بسیاری از کشورهای دنیا از جمله کشور ما استفاده از ماسک را به عنوان روشی برای جلوگیری از سرایت ویروس کرونا توصیه می‌کنند.
یکی از روش‌های اصلی انتقال بیماری کرونا از طریق قطرات تنفسی است که افراد هنگام صحبت، سرفه و یا عطسه بیرون می‌دهند.
اگرچه تحقیقات درباره این موضوع ادامه دارد اما از سوی پزشکان بارها مورد تاکید واقع شده که این ویروس می‌تواند توسط افرادی که علائمی از خود نشان نمی‌دهند نیز منتقل شود، از همین رو استفاده از ماسک برای همگان امری ضروری است.
بر اساس پروتکل‌های بهداشتی ماسک به تنهایی از اشاعه کرونا جلوگیری نمی‌کند و افراد باید فاصله‌گذاری اجتماعی و شست‌وشوی مرتب دست‌های خود را نیز مدنظر داشته باشد اما به گفته متخصصان ،در صورت استفاده همگانی از ماسک تا ۹۰ درصد از شیوع ویروس کرونا در سطح جامعه جلوگیری می‌شود.
با این وجود با گذشت حدود هشت ماه از شیوع کرونا در کشور هنوز برخی اعتقادی به استفاده از ماسک ندارند و برنامه‌های آموزشی، توصیه پزشکان و تاکیداتی که از سوی نخبگان جامعه مبنی بر استفاده از ماسک تاکنون عنوان شده ،نتوانسته بر تعدادی از افراد جامعه که البته کم شمار هستند، کارساز شود و آنها نیز خود را مقید به استفاده از ماسک کنند.
الزام استفاده از ماسک هنوز به استان‌ها ابلاغ نشده است
رییس دانشگاه علوم پزشکی، خدمات درمانی و بهداشتی چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه الزام قانونی استفاده از ماسک و اجرای جریمه نقدی برای متخلفان هنوز به استان‌ها از جمله چهارمحال و بختیاری ابلاغ نشده است، تصریح کرد: این طرح در حال حاضر به صورت آزمایشی به مدت یک هفته در استان تهران در حال اجرا است و هنوز ابلاغی در خصوص اجرای این طرح در استان‌ها ارسال نشده است.
مجید شیرانی با بیان اینکه استفاده از ماسک در استان چهارمحال و بختیاری در وضعیت بهتری نسبت به میانگین کشوری قرار دارد، اظهار داشت: میانگین کشوری استفاده از ماسک ۴۴ درصد است.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد خاطرنشان کرد: با این وجود وضعیت استفاده از ماسک در استان در شرایط ایده‌آلی وجود ندارد و انتظار می‌رود با تداوم آموزش‌ها بتوان افرادی بیشتری را به نسبت به استفاده از ماسک همراه کنیم.
شیرانی، اجرای شیوه‌های سلبی و جریمه متخلفان را در گام بعدی دانست و گفت: برای این موضوع باید راهکارهای عملی و نهاد مجری مشخص شود چراکه در این غیراینصورت نمی‌توان بازدهی مناسبی برای این طرح متصور شد.
وی با بیان اینکه استفاده حداکثری مردم از ماسک می‌تواند در مهار و کاهشی شدن منحنی شیوع کرونا نقش موثری داشته باشد، خاطرنشان کرد: اگر مردم استان نسبت به رعایت پروتکل‌های بهداشتی به ویژه ماسک اهتمام بیشتری به کار گیرند پیش‌بینی می‌شود در روزهای آینده در وضعیت ثبات نسبی شیوع قرار گیریم.
۹۰ درصد مردم چهارمحال و بختیاری ماسک می‌زنند
رییس مرکز بهداشت چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه میزان استفاده از ماسک در استان از ۶۰ درصد در هفته‌های گذشته به ۹۰ درصد در روزهای اخیر رسیده است، به خبرنگار ایرنا گفت: با اجرای کمپین آموزش و اطلاع‌رسانی از ۱۵ مهر در مرکز استان و مواجهه حضوری با مردم و توزیع رایگان ماسک استفاده از این وسیله بهداشتی در استان افزایش قابل توجهی پیدا کرده است.
سید راشد جزایری افزود: طبق مشاهدات و برآوردهای میدانی هم‌اینک ۹۰ درصد مردم استان از ماسک استفاده می‌کنند که البته پنج درصد این افراد استفاده ناصحیح از ماسک دارند به طوریکه هنگام ماسک تمام قسمت‌های بینی و دهان خود را به خوبی نمی‌پوشانند.
