طرح ۴۰۰ هزار واحد مسکونی در قالب طرح اقدام ملی در سال ۱۳۹۷ توسط رییس جمهوری رونمایی شد و روز اول آبان کارهای نرم‌افزاری و انتخاب زمین‌هایی در نقاط مرغوب انجام شد و ثبت نام متقاضیان صورت گرفته و وارد فاز اجرایی شد و اکنون با افتتاح سه فاز این طرح تاکنون ۱۱ هزار و ۶۰۰ واحد مسکونی آماده شده در استان‌های پیشتاز به متقاضیان واگذار خواهد شد.
دولت برای اجرای طرح اقدام ملی مسکن چند هدف مهم دارد که یکی از مهمترین آنها این است که با توجه به کاهش عرضه مسکن در سال‌های اخیر توسط بخش خصوصی، با این اقدام جریان مستمر و پایداری برای تولید و عرضه مسکن فراهم می شود.
همچنین چون قیمت زمین به ویژه در کلانشهرها بخش عمده‌ای از هزینه مسکن را به خود اختصاص می‌دهد، دولت با در اختیار گذاشتن زمین، سعی دارد که قیمت زمین را برای اقشار میانی و بعضا اقشار کم درآمد کنترل کند.
در این راستا دولت با انبوه‌سازی، هزینه‌های ساخت را کنترل می کند تا دسترسی اقشار نیازمند به مسکن تا حدودی آسان تر شود.
دولت با اجرای طرح اقدام مسکن ملی کمک به ایجاد اشتغال در کشور را از اهداف اجرای طرح می داند و در نهایت هدایت نقدینگی‌های سرگردان و سرمایه‌های خرد به یک بخش مولد اقتصادی به عنوان چهارمین هدف دولت در راستای اجرای این طرح است.
محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی نیز پیشتر دراین باره گفته بود که دولت به وعده خود برای ساخت مسکن ویژه ۴۰۰ هزار متقاضی عمل کرده است.
وی می گوید: بخش مهمی از این واحدها در بافت فرسوده قرار گرفته که برای رفع مشکلات نیاز به حرکت مردم با مشاوره دادن و تسهیل‌گری است و نقش مهم شهرداری‌ها در این موضوع نیز حائز اهمیت است.
اسلامی ادامه داد: از ۱۴ هزار و ۵۰۰ نفر معرفی شده برای سهم ۱۰۰ هزار واحد، حدود ۶ هزار واحد آن که توسط مردم ساخته شده تاکنون افتتاح شده است.
به گفته وزیر راه و شهرسازی، ۴۰۰ هزار نفر که تعهد و وعده دولت و مقام معظم رهبری بوده است، از محل قرارگیری واحد مسکونی خود در پروژه های تعریف شده آگاه خواهند شد و در این میان اگر پروژه تکمیل شده باشد، متقاضی واحد مسکونی را تحویل می‌گیرد و در غیر این صورت، در جریان مراحل تولید قرار خواهد گرفت.
آیین بهره‌برداری و شروع عملیات اجرایی طرح‌های ملی وزارت راه‌وشهرسازی در قالب ۵۰۹ هزار واحد مسکونی طرح‌های «اقدام ملی مسکن» و «مسکن مهر» در سراسر کشور اول آبان ماه با ارتباط تصویری حجت‌الاسلام و المسلمین حسن روحانی رییس جمهوری برگزار شد.
این طرح‌ها شامل ۱۱هزار و ۵۶۰ واحد مسکونی طرح اقدام ملی مسکن در هشت استان و بافت‌های فرسوده، ۴۰ هزار و ۱۸۰ واحد مسکن مهر و همچنین آغاز عملیات اجرایی ۱۵۷ هزار واحد مسکونی در قالب تفاهم‌نامه‌ها و طرح اقدام ملی مسکن است.
واگذاری زمین برای ۱۳۵ هزار واحد مسکونی برای واجدین شرایط طرح اقدام ملی مسکن و معرفی ۲۵۳ هزار و ۵۰۰ واحد مسکونی به واجدین شرایط این طرح از دیگر بخش‌های برنامه امروز بود؛ برای اجرای این طرح‌ها ۲۴۶ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری انجام و با اجرای آن برای یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر اشتغال ایجاد شده است.
