آن روزها که کرونا تازه در مملکت ما جولانش را آغاز کرده بود گیلان جزو نخستین استان هایی بود که با سرعت و شدت زیاد گرفتار بحران این ویروس شد اما با مدیریت صحیح و نیز همراهی بی نظیر مردمان این دیار دیری نپایید که شرایط مدیریت شد و حتی به روزهایی رسیدیم که هیچ موردی از فوتی و یا بستری وخیم در استان نداشتیم.
همه به شدت توصیه ها را رعایت می کردند، بیرون نمی آمدند جز به اضطرار و اگر هم می آمدند ماسک می زدند و از حضور در محل هایی که حتی یکی دو نفر بودند پرهیز می کردند و اگر در پیاده رو کسی از کنارشان رد می شد هم سعی می کردند با فاصله ایمن عبور کنند آنگونه که به گفته مسئولان آن روزها مردمان با فرهنگ این دیار بیش از ۸۵ درصدشان ماسک می زدند و توصیه ها را رعایت می کردند و همین خود در کنار همه تلاش های مسئولان و کادر درمانی از دلایل اصلی کنترل خوب شرایط بحرانی استان بود.
اما این روزها وضعیت خوب نیست خبرها حاکی از افزایش قابل ملاحظه آمار بستری هاست چنانکه هفته قبل مسئولان دانشگاه علوم پزشکی استان آمار بستری ها را بیش از ۳۵۰ نفر اعلام کردند و این روزها از افزایش این آمار خبر می دهند و برای چند روز آینده هم وضعیت را برای افزایش مبتلایان خوب ارزیابی نمی کنند.
به گفته کارشناسان امر این روزها آمار مبتلایان و شیوع این ویروس دوباره در گیلان سیر صعودی به خود گرفته و نه تنها سهل انگاری و بی توجهی مشهود این هفته های مردم این استان بلکه موج مسافرانی که از استان های دیگر به این خطه سفر کرده اند باعث شده اند تا ساز کرونا بار دیگر در گیلان کوک شود.
"متین" که بیماری مرموز کووید ۱۹ را تجربه کرده و پس از گذران یک دوره بیماری سخت اکنون بهبود یافته درباره روزهای دشوار بیماری و قرنطینه اش می گوید: فکر می کنم که در مراسم عروسی به این بیماری مبتلا شدم زیرا چند روز بعد از عروسی دختر عمه ام، علائم بیماری کم کم در من بروز کرد و هر روز حالم بدتر و بدتر می شد.
او می افزاید : تب بالا، تهوع و استفراغ داشتم، نفس کشیدن برایم سخت شده بود چاره ای جز مراجعه به پزشک نداشتم، به دلیل بد حالی ام از من تست گرفتند، وقتی به من گفته شد که به کرونا مبتلا شده ام خیلی ترسیدم، از اینکه به توصیه ها آن طور که باید توجه نکردم، پشیمان بودم اما دیگر کاری نمی شد کرد.
متین ادامه می دهد: دو هفته در منزل قرنطینه شدم، خیلی نگران خانواده ام به ویژه پدرم که به بیماری دیابت مبتلا است، بودم؛ روزهای سختی را در قرنطینه گذراندم در عین آنکه حالم خوب نبود استرس گرفتاری خانواده ام به این ویروس ناشناخته داشت دیوانه ام می کرد.
او می گوید : اکنون مدتی است که بهبود یافته ام و اینک توصیه ها را بسیار جدی و دقیق رعایت می کنم از آن زمان تاکنون روزی نشده که بدون ماسک از منزل خارج شوم در تجمعات هم حضور نمی یابم.
این بیمار بهبود یافته از مردم گیلان حتی اگر برای خودشان دغدغه ای ندارند و جانشان را دوست ندارند حداقل برای عزیزانشان رعایت کنند تا مبادا درد و رنجی را برای خود و خانواده شان به جان نخرند.
