روزگار سیاه نفت

در ادامه گزارش ۲۷ مهر ۱۳۹۹ روزنامه ابتکار، ‌می خوانیم: البته قیمت نفت در معاملات روز جمعه تحت‫تاثیر افزایش موارد ابتلا به کووید ۱۹ در آمریکا و اروپا که نگرانی‌ها نسبت به دورنمای تقاضا را تشدید کرد، با اندکی کاهش بسته شد، اما به ‌طور کلی نفت تحت تاثیر وعده‌های اوپک پلاس توانست عملکرد هفتگی مطلوبی را به ثبت رساند. آنطور که گفته می‌شود اوپک و متحدانش به بازارها اطمینان داده‌اند که بازار نفت را به سوی توازن هدایت می‌کنند.
در ماه‌های اخیر اتفاقات گوناگونی بر بازار نفت سایه انداخته بود. این بازار مدتی با کاهش قیمت چشمگیر همراه شد و پس از آن اندکی ریزش‌ها را جبران کرد. البته نگرانی‌ها از نزول دوباره قیمت نفت در حالی ادامه دارد که وعده داده ‌شده بازار نفت به سوی تعادل هدایت می‌شود. بر اساس گزارشی از ایسنا ادوارد مویا، تحلیلگر بازار نفت در شرکت OANDA نوشته است: «به نظر می‌رسد اوپک و متحدانش به بازارها اطمینان داده‌اند که بازار نفت را به سوی توازن هدایت می‌کنند.»
بر اساس این گزارش قیمت‌های نفت از اظهارات عربستان سعودی و روسیه که بار دیگر بر پایبندی به توافق کاهش تولید اوپک پلاس تاکید کردند، اندکی حمایت یافتند. ولادیمیر پوتین، رئیس فدراسیون روسیه و محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی اواسط هفته گذشته درباره همکاری دوجانبه شامل همکاری در قالب گروه اوپک پلاس گفت‌وگو کرده و خواستار پایبندی کشورهای گروه به توافق کاهش تولید شده بود. پائولا رودریگز ماسیو، تحلیلگر ارشد بازارهای نفت در شرکت ریستاد انرژی دراین‌باره اظهار کرده است: «اظهارات اخیر مقامات این دو کشور انتظارات بازار نسبت به اقدامات بیشتر اوپک پلاس برای پرداختن به مساله پایبندی کمتر برخی از اعضایش یا ارزیابی مجدد طرح افزایش تولید از ژانویه را بالا برد. اگر معلوم شود این انتظارات بیهوده بوده است، قیمت‌ها پس از نشست آتی کمیته نظارتی مشترک اوپک پلاس ممکن است دوباره نزول کنند.» نشست کمیته نظارتی مشترک وزیران اوپک و غیراوپک که بر پایبندی اعضا بر توافق کاهش تولید نظارت می‌کند، قرار است که روز دوشنبه برگزار شود.
قیمت نفت زیر سایه عرضه و تقاضا
اما و اگرها درخصوص آینده نفت همچنان ادامه دارد. عده‌ای معتقدند که با افزایش موارد ابتلا به ویروس کرونا و نگرانی‌های تقاضا باعث کاهش قیمت نفت می‌شود و از سوی دیگر هستند تحلیلگرانی که بر این باورند اکنون کف قیمت برای نفت بوده و درصد کاهش بیشتر در این بازار بسیار پایین است. در این راستا بهروز نامداری، کارشناس انرژی با اشاره به ریزش قیمت نفت در ماه‌های گذشته و چگونگی آینده این بخش به بررسی عوامل تاثیرگذار بر قیمت نفت پرداخت و دراین‌باره به «ابتکار» گفت: بازار نفت همانند بازارهای اقتصادی دیگر از دو مولفه عرضه و تقاضا تبعیت می‌کند. در این میان تنش‌های سیاسی، اجتماعی، جنگ، بیماری و ... قطعا بر این دو مولفه تاثیرگذار خواهد بود و هرگونه تغییری می‌تواند افزایش و یا کاهش قیمت در بازار نفت را به دنبال داشته باشد.
وی افزود: کاهش چشمگیر اخیر قیمت نفت بیش از اینکه به دلیل تغییرات در بخش عرضه باشد، متاثر از جریان تقاضا بود.
