برخی رفتارهای اجتماعی و بی‌توجهی‌ها در چند هفته اخیر باعث حاد شدن بیماری کرونا و ازدیاد مبتلایان به این ویروس در کشور شد به طوری که برخی روزها رکوردهای جدیدی از تعداد مبتلایان شناسایی شده یا مرگ و میر ناشی از آن منتشر می‌شود.
استان اصفهان از مرداد امسال با روند افزایشی تعداد مبتلایان به کرونا و همچنین بستری و مرگ و میر ناشی از این بیماری مواجه شد ، این روزها مسوولان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از اشباع شدن ظرفیت بیمارستانهای مرجع کرونا و ضرورت استفاده از ظرفیت بیمارستانهای خصوصی و خیریه برای توان پاسخگویی به این بیماران خبر می‌دهند.
با وجود این اطلاع‌رسانی‌ها و هشدار مکرر از طریق رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی و تاکید بر رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی در همه بخش‌ها و بین اقشار مختلف مردم، همچنان شاهد بی‌توجهی یا کم توجهی برخی از افراد به این مساله هستیم که خود را در تجمعات غیر ضروری یا استفاده نکردن از ماسک نشان می‌دهد.
درحالیکه میزان استفاده از ماسک در بین مردم اصفهان از اواسط تیر ماه امسال و پس از راه‌اندازی پویش همگانی" من ماسک می‌زنم " بهبود یافت و حتی به ۷۵ درصد رسید اما این روزها این امر کمرنگ شده و به گفته عباس رضایی استاندار اصفهان در زمان حاضر ۳۷ درصد از مردم استان از ماسک استفاده می‌کنند.
عباس رضایی، درصد پایین استفاده از ماسک در این خطه را نگران‌کننده و از عوامل افزایش مبتلایان به کرونا خواند و تصریح کرد: از میان ۴۷ شهر با وضعیت قرمز در کشور متاسفانه اصفهان، نجف آباد، کاشان و خمینی‌شهر از جمله شهرهایی هستند که کمتر از ماسک استفاده می‌کنند.
حضور تعدادی از مردم در برخی تجمعات با وجود همه ممنوعیت ها و محدودیت ها نیز در چند هفته اخیر در استان اصفهان رقم خورد بطوریکه به افزایش کم سابقه تعداد مبتلایان و فوتی ها در برخی شهرها منجر شد و همین امر حساسیت بسیاری را ایجاد کرده است.
با توجه به بحرانی بودن شرایط شیوع کرونا در استان اصفهان محدودیت هایی از دهم مهر امسال برای فعالیت برخی از واحدهای صنفی و همچنین در بخش هایی مانند آموزش اعمال و تا بیست و ششم مهر جاری تمدید شد.
در زمان حاضر حدود یکهزار و ۶۰۰ بیمار دارای علائم کرونا در بیمارستانهای استان اصفهان بستری هستند که به گفته سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان اگر وضعیت بهمین منوال پیش رود تعداد بستری ها به زودی به بیش از ۲ هزار نفر خواهد رسید که در این صورت خدمات رسانی به بیماران در بیمارستانها دچار مشکل جدی خواهد شد.
آرش نجیمی در گفت و گو با ایرنا با اشاره به حدود هفت هزار تخت بستری در بیمارستانهای استان، افزود: در این میان فقط موضوع تعداد تخت مطرح نیست بلکه باید سایر مسائل مانند کارکنان، کادر درمان و پرستاران، خدمات، تجهیزات و اتاق های ایزوله را نیز دید.
وی با تاکید بر اینکه تولید بیمار مبتلا به کرونا در استان اصفهان به شدت بالاست، اظهارداشت: مردم باید بدانند که دست کم تا ۲ سال آینده با ویروس کرونا درگیر خواهیم بود و نباید به مواردی مانند واکسن چندان دلخوش باشند.
نجیمی با اشاره به اینکه بر اساس پیش بینی ها امسال زمستان سخت در کشور خواهیم داشت، تصریح کرد: این موضوع احتمال افزایش اجتماعات و دورهمی ها را در فصلی که بیماری های حاد تنفسی زیاد می شود، دو چندان می کند.