محمد صادق جوانی که پدر و مادرش را به فاصله یک هفته در اثر ابتلا به کووید ۱۹ از دست داده، در حالی که بغض و گریه امانش را بریده و حرف زدن را برایش دشوار کرده است می گوید : همه اش تقصیر من است، من آن روزها با تعطیل شدن دانشگاه به خانه برگشتم و روزها کلافه می شدم برای همین با دوستانم قرار می گذاشتم و دایم بی توجه به توصیه ها بیرون و این طرف و آن طرف می رفتیم، انگار هیچ اتفاقی نیافتاده است اما غافل از آنکه من ناقل ویروس شده بودم.
او ادامه می دهد علایم خفیفی مثل سرماخوردگی و از دست دادن حس بویایی داشتم اما جدی نگرفتم و زود هم خوب شدم اما نمی دانستم که والدینم را آلوده کرده ام و در کمتر از چند هفته داغ والدینم کمرمان را خم کرد خواهرم و فرزندش هم بستری شده بودند که خوشبختانه هر دو بهبود یافتند.
این مرد جوان در حالی که خود ماسک دارد و فاصله اش را هم با من حفظ کرده می گوید : لطفا به مردم بگویید اینقدر بی خیال و بی تفاوت از کنار این ویروس نگذرند این شلوغی ها و سفرها و رفت و آمدها به شدت خطرناک است و هیچ کس نمی داند که چه کسی آلوده و چه کسی سالم است تازه خیلی ها نه ماسک دارند و نه فاصله ای رعایت می کنند، چه بسیار که در خیابان با دستهای آلوده شان مواد غذایی و کباب و آبمیوه و غیره هم می خورند.
متخصصان بهداشت و درمان می گویند؛ برای پیشگیری از انتشار ویروس کرونا و رهایی از این بیماری چاره ای جز رعایت دستورالعمل های بهداشتی نیست آنان فاصله گذاری اجتماعی، استفاده از ماسک و شستن مرتب دست ها با آب و صابون را بسیار مهم می دانند امری که طی ماههای اوج بحران همه آنها را مردمان به شدت رعایت می کردند اما معلوم نیست این روزها آنها را چه شده که اینقدر بی توجهند.
آمارها حاکی از آن است که مردم گیلان این روزها حدود ۴۰ درصدشان دستورالعمل های بهداشتی را رعایت می کنند و ماسک می زنند و از آن همه دقت و حساسیت ماههای اولیه امروز به شدت کاسته شده و علی رغم دغدغه ها و تاکید متخصصان امر و مسئولان، هر روز که می گذرد این مردم نسبت به رعایت دستورالعمل های بهداشتی بی توجه تر می شوند.
در این روزهای کرونایی رفت و آمدها و تجمع های غیرضروری مردم در بسیاری از خیابان های گیلان به ویژه در مرکز استان بسیار مشهود است؛ پیاده راه فرهنگی رشت از مکان هایی است که از غروب شاهد جمعیت گسترده ای است آنگونه که در این پیاده راه جای سوزن انداختن هم نیست.
مراکز خرید نیز مملو از مردمانی است که به گشت و گذار در مغازه ها آمده اند، کم نیستند فروشگاه ها و مراکز خریدی که به ماسک زدن یا نزدن مشتری ها و ازدحامشان در فروشگاه بی توجهند، شیوه نامه های بهداشتی پیشگیری از انتشار ویروس کرونا تقریبا به فراموشی سپرده شده و اکثر مردم بدون استفاده از ماسک و بی توجه به فاصله گذاری اجتماعی تردد می کنند.
حال آنکه هزاران بار این مردمان از متخصصان امر به شیوه های مختلف شنیده و دیده و خوانده اند که ماسک در پیشگیری از ابتلا به کرونا و قطع زنجیره انتقال نقش مهمی دارد و باید در تجمعات از ماسک استفاده شود ضمن اینکه هر کسی از خانه بیرون می آید بهتر است از ماسک استفاده کند.
