هفته سلامت روان امسال به گونه ای آغاز می گردد که جهان در موج سوم شیوع کرونا قرار دارد، ویروسی که جهانیان را درگیر نموده و علاوه بر جسم سلامت روان افراد را نیز نشانه گرفته است.و جوانان و نوجوانان به دلیل شرایط خاص در این مسیر آسیب پذیرتر هستند
اینجاست که نقش روان شناسان و مشاوران بعنوان مدافعان سلامت روان، نمودند پیدا می کند که نقشی ارزنده و قابل تقدیر می خواهد بود.
سازمان جهانی بهداشت سلامت روانی را کیفیت زندگی یک فرد که می تواند توانایی های خود را شناسایی کند و با استرس های روزمره به راحتی کنار بیاید، می داند و معتقد است یک فرد سالم از لحاظ روانی باید بتواند به راحتی کار کند و با جامعه در مشارکت باشد.
همچنین این نهاد بین المللی با توجه به اهمیت سلامت روان در عصر حاضر اعلام کرده است: اگر اقدام عاجلی صورت نگیرد، بیماری روانی تا ۲۰۳۰ میلادی شایع ترین بیماری در جهان خواهد شد.
روانشناسان مجموعه عوامل تأثیرگذار در بهداشت روان را شامل اعتقادات و مناسک دینی، روابط مطلوب خانوادگی و اجتماعی، شادی، انگیزش، آرامش، تعادل وکارآمدی می دانند که نبود هر کدام می تواند برای فرد مشکلات روحی و روانی فراوانی را به دنبال بیاورد.
باید به جوانان کشورمان بیاموزیم که چگونه از خود مراقبت کنند و دانش و مهارت شناسایی، توصیف و مدیریت استرس و مسایل عاطفی را در آنها ایجاد کنیم تا در مواقع استرس و بحران‌های عاطفی از این معلومات و مهارت‌ها استفاده کنند. علاوه براین آنها باید بدانند که در چنین مواقعی باید به کجا و چه کسی مراجعه کنند تا به خوبی و به درستی یاری شوند و از شر یاری‌کنندگان بدتر از دشمن در امان بمانند.
بی شک مراکز مشاوره تخصصی وزارت ورزش و جوانان بایستی با توجه به شعار امسال سازمان بهداشت جهانی و با توجه به شرایط بحران کرونا تمامی تلاش خود را بر سهولت سطح دسترسی به خدمات سلامت روان برای جوانان و خانواده ها چه در فضای حقیقی و چه در فضای مجازی فراهم کنند.
هفته سلامت روان هر ساله و طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی و روزشماری که توسط این سازمان اعلام میشود، برگزار می گردد. شعار ۲۰۲۰ سازمان بهداشت جهانی برای هفته سلامت روان عبارت است از: "سلامت روان برای همه: سرمایه گذاری بیشتر-دسترسی بیشتر، برای همه، همه جا ".
روز شماری که توسط WHO برای هفته سلامت روان امسال تدوین شده به شرح زیر است:
جمعه ۱۸ مهر: نقش زیرساخت های سلامت روان در شرایط کرونا و پساکرونا
شنبه ۱۹ مهر: متخصصین متعهد، مدافعین سلامت
یکشنبه ۲۰ مهر: سیاستگذاران آگاه، سرمایه گذاری بیشتر در حوزه سلامت روان
دوشنبه ۲۱ مهر: نقش نظام مراقبت های بهداشت اولیه در دسترسی به خدمات سلامت روان
سه شنبه ۲۲ مهر: مشارکت سازمان های مردم نهاد، در ارتقاء سلامت روان جامعه
چهار شنبه ۲۳ مهر: نقش رسانه در تبیین وضعیت سلامت روان و انگ زدایی
پنجشنبه ۲۴ مهر: بیمه مؤثر، دسترسی بیشتر به خدمات سلامت روان
از دیدگاه اجتماعی شیوع کرونا در ابعاد مختلف اجتماعی و اقتصادی خانواده ها تاثیرات زیادی بر جای نهاد به گونه ای که بسیاری از اندیشمندان از شکل گیری نوعی جهان بینی و تغییر نگرش ناشی از تغییر سبک زندگی در دوران کرونا سخن رانده اند.
تاثیر شرایط کرونا بر خانواده ها به گونه ای است که علاوه بر گسترش تعارضات ناشی از در هم آمیختگی نقشها و تعارضات خانوادگی، طبق پیش بینی ها بر آمار ازدواج و فرزندآوری به نحو ملموسی تاثیرگذار خواهد بود و تاثرات آتی بر ساختار جمعیتی کشورها محتمل خواهد بود. این در حالی است که در ایران تقریبا تنها نهادی که توانست در این دوره ،به نحو تام وتمام پناهگاه و تکیه‌گاه مردم باشد، نهاد خانواده بود.
در این شرایط، نقش عوامل روان شناختی در مدیریت تعارضها و نقشی که روان شناسان و مشاوران در ایام بحران کرونا در مدیریت عوارض روانی کرونا و پیشگیری از فروپاشی خانواده ها ایفا نمودند، لزوم توجه به مسئله سلامت روان را بیش از پیش یادآور می سازد و بار مسئولیت مراکز مشاوره تخصصی ازدواج و خانواده در این شرایط حساس را دو چندان می کند.
از این رو ضمن گرامیداشت هفته سلامت روان به تمامی اعضای جامعه روان شناسی و مشاوره کشور علی الخصوص مراکز مشاوره تخصصی ازدواج و خانواده، امیدوارم مانند همیشه در شرایط کنونی نیز مسئولیت اجتماعی خود را نسبت به جوانان و خانواده ها به نحو مطلوب ایفا نمایند.
* مدیر کل دفتر برنامه ریزی و توسعه اجتماعی وزارت ورزش و جوانان