در استان لرستان نیز اقدامات خوبی صورت گرفته است که طبق آمارها در ۶ شهر کوچک اولویت بندی ها و مراحل اجرایی آن آغاز شده است. اگرچه وزیر راه و شهرسازی پیشتر اعلام کرده بود که این طرح تا سال ۱۴۰۰ به اتمام می رسد امیدواریم مسئولان استانی برای تسهیل مراحل آن و واگذاری سریع تر آن به متقاضیان برنامه ریزی لازم داشته باشند.
مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی لرستان نیز می گوید: چهار هزار و ۹۶۰ نفر در شهرهای کوچک و زیر ۱۰۰ هزار نفر استان برای طرح اقدام ملی مسکن ثبت نام کرده‌اند و پرونده آنها بررسی شده است. از این تعداد ۴۰۱ نفر افتتاح حساب و ۲۴۳ نفر حدود ۹ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان تکمیل وجه کرده اند.
مسعود رضایی در خصوص اجرای طرح اقدام ملی مسکن در شهرهای زیر ۱۰۰ هزار نفر لرستان ادامه می دهد: بنیاد مسکن به عنوان کارگزار و به نمایندگی از وزارت مسکن و شهرسازی در راستای اجرای طرح اقدام ملی مسکن در شهرهای زیر ۱۰۰ هزار نفر اقدام می کند که امیدواریم این طرح در ۱۸ شهر استان طی ۱۸ ماه به نتیجه برسد.
مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی لرستان با بیان اینکه ۶ شهر زیر ۱۰۰ هزار نفر استان مشکل جدی دارند تصریح می کند: در این راستا اقداماتی برای اجرای طرح ملی اقدام ملی مسکن در این شهرها انجام شده و پیگیری های تکمیلی در دست انجام است. تاکنون ۲ هزار و ۳۱۸ نفر در نورآباد برای این طرح ثبت نام کرده اند و بیشترین متقاضی نیز مربوط به این شهر است.
وی اضافه می کند: پلدختر شهر دوم برای اجرای این طرح و زمین آن از ادامه سایت چهار هکتاری مربوط به مناطق سیلزده تامین شده اما در شهر الیگودرز هنوز توفیقی حاصل نشده است چراکه با وجود ثبت نام متقاضیان انجام تاکنون هیچ فردی واریزی نداشته است. مقرر شده بود از ظرفیت مسکن مهر برای این موضوع استفاده شود که تاکنون استقبالی در این زمینه نشده است.
رضایی با بیان اینکه تامین زمین مسکن ملی الشتر در مراحل پایانی قرار دارد ادامه می دهد: امیدوارم با توجه به اقدامات خوب استان، مشکلات اجرای این طرح در شهرهای کوهدشت و دوره چگنی هم حل شود.
سهم لرستان در طرح اقدام ملی مسکن ۱۰ هزار و ۷۰۰ واحد بود، اما با پیگیری‌های صورت گرفته این میزان به ۱۳ هزار واحد ارتقا یافته است.
طرح ملی مسکن با هدف خانه دار شدن دهک های چهار تا هفت جامعه اجرایی می شود، چهار شرط این طرح شامل افراد متاهل سرپرست خانوار فاقد مسکن؛ پنج سال سابقه سکونت در شهر مورد تقاضا، نداشتن مسکن از سال ۸۴ و فرم (ج) سبز ( عدم دریافت زمین یا وام یا تسهیلات یارانه ای مربوط به مسکن از دولت) می شود.
مقرر شده اقدام ملی مسکن طی ۲۴ ماه پس از آغاز عملیات اجرایی تکمیل شود که این مهم مشروط به انجام تعهد دوطرف یعنی سازنده و مردم است که باید بجز مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان تسهیلات دولتی مابقی قیمت ساخت را به موقع واریز کنند تا منابع ریالی طرح تامین شود.