حرم وسلامت کشورم و تشکر دارم از همه کسانی که در به تصویر کشیدن این حرکت بزرگ ملی تلاش کردند. به عنوان یک سرباز کوچک زانو زده و دست همه این عزیزان را که در کنار همکارانم در نظام سلامت بودند میبوسم.
او ادامه داد: اگر تاریخ هنر این سرزمین را مرور کنیم بخصوص تاریخ سینمای کشور را به عنوان یکی ازجامع ترین و کاملترین هنرهای جهان که مجموعه ای از تمام زیبایی ها و هنرهای در هم آمیخته از سال ۱۲۷۹ که به دستور مظفرالدین شاه اولین سیستم نمایش فیلم به سرمزین پا گذاشت و بعد از آن در سال ۱۳۱۱ که اولین فیلم ناطق به کارگردانی عبدالحسین سپنتا به صحنه سینما آوردند تاریخ سینمای مقاومت تاریخ جدیدی را در سینمای این سرزمین رقم زد. به تصویر کشیدن عظمت های آن روزگار که از اوراق زرین این سرزمین بود به دست هنرمندان سینمای مقاومت از ارزنده ترین کارهای این سرزمین است.
وزیر بهداشت و درمان اظهار کرد: امروز مقاومت نه به معنای تب آوری در مقابل ظلم بلکه به معنای شکل گرفتن یک فرهنگ است که در آن ابعاد مختلف سرزمین که در مقابل قلدریها ایستادند، بیان می شود. در تاریخ دفاع مقدس و بعد از آن فرمی از هنر شکل گرفت که جاودانه های زیبایی را خلق کرد و امروز همکارانم به عنوان خدمتگزاران کوچک اما صدیق مردم این سرزمین حماسه تازهای خلق کردند و یاداور روزهای سخت دفاع مقدس شدند. من هرگز در این سرزمین با این صفا و صمیمیت احساس تنهایی نکردم. از روز نخست به عنوان یک سرباز کوچک همواره همه را در کنار خود حس کردم.
دکتر نمکی گفت: از نیروهای مسلح که از روزهای اول اعلام آمادگی کردند، عزیزانم در سازمان بسیج که در بسیج مبارزه با کرونا در کنارم بودند و اصحاب رسانه، هنر و صداوسیما که این روزها در این عرصه پرخطر دست ما را گرفتند ادای احترام می کنم. امروز روزی است که شهید آوینی دیگری باید بیاید در کنار ما؛ ما امروز هزاران آوینی دیگر را در کنار خود می بینیم که این جانبازیها را به تصویر بکشند. این همه حماسه بزرگ را در عرصه بین المللی در اوج ظلم خلق می کنند و این زاییده عشق به مردم و سرزمین و ارمانهای انقلاب اسلامی ایران است.
در ادامه جایزه ویژه و نشان شانزدهمین جشنواره بین المللی فیلم مقاومت، به دکتر نمکی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اهدا شد.
او نیز پس از دریافت این نشان، گفت: انتظار نداشتم این تندیس به من تعلق بگیرد. به رسم ادب و یادگار این تندیس را در دفتر وزیر میگذارم تا نسلهای بعدی بداند که مردم سرزمین، خدمتگزاران خود را فراموش نمیکنند و قدردان زحمات آنها هستند.
بزرگداشت محسن علی اکبری
بخش بعدی این مراسم نوبت به بزرگداشت محسن علی اکبری تهیهکننده سینما رسید. محمد خزایی دبیر اسبق جشنواره فیلم مقاومت، سید محمد حسینی وزیر اسبق ارشاد، دکتر محمدرضا تقی پور مقدم مدیر موزه صلح، مهدی عظیمی میرآبادی دبیر این دوره از جشنواره و دکتر یاشارنادری مدیر موسسه فرهنگی بنیاد روایت فتح از وی تجلیل کردند.
تقی پور مقدم طی سخنانی کوتاه گفت: هفته دفاع مقدس را تبریک میگویم و خوشحالم که به مناسبت شانزدهمین جشنواره فیلم مقاومت اینجا هستم. من یک ایرانی و هموطن شما بودم که در ۱۵ سالگی انتخاب زیبایی در زندگی خود کردم و به جبهه رفتم و در عملیات آزادی خرمشهر این افتخار نصیب من شد که ۳۸ سال روی ویلچر بنشینم. خوشحالم که تا آخر عمر باید بنشینیم و شما ایرانیان روی پا بایستید. همانطور که من قرار است تا آخر عمر روی ویلچر بنشینم. نشان دادن این درد و غرور و افتخار وظیفه شما هنرمندان است. در برابر تمام مردم ایران و هنرمندان کشورم که بعد از گذشت چهل سال، هشت سال جنگ و دفاع مقدس را در آثارشان به تصویر کشیدند ممنونم.
برگزیدگان بخش «جشنوارهجشنوارهها»
در ادامه مراسم نوبت به برگزیدگان بخش "جشنواره جشنوارهها" رسید. در این بخش تندیس جشنواره و دیپلم افتخار بهترین نماهنگ بخش جشنوارهجشنوارهها به فرید فرخندهکیش؛ تهیهکننده
نماهنگ «حلول» اهدا شد. او جایزه خود را به موسسه خیریه رعد الغدیر که به حمایت از معلولین میپردازد، تقدیم کرد.
تندیس جشنواره و دیپلم افتخار بهترین پویانمایی بخش جشنواره جشنوارهها نیز به امیر مهران؛ تهیهکننده فیلم پویانمایی «شهر خاموش» اهدا شد و دیپلم افتخار جشنواره نیز در این بخش به «مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی» تعلق گرفت.
تندیس جشنواره و دیپلم افتخار بهترین فیلم کوتاه داستانی بخش جشنوارهجشنوارهها به عمار خطی؛ تهیهکننده فیلم کوتاه «تمام مریمها» رسید.
تندیس جشنواره و دیپلم افتخار بهترین فیلم مستند کوتاه بخش جشنوارهجشنوارهها به عباس ایمانیان؛ تهیهکننده فیلم مستند کوتاه «نامهای از دمشق» اهدا و دیپلم افتخار جشنواره هم به «صداوسیمای مرکز استان سمنان» اعطا شد.
تندیس جشنواره و دیپلم افتخار بهترین فیلم مستند بلند بخش جشنوارهجشنوارهها به مرتضی شعبانی؛ تهیهکننده فیلم «زنانی با گوشوارههای باروتی» تعلق گرفت و دیپلم افتخار جشنواره نیز به «مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی» رسید.
تندیس جشنواره و دیپلم افتخار بهترین فیلم سینمایی بخش جشنوارهجشنوارهها به منوچهر محمدی؛ تهیهکننده فیلم سینمایی «بازمانده» اهدا شد.
خاتمه بخش مراسم اختتامیه جشنواره شانزدهم تجلیل از جمشید هاشمپور بود. سردار حق طلب رئیس سازمان حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس سپاه و بسیج، دکتر نادری مدیر بنیاد فرهنگی روایت فتح، عظیمی میرآبادی دبیر جشنواره، دکتر جعفری مدیرعامل موزه انقلاب و دفاع مقدس، مهدی مسعود شاهی سینماگر و جعفر گودرزی منتقد سینما از این بازیگر سینما تجلیل کردند.