روزنامه ایران چهارشنبه ۲۳ مهر در یادداشتی به قلم حسین میرزائی مردمشناس عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی نوشت: دلایل این جماعت برای مخالفت با اجباری شدن زدن ماسک در فضاهای عمومی عمدتاً ریشه در جریانهای آزادیخواهانه دارد. آنها معتقدند هدف نهایی دولتها واکسیناسیونهای اجباری و محدود کردن آزادیهای فردی و اجتماعی است.
ایرادهای عمده آنان این است که زدن ماسک، اکسیژنرسانی به بدن را بهشکل خطرناکی مختل میکند و باعث میشود فرد گاز کربنیک بازدمِ خود را تنفس کند. همچنین ماسک خود میتواند معدن قارچ و کپک و باکتری شود و به دلیل ریزتر بودن کروناویروس از منافذ ماسک، زدن آن از انتقال بیماری جلوگیری نمیکند. اما مسئولان بهداشت جهانی همچنان معتقد هستند که فعلاً دوری از تجمعات و پوشیدن ماسک تنها راه مقابله با انتشار این بیماری است و به همین دلیل، دولتها سیاست بهداشتی خود را بر همین دو اصل شکل دادهاند.
در ایران، هشدارهای اولیه مبنی بر وخامت اوضاع در اسفندماه سال گذشته مردم را وادار کرد به قرنطینه تن دهند و روابط اجتماعی خود را تقریباً قطع کنند. اما با شروع تعطیلات نوروزی، آرام آرام مردم سطح مراقبتی خود را کاهش دادند، مهمانیها از سر گرفته شد، مسافرتها آغاز شد و در یک کلمه مردم زندگی عادی را آهسته آهسته شروع کردند و به همین دلیل موج دوم کروناویروس با درگیر کردن تعداد بیشتری از افراد آغاز شد به نحوی که میزان مرگ و میرهای ناشی از این ویروس روز به روز در حال افزایش است.
ستاد ملی مقابله با کرونا، نهایتاً به این جمعبندی رسید که باید برای کسانی که از ماسک استفاده نمیکنند جریمهای تعیین شود، تصمیمی که با واکنشهای گوناگونی در فضای اجتماعی مواجه شده است. در این بین سؤالاتی جدی مطرح است که مسئولان باید در برابر آنها تأملاتی داشته باشند. جدا از اینکه جزئیات این تصمیم برای جریمه کردن افراد هنوز شفاف نیست، سؤال اساسی این است که در این شرایط نابسامان اقتصادی، تهیه ماسک برای بسیاری از خانوادههای کمتر برخوردار کار سادهای نیست.
طبق نظر اکثر متخصصان، ماسک اگر بخواهد مؤثر باشد باید هر چهار ساعت یکبار تعویض شود. یعنی کارگر یا کارمندی که حیات اقتصادی او ایجاب میکند در روز ۱۲ ساعت را خارج از منزل سپری کند باید سه ماسک (از قرار هر کدام ۱۵۰۰ تومان) تهیه کند. آیا تهیه این مبلغ در روز برای تهیه ماسک برای همه اقشار ممکن است؟
آیا اجبار در زدن ماسک، افراد را به سوی استفاده چندباره از ماسکهای آلوده سوق نخواهد داد و در نتیجه، بیماری تشدید نخواهد شد؟ اگر مسئولان واقعاً مصمم هستند که زدن ماسک از ابتلای بیماری جلوگیری میکند باید بخشی از بودجه درمان بیماری را برای تهیه ماسک رایگان برای اقشار کمتر برخوردار اختصاص دهند.