تاریخ انتشار: ۲۸ مهر ۱۳۹۹ - ۰۸:۲۴

کابل - ایرنا - سال ها است که کشور افغانستان در آسیای مرکزی درگیر نوعی جنگ داخلی است که به باور کارشناسان و آگاهان سیاسی موفقیت صلح و ثبات پایدار در آن فقط در گرو همکاری‌ها و ایفای نقش مثبت کشورهای همسایه، بویژه ایران و پاکستان است.

به گزارش ایرنا، استقرار صلح و ثبات پایدار در این کشور نه تنها به همکاری صادقانه جامعه جهانی، بلکه به نحوه ایفای نقش کشورهایی چون ایران و پاکستان دارد که همواره صلح و ثبات افغانستان را امنیت خودشان در نظر می گیرند نه کشورهای فرامنطقه ای که فقط به اهداف سیاسی خودشان در این کشور و منطقه می اندیشند.

از اینرو دولت و ملت افغانستان نباید در کنار تلاش برای ایجاد اجماع داخلی و ملی برای تحقق صلح، نقش و منافع کشورهای همسایه را از نظر دور بدارند تا مبادا روزی اقدامات کشورهای خارج از منطقه بصورت یکجانبه بر علیه منافع خود افغان ها و کشورهای همسایه به جایی ختم شود که صلح پایدار را در این کشور و منطقه به خطر بیادازد.

جمهوری اسلامی ایران یکی از همسایه‌های مهم افغانستان است که در طول تاریخ روابط حسنه ای با افغان ها داشته تا چالش های داخلی اعم از سیاسی و اقتصادی این کشور بتواند به بهترین نحو حل و فصل شود، بنابراین در این راستا از هیچگونه همکاری سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و مهاجرتی با مردم افغانستان در شرایط سخت و دشوار شانه خالی نکرده و با وجود مشاهده حضور دشمنان خود در این کشور در مسیر همکاری با ملت و دولت افغانستان گام برداشته است.  

به همین دلیل شماری از آگاهان سیاسی افغانستان می گویند که نقش ایران در ثبات پایدار و تأمین صلح افغانستان از اهمیت ویژه ای برخوردار است و نباید آنرا نادیده گرفت و باید منافع همسایه‌ها از جمله ایران در صلح با طالبان را نیز از مدنظر دور نداشت.

«صالح محمد سلجوقی» عضو سابق مجلس نمایندگان افغانستان می گوید که حضور جمهوری اسلامی ایران با روحیه همکاری و حمایت از دولت و ملت افغانستان طی چهار دهه ناامنی و جنگ در این کشور انکار ناپذیر است و در آینده نیز نمی توان این نقش را نادیده گرفت.

به باور وی اگر دولت و ملت افغانستان واقعا در پی یک صلح و ثبات دایمی و قطع جنگ و خونریزی در کشورش هستند، باید در کنار منافع خودشان به منافع کشورهای همسایه بویژه ایران و پاکستان نیز توجه جدی داشته و نقش آنها را در تسهیل صلح و آوردن ثبات به این کشور از نظر دور ندارند.

سلجوقی در گفت وگو با ایرنا گفت که گروه طالبان بعد از این همه سال فقط حاضر شد فقط کلمه "صلح" را بپذیرد و دولت افغانستان هم در حاشیه این روند صلح که با مدیریت بازیگران فرامنطقه ای همچون آمریکا و نیروهای غربی نظیر  سازمان آتلانتیک شمالی (ناتو) هدایت می شود تنها به بحث های کلامی صلح پراخته و لذا تاکنون نتوانسته هیچ قدم عملی و عمیق برای تحقق این امر بردارد، یعنی اینکه ببیند چگونه می توان یک صلح واقعی را به بهترین نحو اجرایی کرد و راهکارها هم هنوز بطور کامل واضح و روشن نیست.

وی می گوید که که ما در آغاز یک گفتمان به نام صلح قرار داریم که در روزهای نخست خود ارزش زیادی برای مردم این کشور داشته است و از طرف دیگر آمریکایی‌ها گفته اند با طالبان به توافق صلحی دست یافتند که تنها بخشی از آن روشن است اما بخش دیگر این طرح و توافق صلح طالبان و آمریکا همچنان مبهم است به حدی که دولت و مردم افغانستان هنوز از آن آگاهی ندارند.

