کوهپایه یکی از ۶ بخش اصلی شهرستان اصفهان است که مرکز آن یعنی شهر کوهپایه در حدود ۷۰ کیلومتری شرق این کلانشهر قرار دارد و بسیاری از مردم این استان، کوهپایه را به خوش آب و هوایی و قدمت کهن می‌شناسند.
این بخش دارای سه شهر کوهپایه، تودشک و سجزی و ۵۵۰ روستا، آبادی و مزرعه است و با وسعت سه هزار کیلومتر مربع یک پنجم مساحت شهرستان اصفهان را تشکیل می‌دهد.
بخش کوهپایه با حدود ۲۲ هزار نفر جمعیت دارای ۲۳ اثر تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی است که از مهمترین آن می‌توان به مسجد جامع کوهپایه و کاروانسرای عباسی اشاره کرد.
نگاهی به تاریخ کوهپایه نشان می‌دهد که این منطقه از هزاران سال گذشته در مرکز توجه ایرانیان قرار داشته و بواسطه قرارگیری در مسیر جاده ابریشم یکی از مراکز تبادلات تجاری و دارای کاروانسراهای بسیاری و عمده فعالیت مردم این بخش، شترداری و تیمار شتر بوده است.
بر اساس اسناد موجود، نام قدیمی کوهپایه " ویر " به معنی هوش و ذکاوت بود که از لغت‌های زبان محلی کوهپایه گرفته شده است؛ پس از آن به قهپایه به معنی محکم و استوار نامیده شد و سپس بدلیل قرار گرفتن در کنار کوه " مارشینان " با بیش از سه هزار متر ارتفاع آن را کوهپایه خواندند.
تعدادی از مهمترین بناهای تاریخی و جاذبه‌های گردشگری بخش کوهپایه شامل کارونسرای عباسی، مسجدجامع کوهپایه، امامزاده قاسم(ع)، مسجد آجری، مسجد معصوم، امامزاده سید محمدبن موسی(ع)، مسجد تالار، بازار قدیمی شهر کوهپایه، مزرعه حاج حسن، مسجد قدمگاه، مسجد خواجه، قلعه بزرگ یکلنگی، امامزاده سید محمود بن موسی (ع) جزه، چشمه آبگرم ورتون، ساختمان‌های قدیمی محله تودشک چویه (خانه نهنگی)، مسجد دلاوران جشوقان، مسجد جامع زفره و منبر چوبی، کاروانسرای عباسی سجزی، امامزاده ناصرالدین بن موسی (ع) جَبل و آب انبارهای موجود است.
عده‌ای از مورخان و کارشناسان قدمت قدیمی‌ترین آثار تاریخی این بخش را مربوط به سه تا چهار هزار سال گذشته می‌دانند و در برخی اسناد نیز اشاره به خانه پدری خواجه حافظ شیرازی در شهر تودشک از بخش کوهپایه شده و اجداد این شاعر بزرگ ایرانی را از این منطقه دانستند.
کوهپایه علاوه بر اینکه دارای بناهای تاریخی بسیاری است بدلیل قرار گرفتن در دامنه کوه و ارتفاعات دارای آب و هوای معتدلی نسبت به سایر مناطق شهرستان اصفهان که اقلیم خشک و نیمه خشک دارد، است و همین امر از سالیان دور باعث جذب مسافران به آن دیار و روستاهایی مانند علون آباد، تینجان، امامزاده قاسم، فشارک و کرد آباد شد.
در سال‌های اخیر با توجهی که دولت یازدهم و دوازدهم به رونق گردشگری داشت، اقدامات خوبی برای توسعه این صنعت صورت گرفت و علاوه بر حمایت از راه‌اندازی چند واحد بومگردی، مرمت آثار تاریخی، شناسایی هنرمندان صنایع دستی، نمایندگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان در این بخش راه‌اندازی شد.
مسجد جامع کوهپایه
یکی از مهمترین آثار تاریخی کوهپایه، مسجد جامع آن است که قدمتش به قبل از اسلام بر می‌گردد و در آن زمان بعنوان آتشکده استفاده می‌شد.
