به گزارش ایرنا، بهسازی و نوسازی فضاهای فرهنگی و هنری یکی از درخواست‌های همیشگی اهالی فرهنگ و هنر بویژه در شهرستان‌هاست؛ موضوعی که معمولا به دلیل کمبود اعتبار یا اِشغال بودن این مجموعه‌ها به واسطه فعالیت و حضور مستمر هنرمندان در شرایط عادی کمتر مورد توجه قرار می‌گیردف اما از نگاه برخی مدیران و مسئولان، کم شدن رفت‌وآمدها به مجتمع‌ها و فضاهای فرهنگی دولتی به دلیل متوقف شدن اجباری برنامه‌ها بر اثر شیوع کرونا فرصت مناسبی برای اجرای طرح‌های نوسازی و بهسازی فضاهای فرهنگی است.
اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران طی چند ماه اخیر با همکاری ادارات فرهنگ و ارشاد اسلامی برخی شهرستان‌ها توانسته تا حدودی از این فرصت زمانی ایجاد شده بهره‌گیری کند و روزهای خلوت کرونایی مجتمع‌های فرهنگی را به فرصتی برای بهسازی و تجهیز و حتی ارتقاء شکل بهره‌وری این اماکن تبدیل کند.
تجهیز سالن‌ها و ایجاد فضاهای جدید
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: پس از این که مانند همه استان‌ها و بسیاری از کشورهای دنیا ناچار شدیم برای جلوگیری از افزایش شیوع کرونا درهای اماکن فرهنگی و هنری را به روی عموم مردم ببندیم، این مجتمع‌ها و اماکن فرهنگی و هنری در سکوت و رکودی کرونایی قرار گرفتند.
عباس زارع افزود: ابتدا منتظر پایان یافتن این وضعیت کرونایی بودیم. اما به مرور مشخص شد که کرونا تا مدت‌ها در جامعه می‌ماند و امکان برگزاری اجراهای هنری و فرهنگی وجود ندارد. بنابراین تصمیم گرفتیم از فرصت زمانی پیش آمده برای رفع برخی مشکلات این اماکن استفاده کنیم.
وی اظهار کرد: از ابتدای سال تا کنون در چند مجتمع فرهنگی برخی اقدامات زیربنایی و نوسازی انجام شد. بهسازی سالن مجتمع فرهنگی هنری تنکابن و رفع مشکلات مربوط به نور و صدا، ایجاد یک سالن بلک‌باکس و یک گالری در مجتمع فرهنگی و هنری نوشهر و افتتاح یک گالری در مجتمع فرهنگی هنری گلوگاه نمونه‌هایی از این اقدامات هستند.
نوسازی مجتمع فرهنگی هنری ساری
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران خاطرنشان کرد: در گام بعدی قرار است تجهیز و بهسازی و نوسازی مجتمع فرهنگی هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد در شهرستان ساری را آغاز کنیم. پیگیر دریافت اعتبار برای این پروژه شدیم و مبلغی هم از سوی وزارت برای تجهیز و نوسازی این مجتمع اختصاص داده شد.
این مسئول خاطرنشان کرد: قرار است در مجتمع فرهنگی و هنری ساری علاوه بر رفع مشکلات مربوط به نور و صدای سالن و مرمت صندلی‌ها، ایجاد فضاهای جدید هم در دستور کار قرار بگیرد. همکارانم در حال بررسی این طرح هستند که از محوطه بیرونی و حیاط مجتمع برای ایجاد یک سن روباز تئاتر استفاده کنند.
زارع از برنامه‌ریزی برای بهسازی سالن مجتمع شماره ۲ فرهنگ و ارشاد در شهرستان بابلسر و سالن مجتمع فرهنگی هنری شهرستان فریدونکنار نیز خبر داد و گفت: این دو سالن قرار است برای بهره‌برداری به بخش خصوصی واگذار شود، اما متعهد شدیم که پیش از واگذاری سالن‌ها را تعمیر و تجهیز کنیم. وضعیت موجود و انجام نشدن برنامه‌های فرهنگی و هنری هرچند به زیان جامعه هنری تمام شد، اما این فرصت را در اختیار ما گذاشت که با وجود محدودیت‌های اعتباری اقدامات قابل توجهی برای ترمیم و بهسازی این فضاها انجام دهیم.
اقدامات انجام شده در مجتمع فرهنگی هنری شهرستان نوشهر نیز نشان می‌دهد که علاوه بر نوسازی و بهسازی، با صرف هزینه‌ای اندک حتی می‌توان کاربری‌های جدید و مناسبی نیز در برخی فضاهای فرهنگی و هنری استان انجام داد که در دوران پساکرونا و حتی در همین دوران و پس از عادی‌تر شدن شرایط و صدور مجوز فعالیت گروه‌های هنری، میزان بهره‌وری از مجتمع‌های فرهنگی را افزایش می‌دهد.
ایجاد کاربری‌های جدید هنری در مجتمع نوشهر
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی نوشهر در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا با اشاره به انجام اقدامات عمرانی در دوران شیوع کرونا و کم شدن فعالیت‌های هنری و فرهنگی اظهار کرد: طی ماه‌های اخیر و در دوران شیوع کرونا تلاش کردیم از زمان ایجاد شده به واسطه کم شدن رفت‌وآمد اهالی فرهنگ و هنر به این مجتمع، برای بهسازی و تجهیز این مجموعه استفاده کنیم که حاصل این برنامه‌ریزی، بهسازی، زیباسازی و نوسازی حدود ۸۰ درصد از فضای فیزیکی درون مجتمع شامل اتاق کنفرانس، سالن تمرین تئاتر، گالری، اتاق‌های انجمن‌ها و همچنین ایجاد سالن بلک‌باکس است.
