سند راهبردی تحول نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران در جلسه ۸۲۶ شورای عالی آموزش و پرورش مورخ دوم مرداد ۱۳۸۹ تایید کلی شد و مبنای تمام سیاست‌گذاری‌ها، برنامه‌ریزی‌ها و تولید اسناد تحولی در نظام تعلیم و تربیت رسمی کشور قرار گرفت.
در واقع این سند با ۶ ساحت از جمله تربیتی و اعتقادی، جسمانی، اجتماعی، سیاسی، علمی و فناوری چراغ راهی برای آموزش و پرورش است و این وزارتخانه در هفت سال گذشته برنامه و جهت‌گیری های خود را بر مبنای این سند تغییر داده است.
در این میان، وزارت آموزش و پرورش به عنوان متولی فرآیند تعلیم و تربیت در همه ساحت‌ها بر اساس اهداف سند تحول بنیادین ماموریت دارد تا با تاکید بر شایستگی‌های پایه، زمینه دستیابی دانش‌آموزان در سنین لازم التعلیم طی ۱۲ پایه (چهار دوره تحصیلی سه ساله) تحصیلی به مراتبی از حیات طیبه در ابعاد فردی، خانوادگی، اجتماعی و جهانی را به صورت نظام‌مند، همگانی، عادلانه و الزامی در ساختاری کارآمد و اثربخش فراهم سازد.
این وزارتخانه به منظور تحقق اهداف سند تحول بنیادین ۲۵ برنامه تحولی را طراحی کرده که از این میان ۲ برنامه تحقق ساحت تربیتی و سیاسی دانش آموزان با استفاده از نقش‌پذیری دانش‌آموزان در قالب تشکل‌ها و همچنین ارتقا مهارت‌های اجتماعی دانش‌آموزان با توجه به حوزه آسیب‌های اجتماعی برای پیشگیری و کاهش آسیب‌های اجتماعی به معاونت پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش مربوط می‌شود.
علیرضا کاظمی امروز در گفت و گو با خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا درباره برنامه‌های تحولی معاونت پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش افزود: وزارت آموزش و پرورش درصدد است که به ساحت تربیت اجتماعی دانش‌آموزان که در آینده آنها موثر است، بپردازد. در واقع مهم‌ترین ساحت از سند تحول بنیادین که می‌تواند دانش‌آموزان را برای زندگی در آینده آماده کند، تربیت سیاسی و اجتماعی آنهاست.
وی ادامه داد: ساحت تربیت سیاسی و اجتماعی دانش‌آموزان احساس خودباوری، اعتماد به نفس، تقویت هویت دینی و ملی ، مسوولیت پذیری، پرسشگری را در دانش‌آموزان فعال می‌کند و می‌تواند ما را به اهداف سند تحول بنیادین نزدیک کند.
معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه توسعه مهارت‌های دانش‌آموزان قرار است که با استفاده از ظرفیت‌های مجلس دانش‌آموزی، خبرنگاران پانا و تشکیلات پیشتازان سازمان دانش‌آموزی صورت گیرد، یادآورشد: پیشتر در وزارت آموزش و پرورش یک مجلس ملی دانش‌آموزی بود اما درحال حاضر قرار است که ۳۲ مجلس دانش‌آموزی جدید در سطح استان‌ها شکل گیرد.
کاظمی افزود: انتخابات دانش‌آموزی کشور امسال به دلیل شیوع ویروس کرونا به صورت مجازی و بدون حضور فیزیکی دانش‌آموزان انجام شد، به منظور این کار یک سامانه طراحی شد که دانش‌آموزان در آن به تبلیغات و ایراد سخنرانی پرداختند و رزومه خود را برای سایر دانش‌آموزان به اشتراک گذاشتند و در نهایت دانش‌آموزان در همین سامانه به همسالان خود رای دادند.
وی در ادامه گفت: درصد هستیم تا مجالس دانش‌آموزی در استان‌ها برگزار شود و به جای سالی یک جلسه در هرفصل استان‌ها یک مجلس دانش‌آموزی برگزار شود و دانش‌آموزان به جلسات و کمیسیون‌های ادارات آموزش و پرورش استان‌ها متصل شوند.