بر اساس اسناد تاریخی و اظهار نظر کارشناسان، پایه های اصلی و گنبد این بنا متعلق به قبل از اسلام و زمان ساسانیان بود که پس از ورود اسلام و در زمان سلجوقیان این ساختمان به مسجد تبدیل شد.
مسجد جامع کوهپایه شامل سه شبستان است و یکی از بخش‌های قابل توجه آن منبر کاشیکاری با ارتفاع سه متر و ۱۲ پله است که در بالای آن کتیبه‌ای از جنس کاشی به رنگ سفید با خطوط آبی قرار دارد.
این مسجد با مساحت یکهزار و ۴۸۷ متر مربع در سال ۱۳۸۴ در فهرست آثار ملی ثبت شد و به "میان‌ده" نامیده می‌شود.
" ماکسیم سیرو " پژوهشگر معماری فرانسوی که مطالعاتی بر روی مسجد جامع کوهپایه انجام داد درباره این بنا گفت که بر روی یک صفحه که از تمام قسمت‌ها مجزا است چار طاقی بنا شده که از لحاظ ابعاد شبیه چار طاقی یزدخواست است و این بنا با ابعاد ۶ در ۶ متر مربوط به زمان ساسانی است و گنبد مسجد در زمان پس از اسلام بازسازی شد.
یکی از اهالی کوهپایه و از دوستداران میراث فرهنگی است درباره این مسجد به خبرنگار ایرنا گفت: بررسی پژوهشگران نشان می‌دهد که این مکان در زمان پیش از اسلام به عنوان آتشکده استفاده می‌شد اما با توجه به با ارزش بودن سازه‌های قدیمی آن، تخریب نشد.
حسین غلامی کوهپایه، قدمت این بنا را بیش از ۲ هزار سال دانست و افزود: هفت کاشی به رنگ فیروزه‌ای بر روی گنبد مسجد به چشم می‌خورد که ممکن است بدلیل مذهب اسماعیلیه باشد.
وی با بیان اینکه یکی از رشته‌های قنات کوهپایه از زیر چهار تاقی مسجد عبور می‌کند، خاطرنشان کرد: یک زیرزمین به شکل صلیب نیز در بخشی از این بنا وجود دارد که بنظر می‌آید یکی از سازه‌های میتراییسم (مهر پرستی) بوده و در دوران پیش از اسلام از آن بعنوان محراب و مکانی غار مانند برای عبادت استفاده می شد.
به گفته وی در زمان مهرپرستی، غار مکانی مقدس بوده و بدلیل اینکه در همه جا در دسترس نبود چنین سازه‌هایی برای انجام مراسم عبادت ساخته می‌شد که نمونه آن در نایین و تخت سلیمان تکاب نیز وجود دارد.
یکی دیگر از مهمترین آثار تاریخی بخش کوهپایه، کاروانسرای عباسی با قدمت بیش از ۴۵۰ سال و مربوط به دوره صفویه است که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و با مرمت و حفظ معماری سنتی در دهه ۹۰ به هتل تغییرکاربری داد.
این بنا دارای ۲۵ باب اتاق به سبک ایران باستان است و در شهر کوهپایه قرار دارد؛ اتاق‌های شاه‌نشین کاروانسرای کوهپایه در طبقه اول واقع و بر اساس روایت ها در گذشته محل استراحت شاه عباس بوده است.
تودشک، شهری با خانه های بومگردی خاطره‌انگیز
شهر تودشک در سال ۱۳۸۰ از به هم پیوستن روستاهای انگرود، قندی، مزرعه کهنه، مزرعه نو، رجان، صادق آباد، تودشکچوئیه و تودشک، ایجاد و دارای شهرداری شد؛ برخی آن را مرکزی‌ترین نقطه کشور ایران می‌دانند که همین امر باعث شد فرهنگ‌ها و آداب و رسوم مختلف در آن در کنار هم باشد.
برخی از کارشناسان، پیشینه این منطقه را قبل از میلاد مسیح می‌دانند و همچنین گفته می‌شود پدر خواجه حافظ شیرازی شاعر معروف و نامدار کشورمان اهل این خطه بود و بقایایی از منزل پدری حافظ در تودشک وجود دارد.
