به گزارش ایرنا ، با این که سایه آتش سوزی عمدی و سهوی همچنان به دلیل گستردگی مساحت یک میلیون و ۷۰۰ هزار هکتاری مناطق حفاظتی و منابع طبیعی ، ناکارآمدی تجهیزات و کمبود و ضعف نیروی انسانی بر سر مازندران وجود دارد ، ولی حداقل به طور موقت شیوع کرونا با تمام مشکلات اجتماعی و اقتصادی خودش ، توانست آتش قهر و سهو آتش افروزی را بر طبعیت این خطه شمال کشور کاهش دهد.
بر اساس آمارهای رسمی حدود ۹۰ درصد از آتش سوزی های اخیر در اراضی منابع طبیعی و زیست محیطی ناشی از خطای عمدی و سهوی گردشگران ، طبیعت گردان و بهره برداران به عنوان ذینفعان این اراضی بوده است ، ولی کاهشد ۷۱ درصدی سفر به استان مازندران در نیمه نخست سال جاری توانست آمار آتش سوزی در این اراضی را بین ۵۰ تا ۶۰ درصد کاهش دهد و این روند کاهشی تخریب ناشی از آتش سوزی سبب رویش در گونه های گیاهی و جانوری در این اراضی شده است.
با وجود کاهش تردد در اراضی جنگلی و حفاظتی استان مازندران در نیمه نخست سال جاری همچنان حدود ۴۰۰ هکتار از این اراضی در آتش ناشی از خطای انسانی خاکستر شد که ۹۰ درصد آن در مناطق حفاظتی استان بخصوص پناهگاه حیات وحش میانکاله در شرق بوده است ، جایی که همه ساله به دلایلی از جمله تعارض مدیریتی این منطقه با منافع ذینفعان غیر قانونی یا همان زمین خواران طعمه حریق می شود.
طبق آمار رسمی هم اکنون حدود ۶۰۰ هکتار از اراضی تالاب بین المللی میانکاله که در دهه های گذشته به دلیل خشکسالی ، خشک و تبدیل به بیایان شده بود از سوی برخی زمین خواران محلی تصرف شد که پرونده این زمین خواری در دستگاه قضایی در دست بررسی است.
خطای انسانی بلای جان جنگل های شمال
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری منطقه ساری در باره وضعیت آتش سوزی های صورت گرفته در نیمه نخست سال به خبرنگار ایرنا گفت : ۹۰ درصد از آتش سوزی در اراضی جنگلی در این خطه شمال کشور ناشی از بی توجهی و خطای انسانی است.
مازندران ۲ اداره کل منابع طبیعی یکی به مرکزیت ساری و دیگری به مرکزیت نوشهر دارد.
سرهنگ حسینعلی خورشیدی افزود : کاهش حضور گردشگران به دلیل محدودیت کرونایی در نیمه نخست سال جاری موجب شد تا آمار آتش سوزی در جنگل های شمال در منطقه ساری نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ۵۰ درصد کاهش یابد.
وی گفت : در سال جاری در مجموع ۱۲ مورد آتش سوزی در جنگل های استان در زیر مجموعه منابع طبیعی و آبخیزداری منطقه ساری رخ داد که حدود ۴۵ هکتار از اراضی مرتعی و جنگلی دچار خسارت شد.
این مسئول افزود : این در حالیست که در مدت مشابه سال قبل تعداد آتش سوزی بیش از ۲۰ مورد و خسارت های ناشی از آن نیز حدود ۸۰ هکتار بود.
سرهنگ خورشیدی گفت : برای کاهش خسارت های ناشی از آتش سوزی در جنگل های استان برنامه های فرهنگ سازی و افزایش آگاهی جامعه هدف در دستور کار قرار دارد و تاکنون نیز موفقیت های خوبی را شاهد بودیم.
وی حضور تشکل های مردم نهاد را گام موثر دیگری برای کاهش آتش سوزی در جنگل های منطقه برشمرد.
حفاظت کرونایی از محیط زیست
مدیرکل محیط زیست مازندران هم به خبرنگار ایرنا گفت : همزمان با همه گیری ویروس کرونا در سطح کشور به خصوص استان مازندران از اواخر سال گذشته تاکنون ، گرچه خسارت های اقتصادی به کشور همانند تمام کشورهای جهان وارد شد، ولی در حوزه زیست محیطی شاهد رویش های خوب در کنار کاهش خسارت ها به خصوص آتش سوزی بودیم.
