جایزه نوبل از سال ۱۹۰۱ میلادی به پاسداشت دستاوردهای فوق‌العاده محققان از سراسر جهان، در پنج بخش فیزیک، شیمی، علوم پزشکی یا فیزیولوژی، ادبیات و برقراری صلح، اهدا شده است.
آلفرد نوبل به تحقیقات پزشکی علاقه جدی داشت. او از طریق انستیتوی کارولینسکا با یک پزشک سوئدی به نام یانس سوهانسن آشنا شد و در سال ۱۸۹۰ میلادی با وی قراردادی را منعقد کرد که بر اساس آن یوهانسن مدت کوتاهی در لابراتوار نوبل واقع در منطقه سوران فرانسه مشغول به کار شد. حوزه علوم پزشکی یا فیزیولوژی، سومین حوزه مورد علاقه نوبل بود که در وصیت نامه او جایزه‌ای برای آن تعیین شده است.
نامزدهای دریافت جایزه نوبل علوم پزشکی بر اساس سازوکاری مشخص، توسط بنیاد نوبل واقع در انستیتوی کارولینسکا انتخاب می‌شوند و هیچ شخصی نمی‌تواند خارج از چارچوب مشخص شده، خود را به عنوان نامزد دریافت این جایزه معرفی کند.
دانستنی‌هایی درباره جایزه نوبل پزشکی
- بین سال های ۱۹۰۱ تا ۲۰۱۹ میلادی، ۱۱۰ جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی به ۲۱۹ نفر اهدا شده است.
-تا به حال ۱۲ زن موفق به دریافت جایزه نوبل در حوزه پزشکی شده‌اند که تنها یک نفر از آن‌ها جایزه نوبل را به تنهایی دریافت کرده است.
-دانشمند کانادایی فردریک جی. بانتینگ "Fredrick G. Banting" در سال ۱۹۲۳ میلادی در سن ۳۲ سالگی به دلیل کشف انسولین موفق به دریافت جایزه نوبل شد و توانست لقب جوان‌ترین برنده جایزه نوبل در حوزه پزشکی را به خود اختصاص دهد.
- مسن‌ترین برنده جایزه نوبل پزشکی پیتون روس ""Peyton Rous نام دارد که در سال ۱۹۶۶ میلادی و در سن ۸۷ سالگی به دلیل کشف ویروس‌های ایجادکننده تومور موفق به دریافت نوبل شد.
- تاکنون هیچ‌کس موفق به دریافت بیش از یک جایزه نوبل پزشکی یا فیزیولوژی نشده است.
معرفی برندگان جایزه نوبل بنابر اعلام رسمی پایگاه خبری بنیاد نوبل:
- فیزیولوژی یا پزشکی دوشنبه ۵ اکتبر ساعت ۱۱ و ۳۰ دقیقه صبح به وقت ساعت تابستانی اروپای مرکزی (CEST)
- فیزیک سه‌شنبه ۶ اکتبر ساعت ۱۱ و ۴۵ دقیقه صبح به وقت ساعت تابستانی اروپای مرکزی (CEST)
- شیمی چهارشنبه ۷ اکتبر ساعت ۱۱ و ۴۵ دقیقه صبح به وقت ساعت تابستانی اروپای مرکزی (CEST)
- ادبیات پنج‌شنبه ۸ اکتبر ساعت ۱۳ بعد از ظهر به وقت ساعت تابستانی اروپای مرکزی (CEST)
- صلح جمعه ۹ اکتبر ساعت ۱۱ صبح به وقت ساعت تابستانی اروپای مرکزی (CEST)
- علوم اقتصادی دوشنبه ۱۲ اکتبر ساعت ۱۱ و ۴۵ دقیقه صبح به وقت ساعت تابستانی اروپای مرکزی (CEST
آلفرد نوبل ۲۱ اکتبر سال ۱۸۳۳ میلادی در شهر استکهلم کشور سوئد به دنیا آمد. خانواده او از نوادگان اولاف رودبک، یک نابغه مشهور سوئدی بودند که در قرن هفدهم، دوران پرشکوه قدرت نمایی سوئد در اروپای شمالی، می‌زیستند. نوبل در ۱۷ سالگی به پنج زبان زنده دنیا کاملا مسلط بود و اشعار و داستان‌هایی از وی به جای مانده است. وی همچنین به موضوعات اجتماعی و صلح علاقه مند بود.
بنیاد نوبل نهادی است که در سال ۱۹۰۰ میلادی در پی تنظیم وصیت نامه آلفرد نوبل، شکل گرفت. نوبل بخش عمده ثروتش را برای جایزه‌ای درنظر گرفت که با نام خود وی به برجسته‌ترین تلاش‌ها در پنج زمینه اهدا می‌شود.
جایزهٔ علوم اقتصادی بانک مرکزی سوئد به یاد آلفرد نوبل که به جایزهٔ نوبل علوم اقتصادی معروف است هر سال به پژوهشگران برجسته در این علم اعطا می‌شود. برندگان این جایزه توسط فرهنگستان علوم سوئد انتخاب می‌شوند و هزینهٔ آن توسط بانک مرکزی این کشور تأمین می‌شود. این جایزه در سال ۱۹۶۸ و در سیصدمین سالگرد تأسیس بانک مرکزی سوئد بنیان نهاده شد.