«پیرمحمد ملازهی» روز پنجشنبه در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا با اشاره به سفرهای اخیر «عبدالله عبدالله» رییس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان افزود: درباره فرایند صلح در افغانستان دو نگاه وجود دارد؛ جمهوری اسلامی ایران راه حل پایان جنگ در افغانستان را از طریق همکاری کشورهای منطقه، دولت افغانستان و طالبان امکان‌پذیر می‌داند و به دنبال همکاری‌های منطقه‌ای است، اما آمریکایی‌ها می‌خواهند همسو با اهداف و منافع مورد نظر خود بحران این کشور را حل کنند.
کارشناس مسائل افغانستان با بیان اینکه مذاکرات طالبان و دولت مرکزی افغانستان در دوحه قطر با مشکل روبرو شده است، اظهار داشت: طالبان احساس می‌کند هم در صحنه سیاسی و هم در صحنه نظامی موضع برتر را دارد، بنابراین موضعی اتخاذ کردند که فرایند گفت و گوها را دچار مشکل کرده است.
وی یادآورشد: در حالی که موضع دولت افغانستان شریک کردن طالبان در قدرت است، آنان تمامی قدرت را می‌خواهند؛ در این اوضاع و احوال دولت افغانستان می‌کوشد با توسعه مناسبات با کشورهای همسایه موضع خود را تقویت کند.
شرط‌های طالبان در مذاکرات صلح برای دولت افغانستان پذیرفته نیست
ملازهی با بیان اینکه مذاکرات صلح در عمل به بن بست رسیده است، گفت: طالبان مسائلی را مطرح می‌کند که برای دولت مرکزی قابل قبول نیست. برای مثال طالبان در جریان مذاکرات اعلام کرده که باید فقه حنفی در کشور حاکم شود در حالی که در قانون اساسی افغانستان مذهب شیعه به رسمیت شناخته شده است.
وی افزود: مساله دیگر این است که طالبان اعلام کرده دولت صلاحیت ندارد و باید دولت موقت شکل بگیرد، این موضوع هم برای دولت افغانستان قابل قبول نیست و این موضع هم مذاکرات را در بن بست قرار داده است.
ملازهی با اشاره به سفرهای عبدالله به هند و پاکستان گفت: عبدالله به دنبال این است که کشورهای با نفوذ منطقه وارد مذاکرات صلح افغانستان شوند و ایفای نقش کنند و سفرهای عبدالله در این چارچوب قابل ارزیابی است.
کارشناس مسائل شبه قاره خاطرنشان کرد: از سوی دیگر عبدالله به دنبال این است که موقعیت خود را در دولت به عنوان یک جناح در مقابل جناح «اشرف غنی» که لیبرال دموکرات‌ها هستند تقویت کند.
ملازهی با بیان اینکه عبدالله به دنبال این است با یارگیری منطقه‌ای موضع دولت افغانستان در مقابل طالبان تقویت شود، گفت: جناح عبدالله و شمالی‌ها و قومیت‌های غیرپشتون نگران این هستند که طالبان به عنوان شریک قدرت ظاهر شود و دوباره موقعیت آنان را به خطر اندازد.
کارشناس مسائل افغانستان گفت: عبدالله در تلاش است تا حمایت ایران را برای تقویت موضع دولت مرکزی در قبال طالبان به دست آورد. شاید وی بر این باور است که ایران می‌تواند طالبان را تشویق کند که مواضع‌شان را تعدیل‌تر کنند تا مذاکرات از بن بست خارج شود.
ملازهی درباره روابط اقتصادی رابطه ایران و افغانستان، گفت: بازار افغانستان برای کالاهای ایران بازار نسبتا خوبی است. با توجه به اینکه ایران و افغانستان مرز مشترک دارند، تحریم‌های آمریکا نیز خیلی کارساز نیست و دو طرف می‌توانند در مناطق مرزی تبادل کالا به کالا انجام دهند.
وی یادآور شد: افغانستان به شدت نیازمند سوخت ایران است و این سوخت از طریق مرزها قاچاق می‌شود، می‌توان فروش سوخت به افغانستان را ساماندهی و در شرایط تحریم از این فرصت استفاده کرد.