حسینعلی ابراهیمی کارنامی رویش های مهم در حوزه زیست محیطی را افزایش زاد و ولد گونه های حفاظتی به خصوص مرال بیان کرد و افزود : در این مدت با شیوع ویروس کرونا و کاهش تردد ما شاهد کاهش آتش سوزی در مناطق حفاظتی از جمله تالاب بین المللی و پناهگاه حیات وحش میانکاله به عنوان یکی از مناطقی بودیم که بیشترین خسارت های آتش سوزی ناشی از بی توجهی و سهل انگاری و گاهی عمدی نیروی انسانی را همه ساله داشت.
وی گفت : بررسی آماری محیط زیست مازندران نشان می دهد که در نیمه نخست سال جاری آمار آتش سوزی در مناطق حفاظتی نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ۵۰ درصد کاهش یافت به گونه ای که این مدت ۱۹ مورد آتش سوزی در اراضی حفاظتی رخ داد که ۱۵ مورد آن مربوط به پناهگاه حیات وحش میانکاله در شرق این استان بود که حدود ۴۰۰ هکتار اراضی حفاظتی را در این منطقه با پوشش درختچه های سازیل و انار وحشی از بین برد.
او اضافه کرد : در این مدت ۳۴۰ هکتار اراضی که ناشی از خطای انسانی و بی توجهی گردشگران در خاموش کردن آتش بود، خاکستر شد و این آمار آتش سوزی در مدت مشابه سال قبل حدود ۶۰۰ هکتار و بیش از ۴۰ مورد بود.
ابراهیمی کارنامی گفت : در سال های اخیر آمار آتش سوزی در مناطق حفاظتی استان به خصوص میانکاله به دلیل نظارت دقیق محیط بانان و افزایش سطح آگاهی مردم در حفاظت از اراضی زیست محیطی و ورود تشکل های مردمی مرتبط روند نزولی گرفت و امیدواریم که این روند ادامه داشته باشد.
مدیرکل محیطزیست مازندران در مورد تعارض بین مدیریت میانکاله با منافع ذینفعان به عنوان یکی از دلایل اصلی آتش سوزی عمدی در این اراضی که ۹۰ درصد از آتش سوزی اراضی حفاظتی استان را شامل می شود ، اظهار داشت : در سال های اخیر نظارت مدیریت میانکاله بر اراضی این منطقه نسبت به گذشته شدیدتر و رفت و آمدها نیز تحت کنترل بیشتری قرار گرفت و نتیجه آن نیز تشکیل پرونده برای خلع ید حدود ۶۰۰ هکتار اراضی تصرف شده این منطقه از دست زمین خواران است که پیگیری این مساله از سوی محیطزیست به نوعی با منابع این گروه در تعارض قرار گرفت و برخی از آتش سوزی در میانکاله نیز ناشی از عمد از سوی برخی از این ذینفعان غیر قانونی است.
وی افزود : در دو سال اخیر تعدادی از این افراد که اقدام به آتش سوزی عمدی در پناهگاه حیات وحش میانکاله داشتند، شناسایی شدند و پرونده آنها در دستگاه قضایی در دست بررسی است و تاکنون با برخی از این افراد نیز بر خورد قانونی صورت گرفت.
او ادامه داد : در مجموع اکثر مردم منطقه حاشیه پناهگاه حیات وحش به خصوص آبادی های اطراف به خصوص دامداران به عنوان ذینفعان همکاری خوبی با محیط زیست دارند و تقابلی بین منافع دو جانبه وجود ندارد و کاهش دامنه آتشی سوزی در سال های اخیر نیز تا حدودی ناشی از همراهی مردم منطقه و تشکل های مردم نهاد با محیط زیست بود.
ابراهیمی کارنامی تجهیز امکانات آتش سوزی در اراضی حفاظتی را از دیگر راهکارها برای کاهش آتش سوزی بیان کرد و اظهار داشت : باید امکانات اطفاء حریق در اراضی حفاظتی و منابع طبیعی به روز شود و نظارت ها نیز الکترونیکی باشد تا بتوانیم تمام اراضی را زیر ذره بین داشته باشیم.
وی اراضی حفاظتی استان مازندران را حدود ۵۳۰ هزار هکتار و تعداد محیط بانان استان را برای نظارت بر این اراضی حدود ۳۰۰ نفر اعلام کرد و گفت : در شرایط فعلی هر محیط بان ما باید حدود ۱۵ هزار هکتار را تحت نظارت داشته باشد و حفاظت از این میزان اراضی از سوی یک محیط بان شدنی نیست و باید در کنار مجهز کردن نظارت الکترونیکی از تشکل های مردمی نیز استفاده کرد تا بتوانیم سطح نطارت ها را افزایش دهیم.
استان مازندران افزون بر ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار مساحت دارد که بیش از ۹۰ درصد از این مساحت را منابع طبیعی تشکیل می دهد. اداره کل منابع طبیعی مازندران منطقه ساری مدیریت بیش از ۷۰ درصد از این عرصه ها را بر عهده دارد.