محله‌های مختلف این شهر دارای خانه‌های تاریخی و خاطره‌انگیز بسیاری است که ظرفیت خوبی برای رونق و توسعه صنعت گردشگری و بومگردی دارد و برخی از اهالی این خطه در این زمینه سرمایه‌گذاری کردند و در زمان حاضر تودشک دارای پنج خانه بومگردی است که برخی از آنها شهرت زیادی در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی دارند.
یکی از اهالی تودشک که منزل پدری خود را از ۲ سال گذشته به واحد بومگردی تبدیل کرد به خبرنگار ایرنا گفت که سال گذشته دارای گردشگران و مشتریان زیادی بودند اما امسال بدلیل شرایط ناشی از کرونا، وضعیت راکد است.
عباس قاسمی با بیان اینکه خانه‌های بومگردی تودشک مورد توجه بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی قرار دارد، تاکید کرد که با توجه به افزایش هزینه‌ها، توسعه این صنعت در منطقه نیازمند حمایت بیشتر مسوولان و اعطای تسهیلات است.
یکی دیگر از اهالی تودشک که خانه بومگردی وی فقط پذیرای گردشگران خارجی است به ایرنا گفت که نخستین واحد بومگردی در تودشک را راه‌اندازی کرده است.
محمد جلالی با بیان اینکه از هفده سال گذشته و از نوجوانی به گردشگری علاقه داشت، افزود: حدود ۲۰ سال گذشته دوچرخه‌سواران خارجی که از اصفهان به یزد می‌رفتند و در راه خسته می‌شدند را برای استراحت به خانه پدربزرگم دعوت می‌کردم درحالیکه در آن سال‌ها چیزی به نام بومگردی بطور رسمی وجود نداشت.
وی با بیان اینکه گردشگران خارجی به مرور زمان به همدیگر در این باره اطلاع دادند یا در سفرنامه‌هایشان نوشتند، گفت: هرگاه گردشگران خارجی به کوهپایه و تودشک می‌آمدند دنبال محمد می‌گشتند و مردم نیز بابت ورود آنها خوشحال بودند.
به گفته وی در سال ۲۰۰۶ یک گردشگر استرالیایی که نویسنده کتاب‌های راهنمای گردشگری است به تودشک آمد و پس از پرس و جو با محمد، نام او را وارد کتاب‌های راهنمای گردشگری کرد.
جلالی با بیان اینکه پس از ورود نام وی به کتاب راهنمای گردشگری، گردشگران خارجی بیشتری به تودشک آمدند، خاطرنشان کرد: در آن سال‌ها اقدام به خرید خانه تاریخی با حدود یکصد سال قدمت در تودشک و مرمت آن کردیم که ثبت ملی نیز شده است.
وی با اشاره به اینکه مجوز بومگردی این خانه از سال ۱۳۹۲ صادر شد، تاکید کرد: این خانه فقط گردشگران خارجی را پذیرش می‌کند که بیشتر آنها اروپایی و از فرانسه و ایتالیا بودند.
این فعال گردشگری با بیان اینکه خانه بومگردی او در سال ۲۰۱۹ موفق به کسب لوح برتر از "تریپ ادوایزر" امریکا شد، اضافه کرد: یکی از مسائل بسیار مهم برای گردشگران خارجی که به ایران مسافرت می‌کنند، آشنایی با فرهنگ مردم است که خانه‌های بومگردی چنین فرصتی را برای آنها به خوبی فراهم می‌کند.
تریپ ادوایزر (TripAdvisor) پایگاه اینترنتی گردشگری است که مسافران نظراتشان درباره سفر، هتل، جاذبه‌های طبیعی و تاریخی را در آن بیان می‌کنند.
مزرعه حاج حسن از قلعه تاریخی تا میزبانی آنتونی کویین
یکی از مناطق شناخته شده و تاریخی بخش کوهپایه، روستای مزرعه حاج حسن است که علاوه بر برخورداری از قلعه و ابنیه تاریخی دوران قاجار بدلیل استفاده از آن بعنوان شهرک سینمایی، شهرت خاصی دارد.
