روزنامه ایران شنبه ۱۹ مهر با درج گزارشی نوشت: در فرانسه همچنان شهروندان متخلف ۱۳۵ یورو و در انگلیس ۱۲۱ پوند جریمه می‌شوند. حالا کار از توصیه و سفارش اخلاقی گذشته است. دامنه مرگ و میرها از اقوام دور و دوست و همکار، به خانواده درجه اول آمده و آگهی ترحیم‌ها تقریباً به خانه اغلب ما رسیده است. اما فکر می‌کنید تهران در هفته‌ای که هشدارها به اوج رسید و مردم باید خودشان را برای قوانین سختگیرانه‌تری آماده می‌کردند، چگونه بود؟
تهران تصویر شهر بی‌خیالی بود که شهروندانش هنوز باور نکرده‌اند، مرگ در یک قدمی آنهاست. این درحالی است که هر فرد کرونایی اگر ماسک نداشته باشد، می‌تواند در یک ماه ۴۵۰ نفر را آلوده کند.» دیشب پاساژ معروف تهران در خیابان زعفرانیه، شبیه روزهای پیش از کرونا بود. اگرچه مردم بدون ماسک اجازه ورود ندارند، اما اغلب نه برای خرید که برای تفریح آمده‌اند.
بیشتر مغازه‌ها، با تبلیغات زیاد و تخفیف‌های ۷۰ درصدی مردم را برای ورود تشویق می‌کنند. ازدحام جمعیت وگرانی قیمت‌ها حواس مردم را از کرونا پرت کرده است. اغلبشان از مناطق جنوبی به اینجا آمده‌اند. به قول خانم اکبری، حوصله بچه‌ها سر رفته بود! می‌ارزید یک ساعت در ترافیک باشیم. او شاکی است که چرا در پرو ماسک‌ها را برداشته‌اند.
از اجباری شدن ماسک فقط مترو را شنیده، آن‌هم برای اینکه هر روز مجبور است ۳ هزار تومان به دخترش بدهد که ماسک بخرد. عمه‌اش را همین دو ماه پیش به خاطر کرونا از دست داده است، اما یک هفته بعد، یادش رفته و دوباره بازارگردی‌هایش را شروع کرده است.» می‌گوید جریمه کنند که چه بشود؟ مسئولان فقط دنبال پول گرفتن از مردمند! «اصلاً چطور می‌خواهند مردم را جریمه کنند، مگر می‌شود؟» این را امین می‌گوید: «وقتی هیچ سیستمی وجود ندارد که مردم را جریمه کند، این طرح‌ها فقط نمایشی می‌شود. چطور برای ۸۰ میلیون نفر می‌شود مأمور گذاشت. همین مترو با وجود اجباری شدن ماسک خیلی‌ها زرنگ‌بازی درمی‌آورند.
مردم باید خودشان مأمور خودشان باشند، وقتی کسی ماسک نمی‌زند، تذکر بدهند. من حتی با همکار نزدیکم هم برخورد می‌کنم. متأسفانه در اداره ما همکارانم باهم رودربایستی دارند.» خانم رضوانی از همکاری بسیج برای این طرح شنیده. «ظاهراً بسیجی‌ها می‌خواهند به مردمی که ماسک نزده‌اند، ماسک بدهند. این کار خوبی است، مخصوصاً مناطق ضعیف و پر خطر!به شرط آنکه کار فرهنگی هم در کنارش انجام بشود و گرنه یکسری‌ها به هوای همین ماسک‌ها، دیگر زحمت ماسک خریدن هم نمی‌کشند.»
«باید جریمه‌ها بازدارنده باشد. وقتی کسی رعایت نمی‌کند، یعنی باعث مرگ یک نفر دیگر می‌شود. در محل کار من دقیقاً یک نفر بی‌گناه به خاطر بی‌فکری یک نفر دیگر فوت کرد. اما حتی اخراجش هم نکردند! به خاطر گرانی تست حاضر نشد، به دکتر برود و خیلی وقت‌ها ماسکش را برمی‌داشت . باید در داخل ادارات و شرکت‌ها هم یک نفر نظارت کند». اینها را آقای جهانی می‌گوید.کسی که یک ماه پیش برادرش را به خاطر کرونا از دست داده. «ما از زمانی که عزادار شدیم، امکان ندارد بدون ماسک حتی تا دم در خانه برویم.»
در اتوبوس ماسک را اجباری کرده‌اند، خیلی‌ها تا اجبار نباشد، گوششان بدهکار نیست. اما برخی‌ها هم هنوز بی‌خیالند. من چه گناهی کرده‌ام که به خاطر هزینه بالای تاکسی باید از اتوبوس استفاده کنم.
