به گزارش روز چهارشنبه از پایگاه نوبل پرایز، از سال ۱۹۰۱ میلادی تاکنون، ۱۱۱ جایزه نوبل به ۱۸۴ دانشمند در حوزه شیمی اهدا شده است.
سالهای ۱۹۱۶، ۱۹۱۷، ۱۹۱۹، ۱۹۲۴، ۱۹۳۳، ۱۹۴۰، ۱۹۴۱ و ۱۹۴۲، جایزه نوبل شیمی هیچ برندهای نداشت؛ چراکه آلفرد نوبل در وصیتنامه خود اعلام کرده بود اگر هیچ یک از تحقیقات در حال انجام در طول سال، از اهمیت کافی برخوردار نبود، جایزه مالی تا سال بعد محفوظ بماند و اهدا نشود و اگر در سال بعد هم اهدای آن امکانپذیر نباشد، کل مبلغ، به وجوه مسدودشده به منظور تامین منابع مالی بنیاد نوبل اضافه شود.
شیمی یکی از مهمترین حوزههای فعالیت آلفرد نوبل بود و توسعه اختراعات وی بر پایه علم شیمی قرار داشت. شیمی دومین حوزهای است که در وصیت نامه نوبل اشاره شده است. جایگاه اول به فیزیک تعلق دارد.
دانستنیهایی درباه جایزه نوبل شیمی
- از سال ۱۹۰۱ تا ۲۰۱۹ میلادی، ۱۱۱ جایزه نوبل شیمی اهدا شده است.
- ۶۳ جایزه نوبل فقط یک برنده داشته است (به صورت مشترک نبوده است). ۲۳ جایزه به دو نفر تعلق گرفته و ۲۵ جایزه بین سه نفر مشترک بوده است.
- تاکنون پنج زن موفق به دریافت جایزه نوبل شیمی شدهاند.
- یک دانشمند انگلیسی به نام فردریک سانگر دوبار در سال های ۱۹۵۸ و ۱۹۸۰ میلادی موفق به دریافت جایزه نوبل شیمی شد.
- جوان ترین برنده جایزه نوبل شیمی، فردریک جولیت نام دارد. این دانشمند فرانسوی زمانی که در سال ۱۹۳۵ میلادی موفق به دریافت جایزه نوبل شیمی شد، تنها ۳۵ سال سن داشت.
- مسنترین برنده جایزه نوبل شیمی جان بی گودایناف نام دارد. این دانشمند آلمانی در زمان دریافت جایزه، در سال ۲۰۱۹ میلادی، ۹۷ سال سن داشت.
علت این که جایزه نوبل در مواردی به طور مشترک به چند نفر اهداشده، اساسنامه بنیاد نوبل است که در آن آمده: ممکن است مبلغ جایزه بین دو کار تحقیقاتی که هر کدام به تنهایی مستحق دریافت جایزه هستند، به طور مساوی تقسیم شود. اگر کار تحقیقاتی که جایزه را دریافت میکند، حاصل کار دو یا سه نفر باشد، جایزه باید به طور مساوی بین آنها تقسیم شود. تحت هیچ شرایطی جایزه نوبل بین گروهی که بیش از سه نفر باشند، تقسیم نخواهد شد.
در طول جنگ جهانی اول و دوم، تعداد جوایز نوبل اهداشده کاهش یافت؛ چراکه در آن دوران، جهان درگیر جنگ و خونریزی بود و دقیقا برخلاف مسیر صلح (که هدف غایی نوبل از اهدای جایزه بود) گام برمیداشت.
آلفرد نوبل در تاریخ ۲۱ اکتبر سال ۱۸۳۳ در شهر استکهلم کشور سوئد به دنیا آمد. خانواده او از نوادگان اولاف رودبک، یک نابغه مشهور سوئدی بودند که در قرن هفدهم، دوران پرشکوه قدرتنمایی سوئد در اروپای شمالی، میزیستند.
نوبل در ۱۷ سالگی به پنج زبان زنده دنیا کاملا مسلط بود و اشعار و داستانهایی از وی به جای مانده است. وی همچنین به موضوعات اجتماعی و صلح علاقمند بود.
بنیاد نوبل نهادی است که در سال ۱۹۰۰ میلادی در پی تنظیم وصیت نامه آلفرد نوبل، شکل گرفت. نوبل بخش عمده ثروتش را برای جایزهای درنظر گرفت که با نام خود او به برجستهترین تلاشها در پنج زمینه فیزیک، شیمی، علوم پزشکی یا فیزیولوژی، ادبیات و برقراری صلح اهدا میشود.