بررسی تاریخچه نه چندان دور روستای مزرعه حاج حسن نشان می‌دهد که این منطقه، محل فیلمبرداری یکی از فیلم‌های سینمایی محصول مشترک ایران و امریکا در سال ۱۳۵۶ به نام " کاروان‌ها " بود و بازیگران بزرگ و شهیری مانند آنتونی کویین، وثوقی، محمدعلی کشاورز، جنیفر اونیل، مایکل سازارین و کریستوفر لی در آن ایفای نقش کردند.
همچنین در دهه ۸۰ بخشی از سریال " صنوبر " که درباره زندگی‌نامه امام خمینی (ره) است در این روستای تاریخی فیلمبرداری شد.
روستای مزرعه حاج حسن شامل قلعه و کاروانسرا با قدمت بیش از ۱۴۰ سال بدلیل جذابیت‌های مختلف طبیعی و تاریخی ظرفیت‌های بسیاری برای توسعه گردشگری دارد؛ این روستا توسط فرد کارآفرینی به نام حاج حسن پایه‌گذاری شد، دارای حدود ۲۰۰ خانوار بود و تا حدود ۳۰ سال گذشته نیز سکنه داشته است.
در این منطقه شش و نیم کیلومتر قنات وجود دارد هرچند بدلیل خشکسالی‌های اخیر بسیاری از این قنات‌ها نیاز به احیا دارند؛ قلعه و کاروانسرای روستا دارای حدود ۴۰ هزار متر مربع وسعت و ۱۸۰ اتاق و مکان‌هایی مانند شاه‌نشین، خانه اربابی، مکتب خانه، میدانگاه، آب انبار، قبرستان خانوادگی و حوضخانه است.
جذابیت‌های روستای خالی از سکنه مزرعه حاج حسن تا به حدی است که مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار گرفت و یک سرمایه‌گذار برای تبدیل آن به منطقه گردشگری، کار خود را آغاز کرده است.
این سرمایه‌گذار در گفت و گو با خبرنگار با ایرنا با اشاره به اینکه زمین این روستا را از سال ۹۸ تحویل گرفته و تا کنون کارهای زیرساختی آن را انجام داده است، خاطرنشان کرد که این روستا در ۳۰ سال گذشته رها شده و خسارت زیادی دیده بود.
مهرداد متین‌فر با اشاره به احیای بخشی از قنات این روستا و در اختیار داشتن ۴۵ متر مکعب آب در روز در زمان حاضر افزود: این روزها بیشتر درگیر گرفتن مجوز برای انشعاباتی مانند گاز و برق هستم.
وی با بیان اینکه پنج مرحله برای طرح منطقه گردشگری مزرعه حاج حسن تعریف شده که مرحله نخست آن تا پایان سال ۱۴۰۰ به پایان می‌رسد، گفت: بدلیل شیوع بیماری کرونا کارها به تاخیر افتاده است.
این سرمایه‌گذار هدف خود از احیای این روستا را توسعه گردشگری کشاورزی و آشنا کردن گردشگران با فضای ۲۰۰ سال پیش و تجربه زندگی در روستا عنوان کرد و افزود: مقرر است در این مکان بازی‌های سنتی مانند چوگان و تیراندازی همراه با غذاهای بومی ارائه شود.
متین‌فر با تاکید بر اینکه فرهنگ غذایی ایران بسیار قوی است اما در کسب و کار غذایی بسیار ضعیف عمل کردیم، خاطرنشان کرد: تا کنون یکهزار و ۱۰۰ غذای سنتی و بومی شناسایی کردم که می‌توان آنها را در چنین مکان‌هایی به گردشگران معرفی و عرضه کرد.
وی با اشاره به اینکه چنین مکان‌هایی ظرفیت‌های خوبی برای راه‌اندازی جشنواره‌های مختلف دارد، گفت که تلاش می‌کند این مکان را بر اساس روایت گذشتگان و افرادی که اینجا زندگی می‌کردند بازسازی کند.
به گفته وی، فیلم سینمایی کاروان‌ها و سریال صنوبر که در این روستا فیلمبرداری شد به وی برای شناسایی تغییرات ساختمانی کمک بسیاری می‌کند هرچند استفاده از این مکان بعنوان شهرک سینمایی باعث ایجاد برخی تغییرات غیر اصولی نیز شده است.
