هورامان یا اورامان نام منطقهای تاریخی با بافت پلکانی و آداب و رسوم خاص است که بخشهایی از شهرستانهای سروآباد، سنندج و کامیاران استان کردستان و شهرستانهای پاوه، جوانرود، نودشه و نوسود استان کرمانشاه را شامل میشود. منطقه هورامان در استان کردستان دارای یک شهر (اورامان تخت) و ۷۶ روستاست که تاکنون ۱۳ روستای این منطقه در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و پرونده ثبتی ۲۲ روستا نیز در حال پیگیری است.
به گزارش روز شنبه گروه فرهنگی ایرنا از روابط عمومی کمیسیون ملی یونسکو- ایران، نمایشگاه مجازی اورامان؛ دامان آسمان در صفحه اینستاگرام این کمیسیون شامگاه جمعه (دوم آبان) به صورت زنده افتتاح شد. این نمایشگاه که همزمان با بررسی پروژه ثبت منطقه اورامانات ایران در فهرست گنجینه فرهنگی جهان برگزار میشود، دربرگیرنده عکسهای منتخب از ۳۵ عکاس حرفه ای به ویژه عکاسان استان های کرمانشاه و کردستان است که تصاویر بدیعی از طبیعت، معماری، زندگی روزانه مردم و آیینهای منحصر به فردی چون عروسی پیرشالیار و پالنگان را به نمایش عموم میگذارد.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو- ایران در این آیین مجازی بیان کرد: این نمایشگاه را برای ثبت رسمی اورامانات که برای برخی همچون بهشتی پنهان مانده است، ترتیب دادیم، کاری که قبلا برای ثبت جهانی جنگلهای هیرکانی انجام شده بود. همیشه برای ثبت این مکانها بازرسیهایی میآیند و برای آنها بسیار مهم است ببینند افکار عمومی نسبت به این پدیدهها چه دیدگاهی دارند. وقتی آثار را به بازدید گذاشتیم این نمایشگاه برای ما موضوعیت پیدا کرد.
حجتالله ایوبی افزود: هنرمندان ما با زبان زیبا و گویای تصویر، حرف دل مردم و اورامانات را زدند. خوشحالیم با وجود تعطیلی بعضی برنامههای فرهنگی سعی کردیم چراغ فرهنگ و هنر در کمیسیون ملی یونسکو- ایران روشن باشد. امروز پنجمین نمایشگاه مجازی را برگزار میکنیم.
وی بیان کرد: میخواستیم این نمایشگاه را قبل از سفر حسام مهدی ارزیاب مصری سازمان جهانی یونسکو به اورامانات برگزار کنیم؛ ولی کارها آماده نبود و برگزاری نمایشگاه به بعد از بازگشتش موکول شد. وی وقتی از اورامانات بازگشت و نمایشگاه را دید گفت اگر قبل از رفتنم به اورامانات این نمایشگاه را میدیدم، میگفتم عکسها فتوشاپ هستند ولی حالا میگویم این نمایشگاه تنها انعکاس گوشهای از عظمت اورامانات است.
کرمانشاه سرزمین گنجهای پنهانِ فرهنگی و هنری است
در ادامه معاون فرهنگی شهردار کرمانشاه گفت: اورامانات نگینی از غرب ایران است و اصالتش به تاریخ ایران برمیگردد. این منطقه شامل ۷ شهرستان است و ۵۰۰ روستا در این پهنه جغرافیایی وجود دارد. بنابراین یکی از متراکمترین پهنهها را تشکیل داده است و اندیشهای در ترکیب فیزیکی این روستاها قابل رویت است؛ چون ۵۰ روستا معماری پلکانی دارند طوریکه پاوه مشهور به شهر هزار ماسوله است. ضمن اینکه انسانها در اینجا ارتباط بصری خوبی میگیرند و هنرمندان به زیبایی این وجوه را نشان دادهاند.