بابک شمس ناتری افزود: مجتمع فرهنگی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی نوشهر در طبقه همکف سالنی داشت که به عنوان نگارخانه از آن استفاده می‌شد،؛ اما استانداردهای یک نگارخانه را نداشت. تصمیم گرفتیم این سالن را به دو قسمت تبدیل کنیم تا بخشی از آن به عنوان نگارخانه مورد استفاده قرار بگیرد و بخشی دیگر هم به سالن بلک‌باکس برای گروه‌های تئاتر نوشهر تبدیل شود.
وی خاطرنشان کرد: در این طرح فضای نگارخانه جدید با امکانات و فضاسازی بهتر نسبت به سالن قبلی تکمیل شد و در قسمتی از سالن هم یک سالن بلک‌باکس مجهز و به روز به بهره‌برداری رسید که در حال حاضر ۷۰ تماشاگر می‌توانند در آن حضور یابند و امکان افزایش ظرفیت را نیز دارد.
این مسئول درباره امکانات و تجهیزات این سالن بلک‌باکس اظهار کرد: سعی شده در این بلک‌باکس همه نیازهای گروه‌های تئاتری دیده شود. اتاق تعویض لباس، اتاق گریم، ۶ شبکه نور و اتاق فرمان مجهز به مدیریت نور و صدا از جمله تجهیزات این سالن بلک‌باکس هستند.
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی نوشهر خاطرنشان کرد: فعلا فاز یک بلک‌باکس و نگارخانه مجتمع فرهنگی هنری نوشهر به بهره‌برداری رسیده و هر دو پروژه قابلیت گسترش دارند. بلک‌باکس قابلیت افزایش ظرفیت تا ۱۰۰ نفر را دارد. همچنین در فاز دوم تعداد شبکه نوری سالن را می‌توان به ۱۵ شبکه افزایش داد. ضمن این که تجهیز اتاق فرمان به سیستم‌های پیشرفته پخش تصویر برای کارگاه‌های آموزشی یا اجرای هنرهای تلفیقی تجسمی و هنرهای مفهومی نیز برای فاز دوم پیش‌بینی شده است.
توسعه زیرساخت‌ها در محدودیت اعتباری
شمس ناتری با اشاره به حضور مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران در مراسم افتتاح این سالن اظهار کرد: مدیرکل محترم در روز افتتاح به واسطه درخواستی که از قبل ارائه کرده بودیم یک دستگاه کولر اسپلیت هم از محل اعتبارات اداره کل به این سالن اهدا کرد که در شرایط اعتباری کنونی اقدام قابل توجهی برای اهالی تئاتر شهرستان محسوب می‌شود.
وی هزینه اجرای این پروژه را ۱۴۰ میلیون تومان عنوان کرد و افزود: پروژه در ۳۲ روز با سه شیفت کاری به بهره‌برداری رسید. ضمن این که تلاش شد که تا حد امکان با استفاده از برخی ظرفیت‌های داخلی و شهرستانی در طراحی پروژه، از هزینه‌ها کاسته شود که خوشبختانه با همین اعتبار موفق به انجام پروژه شدیم.
به گفته این مسئول با هدف سهولت در استفاده از این سالن، با وجود این که بلک‌باکس در محوطه مجتمع فرهنگی قرار دارد، ورودی مجزایی برای آن در نظر گرفته شده تا برنامه‌های تئاتری هنرمندان محدودیتی از نظر ساعت استفاده نداشته باشند.
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی نوشهر خاطرنشان کرد: دو سال پیش و زمانی که مسئولیت اداره فرهنگ و ارشاد تنکابن را بر عهده داشتم نیز پیگیر اجرای چنین سالنی در شهرستان شدم که خوشبختانه همان زمان به بهره‌برداری رسید و اکنون مورد استفاده اهالی تئاتر تنکابن قرار دارد.
شمس ناتری ضمن قدردانی از حمایت‌های فرماندار نوشهر از اجرای این پروژه در کمیته برنامه‌ریزی شهرستان و پیگیری و پشتیبانی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران بابت حمایت از اجرای این طرح گفت: تأمین اعتبار برای اجرای پروژه در این شرایط سخت کرونایی که بودجه چندانی به حوزه فرهنگ و هنر اختصاص نیافت با حمایت‌های مسئولان انجام شد که جای قدردانی دارد.
در مجتمع فرهنگی و هنری دولتی مازندران فضاهای بلااستفاده زیادی وجود دارد که با انجام برخی ادقامات بهسازی و نوسازی و اختصاص اعتبارات اندک نسبت به اعتبار مورد نیاز برای ساخت یک مجموعه فرهنگی می‌توان این فضاها را به مکانی مناسب برای فعالیت‌های مختلف فرهنگی تبدیل کرد. نمونه این اقدام سال ۱۳۹۶ در ساری و طبقه سوم مجتمع فرهنگی هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در مدت کمتر از ۶ ماه صورت پذیرفت و یک سالن فرسوده قدیمی به مجهزترین سالن بلک‌باکس شمال کشور تبدیل شد.
نمونه مشابه این اقدام در مجتمع‌های فرهنگی و هنری تنکابن، قائمشهر، بابل و آمل نیز انجام شده بود که مورد توجه هنرمندان تئاتر این شهرستان‌ها قرار گرفت و با هزینه‌ای اندک نسبت به ساخت کامل یک فضای تخصصی با استفاده از فضاهای بلااستفاده موجود، فضایی کاربردی ایجاد شد.