این سرمایه‌گذار با بیان اینکه پیش‌بینی سرمایه برای این طرح حدود ۹ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان بود، اضافه کرد که با توجه به افزایش قیمت‌ها این طرح به سرمایه بیشتری نیاز دارد.
وی با تاکید بر اینکه اجرای این طرح برای حدود ۸۰ نفر اشتغالزایی می‌کند و باعث احیای بخشی از تاریخ کشورمان می‌شود از مسوولان خواست تا برای اعطای مجوزها همراهی بیشتری داشته باشند و حمایت‌ها فقط در حد شعار نباشد.
جَبَل دهستانی خوش آب و هوا و بِکر در کوهپایه
جبل یکی از دهستان‌های بخش کوهپایه است که بدلیل قرار گرفتن در منطقه کوهستانی دارای آب و هوای مطلوب و معتدل و طبیعت زیبا و بِکری است بطوریکه به گفته مردم این خطه تفاوت دمای آن با کوهپایه حدود سه درجه سانتی‌گراد است.
این دهستان ۳۶ روستا و ۶ رشته قنات با درختان گردو و بادام دارد هرچند خشکسالی اخیر این خطه را نیز تحت تاثیر قرار داد و بسیاری از قنات‌ها و درختان پُر بار آن خشک شده است.
جبل حدود سه هزار نفر جمعیت دارد هرچند امروزه بسیاری از اهالی آن بدلیل خشکسالی‌های اخیر در شهرهای دیگر مانند اصفهان یا تهران زندگی می‌کنند و فقط در ایام تعطیلات به این مکان بر می‌گردند.
روستای هریزه، مرکز این دهستان است که دارای آثار تاریخی مانند حمام قدیمی و خانه ارباب است؛ به گفته اهالی این روستا کشاورزی در سال‌های اخیر در این منطقه رها شده و بیشتر مردم به سمت باغ و ویلاسازی رفتند.
تلاش‌هایی نیز در سال‌های اخیر برای تبدیل این منطقه به روستای نمونه گردشگری شد بطوریکه به گفته مهدی جمالی‌نژاد معاون عمرانی وزیر کشور با توجه به جاذبه‌های دهستان جبل، بنا داریم با تدابیر ویژه بودجه گردشگری به این منطقه اختصاص دهیم.
برخی از اهالی این دهستان نیز در سال‌های اخیر اقدام‌هایی برای احیای خانه‌های قدیمی انجام دادند از جمله مهدی باقری که خانه پدری خود را بصورت سنتی بازسازی کرده و امروزه از آن همراه با خانواده خود بعنوان تفرجگاه استفاده می‌کند.
وی در گفت و گو با ایرنا تاکید کرد که جبل دارای جاذبه‌های گردشگری بسیاری است و اهالی آن می‌توانند با ایجاد واحدهای بومگردی به رونق صنعت گردشگری و مهاجرت معکوس از شهر به روستا کمک کنند.
ضرورت هماهنگی بین بخشی برای تورهای گردشگری در شرق اصفهان
کارشناسان و فعالان صنعت گردشگری تاکید دارند با توجه به وجود ظرفیت‌های گردشگری در شرق اصفهان و تاثیر آن در رونق اقتصادی و اشتغالزایی منطقه، لازم است که اقدام هایی مانند راه اندازی تورهای گردشگری و معرفی جاذبه‌های آن به مردم صورت گیرد.
عضو هیات مدیره انجمن شرکت‌های خدمات مسافرتی و جهانگردی اصفهان در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: اگر برای طبیعت گردی و گردشگری در شرق اصفهان از جمله کوهپایه برنامه‌ریزی شود و مردم از آن مطلع شوند امکان هماهنگی برای تورهای گردشگری مُجاز وجود دارد.