استفاده از ماسک یک تکلیف، وظیفه اخلاقی و مسئولیت اجتماعی است، زدن ماسک، مهمترین شیوه برای حفاظت فرد سالم برای در امان ماندن از ویروس کرونا است ضمن اینکه فرد مبتلا با استفاده از ماسک می تواند خطر کمتری برای دیگران داشته باشد.
سهل انگاری و عادی انگاری مردم در رعایت پروتکل های بهداشتی پیشگیری از انتشار ویروس کرونا در گیلان موجب شده که ضریب احساس خطر و دغدغه مسئولان استان به شدت بالا رود چرا که کادر درمان طی این ماهها به شدت خسته شده اند و امکانات درمانی دایم زیر بار فشار مبتلایان بوده و امکانات این استان هم با همه تلاش ها و توجهات ماههای اخیر بعدی به نظر می رسد توان پاسخگویی موج سوم کرونا را داشته باشند.
بر اساس آمار اعلام شده در جلسه ستاد کرونا گیلان در استانداری؛ رعایت توصیه های بهداشتی پیشگیری از انتشار ویروس کرونا در پاساژها حدود ۴۰ درصد، رستوان ها حدود ۷۰، نانوایی ها حدود ۵۸، سوپرمارکت ها ۶۸ درصد، جایگاه سوخت حدود ۶۰ درصد، حمل و نقل عمومی حدود ۶۰ و مساجد و اماکن مشابه نیز حدود ۷۰ درصد است.
حال آنکه انتظارات از مردمان با فرهنگ این خطه که خود پیشرو در اقدامات پیشگیرانه و جهادی هستند، بسیار بیش از اینهاست.
کرونا با سهل انگاری مردم می تازد
اکرم مجیدزاده پرستار بخش داخلی ۲ "بخش کرونا" بیمارستان رازی رشت می گوید: در ابتدای شیوع ویروس کرونا در استان گیلان در اسفندماه روزهای سختی را گذراندیم، در آن روزها بیماران بسیار زیادی را با حال وخیم بستری کردیم و وضعیت بسیار دردناک بود.
وی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: آن زمان مردم در رعایت پروتکل های بهداشتی همکاری خوبی داشتند و این مهم موجب شد که بار بیماری در استان گیلان کاهش یابد.
وی با بیان اینکه طی یکی دو هفته اخیر آمار مبتلایان به کرونا در استان گیلان روند افزایشی محسوسی یافته است، خاطر نشان کرد: کاهش حساسیت مردم در رعایت پروتکل های بهداشتی و انجام سفرها را می توان از دلایل افزایش آمار مبتلایان عنوان کرد.
مجیدزاده با اشاره به برگزاری تجمعات و مراسم های عروسی و تجمع در انتشار ویروس کرونا اظهار داشت: شرح حالی که از بیماران مبتلا به کرونا در بیمارستان رازی رشت گرفته ایم خیلی ها در مراسمات عروسی و تجمعات و غیره شرکت داشتند اما هفته های اخیر سفرها در این قضیه و نوع رفتارهای مردم بسیار موثر بوده است.
وی با بیان اینکه بیماری کرونا پیر و جوان نمی شناسند، خاطر نشان کرد: علاوه بر سالمندان در گروه سنی جوان نیز بستری داریم لذا همه باید پروتکل های بهداشتی را رعایت کنند.
نسبت به ویروس کرونا ایمنی وجود ندارد
یک متخصص بیماری های عفونی در گیلان هم می گوید: ویروس کرونا ویروسی جدید است، افراد جامعه نسبت به آن آنتی بادی و ایمنی ندارند بنابراین تنها راه پیشگیری از ابتلا به آن رعایت توصیه های بهداشتی است.
