در ادامه یادداشت ۲۰ مهر ۱۳۹۹ روزنامه جوان، می خوانیم: ترامپ اکنون بهشدت نیازمند پیروزیهای ادعایی در فاصله چند هفته مانده به انتخابات ریاستجمهوری است. با روی کار آمدن دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۷، امریکا رویکرد خروج از پیمانهای کنترل تسلیحاتی را در پیش گرفت. اکنون تنها معاهده باقیمانده یعنی پیمان استارت جدید در معرض مخاطره قرار دارد. با این حال، به نظر میرسد مسکو و واشنگتن توانستهاند به توافقی درباره تمدید این پیمان بسیارمهم کنترل تسلیحاتی دست یابند.
وبگاه شبکه خبری ایبیسینیوز روز جمعه ۱۸ مهر (۹ اکتبر) به نقل از منابع آگاه از توافق اولیه مذاکرهکنندگان امریکا و روسیه درباره تداوم کاهش زرادخانههای هستهای دو طرف خبر داد. گفته میشودکه دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین این توافق را امضا کردهاند، اما لازم است مذاکرهکنندگان جزئیات در زمینههایی مانند راستیآزمایی توافق و شرایط پایبندی به آن را مشخص کنند. رایزنیهای تکمیلی میان واشنگتن و مسکو در این خصوص هفته آینده انجام خواهد شد. نکته مهم اینکه به طرف روس گفته شده چنانچه طی هفتههای آینده به توافق نرسند، ایالات متحده شرایطش را سختتر خواهد کرد. این توافق اولیه در راستای تلاش روسیه و امریکا برای نجات تنها توافق کنترل تسلیحاتی موجود میان دو کشور قبل از انقضای آن در سال آینده میلادی است، ولی هنوز مشخص نیست این توافق اولیه به تمدید پیمان کاهش تسلیحات استراتژیک موسوم به استارت جدید منجر خواهد شد یا خیر.
پیمان استارت جدید در فوریه ۲۰۲۱ منقضی میشود. چنانچه روال کار به خوبی پیش رود ممکن است توافق میان امریکا و روسیه قبل از برگزاری انتخابات ریاستجمهوری امریکا در روز ۳ نوامبر اعلام شود. خواسته دولت ترامپ این است که چین هم در نهایت، به این پیمان ملحق شود. به نظر میرسد ترامپ که اکنون در وضعیت دشوار انتخاباتی قرار گرفته و از جو بایدن رقیب دموکراتش در نظرسنجیها حداقل ۱۰ درصد عقبتر است، میخواهد با توافقی سریع با روسیه برای تمدید کوتاهمدت پیمان استارت جدید، به زعم خود به دستاورد دیگری در زمینه سیاست خارجی دست یابد تا بتواند در مبارزات انتخاباتی روی آن مانور دهد. ترامپ اکنون بهشدت نیازمند پیروزیهای ادعایی در فاصله چند هفته مانده به انتخابات ریاستجمهوری است.
دونالد ترامپ در ژوئن ۲۰۲۰ مدعی شده بود که خواهان یک پیمان کنترل تسلیحات هستهای جدید است و گفت: «من یک پیمان هستهای، یک اتم امن میخواهم، زیرا این موضوع بزرگترین مشکل جهان است.» با این حال برخلاف این حرفها، موضع دولت ترامپ تاکنون پافشاری بر خروج از پیمانهای کنترل تسلیحات بوده و در این چارچوب امریکا پس از خروج از پیمان نیروهای هستهای میانبرد (آیاناف) و پیمان آسمانهای باز به بهانهتراشی و مطرح کردن شروطی برای تمدید مهمترین معاهده کنترل تسلیحات یعنی پیمان استارت جدید پرداخت.
واشنگتن ابتدا خواهان پیوستن چین به هر معاهده جدید در زمینه کنترل تسلیحات از جمله پیمان استارت و نیز کنار گذاشتن تسلیحات فرا صوت از زرادخانه روسیه به عنوان دو شرط مهم برای تمدید پیمان استارت جدید شد، ولی چین و روسیه این شروط را قبول نکردند. پس از مخالفتهای جدی این دو قدرت هستهای، امریکا شروط خود را تعدیل کرد. در جریان مذاکرات اخیر بین امریکا و روسیه در زمینه پیمان استارت جدید که روز ۱۴ مهر (۵ اکتبر) در هلسینکی پایتخت فنلاند برگزار شد، «مارشال بیلینگزلیا» نماینده امریکا به مسکو پیشنهاد داد که پیمان استارت جدید برای کمتر از پنج سال تمدید شود تا در اسرع وقت سند چندجانبه جدیدی تدوین شود. وی گفته که واشنگتن پیشنهاد میکند که روسیه قبل از تاریخ انقضای پیمان استارت جدید در فوریه ۲۰۲۱، در سطح ریاست جمهوری تفاهمنامهای که به گفته ایالات متحده باید شامل یک بند در مورد مشارکت چین در تمدید پیمان بلندمدت جدید باشد، امضا کند. سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه و نماینده مسکو در این مذاکرات، با شرط گذاشتن واشنگتن و نیز دادن اولتیماتوم به روسیه مخالفت کرد.
با این حال با توجه به گزارش شبکه ایبیسینیوز به نظر میرسد مسکو و واشنگتن در زمینه ادامه بقای پیمان استارت جدید یک توافق اولیه در سطح رؤسای جمهوری صورت دادهاند. در این صورت این توافق را باید به نوعی عقبنشینی امریکا از شروط قبلی خود به ویژه لزوم مشارکت فوری چین در هرگونه توافق مربوط به تمدید پیمان استارت جدید محسوب کرد. با این حال اصرار واشنگتن برای تمدید محدود این پیمان نشان میدهد که امریکا قصد ندارد در بلندمدت خود را به توافقات کنترل تسلیحات مقید و محدود کند.