وی با بیان اینکه ۱۰ درصد مردم استان طی روزهای اخیر از زدن ماسک امتناع می‌کنند، تصریح کرد: از این تعداد هفت درصد ماسک همراه دارند اما نسبت به استفاده از آن بی‌توجه هستند و سه درصد باقیمانده هم به طور کلی هیچ اعتقادی به استفاده از ماسک ندارند و از ابتدا تاکنون از ماسک استفاده نکرده‌اند.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد خاطرنشان کرد: تلاش شده تا با فرهنگسازی در این کمپین و در مواجهه چهره به چهره با افرادی که ماسک نمی‌زنند نسبت به پیامدهای ناگوار این بی‌توجهی اطلاع رسانی شود و آنها را نسبت به استفاده از ماسک متقاعد کنیم.
به گفته جزایری،میزان استفاده از ماسک در ادارات و نهادهای این استان ۹۵ درصد، اصناف ۹۰ درصد و مدارس ۸۵ درصد است که چنانچه بتوان این میزان را به حدود ۱۰۰ درصد افزایش داد می‌توان به کنترل و مهار ویروس کرونا امیدوار شد.
وی با بیان اینکه نظارت بر استفاده از ماسک و رعایت پروتکل‌های بهداشتی به صورت مستمر بر مکان‌های عمومی ادامه دارد، اظهار داشت: سه نوع نظارت دستگاه مربوطه، نظارت اتحادیه و صنف مربوطه و نظارت عالیه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با همکاری سازمان بازرسی کل و بازرسی استانداری در این رابطه وجود دارد.
جزایری تصریح کرد: به اصناف متخلف تذکر داده می‌شود و چنانچه این تخلف تکرار شود نسبت به پلمب آن واحد اقدام می‌شود.
نظارت مستمر بر اصناف چهارمحال و بختیاری
رییس اتاق اصناف چهارمحال و بختیاری نیز در خصوص نظارت بر واحدهای صنفی استان و اقدام آنها به پلمب واحدهای صنفی متخلف به خبرنگار ایرنا گفت: کسبه هر روز و به طور مستمر تحت نظارت بازرسان اتاق اصناف قرار دارند و هرگونه بی‌توجهی و غفلت با تذکر روبرو می‌شود.
نجف کریمی تصریح کرد: میزان استفاده از ماسک در اصناف طی روزهای اخیر به شدت افزایش یافته و در حدود تمامی اصناف نسبت به استفاده از ماسک همت لازم را به کار گرفته‌اند.
وی افزود: با این وجود چنانچه به صورت موردی واحدی نسبت به رعایت پروتکل‌های بهداشتی تخلف کند سه بار به آن واحد تذکر داده می‌شود و چنانچه رعایت نشود آن واحد تعطیل می‌شود.
رییس اتاق اصناف چهارمحال و بختیاری در خصوص فعالیت بازار بزرگ میلاد شهرکرد نیز گفت: تعهد داده شده که پروتکل‌های بهداشتی به طور کامل از سوی کسبه این بازار رعایت شود و این موضوع طبق بازدیدها قابل قبول بوده و منعی برای ادامه فعالیت این مرکز خرید وجود ندارد.
در همین راستا جامعه‌شناسان در خصوص چرایی اینکه عده‌ای نسبت به استفاده از ماسک بی‌توجه هستند دلایل مختلفی عنوان می‌کنند.
مهمترین چالش استفاده از ماسک
یک جامعه‌شناس در همین خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: این موضوع که چرا عده‌ای همچنان نسبت به استفاده از ماسک بی‌توجه هستند معلول عوامل متعددی است که برای رفع هریک نیز می‌توان راهکارهایی در نظر گرفت.
فرحناز فردوسیان افزود: عده‌ای با وجود تاکیدات بسیار پزشکان هنوز نسبت به استفاده از ماسک بی‌توجه هستند و این موضوع برای آنها یک شوخی بیش نیست و تا زمانی که خودشان و یا نزدیکانشان به این ویروس مبتلا نشوند این حقیقت مهم را باور نمی‌کنند.
وی تصریح کرد: فرهنگسازی برای رفع این معضل امری واضح است اما در پاره‌ای موارد یا آموزش‌ها موثر و کارساز نیست و یا با افراد هنجارشکنی مواجه هستیم که در سایر موارد هم نسبت به قوانین و ضوابط اجتماعی هنجارشکنی می‌کنند و نظم جامعه را بر هم می‌زنند.
این مدرس دانشگاه، عامل اقتصادی را از دیگر عوامل بی‌توجهی برخی افراد نسبت به استفاده از ماسک برشمرد و گفت: برخی خانواده‌ها به سبب مشکلات معیشتی و ناتوانی مالی امکان تهیه ماسک به طور مستمر را ندارند از همین رو اگر ماسک رایگان در اختیار اقشار کم‌درآمد و مستضعف جامعه قرار داده شود و توزیع ماسک در داروخانه‌ها با قیمت مصوب دولتی به صورت عادلانه توزیع شود می‌تواند این بخش از جامعه را در خصوص رعایت پروتکل‌های بهداشتی همراه کرد.