تهران در وضعیت فراقرمز
این‌بار استفاده نکردن از ماسک در سطح شهر و از لحظه خروج «از خانه تا خانه» مشمول مجازات است. این تصمیم در حالی از سوی ستاد ملی مقابله با کرونا اتخاذ شده است که عدد جانباختگان کرونا در یک هفته گذشته و در فاصله ۱۳ مهر تا ۱۸ مهر به صورت متوالی رقمی بیش از ۲۰۰ مرگ در روز گزارش شده است.
تنها در ۷ روز گذشته هزار و ۵۳۱ بیمار جانشان را بر اثر ابتلا به ویروس کرونا از دست داده‌اند. حالا بر اساس آنچه فرمانده ستاد کرونا در پایتخت اعلام کرده تهران تلخ‌ترین روزهای کرونایی خود را می‌گذراند و از وضعیت قرمز نیز عبور کرده است. با این وضع جدیدترین تصمیمی که ستاد ملی مقابله با کرونا برای کنترل و مدیریت سیر صعودی ابتلا به کووید۱۹ در پیش گرفته، اجباری کردن استفاده از ماسک و تعیین مجازات برای آنهایی است که از این اقدام پیروی نکنند. براساس آنچه رئیس‌جمهوری در جلسه ستاد ملی مبارزه با شیوع کرونا در روز چهارشنبه گفته است؛ برای مقابله با کرونا همه باید از روز شنبه ماسک بزنند و راه دوم نداریم. همچنین استاندار تهران نیز اعلام کرد محدودیت‌های کرونایی پایتخت تا ۲۳ مهر ماه تمدید شد.
از سوی دیگر سفرهای یک هفته اخیر وضعیت بسیار نگران‌کننده‌ای را برای تهران ایجاد خواهد کرد این در حالی است که هشدارها و اخطارهای هفته‌های گذشته مسئولان وزارت بهداشت مبنی بر مسافرت نرفتن با پاسخ منفی و ناامیدکننده‌ای از سوی مردم به این خواهش‌ها و توصیه‌ها مواجه شد. وضعیت آمارها هم بر اساس آنچه سخنگوی وزارت بهداشت اعلام کرده در روز جمعه منتهی به ۲۴ ساعت گذشته ۴۱۴۲ بیمار جدید و ۲۱۰ مورد فوتی بر اثر کرونا در کشور گزارش شده است. همچنین دیروز آمار فوتی‌ها مرز ۲۸ هزار نفر را رد کرد.
مدیریت یکپارچه کرونا در دو استان تهران و البرز
با وجود آنکه استان تهران از بابت تعداد ابتلا و فوت کووید۱۹ و بستری بیماران بد حال نسبت به میانگین کشوری در وضعیت حاد و فوق بحران قرار دارد اما شهر تهران به دلیل مهاجرت‌های کاری روزانه و ترددهای بالا وضعیت بسیار متفاوت از مابقی استان‌ها دارد چنانچه بنابر اعلام معاون درمان ستاد فرماندهی مقابله با کرونا در استان تهران، اعضای این ستاد در تازه‌ترین تصمیم شان مقرر کرده‌اند مدیریت و فرماندهی مقابله با ویروس کرونا را دو استان البرز و تهران به شکل یکپارچه در بیاورند چرا که به دلیل کثرت سفرهای درون استانی از البرز به تهران هرگونه تصمیم‌گیری در رابطه با تدوین دستورالعمل‌های بهداشتی و نظارت بر اجرای آنها اوضاع تهران را سخت و پیچیده می‌کند.
به گفته دکتر نادر توکلی؛ روزانه تعداد زیادی سفر درون استانی از البرز به تهران از سوی افرادی با مشاغل روز مزد و اقشاری که نیروهای کار و خدماتی هستند اتفاق می‌افتد همین‌ها گرفتاری های زیادی برای شهر تهران ایجاد می‌کند. به هر حال سفرهای بین شهری ریلی، زمینی و هوایی آلودگی را جابه‌جا می‌کنند و برای همین هم باری که به تهران اضافه می‌شود در مقایسه با شهرهای دیگر چند برابر است. تمام اینها مدیریت کرونا را در تهران سخت کرده است و این استان را در وضعیت فرابحران قرار داده است.