توانمندسازی مردم با مشارکت دادن آنها در سلامت و پیشگیری
سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، رفتارهای اجتماعی مردم را عامل بیماری خواند و تاکید کرد: تا زمانیکه مردم تصور کنند که ویروس، عامل اصلی بیماری است با همین وضعیت روبه رو خواهیم بود درحالیکه برخی از آنها باید رفتار خود را اصلاح کنند.
نجیمی از جمله مشکلات موجود در رعایت نکردن شیوه نامه های بهداشتی را عدم همکاری برخی از مردم و باور پذیری آنها و عدم همکاری کامل بین بخشی خواند و تاکید کرد که کمبودی در اطلاع‌رسانی نداشتیم.
وی ادامه داد: اشتباه ما این است که فکر می‌کنیم فقط باید به مردم اطلاعات دهیم اما روی توانمندسازی آنها کار نکردیم که این امر از طریق آموزش های بیشتر مانند سواد رسانه ای، جلب و افزایش اعتماد اجتماعی و مشارکت دادن فعال مردم در سلامت و پیشگیری محقق می شود.
به گفته وی تا زمانیکه رفتار اجتماعی مردم در قبال بیماری کرونا اصلاح نشود، حتی اگر هزاران خبر و هشدار منتشر شود، همین شرایط پابرجاست و بهبود نمی‌یابد زیرا اگر مردم را فقط پذیرنده اطلاعات در نظر بگیریم، منجر به مشارکت آنها نمی شود.
نجیمی با بیان اینکه باید بررسی شود چرا هنوز برخی از مردم به هشدارها و پیام های بهداشتی کووید ۱۹ عمل نمی کنند، تصریح کرد: لازم است همانقدر که برای یافتن دارو یا واکسن کرونا تلاش می شود برای راههای اطلاع رسانی نیز تحقیق شود.
وی باورپذیری مردم و اعتماد اجتماعی را نیز در این زمینه موثر دانست و خاطرنشان کرد: موضوع پیروی نکردن از دستورهای بهداشتی و سلامت همواره در جامعه ما مطرح بوده و لازم است پژوهشگران در این زمینه به تحقیق بپردازند تا راهکارهایی برای رفع آن اندیشیده شود.
ضرورت فرهنگ‌سازی همراه با اعمال قوانین سخت
یک متخصص پزشکی اجتماعی در گفت و گو با ایرنا تاکید کرد که عده‌ای از مردم هنوز به تهدید درک شده‌ای از بیماری کرونا نرسیدند و بهمین دلیل شیوه‌نامه‌های بهداشتی را بطور کامل رعایت نمی‌کنند.
پرستو گلشیری با بیان اینکه این قبیل افراد هنوز کرونا را برای خود تهدید تلقی نمی‌کنند، افزود: آگاهی های مردمی بواسطه اطلاع رسانی از آمار و وضعیت موجود درباره کرونا افزایش یافته و مطالب آموزشی بسیاری در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها منتشر می‌شود تا میزان حساسیت درک شده در بین مردم نسبت به این پدیده افزایش یابد.
وی ادامه داد: اما عده‌ای از افراد هنوز به درک مناسبی از این وضعیت نرسیدند و گمان می‌کنند که آنها بیمار نمی‌شوند یا اگر بیمار شوند، فوت نمی کنند که همین امر باعث چنین رفتارهایی می‌شود.
این عضو هیات علمی گروه پزشکی اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان خاطرنشان کرد: در بین عده‌ای از مردم نیز بدلیل دغدغه‌های فکری، موضوع کرونا و سلامت، اولویت نخست آنها نیست.
گلشیری با بیان اینکه لازم است اقدامات دیگر و پیچیده‌تر جامعه‌شناسی و روان‌شناسی برای افزایش سطح تهدید درک شده بین مردم انجام شود، تاکید کرد: این اقدامات نباید به گونه‌ای باشد که بین مردم ترس و وحشت ایجاد کند بلکه باید میزان درک آنها از شرایط را افزایش داد.
