هفته سلامت روان (۹ تا ۱۵ اکتبر) همه ساله از سوی سازمان بهداشت جهانی و در بسیاری از کشورهای عضو این سازمان برگزار می شود و بر این اساس شعار سال جاری میلادی ۲۰۲۰ برای هفته سلامت روان «سلامت روان برای همه: سرمایه گذاری بیشتر،دسترسی بیشتر، برای همه، همه جا» تعیین شده است.
دبیرکل سازمان ملل متحد نیز در پیامی به مناسبت فرارسیدن ۱۰ اکتبر (۱۹ مهر ماه) روز جهانی سلامت روان با بیان اینکه پرداختن به سلامت روان برای دستیابی به پوشش سلامت جهانی نقش اساسی دارد، افزود: دیگر نمی‌توانیم از ضرورت سرمایه‌گذاری سلامت روان در مقیاس وسیع چشم پوشی کنیم.
آنتونیو گوترش در این پیام تصریح کرد: در سراسر جهان نزدیک به یک میلیارد نفر با اختلال روانی زندگی می کنند. هر ۴۰ ثانیه یک نفر از خودکشی می میرد و اکنون افسردگی علت اصلی بیماری و ناتوانی در کودکان و نوجوانان شناخته می شود.
وی افزود: حتی پیش از کووید۱۹ نیز همه اینها درست بود. اکنون شاهد پیامدهای همه گیری بر سلامت روان مردم هستیم و این تازه شروع آن است. در صورت اقدام نکردن، سلامت بسیاری از گروه ها از جمله افراد مسن، زنان، کودکان و افرادی که در حال حاضر دارای شرایط خاص سلامت روان هستند، به صورت قابل توجهی موقتا یا طولانی مدت در معرض خطر است.
دبیرکل سازمان ملل متحد گفت: پرداختن به سلامت روان برای دستیابی به پوشش سلامت جهانی نقش اساسی دارد. سزاوار است به آن متعهد باشیم. تعداد بسیار کمی از افراد به خدمات با کیفیت سلامت روان دسترسی دارند. در کشورهای با درآمد کم و متوسط ، بیش از ۷۵ درصد از افرادی که دارای شرایط خاص سلامت روان هستند هیچ درمانی نمی گیرند. و به طور کلی، دولت ها به طور متوسط کمتر از دو درصد بودجه سلامت خود را صرف سلامت روان می کنند. این وضعیت نمی تواند ادامه پیدا کند.
گوترش ادامه داد: دیگر نمی توانیم از ضرورت سرمایه گذاری سلامت روان در مقیاس وسیع چشم پوشی کنیم. اکنون باید در کنار یکدیگر همکاری کنیم که مراقبت های با کیفیت سلامت روان را برای همه نیازمندان فراهم کنیم تا امکان بهبودی و بازیابی سریعتر از بحران کووید۱۹ را داشته باشیم.
رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور نیز طی پیامی به مناسبت فرارسیدن هفته سلامت روان اظهار داشت: هفته سلامت روان امسال به گونه ای آغاز شده که جهان در موج سوم شیوع کرونا قرار دارد، ویروسی که جهانیان را درگیر و بیش از هر چیز سلامت روان افراد را نشانه گرفته است. اما آنچه بیش از هر چیزی در این ایام حائز اهمیت است حضور مدافعان سلامت در سطح جامعه و نقشی که در کاهش تبعات جسمی و روانی این بیماری ایفا کردند.
محمد حاتمی گفت: شعارهای هفته سلامت روان امسال به گونه ای انتخاب شده که هر یک به عوامل موثر بر سلامت روان در سطح جامعه و بخصوص ایام بحران کرونا اشاره دارد. از جمله این عوامل می توان به تبیین زیرساخت های لازم برای افزایش سلامت روان در شرایط پساکرونا، نقش متخصصین و مدافعان سلامت و تعهد کاری این افراد در کمک به بیماران، اهمیت سرمایه گذاری در بحث سلامت روان توسط دولتمردان و ارگان های تاثیرگذار، نقش نظام مراقبت های بهداشتی در ارتقاء سلامت روان، رسانه ها و انگ زدایی از بیماری و نقشی که بیمه می تواند در دسترسی بیشتر افراد به خدمات روان شناسی و مشاوره افراد ایفا کند، اشاره کرد.