نصر با بیان اینکه با وجود تاکید بر توسعه صنعت گردشگری هنوز شاهد برخی نواقص و ناهماهنگی بین بخشی هستیم، توضیح داد: برای راه‌اندازی یک تور گردشگری مجاز که قصد مسافرت به یک منطقه را دارد باید هماهنگی لازم از قبل با بخش‌های مختلف مانند مکان‌های تاریخی و گردشگری و فروشگاه‌های صنایع دستی و سوغات و همچنین دستگاه‌های اجرایی مرتبط مانند بخشداری، شهرداری، شورای شهر و میراث فرهنگی صورت گیرد که اگر هریک از این بخش‌ها دچار مشکل باشد امکان برقراری تور بصورت مطلوب وجود نخواهد داشت یا اینکه تور لغو می‌شود.
وی با بیان اینکه لازم است همراهی و هماهنگی بیشتری با بخش خصوصی در این زمینه صورت گیرد، افزود: ارتباط فعال بخش گردشگری و رسانه‌ها در ایجاد مقصدهای جدید گردشگری نیز اهمیت بسیاری دارد.
نصر به ظرفیت‌های ایجاد فروشگاه‌های صنایع دستی در مناطق شرق اصفهان اشاره و اضافه کرد: برای این کار می‌توان از ظرفیت بخش خصوصی استفاده کرد به این شرط که حمایت لازم از سوی متولیان امر صورت گیرد.
وی به فعالیت حدود ۴۵۰ آژانس مسافرتی و جهانگردی در استان اصفهان اشاره و تاکید کرد: بحث همزیستی گردشگری با کرونا اهمیت بسیاری دارد زیرا نه می‌توان گردشگری را حذف کرد و نه ویروس کرونا را بهمین دلیل این موضوع باید نهادینه و تورهای مُجاز گردشگری با رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی راه‌اندازی شود.
رونق گردشگری در دستور کار مسوولان کوهپایه
مسوولان بخش کوهپایه تاکید دارند که رونق صنعت گردشگری در دستور کار آنها قرار دارد و از سرمایه‌گذاران در این بخش حمایت می‌کنند.
بخشدار کوهپایه در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: این بخش علاوه بر آثار تاریخی مهم و ارزشمند دارای جاذبه‌های طبیعی مانند آب و هوای مطلوب و ظرفیت‌هایی مانند صنایع دستی و غذاهای سنتی و بومی است.
رحمت الله ترابی به یکی از جاذبه‌های این بخش اشاره و خاطرنشان کرد: یک شهر زیرزمینی در چند سال اخیر کشف شد اما نیاز به اعتبار برای تبدیل شدن به یک جاذبه گردشگری دارد.
وی به خانه‌های قدیمی و تاریخی در شهر تودشک نیز اشاره و اضافه کرد: هنوز بسیاری از آثار تاریخی بخش کوهپایه برای مردم ناشناخته است و نیاز به تبلیغات و اطلاع رسانی بسیاری در این زمینه برای توسعه صنعت گردشگری وجود دارد.
بخشدار کوهپایه ادامه داد: اما شیوع ویروس کرونا برای این صنعت که می‌توانست رونق اقتصادی برای مردم کوهپایه بهمراه داشته باشد، مشکلاتی ایجاد کرد.
وی تاکید کرد: حفظ و نگهداری بناهای تاریخی همراه با رونق گرفتن صنعت گردشگری در انتقال این آثار ارزشمند به نسل‌های آینده اهمیت بسیاری دارد.
وی یکی از مشکلات موجود در این بخش برای استفاده از ظرفیت خانه‌ها و مکان‌های تاریخی را تعیین تکلیف مالکیت و تعدد وارثان اعلام و تصریح کرد: بسیاری از مالکان این ابنیه در شهرهای دیگر مانند تهران ساکن هستند و هماهنگی با آنها برای این کار بسیار مشکل است.
ترابی با تاکید بر اینکه بسیاری از آثار تاریخی بخش کوهپایه نیاز به مرمت و بازسازی دارد، مهمترین برنامه‌های بخشداری کوهپایه برای رونق گردشگری را تخصیص اعتبارات مورد نیاز از محل تملک دارایی و اعتبارات ملی و احیای آثار تاریخی و معرفی آنها به سرمایه‌گذاران و گردشگران اعلام کرد.
شهردار کوهپایه نیز با بیان اینکه استفاده از ظرفیت گردشگری و آثار تاریخی این منطقه به دلایلی مانند بی‌سلیقگی و فقدان اعتبار و متولی در سال‌های گذشته مغفول مانده بود، گفت: شهر کوهپایه دارای مسجدهای تاریخی بسیاری است و بر اساس برخی اسناد، خانه پدری حافظ در این شهر بوده است.