فردوسیان، انعکاس آمار و ارقام واقعی و تبیین صریح و شفاف وضعیت جامعه در خصوص روند شیوع ویروس کرونا را از دیگر راهکارهایی دانست که می‌تواند به عنوان هشدار تکان‌دهنده بخشی از افراد جامعه را نسبت به استفاده از ماسک هدایت کند.
نقش رسانه‌ها و نخبگان در فرهنگسازی
وی، نقش رسانه‌ها را در فرهنگسازی و آموزش‌های لازم در خصوص رعایت پروتکل‌های بهداشتی را بسیار مهم و موثر ارزیابی کرد و افزود: رسانه‌ها یک دانشگاه عمومی به شمار می‌روند که می‌توانند به عنوان بازوی توانمند مسئولان را در تبیین اهمیت استفاده از ماسک به خوبی یاری دهند که انتظار می‌رود در این خصوص بیش از پیش اقدام شود.
این جامعه‌شناس استفاده از فضای مجازی را راهکار دیگری برای جامعه‌پذیری افراد و دعوت آنها به استفاده از ماسک عنوان کرد و گفت: دستگاه‌های متولی نظیر دانشگاه علوم پزشکی و نهادهای فرهنگی می‌توانند با تولید و انتشار پیام‌های کوتاه و فیلمهای چند دقیقه‌ای مردم را نسبت به پیامدهای استفاده نکردن از ماسک آگاه کنند.
فوت میانگین روزانه سه نفر در چهارمحال و بختیاری
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی، خدمات درمانی و بهداشتی چهارمحال و بختیاری گفت:روزانه سه نفر بر اثر ابتلا به ویروس کرونا جان خود را در این استان از دست می‌دهند که کاهش و یا افزایش میزان قربانیان تا حد زیادی به استفاده از ماسک و رعایت پروتکل‌های بهداشتی بستگی دارد.
فریدون رحمانی در همین خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: اگر تمامی مردم استان خود را ملزم به استفاده از ماسک کنند نه تنها تعداد فوتی‌ها بلکه تعداد بیماران بستری و سرپایی نیز کاهش قابل توجهی پیدا می‌کند اما چنانچه بیشتر مردم استان به همین میزان کنونی از ماسک استفاده نکنند و نسبت به پروتکل‌های بهداشتی بی‌توجه باشند، احتمال ۱۰۰ نفر فوتی در روز نیز وجود دارد.
وی با بیان اینکه درصد کمی از مردم استان نسبت به استفاده از ماسک بی‌توجه هستند، خاطرنشان کرد: همین تعداد اندک خطر بزرگی برای جامعه و افراد بی‌گناهی که خود را ملزم به رعایت پروتکل‌ها می‌کنند، هستند از همین رو امید است همین درصد اندک هم به اکثریت مردم استان بپیوندند.
به گفته معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی، خدمات درمانی و بهداشتی چهارمحال و بختیاری، هم اینک کمبود تخت معمولی و مراقبت‌های ویژه برای بستری کردن بیماران کرونایی در استان وجود ندارد اما چنانچه روند افزایشی در استان تداوم یابد و مردم در رعایت پروتکل‌ها همراهی لازم را نداشته باشند با کمبود تخت در استان مواجه خواهیم شد.
رحمانی تصریح کرد: هم اینک ۲۱۹ نفر در بخش‌های کرونا مراکز درمانی استان بستری هستند که از این تعداد ۳۹ نفر در بخش‌های ویژه تحت مراقبت هستند.
وی تعداد فوتی‌های ناشی از کرونا از ابتدا تاکنون را ۳۱۷ نفر اعلام کرد و گفت: اگرچه میزان مرگ و میر ناشی از این ویروس کمتر از سه درصد مبتلایان در استان است اما افزایش تعداد فوتی‌ها حاکی از افزایش تعداد بیماران سرپایی و بستری است.
به گزارش ایرنا، بنا بر اعلام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، چهارمحال و بختیاری در وضعیت قرمز و در اوج قرار دارد.
ویروس کرونا که منجر به بیماری نوپدید کووید ۱۹ شده است، بسیاری از کشورهای جهان درگیر کرده است و سازمان بهداشت جهانی را برآن داشته تا وضعیت فوق‌العاده اعلام کند.
استفاده همگانی از ماسک، رعایت فاصله ۲ متری از یکدیگر، شست‌وشوی دست‌ها با آب و صابون، رعایت بهداشت فردی، خودداری از دست دادن‌های مکرر و منع سفر و حضور در اجتماعات از جمله نکاتی است که پزشکان متخصص برای پیشگیری از شیوع این ویروس توصیه می‌کنند.