دکتر توفیق یعقوبی افزود : افرادی که به بیماری کرونا مبتلا شد و بهبود یافته اند آنتی بادی در بدن آنها ایجاد می شود، بسیاری از آنان ایمن می شوند البته نه اینکه دیگر به این بیماری مبتلا نشوند بلکه در صورت ابتلا مجدد با علائم خفیف تری مواجه می شوند.
وی با بیان اینکه برای در امان ماندن از بیماری های ویروسی دو راه وجود دارد، اظهار داشت: یکی از راه ها واکسیناسیون و دیگری رعایت توصیه های بهداشتی است بنابراین هم اکنون برای بیماری کرونا واکسنی ساخته نشده، لذا مراعات پروتکل های بهداشتی برای پیشگیری از ویروس کرونا اهمیت بسزایی دارد.
وی تماس با قطرات تنفسی فرد آلوده به کرونا را یکی از راه های ابتلا به ویروس کرونا عنوان کرد و افزود: این قطرات تنفسی از طریق سرفه، عطسه و صحبت کردن انتشار می یابد بنابراین در این بین رعایت فاصله گذاری اجتماعی و استفاده از ماسک که بارها به آن توصیه شده، بسیار مهم است.
این متخصص بیماری های عفونی در گیلان با تاکید بر این مطلب که رعایت توصیه های بهداشتی در جامعه باید به یک فرهنگ تبدیل شود، خاطر نشان کرد: همه باید خود را نسبت به رعایت توصیه ها ملزم بدانند.
وی با بیان اینکه توجه به عدم حضور در تجمعات برای پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا اهمیت بسزایی دارد، اضافه کرد: در تجمعات ممکن است ۵۰ درصد افراد هیچ علائمی نداشته باشند اگر یک نفر به ویروس کرونا مبتلا باشد می تواند بیماری را به سرعت به اطرافیان منتقل کند.
حال به نظر می رسد همین وضعیت موجب شده تا روند مبتلایان بعد از یک دوره کنترلی از صعودی و پیش رونده شود.
سیر صعودی آمار مبتلایان به کرونا در گیلان
طی یک هفته اخیر آمار مبتلایان به بیماری کووید ۱۹ در بخش های "بستری و سرپایی" و میزان مرگ و میر سیر صعودی یافته است.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان گیلان با اعلام این مطلب بیان داشت: شاهد حضور مسافران زیادی در گیلان هستیم ضمن اینکه رعایت پروتکل ها کمرنگ شده و این عوامل موجب افزایش آمار مبتلایان به کرونا در این استان گردیده است.
دکتر ارسلان سالاری با تاکید بر ضرورت رعایت پروتکل های بهداشتی پیشگیری از انتشار ویروس کرونا و لزوم استفاده از ماسک، اظهار داشت: حراست های فیزیکی ادارات باید اجازه ورود به افراد فاقد ماسک را ندهند ضمن اینکه در تجمعات، مراکز خرید و حمل و نقل باید استفاده از ماسک جدی گرفته شود.
وی با اشاره به کاهش میزان رعایت پروتکل های بهداشتی در کشور و در این استان خاطر نشان کرد: بسیاری از دستگاه ها، پمپ بنزین ها و اماکن عمومی و غیره شلوغ بوده و در آنها پروتکل ها رعایت نمی شود.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی گیلان با بیان اینکه در هفته گذشته ۳۸۳ مورد اخطار بهداشتی در استان انجام گرفت، اضافه کرد: ۱۴ مورد از مورد از این مکان ها نیز به دلیل عدم رعایت توصیه های بهداشتی تعطیل شدند.
رعایت دستورالعمل های بهداشتی وظیفه ای اخلاقی است
امروز بیش از هر زمان نیازمند ایجاد درک مشترک در مقابله با بیماری کووید ۱۹ هستیم زیرا در صورت ایجاد این درک مشترک همگان به ضرورت افزایش انضباط اجتماعی و مراقبت های بهداشتی آگاه و نسبت به آن حساس و ترغیب می شوند.