محسن علیخانی در گفت و گو با ایرنا، موقعیت شهری کوهپایه را نقطه قوتی برای توسعه صنعت گردشگری خواند و افزود: این شهر در مسیر اصلی و آزاد راه اصفهان به نایین و یزد قرار دارد و تردد به سمت آن آسان است.
وی، عناب را از محصولات ارزشمند کوهپایه خواند و اظهار داشت: ایجاد تشکل‌های مردمی میراث دوست و گردشگری نیز به توسعه صنعت گردشگری در این منطقه کمک بسیاری می کند.
وی با بیان اینکه کوهپایه میزبان زائران حرم امام رضا (ع) نیز است، تاکید کرد: شهرداری و شورای شهر کوهپایه از سرمایه‌گذاران بخش گردشگری استقبال می‌کنند.
مسوول نمایندگی میراث فرهنگی کوهپایه نیز تصریح کرد: حوزه میراث فرهنگی و گردشگری دارای متولی مشخصی در کوهپایه نبود اما با پیگیری مسوولان دفتر نمایندگی در هشت ماه گذشته ایجاد شد.
سعید ملکیان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به اقدام‌هایی که در این مدت انجام شده است، افزود: فراخوانی برای جذب هنرمندان منتشر و حدود ۱۱۰ هنرمند شناسایی و جذب شدند.
وی برپایی کارگاه‌های آموزشی هنرهای سنتی برای احیای صنایع دستی فراموش شده و همچنین ایجاد کارگاه‌های صنایع دستی با اعطای تسهیلات مالی را از دیگر اقدامات انجام شده عنوان و اضافه کرد: تلاش‌هایی برای جذب سرمایه‌گذار جهت توسعه بومگردی صورت گرفت.
ملکیان با اشاره به اینکه بخش کوهپایه دارای ۲۳ اثر ثبت ملی است، خاطرنشان کرد: برای ثبت حدود هشت اثر در فهرست آثار ملی در حال پیگیری هستیم از جمله حصار تاریخی اطراف شهر کوهپایه که در زمان حاضر ضلع شرقی آن باقی مانده و مرمت شده است.
وی با بیان اینکه در زمان حاضر پنج واحد بومگردی در شهر تودشک فعال است، گفت: سه واحد بومگردی دیگر در این شهر، ۲ واحد در کوهپایه و یک واحد در سگزی نیز در حال اخذ مجوز هستند.
این فعال میراث فرهنگی به روستای زفره اشاره کرد و افزود: ۸۰ درصد مردم این روستا، قلمزن و دارای کارگاه‌های فعال در این زمینه هستند که شناسایی شدند و لازم است از آنها بویژه برای فروش محصولاتشان و ایجاد بازارچه حمایت شود.
ملکیان با تاکید بر اینکه بدنبال احیای بازار قدیمی کوهپایه و ایجاد جاذبه گردشگری در شهر زیرزمینی آن هستیم، خاطرنشان کرد: عبا بافی نیز صنایع دستی ویژه بخش کوهپایه و نیازمند حمایت بیشتر برای رونق گرفتن است.
کارشناسان تاکید دارند هنوز بسیاری از جاذبه‌های گردشگری و آثار تاریخی بخش کوهپایه در شرق اصفهان برای مردم ناشناخته باقی مانده بنابراین ضروری است که برنامه‌ریزی و طرحهای منسجمی برای رفع این مساله و معرفی هرچه بیشتر این خطه در جهت رونق اقتصادی و مهاجرت معکوس صورت گیرد.
استان اصفهان به عنوان قطب گردشگری کشور دارای ۱۰۷ شهر و یکهزار و ۹۳۴ روستاست؛ بیش از ۲۲ هزار بنا و اثر تاریخی در این استان شناسایی شده و یکهزار و ۸۵۰ مورد آن به ثبت ملی و چهار اثر آن به نام های میدان امام (نقش جهان)، کاخ چهلستون، باغ فین کاشان و مسجد جامع به ثبت جهانی رسیده است.