وی با اشاره به اینکه این موضوع فقط در اختیار دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نیست و باید همه دستگاه‌های اجرایی، نهادها و رسانه‌ها همکاری کنند، افزود: ما در کنار فرهنگ‌سازی نیاز به وضع قوانین محکمتری درباره رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی داریم تا مردم تا جای ممکن از اجتماعات دوری کنند.
پرهیز از اجتماعات حتی در فضای باز
مسئول بیماری‌های واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان در گفت و گو با ایرنا با بحرانی خواندن وضعیت فعلی شیوع بیماری کرونا، تاکید کرد: این روزها هرگونه اجتماع و دورهمی حتی در فضای باز خطرناک است.
رضا فدایی با بیان اینکه طبق یافته‌های جدید تجمع در فضای باز می‌تواند به انتقال ویروس کرونا منجر شود بویژه در شرایطی که عده ای ماسک نزده باشند، افزود: برخی به عناوین مختلف می‌خواهند این موضوع را استثنا کنند اما این کار درست نیست.
وی همچنین از مردم خواست تا هرگاه علائم مشکوک ابتلا به کرونا و مشکلات تنفسی همراه با سردرد، بدن درد و سرفه پیدا کردند سریع به پزشک خود یا مراکز درمانی مراجعه کنند.
فدایی با تاکید بر اینکه بسیاری از افرادی که برای کرونا مراجعه می‌کنند نیازی به پذیرش و بستری شدن در بیمارستان ندارند و می‌توانند در خانه دوران درمان خود را طی کنند، تصریح کرد: عده ای از رفتن به بیمارستان ترس دارند اما اگر با مشاهده علائم بیماری سریع به پزشک مراجعه کنند به مراحل حاد و وخیم نمی‌رسند.
وی با بیان اینکه افراد دارای علائم کرونا می توانند به شماره تلفن ۴۰۳۰ یا ۳۱۱۳ نیز برای دریافت مشاوره و راهنمایی تماس بگیرند، گفت: ظرفیت بیمارستانها در حال اشباع شدن و میزان رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی نسبت به قبل کمی کاهش یافته است و از مردم می‌خواهیم که بیش از گذشته به دستورهای بهداشتی توجه کرده و از تردد غیر ضروری در اماکن عمومی پرهیز کنند.
فدایی اضافه کرد: متاسفانه در برخی شهرستانهای پرجمعیت و متراکم اطراف اصفهان مردم تردد غیر ضروری بسیاری دارند و همین امر در شیوع بیماری کرونا بسیار موثر است.
عباس رضایی استاندار اصفهان نیز تاکید کرد که از چراغ قرمز ماسک نزدن گذر نکنیم زیرا آنچه اکنون باعث نگرانی است درصد پایین استفاده از ماسک در این استان است.
بر اساس محدودیت‌های مقابله با کرونا در استان اصفهان که از دهم مهر آغاز شد و تا بیست و ششم این ماه ادامه دارد، برنامه آموزش در مدارس، آموزشگاه‌های فنی حرفه‌ای، خصوصی، زبانسراها و کتابخانه‌ها به‌صورت غیرحضوری خواهد بود.
همچنین مراکز پُرخطر مانند استخرها، باشگاه‌ها، تالارها، سالن‌های ورزشی، سینماها، موزه‌ها، چایخانه‌ها، کافی‌شاپ‌ها، بازارهای محلی، گیم‌نت‌ها، جمعه بازارها، شنبه‌بازارها و دوشنبه بازارها، پارک‌ها و تفرجگاه‌ها، باغ‌وحش‌ها و شهربازی‌ها تعطیل خواهند بود و مراسم نمازجمعه در تمام شهرستانهای استان برگزار نخواهد شد.
به‌منظور کاهش حجم مسافر در ناوگان حمل و نقل عمومی، قانون زوج و فرد خودروها نیز تا پایان آبان سال‌جاری در شهر اصفهان اعمال نخواهد شد.
تاکنون ۵۰۰ هزار نفر در کشور به‌طور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شدند و تعداد جان باختگان کرونا در کشور به بیش از ۲۸ هزار نفر رسید.