وی تصریح کرد: با وجودی که انتظار می رفت بعد از موج دوم کرونا به دوران پسا کرونا وارد شویم، با شیوع بیشتر در موج سوم بیماری قرار داریم و مسائل این دوره متفاوت از دوره های قبل است. نقش رسانه ها در تعاملات انسانی و پیشبرد اهداف جامعه اهمیتی روزافزون یافته، با این وجود مسائلی نیز به همراه خود داشت از جمله کاهش ارتباط فیزیکی افراد، همدلی و عوامل موثر بر ارتباطات انسانی. از طرفی با گروهی از پرستاران، پزشکان و بطور کلی مدافعان سلامتی مواجه هستیم که با تاب آوری خود تا کنون توانسته اند خدماتی انسانی به سطح کشور و بیماران ارائه دهند اما این گروه نیز آسیب پذیرند و با تداوم بیماری نیاز این گروه به خدمات روان شناختی و مشاوره بیش از پیش اهمیت دارد. همچنین خانواده هایی که در سوگ بیماران خود قرار دارند، مراسم سوگواری نداشته اند و آسیب پذیر می باشند.
وی گفت: در شرایط حاضر با شیوع بالای اختلالات خلقی و اضطرابی در سطح کشور مواجه هستیم و این بدنبال تداوم بیماری و کاهش اثربخشی فاکتورهای درمانی ناگزیر ایجاد شده است. از این رو نقش خدمات روان شناسی و مشاوره بمنظور ورود به خانواده ها بعنوان بعد کوچکی از جامعه در ارگان ها، نهادها، نظام های گوناگون از اهمیتی بالا برخوردار است.
حاتمی افزود: تداوم شیوع بیماری کرونا، همه گیری آن، نقش عوامل روان شناختی در مدیریت بیماری و نقشی که روان شناسان و مشاوران در ایام بحران کرونا در مدیریت عوارض روانی این بیماری ویروسی ایفا کردند، لزوم توجه به مسئله سلامت روان را بیش از پیش یادآور می سازد و از درخواست می شود ستاد ملی مقابله با کرونا هرچه زودتر، ستاد ویژه مقابله با عوارض کرونا را تحت مسئولیت و نظارت سازمان نظام روانشناسی و مشاوره تشکیل دهد، بحث سلامت روان را به عنوان یک اولویت فرهنگی در بودجه سال ۱۴۰۰ پیش بینی و مساله غربال گری و تهیه شناسنامه سلامت روان برای تمام مردم در دستور کار دولت قرار گیرد.
رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور همچنین گفت: تدوین بسته های آموزشی سبک زندگی، خود مراقبتی روانی و ارتقا سلامت روان در دستور کار دولت قرارگیرد، رسانه ملی بحث سواد سلامت روان را در دستور کار تمام شبکه ها قرار دهد، ارگان‌ها و نهادها موضوع آموزش کارکنان را در مقابله با عوارض روانی کرونا برای همه همکاران اجباری و در نهایت دولت و مجلس شورای اسلامی طرح مهم و راهبردی پیشگیری، ارائه شده توسط سازمان نظام روان شناسی و مشاوره کشور تحت عنوان "هشتاد بیست" را در دستور کار خود قرار دهد و طرح های راهبردی پیشنهادی از جمله «طرح روان شناس خانواده» و «روانشناس مدرسه» نیز در ایام کرونا ضروری به نظر می رسد.
