ابراهیم جلیلی روز چهارشنبه در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: نوشیجان در حال حاضر در نوبت ثبت جهانی است و در سند راهبردی توسعه این شهرستان نیز بر فراهم شدن زیرساختهای جهانی شدن آن تاکید شده است.
وی افزود: ارگ باستانی نوشیجان دارای ۱۰ مورد از اولینهای دنیا و تکنیکهای بدیع است و به عنوان یکی از اضلاع گردشگری این شهرستان، ثبت جهانی آن در اولویت است.
رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ملایر با بیان اینکه مدیریت پایگاه نوشیجان به شهرستان داده شده ادامه داد: حدود ۳۳ هکتار از اراضی در محدوده این اثر باید واگذار شود تا بتوانیم نوشیجان را احیا و ساماندهی کنیم.
جلیلی حصارکشی ارگ باستانی نوشیجان برای حفظ این اثر تاریخی را ضروری خواند و افزود: در این منطقه نمونه گردشگری میتوانیم فضاهای اقامتی همچون اقامتگاه چادری ایجاد و با ثبت جهانی این اثر مثلث گردشگری ملایر را تکمیل کنیم.
وی تاکید کرد: برای ثبت جهانی نوشیجان، ساماندهی و تکمیل زیرساختهای این اثر مهم تاریخی باید سیکلی ایجاد کنیم تا بتوانیم با همان جدیتی که در ثبت جهانی مبلمان منبت ملایر وجود داشت، نظر مسوولان را نیز در این زمینه جلب کنیم.
رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ملایر با بیان اینکه این شهرستان در حوزه گردشگری حرف برای گفتن دارد، افتتاح مرحله نخست گردشگری شهر زیرزمینی سامن را از دیگر اولویتها برشمرد و افزود: تکمیل این مرحله بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان اعتبار نیاز دارد.
جلیلی اظهار داشت: استحکامبخشی، نورپردازی و خروجی این مجموعه باید اجرا شود که بهتازگی ۵۰۰ میلیون تومان برای تکمیل مرحله نخست دستکند سامن مصوب شده و امیدواریم زودتر اختصاص یابد.
وی یادآور شد: در حال حاضر ساختمان پایگاه دستکند سامن و ورودی آن آماده است و بدون شک یکی از گوشههای مثلث گردشگری ملایر به شمار میرود.
تپه نوشیجان یکی از بزرگترین آثار تاریخی ملایر است که در ۱۵ کیلومتری شمال غرب ملایر و روبروی روستا شوشاب قرار دارد و سوم اسفند سال ۱۳۴۶ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
حفاری علمی این بنای باستانی در سال ۱۳۴۱ به سرپرستی «استروباخ» آغاز و در نتیجه این حفاریها سه طبقه فرهنگی که علامت آن در سه قسمت توسط کارشناسان شناسایی شده است، شناخته شد.
از این سه طبقه، طبقهای مربوط به استقرار مادها بوده است که با توجه به آثار تاریخی و معماری و دیگر یافتههای باستانی، روشن میشود مادها از نیمه قرن هشتم تا نیمه قرن ششم قبل از میلاد در این طبقه استقرار داشتهاند.
بقیه آثاری که از طبقه اول تپه نوشیجان به دست آمده در برگیرنده معماری مادها است و شامل ۹ بنای قدیمی جبهه غربی تپه که نخستین آتشکده است، تالار ستون دار آپادانا، تالار مرکزی که دومین نیایشگاه است و اتاقها، انبارها تونلها و حصار دژ نوشیجان است.
ارگ نوشیجان مهمترین نیایشگاه مادها بوده و عناصر این مجموعه به عنوان نخستین الگوهای معماری ایرانی در فلات قاره ایران از منحصر به فردترین و ارزشمندترین آثار تاریخی کشور محسوب میشود.
این بنای عظیم و تاریخی هفت هزار سال قدمت دارد و طبق اسناد موجود در میراث فرهنگی ملایر، روی تپه واقع شدن این بنا حاکی از آن است که در حدود چهار هزار سال پیش این منطقه زیر آب قرار داشته و تنها این قلعه از آب بیرون بوده است.