کاظمی برگزاری مجالس دانش‌آموزی را در تربیت سیاسی و اجتماعی، افزایش آگاهی،اعتماد به نفس، مطالبه گری و نقادی دانش‌آموزان بسیار موثر دانست.
تحقق سند تحول بواسطه نقش‌پذیری دانش‌آموزان
وی همچنین درباره به نقش‌پذیری دانش‌آموزان بواسطه خبرگزاری پانا اشاره کرد و گفت: برای فردی که در حوزه خبر فعالیت می‌کند تسلط به مسائل روز جامعه، آگاهی ، بصیرت، روحیه پرسشگری، قدرت تحلیل و نقادی اهمیت بسیاری دارد، بنابراین با قراردادن دانش آموزان در مسیرخبری می‌توان به افزایش اعتماد به نفس آنها کمک کرد.
معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه یک خبرنگار باید همه عناصر در حوزه‌های اجتماعی را بداند، افزود: مهم‌ترین ماموریت خبرگزاری پانا پرداختن به امور تربیتی و دومین رسالت این خبرگزاری حرفه‌ای است، درواقع این خبرگزاری تاسیس شده که به تربیت دانش‌آموزان بپردازد، از این رومی توان با استفاده از تجربه خبرنگاران حرفه‌ای شاغل در پانا یک شبکه بسیار بزرگ از دانش‌آموزان را پرورش داد.
به گزارش ایرنا، خبرگزاری پانا خرداد ۱۳۸۱ تاسیس شد و فعالیت خود را به طور رسمی در تابستان ۱۳۸۲ به صورت پایگاه اطلاع‌رسانی آغاز کرد.
پانا مخفف عبارت Pupils Association News Agency به معنای «خبرگزاری کانون دانش‌آموزان» است که به صاحب امتیازی سازمان دانش آموزی وابسته به وزارت آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران و با هدف فعالیت رسانه‌ای حرفه‌ای و همچنین آموزش و مشارکت دانش‌آموزان در فرایند خبر و امر اطلاع‌رسانی فعالیت می‌کند.
این خبرگزاری در مهر ۱۳۹۱ مجوز خبرگزاری را از هیات نظارت بر مطبوعات و خبرگزاری‌ها دریافت کرد.
کاظمی با بیان اینکه تربیت دانش‌آموزان برای خبرنگاری در سه فاز تعریف شده است، ادامه داد: در فاز اول هر استان باید حداقل ۶ خبرنگار پانا متشکل از سه دختر و سه پسر داشته باشد و در فاز دوم در نظر گرفته شده که دوره تربیت مدرس خبرنگاران پانا برگزار شود.
وی یادآورشد: باید ۳۲مدرس خبرنگاری برای استان‌ها تربیت شوند تا بتوانند آموزش‌های لازم به دانش‌آموزان را ارائه دهند، همچنین آموزش و پرورش ۷۵۰ منطقه دارد که هر منطقه باید حداقل ۴ خبرنگار متشکل از ۲ دختر و ۲ پسر داشته باشد.
معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش اظهار داشت: در فاز سوم در نظر داریم که هر مدرسه یک خبرنگار داشته باشد، به این واسطه ۱۱۰ هزار دانش‌آموز خبرنگار تربیت می شوند. در نهایت شرایط ایده‌آل این است که هر کلاس یک خبرنگار داشته باشد.
معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش معتقد است که دانش‌آموزان بواسطه خبرنگاری هویت و رسمیت پیدا می‌کنند و قدرت تیزبینی، هوش بینی، پرسشگری و مسوولیت‌پذیری آنها شکل می‌گیرد.
کاظمی خاطرنشان کرد: به منظور تحقق اهداف سند تحول بنیادین باید نقش‌پذیری دانش‌آموزان تقویت شود، این نقش‌پذیری بواسطه تشکل‌های رسمی و غیررسمی میسر می‌شود.