همزمان با فرارسیدن هفته سلامت فهرست عناوین روزهای این هفته نیز شامل جمعه ۱۸ مهر نقش زیرساخت های سلامت روان در شرایط کرونا و پساکرونا، شنبه ۱۹ مهر متخصصین متعهد، مدافعین سلامت، یکشنبه ۲۰ مهر سیاستگذاران آگاه، سرمایه گذاری بیشتر در حوزه سلامت روان، دوشنبه ۲۱ مهر نقش نظام مراقبت های بهداشت اولیه در دسترسی به خدمات سلامت روان، سه شنبه ۲۲ مهر مشارکت سازمان های مردم نهاد، در ارتقاء سلامت روان جامعه، چهارشنبه ۲۳ مهر نقش رسانه در تبیین وضعیت سلامت روان و انگ زدایی، پنجشنبه ۲۴ مهر بیمه مؤثر، دسترسی بیشتر به خدمات سلامت روان اعلام شده است.
زینب صائمی پور روز یکشنبه به مناسبت فرارسیدن هفته سلامت روان در گفت وگو با ایرنا به تاثیر روان درمانی در سلامت روان اشاره کرد و بیان اینکه فرایند روان درمانی تا رسیدن به سلامت روان در سطح جامعه، در بسیاری از مواقع با رویکرد شناختی رفتاری و در واقع بین فردی و رو در رو انجام می پذیرد، اظهار داشت: روانشناسان با استفاده از روش‌های مبتنی بر پژوهش و داده های فرد مراجع کننده، کار درمان را تا رفع کامل مشکلات به انجام می رسانند.
وی گفت: روند روان درمانی هیچگاه بر اساس یک روال خاص انجام نمی پذیرد بلکه توسط متخصصان مختلف و با روش های متفاوت خواهد بود، از این رو درمانگر برای درمان طیف وسیعی از مبتلایان به اختلالات روانی و درمان مشکلات هیجانی از طریق گفت وگو برنامه ریزی کرده و فعالیت های خود را انجام می دهد.
این متخصص رواندرمانگر تحلیلی تصریح کرد: شناخت علایم و درک کامل از وضعیت روحی و روانی ناخوشایند، کاهش اضطراب و استرس و کنترل اختلالات روانی پنهان در فرد یا افراد از جمله وظایف روانشناس و روان درمانگر است تا فرد بتواند آرامش خود را به دست بیاورد و عملکرد خود را در طول زندگی حفظ کند.
وی با بیان اینکه جلسات روان درمانی فقط به افراد مبتلا به اختلالات روانی اختصاص ندارد و هر فرد یا افرادی برای ارتقاء سطح کیفی زندگی می‌تواند از ارائه خدمات مشاوران روانشناس بهره‌مند شود، تصریح کرد: جلسات درمانی می‌تواند به صورت فردی یا گروهی برای اعضای خانواده و یا زوجین قبل و یا بعد از ازدواج برگزار می شود.
این روانشناس گفت: مشکلات مربوط به اختلالات روانی اعم از افسردگی، اضطراب، سوءمصرف مواد مخدر، مشکلات ارتباطی زوجین، جوانان و نوجوانان با والدین، استرس، ترس و نگرانی از آینده، مشکل سوگ از دست دادن عزیزان، بیش فعالی و اختلالات گفتاری و رفتاری کودکان و در نهایت روش های مواجهه با فرد یا افراد هنجارشکن، از عمده فعالیت های متخصصان روان درمانگر می توان برشمرد.
صائمی پور گفت: روان درمانگر با توجه به مشکلات روحی و روانی و با درنظر گرفتن موقعیت مراجع کننده با برگزاری جلسات کوتاه و بلند مدت طبق برنامه دوره های درمانی را پیش می برد و در صورت نیاز و تشخیص به دیگر روش های درمان و یا با تجویز دارو، شرایط بهبودی و یا کاهش اثرات روانی در فرد یا افراد بیمار را مهیا می سازد.
وی با بیان اینکه شرایط حضور در جلسات درمان برای کودکان و بزرگسالان قابل اجراست و هیچ محدودیت سنی ندارد، اظهار داشت: درمان به وسیله دارو با توجه به شرایط روانی فرد بیمار و یا از طریق بکارگیری تکنیک های درمانی مختلف انجام می پذیرد.