این کارشناس انرژی در ادامه به تاثیر تنش‌های میان آمریکا و چین اشاره کرد و گفت: اخیرا شاهد رکود اقتصادی ناشی از تنش‌های آمریکا و چین بودیم، این در حالی است که از سوی دیگر کووید ۱۹ اقتصاد جهان را درگیر کرد و این دو اتفاق بر بخش تقاضا تاثیر گذاشت.
نامداری ادامه داد: بنابراین من گمان نمی‌کنم به زودی زود در بخش عرضه اتفاق خاصی رخ دهد. به هرحال اوپک و اوپک پلاس با حجم فروش و درآمد کنونی هماهنگ شده‌اند، به همین دلیل من معتقدم وضعیت در بخش عرضه کماکان ثابت خواهد ماند و اگر اتفاقی رخ دهد در بخش تقاضا خواهد بود.
واکسن کرونا راهی برای رشد دوباره قیمت نفت
نامداری در بخش دیگری از صحبت‌هایش با بررسی عوامل موثر برای رشد دوباره قیمت نفت ادامه داد: همانگونه که اشاره کردم در بخش تقاضا ممکن است دو اتفاق رخ دهد. اولین اتفاق عرضه واکسن کرونا به بازار است. به عبارتی دیگر اگر واکسن کرونا در حجم بالایی تولید و در اختیار عموم گذاشته شود، اقتصاد جهان شروع به رشد می‌کند و این مساله بخش تقاضا برای نفت را تحریک کرده و می‌تواند قیمت‌ها را در حدود قیمت فعلی با ثبات نگه دارد و یا نرخ را به سمت‌وسوی بالاتری هدایت کند.
تاثیر انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بر بازار نفت
این کارشناس انرژی همچنین به تاثیر نتیجه انتخابات آمریکا اشاره کرد و گفت: مساله تاثیرگذار دیگر در بخش تقاضا، انتخابات ریاست جمهوری آمریکا است. اگر ترامپ نتیجه انتخابات باشد می‌توان این انتظار را داشت که تقاضا کمی کاهش پیدا کند. البته حتی در آن شرایط هم تصور نمی‌کنم قیمت‌ها بیش از عدد فعلی کاهش پیدا کند چراکه اکنون کف قیمتی است که می‌تواند باشد. مگر اینکه تنش‌ها میان آمریکا و چین زیاد شود و شرایط برای تقاضا تغییر پیدا کند. از سوی دیگر اگر بایدن برنده انتخابات آمریکا باشد تنش‌ها کمتر و به دنبال آن تقاضا افزایش پیدا خواهد کرد و قطعا تاثیر مثبتی بر افزایش قیمت نفت می‌گذارد.
نامداری در ادامه اظهار کرد: اما نکته مهم این است که اگر قیمت نفت پس از مشخص شدن نتیجه اتفاقات تاثیرگذار به سمت مثبت شدن حرکت کند ولی بخش عرضه تحریک نشود ممکن است که بار دیگر با سقوط همراه باشد.
نزولی شد قیمت نفت فشار بیشتری را به اقتصاد ایران تحمیل نخواهد کرد
وی همچنین در پاسخ به این پرسش که اگر قیمت نفت نزولی شود چه پیامدی را برای اقتصاد ایران به همراه خواهد داشت، گفت: اقتصاد ایران این ‌روزها نسبت به گذشته توجه کمتری به قیمت نفت در سطح جهان داشته و دیگر تبعیت خاصی از این بخش نمی‌کند. چراکه بر اساس آمارها رسمی نفت خام ایران دیگر همانند گذشته درصد خاصی از بازار جهانی را اشغال نمی‫کند و از سوی دیگر با مشکلات مالی بسیاری روبه‌رو است. بنابراین تصور نمی‌شود که اقتصاد ایران از افت قیمت نفت تاثیر بپذیرد. ما باید توجه داشته باشیم که امروزه مولفه‌های تاثیرگذارتری از نفت برای اقتصاد ایران وجود دارد، بنابراین کاهش قیمت نفت نمی‌تواند فشار بیشتری را به اقتصاد ایران تحمیل کند.