او می‌گوید: ستاد مقابله با کرونا در تهران و استانداری به عنوان متولی استان در قالب اختیاراتی که دارند، تصمیماتی می گیرند و ضوابطی را وضع می‌کنند بر همین اساس با توجه به اینکه ۸۰ درصد ضمانت اجرایی پروتکل‌ها نیاز به حمایت دیگر دستگاه‌ها و سازمان‌ها و همکاری کل جامعه دارند از این‌رو تأکید می‌کنیم شرایط پیش رو نیاز به حمایت‌طلبی بقیه سازمان‌های نظارتی دارد. برای مثال قرار بود اصناف خودشان بر روند پروتکل‌ها نظارت کنند اما این اتفاق نیفتاد. در مراکز خرید بیشتر از ۳۰ درصد پروتکل‌ها رعایت نمی‌شود برای همین رویکرد جدیدی در رابطه با رعایت پروتکل‌های بهداشتی باید اتخاذ می‌شد.
معاون درمان ستاد مقابله با کرونا در استان تهران با بیان اینکه بیمارستان‌های تهران اشباع شده‌اند، می‌افزاید: از روز گذشته ۱۰۴ بیمارستان درگیر کرونا بخشی از فعالیت‌هایشان را تعطیل کردند اما تعطیلی واحدهای غیراورژانسی نیز حد و مرزی دارد و یقین داریم به دلیل سفرهای آخر هفته وضعیت در بیمارستان‌ها بحرانی خواهد شد.
دکتر توکلی با بیان اینکه پیش‌بینی می‌کنیم به دلیل سفرهای اخیر آمار ابتلا و مرگ و میر روند صعودی در پیش خواهد گرفت، می‌گوید: سفرهای تفریحی و غیر ضرور مردم به خارج از استان تهران بار بیمار کووید۱۹ را بشدت افزایش می‌دهد. ما منتظر یک بحران فوق‌العاده هستیم برای همین تصمیم بر این است هر بیماری که سفر می‌رود هزینه‌های درمانش به پای خودش باشد. این پیشنهاد در حال تصویب است و افراد را از طریق پلاک خودرو، سامانه بیمه‌ای و محل زندگی‌شان رصد می‌کنیم.
به گفته او، مشکل اصلی این است که سفرها باعث انتقال آلودگی می‌شوند و آنچه مسلم است آلودگی در استان تهران به خانه‌ها و اماکن شخصی رسیده و درگیری خانوادگی زیاد شده است. اجباری شدن ماسک نیز دقیقاً برای این است که مختصری از بار بیماری را کم کنیم تا بتوانیم به مبتلایان سرویس دهی مناسبی داشته باشیم.
او در پاسخ به اینکه پیشنهاد ستاد تهران برای کاهش آمار مرگ و میر و ابتلا در تهران چیست؟ می‌گوید: باید تمهیدات دور کاری پرسنل اندیشیده شود. مسأله اصلی افراد حاشیه‌نشین شهر است که روز مزد هستند. برای این افراد پیشنهاد داده‌ایم از پوشش بیمه‌ای برخوردار شوند.
۹۵ درصد افراد باید ماسک بزنند
معاون کل وزارت بهداشت درباره نحوه اعمال جریمه برای افرادی که دستورالعمل تازه ستاد ملی کرونا مبنی بر اجباری شدن ماسک از درب منزل از امروز (شنبه ۱۹ مهر) را نادیده می‌گیرند، به «ایران» می‌گوید: در این زمینه سه مصوبه داریم؛ یکی اینکه از شنبه استفاده از ماسک در استان تهران هنگام خروج از خانه و برگشت به خانه اجباری می‌شود. دومین مصوبه مربوط به کسانی است که در رعایت استفاده از ماسک تخلف کنند که برایشان جریمه تعیین می‌شود. سومین مصوبه هم مربوط به اقدامات کارشناسی و چگونگی اعمال جریمه و مجازات افراد متخلف است. رؤسای کمیته‌های تخصصی در این زمینه بررسی‌هایی انجام داده‌اند و امروز (شنبه) در جلسه نهایی ستاد ملی مقابله با کرونا تصویب خواهد شد.
او در پاسخ به این سؤال که اجباری شدن ماسک تا چه اندازه در کاهش آمار ابتلا و مرگ و میر تأثیر خواهد داشت؟ می‌افزاید: اگر استفاده از ماسک در سطح جامعه به ۹۵ درصد از هنگام خروج از خانه تا برگشت از خانه برسد و در کنارش اقدامات معمول مانند شست و شوی دست و فاصله‌گذاری فیزیکی رعایت شود بهترین نتیجه حاصل می‌شود.