این موضوع تاکید چندین باره استاندار گیلان است که می گوید: رعایت دستورالعمل های بهداشتی و تمام توصیه های متخصصان بهداشت و درمان در جامعه برای پیشگیری از انتشار ویروس کرونا و حفظ سلامت آحاد جامعه وظیفه ای ملی، اخلاقی، دینی و قانونی تک تک افراد است.
ارسلان زارع بیان داشت: از این رو مدیران، کارکنان دستگاه ها و تمام مردم باید به این وظیفه ملی، اخلاقی و قانونی عمل کرده و به رعایت دستورالعمل های بهداشتی پیشگیری از انتشار ویروس کرونا توجه جدی داشته باشند.
وی بیان اینکه رعایت دستورالعمل های بهداشتی عامل مهمی در پیشگیری از انتشار ویروس کرونا است، اظهار داشت: این توصیه ها اعم از رعایت فاصله گذاری اجتماعی، استفاده از ماسک، عدم ترددهای زیاد و غیر ضرور در اجتماعات و شست وشوی دست ها با آب و صابون باید برای پیشگیری از شیوع این ویروس به طور جدی توسط مردم رعایت شود.
وی خاطر نشان کرد: جای تعجب است که با گذشت هفته ها بعد از بحران شدید و دغدغه ها پیرامون آغاز موج سوم شیوع این ویروس شاهد عادی انگاری مردم یا کاهش رعایت دستورالعمل های بهداشتی پیشگیرانه از انتشار کرونا هستیم، متاسفانه وضعیت گیلان نیز در ارتباط با رعایت دستورالعمل ها از میانگین کشوری کمتر است.
وی با اشاره به ارائه گزارش ستاد ملی مقابله با کرونا در شنبه گذشته مبنی بر اینکه بیشترین فوتی های مبتلایان به کووید ۱۹ افراد بالای ۷۵ سال هستند، اضافه کرد: توجه این نکته و ارتقا مراقبت ها از سالمندان مهم است ضمن اینکه خود آنان هم باید بیشتر توصیه ها را رعایت کنند.
زارع با بیان اینکه خانواده های سالمندان باید از رفت و آمدهای غیرضرور با آنان خوددای کنند، اظهار داشت: همه ما ایام نوروز امسال را به یاد داریم که فرزندان برای حفظ سلامتی بزرگترها اعم از پدربزرگ ها و مادربزرگ ها به دیدارشان نمی رفتند و الان هم نیاز است این روال باید برای مراقبت از سالمندان تداوم یابد.
وی ضمن درخواست از مردم برای رعایت دستورالعمل های بهداشتی بیان داشت: رسانه ها و فضای مجازی باید در حوزه فرهنگ سازی و بالا بردن حساسیت های جامعه در این زمینه کمک کنند و برای بیان اهمیت این موضوع تولید محتوی خلاقانه داشته باشند.
استاندار گیلان با بیان اینکه در جلسه هفته آینده مقابله با کرونا در استان از میزان رعایت دستگاه های اجرایی و ادارات در بحث استفاده از ماسک و فاصله گذاری اجتماعی گزارشی جامع داده شود، تصریح کرد: در این ارتباط با سهل انگاران اعم از مدیر و کارمند خاطی باید برخورد می شود.
گیلان دومین استان درگیر بیماری کرونا بود که مردمان آن روزهای سختی را هم گذراندند از این رو انتظار است تا چون ماههای نخست همراهی را با مسئولان و بخش های درمانی برای کنترل این ویروس داشته باشند.
بر اساس آخرین آمار اعلامی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تا روز یکشنبه (دیروز) ۵۰۰ هزار و ۷۵ نفر در کشور به طور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شده و با فوت ۲۵۱ نفر از بیماران کرونایی در ۲۴ ساعت گذشته، تعداد جان باختگان کرونا در کشور به ۲۸ هزار و ۵۴۴ نفر رسیده است.