موضوع حجاب و بیحجابی هر چند وقت یکبار به اشکال گوناگون در سطح جامعه و همچنین فضای مجازی که خود به فضایی همسنگ جامعه مبدل شده، پررنگ میشود. زمانی با موضوع دختران انقلاب در تهران، یک روز با دوچرخهسواری در یکی از شهرها و زمانی هم با پیامکهای پلیس در زمینه پوشاندن موی سر و نوع پوشش بانوان مورد توجه قرار گرفته و حساسیت افکار عمومی را برمیانگیزد.
آنچه افراد و صاحبنظران مختلف در نوع مواجهه با این موضوع ضروری میدانند، کار فرهنگی، اقناع و آگاهسازی است.
تحکم در ترویج حجاب، غلط است
نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی تیر ماه پارسال در نشستی با عنوان "تبیین مدل مفهومی عفاف و حجاب" در مشهد گفت: حل مساله حجاب جز با کار منطقی، استدلالی، اندیشهورزی و فرهنگسازی میسر نیست.
آیتالله سید احمد علمالهدی افزود: اگر بخواهیم با تحکم حجاب را در جامعه ترویج کنیم غلط است و امکان ندارد زیرا این موضوع راه منطقی و فرهنگی دارد اما بدحجابی مسالهای دیگر و توهین به جامعهای است که در راه احیای ارزشهای اسلامی شهیدان گرانقدر تقدیم کرده، دهنکجی به اسلام، پیامبر (ص) و ارزشهای اسلامی و یک شبیخون فرهنگی است که باید با آن مقابله نمود.
وی ادامه داد: این امر پدافند فرهنگی می خواهد که مراحل این پدافند از تذکر آمران به معروف و ناهیان از منکر تا برخوردهای قضایی را در بر میگیرد، اما خود مسئله حجاب ارادهای آگاهانه از سر استدلال و منبعث از فکر و دل در کنار ایمان به فرامین دین مقدس اسلام است.
امام جمعه مشهد گفت: در مورد حدود حجاب نیز فتواهای رهبر معظم انقلاب و دیگر علما وجود دارد که در این زمینه هم اختلافی مطرح نیست و زن مسلمان هرچه پوشیده تر باشد بهتر است.
وی افزود: اگر بتوانیم اندازه و حدود حجاب اضطراری را تشخیص دهیم دیگر بحثی در زمینه حجاب نمیماند و اغلب در تشخیص موضوع، اختلاف پیش میآید مانند اینکه برخی میگویند داخل خودرو حریم خصوصی است در حالی که اگر خودرو در خانه و در توقفگاه باشد حریم خصوصی است ولی آیا اگر همین خودرو در خیابانها، معابر عمومی و در معرض دید عموم باشد باز هم حریم خصوصی است؟
دشمن، پشت صحنه بیحجابی
دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر خراسان رضوی هم بدحجابی را ناشی از عوامل مختلف ذکر و بیان کرد: عدهای آن را بد نمیدانند و موضوعی عادی برایشان است زیرا نسبت به احکام شرعی و امور دینی آشنایی لازم را ندارند یا کماطلاع هستند.
علیاکبر افراسیابی افزود: بخشی از این اقدام را نیز دشمن انجام میدهد و تلاش میکند مسائل دینی را کمرنگ کند و قبح برخی مسائل شرعی را از بین ببرد. پشت این صحنه، دشمنان انقلاب و دین کار میکنند تا قبح شکنی کنند و ارزشها را از بین ببرند و عواملی هم به صورت مزدور دشمن کار میکنند و پول میگیرند تا بی حجابی را تبلیغ کنند.
وی ادامه داد: رسانهها باید نسبت به عواقب منکرات آگاه سازی کنند. قانون امر به معروف و نهی از منکر برخی دستگاهها را مکلف کرده است که نسبت به معروف و منکرات آگاه سازی کنند. شهرداری، سازمان تبیغات اسلامی، آموزش و پرورش و صدا و سیما از جمله این دستگاهها هستند.
دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر خراسان رضوی با بیان اینکه افراد در مساجد و منبرها و جاهایی که بلندگویی در اختیار دارند باید ارزشهای دینی و انقلابی را ترویج کنند گفت: مسوولان و کسانی که مرتبط با آنها هستند هم باید نسبت به این موضوع حساس بوده و آن را رعایت کنند.
وی افزود: مسوولان در دولت و نظام در هر جا که هستند باید بسیج شوند و مردم را نسبت به مشکلات بی حجابی و بدحجابی آگاه کنند. مردم ما خوب و متدین هستند و برای کسانی که بی حجابند نیز باید ارزشها را به خوبی بیان کنیم.
افراسیابی ادامه داد: ما خود نیز باید عامل باشیم، باید مثل آینه باشیم، رفع ناهنجاریهای اجتماعی و توجه دادن مردم به خوبیها نباید با تندی باشد. باید هر چه میتوانیم ارزشها را بزرگ کرده و خوب جلوه دهیم تا دیگران هم راغب به انجام آنها شوند و بدانند نفع دنیوی و اخروی دارد.
وی گفت: در این زمینه باید ارشادی و دلسوزانه عمل کنیم، با محبت و نرمخویی صحبت کنیم البته برخی از روی عمد به دنبال هنجارشکنی هستند که دستگاههای مسوول باید با آنان برخورد کنند اما در مجموع باید کار ارشادی باشد.
دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر خراسان رضوی افزود: مردم، خوب، پاک دل، معتقد و ولایت مدار هستند و زندگی و جان و فرزندان خود را پای ترویج ارزشها گذاشتهاند و از طرفی باید به نیات دشمن آگاه باشیم. دشمن میخواهد انقلاب نباشد و ما بی انگیزه و بی خاصیت و بی تفاوت باشیم لذا باید کاری کنیم مردم نسبت به ارزشهای انقلاب بی تفاوت نباشند. عموم مردم متدین و معتقد به انقلاب هستند و باید راهنمایی خوب، دلسوزانه و معتقدانه انجام دهیم.
پیامکهای پلیس عاقلانه است
وی با اشاره به پیامکهای پلیس در خصوص کشف حجاب ادامه داد: ارسال پیامک از سوی پلیس هم عاقلانه و قانونی است. چون فقط خود شخص آن را میبیند قبل از برخورد سایر دستگاهها و افراد جلو تخلف گرفته میشود.
افراسیابی گفت: تذکر و مقابله با منکرات باید عمومیت داشته باشد و همه احساس تکلیف کنند. وقتی افراد مختلف به فرد بیحجاب تذکر دهند او متوجه اشتباه خود میشود.
وی افزود: حضرت علی (ع) در مورد چگونگی حضور زنان در جامعه به مردم بصره تذکر میدهند. این تذکر برای ما الگو است. حضرت امام حسین (ع) هم برای اصلاح امت و امر به معروف و نهی از منکر قیام کرد.
دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر خراسان رضوی ادامه داد: اگر میخواهیم به کسی تذکر دهیم و متوجه کار اشتباهش سازیم باید با صبر، تحمل، حوصله، نیت خالص و ایثارگری و از خودگذشتگی باشد. آمر به معروف نباید کاری کند که اثر کار او نتیجه عکس بدهد.
وی با بیان اینکه امر به معروف فقط به حجاب بانوان خلاصه نمیشود گفت: مردان هم باید نسبت به نوع لباس پوشیدن و ظاهر خود متناسب عمل کنند. دشمن آنقدر کار کرده است که نسبت به این مسائل بی تفاوت شدهایم. ارزشها در زندگی ما مسلمانان و در جامعه دینی بسیار است و باید همدیگر را به کارهای نیک و خوب سفارش کنیم.
افراسیابی افزود: مردم باید نسبت به دین و ناموس خود غیرت داشته باشند. شهدا افراد غیرتمندی بودند که در برابر تجاوز دشمن ایستادند. دهها هزار شهید تقدیم انقلاب شده است لذا افرادی که دلسوز خانواده و شهر و کشور خود هستند باید نسبت به نشر و گسترش معروفات اقدام و از شیوع منکرات جلوگیری کنند.
تذکر دلسوزانه، بهترین روش
مشاور مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان رضوی هم گفت: رهبر معظم انقلاب تاکید دارند که مردم در مواجهه با هر خلاف شرع نباید بی تفاوت باشند. مردم وظیفه دارند دلسوزانه و از روی محبت تذکر دهند و رد شوند. تذکر باید از سر دلسوزی و محبت باشد. اگر فضا مساعد بود آگاهی بخشی هم انجام شود.
حجتالاسلام مصطفی جهانشاهی افزود: بدحجابی موضوع جدیدی نیست بلکه سرکشی عدهای از قوانین شرعی همیشه وجود داشته است. یکی از علل بی حجابی در حوزه تربیتی است و باعث شده آگاهی کافی در فرزندان ما برای موضوع احکام شرعی از جمله حجاب بوجود نیاید. همچنین عدم آگاهی نسبت به محاسن و حدود شرعی حجاب از دیگر عوامل عدم رعایت آن است.
وی با بیان اینکه ترویج سبک زندگی غربی هم از دیگر عوامل بدحجابی و بی حجابی است ادامه داد: با توجه به نفوذ روزافزون رسانههای جمعی معاند، سبک زندگی غربی در حال ترویج است. عدم سیاستگذاری روشن در حوزه حجاب و عدم انسجام در پیگیری موضوعات مربوط به حجاب از دیگر عوامل بدحجابی است.
مشاور مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان رضوی گفت: وظیفه حاکمیت است که به شکل مستمر با مظاهر بی حجابی برخورد کند. با موضوع مقابله با بی حجابی در کشور، سیاسی برخورد میشود و نیروی انتظامی با سیاست روشنی از سوی دولتها مواجه نیست. دولتها نیز با این موضوع بازی میکنند و آن را ابزار جلب نظر طیفهای خاصی قرار میدهند و همین موضوع باعث شده برخورد با بی حجابی یک موضوع رها شده باشد.
وی افزود: سند مهندسی فرهنگی کشور و ستاد اجرایی آن چقدر در این ارتباط کار را جلو برده است؟ زیرساخت کافی این سند هم آماده نشده، در برخورد قهری با مظاهر بی حجابی هم سیاست روشنی نبوده و این شرایط نتیجه رها شدن فضای فرهنگی کشور است.
حجتالاسلام جهانشاهی ادامه داد: اهل بیت(ع) در برخورد با هر گناه و منکر بی تفاوت نبودند. نگاه آنها در حوزه مقابله با منکرات و گناه، دلسوزانه و از روی محبت بوده است. در آموزههای آنهاست که هیچگاه گنهکار را تحقیر نکردند بلکه او را متوجه جنبههای زشت و زننده کار خود میکردند.
وی گفت: وظیفه اصلی حاکمیت زمینه سازی و ایجاد زیرساخت برای انجام فعالیتهای فرهنگی و تربیتی است تا اجازه ندهد مظاهر گناه در جامعه آزادانه فعالیت کنند باید برخورد قانونی و شرعی و در شان آن افراد انجام شود. در کار فرهنگی، مقابله هم باید فرهنگی باشد اما این موضوع به معنی عدم برخورد سخت و قهری نیست.