این اقلیم کمنظیر در هارمونیکترین شکل ممکن، جنگلها و رودها را رقم زده است. همچنین بافت فرهنگی و رنگانگ این منطقه، سازگاری بینظیری از این منطقه را نمایان کرده و زبان شیرین هورامی (اورامی) در این منطقه حفظ شده و شادترین لباسها بر تن مردم اینجاست. اورامان مردمی به زلالی چشمهسارها دارد که روش و منش آنها همه میهمانان را مجذوب خود میکند. اینها دست بهدست هم داد تا اورامان به سمت حرکتی جهانی برود. نمایشگاه اورامان؛ دامان آسمان با هنر زیبای تصویر و عکاسی بخشی از این ظرفیتهای فرهنگی را بهدرستی به تصویر کشیده است. کرمانشاه سرزمین گنجهای پنهان بهویژه در زمینه فرهنگی و هنری است و امیدوارم قسمتی از آن در قالب اورامان به ثبت جهانی برسد؛ این بزرگترین هدیه به مردم این سرزمین است.
سیفالله صمدیان دبیر جشن تصویر سال و گردآورنده آثار نمایشگاه «اورامان؛ دامان آسمان» بیان کرد: ابتدا وظیفه خود می دانم که از ۳۵ عکاس این نمایشگاه تشکر کنم که اگر نبودند و لطف و اعتمادشان به این حرکت نبود، این مهم به سرانجام نمیرسید؛ عکاسانی که دور هم جمع شدند و یک حرکت بزرگ انجام دادند.
عکس قدرت غریبی دارد
دبیر جشن تصویر سال و گردآورنده آثار نمایشگاه اورامان؛ دامان آسمان نیز اظهار داشت: با این حرکتی که عکاسان ۲ استان کرمانشاه و کردستان و البته دیگر عکاسان کردند و دور هم جمع شدند، اتفاق بزرگی رخ داد.
سیف الله صمدیان ادامه داد: یک بار برای بازدید لوکیشنی با عباس کیارستمی در اطراف سنندج در یکی از روستاها، لوکیشن واقعی «باد ما را خواهد برد» را پیدا کردیم که این فیلم در جشنوارههای جهانی درخشید.
نمایشگاه اورامانات، دامان آسمان در کمترین زمان و با همکاری تکتک عکاسان و مکانی که خانه هنرمندان در اختیار ما گذاشت پدید آمد. امیدوارم این نمایشگاه در کرمانشاه و کردستان دوباره برگزار شود. دیروز کتاب همین نمایشگاه را آماده کردیم که میدانم بسیار ماندگار خواهد شد و امیدوارم چه یونسکو و چه میراث فرهنگی بتوانند این کتابها را بین اهالی فرهنگ و تصویر پخش کنند.
این عکاس توضیح داد: عکس قدرت غریبی دارد که در کمترین هنری این موضوع را میبینم در سینما که فرزند خلف عکاسی است باید صدها فرم را کنار هم بگذاریم تا حسی را القا کنیم اما عکس در کمترین زمان کاری میکند که یک فیلم حتی در ۲ ساعت هم انجام نمیدهد. وقتی عملکرد چشم، مغز و قلب عکاس در یک لحظه روی هم انطباق پیدا کند و این کار از روی شعور باشد و عکاس عکاسی کند، آن عکس برای همیشه ماندگار میشود. اگر عکسی دچار ضعف است و بعد از مدتی حسش از بین میرود حتما به این دلیل است که یکی از این سه ویژگی را نداشته است.
وی در پایان درباره بُعد آموزش گفت: بدون ریاکاری از عمق وجودم میگویم آموزشی در کار نیست، من خودم آموزش میبینم. بعد از ۵۰ سال وقتی میخواهم با همین موبایلی که در دست دارم عکس بگیرم، انگار روز اول عکاسی من است. هنوز بعد از ۵۰ سال تلاش میکنم که بتوانم به معنای واقعی «ببینم».
نمایشگاه فیزیکی گروهی عکس اورامانات: دامان آسمان، به ابتکار کمیسیون ملی یونسکو-ایران و با همکاری تصویر سال و حمایت وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و استانداری کرمانشاه از دهم تا شانزدهم مهرماه ۱۳۹۹ در خانه هنرمندان ایران برگزار شده بود.