درگیریهای نظامی نیروهای ارمنستان و جمهوری آذربایجان در ماه آوریل سال ۲۰۱۶ و در ماه جولای سالجاری میلادی اگر چه سه و یا چهار روز طول کشید، ولی عملیات نظامی فعلی در منطقه اشغالی قره باغ اکنون یازدهمین روز را سپری میکند و ابعاد این درگیری نظامی در مقایسه با دو درگیری قبلی گستردهتر و شدیدتر بوده است.
در آغاز درگیریهای فعلی نیروهای ارمنستان و جمهوری آذربایجان گزارشهای تا حدودی منفی درباره مواضع ایران و دیگر کشورهای منطقه در رسانههای جمهوری آذربایجان که با شیطنت برخی طرفها همراه بود، واکنشهایی در جامعه جمهوری آذربایجان در پی داشت .
کارشناسان بر این باورند که این چنین گزارشهایی از سوی برخی محافل مخالف توسعه روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان بطور هدفمند منتشر شده و به منظور وارد کردن لطمه به مناسبات دو کشور همسایه و دوست بوده است . این محافل مشخص در واقع «هدف صید ماهی در آب گل آلود» را داشتند تا برای پیش بردن اهداف شوم خود در چنین شرایط پیچیدهای در منطقه، موجبات تیرگی مناسبات رو به گسترش تهران و باکو را فراهم کنند.
خوشبختانه واکنش به موقع مسوولان و نهادهای ذی ربط جمهوری اسلامی ایران و تماسهای مکرر با آنها با مقامات جمهوری آذربایجان و بیانیههای سیاسی مقامات و مراجع دینی ایران در حمایت از تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان و نیز تاکید بر خروج نیروهای ارمنی از سرزمین اشغالی قره باغ، عاملان این چنین گزارشهای کذب را ناامید و سرافکنده کرد .
در چنین شرایطی گفت وگوی تلفنی دیروز روحانی و علی اف روسای جمهوری ایران و جمهوری آذربایجان بازتاب گستردهای در رسانههای جمهوری آذربایجان داشت .
خبرگزاری "رسمی آذرتاج" با اشاره به این که رییس جمهوری اسلامی ایران از ادامه درگیریها در منطقه مورد مناقشه قره باغ ابراز نگرانی کرد، نوشت: روحانی ابراز امیدواری کرد که این مناقشه هر چه زودتر از طریق راههای مسالمتآمیز حل و فصل شود .
بنابر این گزارش، روسای جمهوری ایران و جمهوری آذربایجان مسایل مربوط به توسعه بیش از پیش روابط دوستانه و برادرانه دو کشور را بررسی و ابراز امیدواری کردند که این روابط طبق منافع مردم و دولت دو کشور تقویت شود.
خبرگزاری " آپا " نیز در انعکاس گفت و گوی تلفنی روسای جمهوری ایران و جمهوری آذربایجان نوشت: دکتر روحانی در این تماس تلفنی گفت که حقوق حقه مردم جمهوری آذربایجان باید رعایت شود .
بر اساس این گزارش، رییس جمهوری ایران افزود: تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان باید تامین شود، ولی مناقشه نمیتواند از طریق روشهای نظامی حل شود .
خبرگزاری " توران " نیز در گزارشی با عنوان "تهران خواستار خروج نیروهای ارمنی از سرزمینهای اشغالی شد " ، اظهارات اخیر " علی اکبر ولایتی " مشاور رهبر معظم انقلاب اسلامی در مسایل بینالمللی را انعکاس داد .
بنابه گزارش این خبرگزاری، ولایتی با تاکید بر این که ما به اصل تمامیت ارضی کشورها احترام میگذاریم، گفت که ایران به عنوان یکی از اعضای سازمان ملل متحد، موضع اصولی در زمینه مناقشه قره باغ دارد .
طبق این گزارش، مشاور رهبر معظم انقلاب اسلامی همچنین اشغال سرزمینهای یک کشور از سوی دیگر کشور را غیر قابل قبول دانست و افزود: منطقه قره باغ کوهستانی و هفت شهرستان دیگر جمهوری آذربایجان در مجاورت آن اشغال شده و سازمان ملل متحد چهار قطعنامه در این زمینه صادر کرده که در آنها بر ضرورت خروج نیروهای ارمنی از این سرزمینها تاکید میشود .
پربینندهترین پایگاه خبری روسی زبان جمهوری آذربایجان " حقین .آذ" نیز در گزارشی نوشت: جمهوری اسلامی ایران از تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان حمایت کرد .
این منبع خبری به نقل از "محمود واعظی" رییس دفتر ریاست جمهوری ایران افزود: تهران از تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان حمایت میکند و پایان اشغال سرزمینهای این کشور موجب برقراری ثبات در منطقه میشود .
بنابر این گزارش، واعظی در اظهارات خود موضع ایران را به صراحت اعلام و تاکید کرد که جمهوری اسلامی برای کمک به حل مناقشه قره باغ از طریق گفتمان و در قالب قوانین بینالمللی و با درنظر گرفته شدن قطعنامههای سازمان ملل متحد، آمادگی لازم را دارد.
رسانههای جمهوری آذربایجان همچنین سخنان اخیر "علی ربیعی " سخنگوی دولت ایران را انعکاس دادند .
به گزارش خبرگزاری آپا، سخنگوی دولت ایران گفت که تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان باید تامین و سرزمینهای اشغالی این کشور تخلیه شود .
بنابر این گزارش، ربیعی همچنین افزود که دخالت طرف ثالث در درگیری قره باغ به حل این مناقشه کمک نخواهد کرد و این درگیری باید از طریق مسالمتآمیز حل شود .
ربیعی همچنین گفت که جمهوری اسلامی ایران بارها آمادگی خود برای کمک به برقراری آتشبس بین طرفین درگیری در قره باغ را اعلام کرده است و تهران طرحی در رابطه با حل این مناقشه تهیه کرده و در حال حاضر در خصوص این طرح با جمهوری آذربایجان و ارمنستان رایزنی میکند .
همچنین گزارشهای رسانه های جمهوری آذربایجان در باره بیانیههای اخیر امامان جمعه استانهای ایران همجوار با مرز جمهوری اذربایجان که در آنها از تمامیت ارضی این کشور به صراحت حمایت میشود ، توانسته سوءتفاهمهای ایجاد شده به دست عوامل دشمن و مخالف گسترش روابط تهران و باکو را خنثی کند .