به گزارش ایرنا، دفتر کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا شب گذشته، چندین نهاد و شخص مرتبط با وزارت نفت ایران را در فهرست تحریمها قرار داد. در این میان اما نام «بیژن زنگنه» وزیر نفت ایران بیش از هر نام دیگری خودنمایی میکند.
همچنین شرکتهای تابعه وزارت نفت ایران، شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران، شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران، شرکت خطوط لوله و ارتباطات نفتی ایران، شرکت ملی مهندسی و ساخت نفت ایران، شرکت پالایش نفت آبادان، شرکت پالایش نفت امام خمینی شازند و شرکت ملی صنایع پتروشیمی از شرکتهایی هستند که تحریم شدهاند.
در کنار نام زنگنه البته، اسامی «مسعود کرباسیان» مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران، «نصرالله سردشتی» مدیرعامل شرکت ملی نفتکش ایران، «علیرضا صادق آبادی» مدیر عامل پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران، «بهزاد محمدی» مدیر عامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی و «علی اکبر پورابراهیم» مدیر عامل شرکت نیکو در لیست تحریمهای جدید آمریکا قرار گرفتند.
صنعت نفت ایران از پا نخواهد نشست
ساعتی بعد از اعلام تحریمهای جدید، وزیر نفت ایران در واکنش به تحریمهای جدید آمریکا در توئیتی تاکید کرد که دوران یکجانبهگرایی در جهان به پایان رسیده است.
زنگنه در این توئیت افزود: تحریم من و همکارانم واکنش منفعلانه به شکست سیاست واشنگتن برای به صفر رساندن صادرات نفت است.
وی تصریح کرد: صنعت نفت ایران از پا نخواهد نشست.
زنگنه تاکید کرد: «هیچ دارایی هم در خارج از ایران ندارم که شامل تحریم شود. جان و مال و آبرویم فدای ایران.»
این تحریمها در حالی مطرح میشود که چند روز قبل، مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ اعلام کرده بود که ایالات متحده گزینه چندان دیگری برای اعمال تحریمهای جدید علیه ایران ندارد.
«رابرت اوبراین» گفته بود که یکی از مشکلات ما با ایران و روسیه این است که در حال حاضر به قدری دو کشور را تحریم کردهایم که کار چندانی نمانده که انجام دهیم.
این اقدامات در حالی انجام میشود که کمتر از ۱۰ روز تا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا باقی مانده و نظرسنجی ها نشان میدهد ترامپ از رقیب خود در کسب آرای الکترال عقبتر است.
از همین رو اگرچه دولت آمریکا میداند تحریم وزیر یک کشور کاری بیهوده به شمار میرود اما باز هم برای ایجاد جنگ روانی و حفظ صندلی ریاست جمهوری دست به این اقدام زده است.
این موضوع در تحریم محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران نیز مشهود بود تا آنجا که در عمل این تحریم به جز بر روی کاغذ آن هم در کاخ سفید خریدار نداشت.
تحریم زنگنه نیز اگرچه کینه آمریکا نسبت به شیخ الوزرای ایران را بیش از پیش نمایان کرده اما در عمل کاری از پیش نخواهد برد.
این موضوع با نگاهی به کارنامه وزارت نفت زنگنه در دولت های یازدهم و دوازدهم مشهودتر است.
تحریم نفت ایران با هدف صادرات
زنگنه بعد از برجام به فاصله چند ماه توانست سهم ایران را از بازارهای جهانی نفت پس بگیرد و تولید نفت را حدودا به روزانه ۴ میلیون بشکه در روز برساند.
افزایش تولید و صادرات نفت ایران به مشتریان سنتی در شرق آسیا و البته اروپا امکان صادرات نفت آمریکا به این مناطق را کاهش داد.
در واقع نفت ایران برای پالایشگاههای این کشورها مطلوبتر بود و با قیمت پایینتری و سرعت بیشتری به دستشان میرسید.
بنابراین خروج نفت ایران از بازار به واسطه تحریمهای یک جانبه آمریکا بعد از خروج ترامپ از برجام توانست جا را برای افزایش تولید و صادرات نفت آمریکا فراهم کند. امری که تا یک دهه گذشته بیشتر شبیه خواب و خیال به نظر میرسید.
زنگنه بدون اینکه منابع ملی را چند پاره کند با اولویت دادن به پروژههای نیمه تمام توانست تولید نفت و گاز ایران را نیز افزایش دهد.
با این حال تحریم زنگنه آنچنان عجیب بود که واکنش رسانههای خارجی از جمله بلومبرگ را نیز به دنبال داشت.
زنگنه معمار احیای صنعت نفت ایران در پسابرجام
بلومبرگ در گزارشی که دقایقی پس از تحریم وزیر نفت کشورمان منتشر کرد، زنگنه را کهنهسرباز صنعت نفت ایران توصیف کرد.
در این گزارش، بلومبرگ تاکید کرده که عموما بیژن زنگنه را تکنوکرات ماهری میدانند که سهم بازار ایران را پس از تحریمها زنده کرد.
بلومبرگ زنگنه را یکی از میانهروترین مشاورهای رئیسجمهور روحانی توصیف کرده است.
همچنین در این گزارش، زنگنه معمار احیای صنعت نفت ایران در دوره پساتحریم (بعد از برجام) توصیف شده که همکاریهای مشترک چند میلیارد دلاری با سرمایهگذاران خارجی نظیر توتال و شرکت ملی نفت چین طراحی کرده بود.
اکنون به نظر میرسد دولت ترامپ دو هدف را از تحریم وزیر نفت ایران دنبال می کند. ترامپ در هدف اول با این تحریم در آستانه انتخابات جنگ روانی جدید به راه انداخته و امیدوار است با این اقدام بتواند آرای الکترال بیشتری کسب کند و پیروز انتخابات ریاست جمهوری آمریکا باشد.
در دومین هدف، ترامپ تلاش دارد تا در صورتی که در انتخابات شکست خورد، هزینه دولت بعد برای بازگشت به برجام را افزایش دهد و این مهم را با افزایش تعداد تحریمها دنبال میکند.
درواقع دونالد ترامپ در تلاش است تا مسیر دیپلماسی را برای دولت بعدی آمریکا در صورت عدم حضور خود در کاخ سفید پر هزینه کند.