سلجوقی گفت که هزینه این توافق آمریکا و طالبان بعنوان یک اقدام اولیه، فقط آزادی پنج‌هزار زندانی طالبان بود، افرادی هم در بین این زندانیان وجود دارند که دولت هرگز قصد آزادی آنها را نداشت چون هنوز بسیاری از این زندانیان اعتقادی به صلح ندارند و بعد از آزادی بار دیگر به میدان جنگ با ملت افغانستان پیوستند.

وی باور دارد که سرنوشت صلح بطور کامل مبهم است و هیچ راهکار و طرح قابل تعریفی که بتواند مواضع سیاسی دو طرف را نزدیک سازد وجود ندارد.

این عضو سابق مجلس نمایندگان افغانستان گفت که در حال حاضر طالبان می جنگند اما صلح نیز می خواهند و دولت افغانستان هم در مقابل دفاع می کند و صلح هم می خواهد.

سلجوقی نقش ایران در روند صلح افغانستان را بسیار با اهمیت توصیف کرد و گفت: هرگونه طرحی که از طرف ایران و پاکستان و دیگر همسایه‌ها مطرح می شود در کنار طرح آمریکا و متحدان غربی آن بسیار با اهمیت است و باید از آنها استفاده شود و نباید صرفا به دیدگاه یکجانبه آمریکا توجه کرد تا بار دیگر صلح را در این کشور و منطقه به مخاطره مواجه نسازد.

«محمدعلی احمدی» دانش آموخته رشته حقوق و علوم سیاسی دانشگاه کابل نیز به ایرنا گفت که سفر عبدالله عبدالله به تهران نیز هدفمند بوده و این از اهمیت نقش ایران در تأمین صلح افغانستان خبر می دهد.

وی در این خصوص می گوید که دولت افغانستان باید به دور از سیاست‌های یکجانبه گرایانه و منفعت طلبانه آمریکا به نقش با اهمیت همسایه‌ها از جمله جمهوری اسلامی ایران توجه کرده و در کنار جلب همکاری ایران، منافع آنها را نیز برای صلح با ثبات تأمین کند.

این استاد دانشگاه بر این باور است که هرچند که آمریکایی ها و در واقع غربی ها بر وضعیت کنونی افغانستان مسلط هستند اما در درازمدت برای حفظ و تداوم صلح نقش همسایه‌ها مهمتر از آمریکا و متحدان غربی آنها است.

به باور احمدی نقش همسایه ها در روند صلح افغانستان یک سویه نیست و نمی تواند باشد بنابراین دو طرف باید بر اهمیت صلح و منافع جانب مقابل احترام گذاشته و صادقانه در رسیدن به این هدف مهم همکاری کنند.

این آگاه به مسائل سیاسی افغانستان تأکید می کند که رییس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان در این سفر باید به ایران اطمینان دهد که دولت و ملت افغانستان هرگز نقش ایران را فراموش نمی کنند و حتما باید ایرانیان را در جریان آخرین تحولات صلح و چشم انداز آینده آن قرار دهد.

به اعتقاد وی جمهوری اسلامی ایران هم باید بداند که افغانستان با ثبات نه تنها برای خود دولت و ملت این کشور بلکه برای ایران، همسایه‎ها و منطقه اهمیت ویژه ای دارد و در تداوم جنگ و ناامنی دامنه ترور و از مرزهای افغانستان فراتر خواهد رفت و بطور قطع جلو توسعه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی را نیز خواهد گرفت.

احمدی تأکید می کند که اگر افغانستان به ثبات و امنیت رسید، بطور حتمی تحول اقتصادی بزرگی در منطقه رخ خواهد داد و شبکه بزرگی از تجارت و ترانزیت جدید بین آسیای میانه و جنوب آسیا و از طرف دیگر بین ایران و کشورهای آسیای مرکزی بوجود خواهد آمد که افغانستان وصل کننده آن خواهد بود.

عبدالله عبدالله رییس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان روز یکشنبه سفر خود به تهران را آغاز کرد و قرار است وی در این سفر با مقامات جمهوری اسلامی ایران در باره صلح و ثبات این کشور با گروه طالبان رایزنی کند.

مشاور عبدالله نیز پیش از سفر به تهران به ایرنا گفت که رییس شورای عالی مصالحه ملی در این سفر ضمن درخواست همکاری و حمایت ایران از  روند صلح، مقامات آن کشور را در جریان آخرین تحولات صلح نیز قرار خواهد داد.