مدت هاست که موضوع همسان سازی حقوق بازنشستگان لشکری و کشوری بین افراد بازنشسته جامعه مورد بحث و چالش قرار داده می شد، عده‌ای امیدوار به انجام آن بودند و برخی هم نگاه خوش بینانه ای به موضوع نداشتند.
همسان سازی حقوق یعنی شخصی که چندین سال پیش بازنشسته شده و ماهانه مبلغی را به عنوان حقوق دوران بازنشستگی دریافت می‌کند، حقوق او باید با حقوق فردی هم گروه وی که به تازگی بازنشسته شده یا اکنون شاغل است به میزان زیادی به هم نزدیک باشد.
زمانی که قیمت کالاها و خدمات در جامعه به سرعت افزایش پیدا می کند افراد بازنشسته مجبورند برای تامین مایحتاج خود و خانواده، هزینه های متعددی را صرف کنند اما هر روز با قیمت‌هایی بیشتر از روزهای قبل مواجه می شوند و حقوقشان کفاف هزینه های آنها را نمی دهد و مجبور به تحمل فشار اقتصادی می شوند.
این افراد که اکنون بازنشسته و اغلب سالخورده اند همان افرادی هستند که روزی برای گرداندن چرخ تولید، ارایه خدمات، انجام امور اداری و تعلیم و تربیت فرزندانمان به این مرز و بوم خدمت کرده اند و حال که بازنشسته شده اند انصاف نیست که آنها را با پرداخت حقوقی به صورت ماهیانه رها کرد که کفاف نیازهای زندگی روزانه آنان را نمی دهد.
از همین رو فروردین ماه امسال بود که با دستور رییس جمهوری موضوع همسان‌سازی حقوق بازنشستگان در دستور کار قرار گرفت. پس از آن هیات دولت با پیشنهاد وزارت تعاون، سازمان برنامه و بودجه و وزارت اقتصاد با واگذاری ۳۲ هزار میلیارد تومان از سهام شرکت‌های دولتی برای همسان‌سازی حقوق موافقت کرد و سی‌ام شهریورماه آیین نامه متناسب سازی حقوق بازنشستگان کشوری و لشکری در هیات دولت تصویب شد.
براساس آیین‌نامه ابلاغی صندوق بازنشستگی کشوری و سازمان تامین اجتماعی نیروهای مسلح مکلف شد علاوه بر افزایش امتیازات شغلی، از محل منابع داخلی وسایر منابع حاصل از سرمایه‌گذاری‌های خود نسبت به برقراری عدالت در نظام پرداخت و متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان و مستمری بگیران تحت پوشش خود با ۹۰ درصد میانگین حقوق مشمول کسور بازنشستگی شاغلین هم طبقه مشترک صندوق متناسب با سال های خدمات، از نیمه دوم ۱۳۹۹ اقدام کند.
متاسفانه مسایل اقتصادی و تورم و افزایش چند برابری قیمت‌ها در سال‌های اخیر که ناشی از تحریم دولت‌های استکباری غربی علیه ایران بوده و شیوع بیماری کرونا در هشت ماهه اخیر، مشکلات بسیاری را برای افراد جامعه و به ویژه بازنشستگان ایجاد کرده است. تا حدی که بسیاری از بازنشستگان برای تامین مایحتاج روزانه خانواده هایشان در تنگنا هستند.
تورم و حقوق اندک بازنشستگی
یک بازنشسته آموزش و پرورش که در صف نانوایی ایستاده بود در باره اجرای طرح همسان سازی حقوق بازنشستگان به ایرنا، گفت: من ۳۱ سال دبیر دبیرستان بودم در ۲ نوبت صبح و عصر تدریس می کردم و بیشتر وقتم را در مدرسه گذرانده و کار می کردم و اکنون در خانه ای ۱۵۰ متری ساکن هستم.
اکبر محمدی ادامه داد: زمانی که شاغل بودم، فرزندانم در حال رشد بودند، آن مبلغی را که به عنوان حقوق دریافت می کردم را برای تامین مایحتاج روزانه زندگی و مخارج فرزندان صرف کردم و پس انداز قابل توجهی نداشتم و حالا که فرزندانم بزرگ شده و هر کدام مشغول زندگی خود هستند.
این فرد بازنشسته اظهار داشت: سالها کار کردم تا در زمان بازنشستگی ماهیانه مبلغی را به عنوان حقوق و مستمری دریافت کنم و در کنار خانواده ام با آرامش خاطر زندگی را بگذرانم اما با این تورم و گرانی نه تنها نمی توانستم با آرامش زندگی کنم بلکه برای تامین مخارج روزمره و هزینه های پزشکی خود و همسرم نیز با مشکل مواجه شدم.
این بازنشسته افزود: زمانی که موضوع همسان سازی حقوق بازنشستگان مطرح شد نگاه خوبی نسبت به آن نداشتم چون خیلی وقتها این بحث مطرح می شد ولی بعد از مدتی به دست فراموش سپرده می شد، تا اینکه خوشبختانه امسال این موضوع اجرایی شد، درست است که مبلغی که به حقوق افرادی مانند من اضافه شده شاید قابل مقایسه با تورم و افزایش چند برابری قیمت‌ها نباشد اما همین که دولت و مسوولین به فکر تامین معاش این قشر از جامعه بودند جای تقدیر دارد.
یکی از بازنشستگان اداره دارایی کرمانشاه که حدود ۱۴ سال است خدمتش پایان یافته در مورد حقوق بازنشستگی اش به ایرنا، گفت: من و همسرم دارای سه دختر و یک پسر هستیم که همگی ازدواج کرده اند و اکنون دارای خانواده بزرگتری شده ایم، در این دوران پیری تنها چیزی که ما را خوشحال می کند دیدن فرزندان، نوه ها و سایر افراد خانواده است.
وی که نامش احمد و روزهای بازنشستگی اش را با ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان حقوق می گذراند، افزود: اما موضوعی که در این سالها خیلی من و همسرم را ناراحت می کرد نداشتن پول کافی برای دعوت کردن از فرزندانمان بود، خیلی وقتها مبلغی برای خرید اقلامی مانند گوشت، مرغ، برنج و حتی میوه نداشتیم تا بتوانیم آنها را به منزلمان دعوت کنیم، معمولا می توانستیم ماهی یک بار آن هم با درست کردن غذایی ساده پذیرای آنها باشیم اما الان خرسندیم که به ساده ترین دلخوشیمان که دیدار بیشتر فرزندان و نوه هایمان در خانه خودمان است رسیده ایم.
چرا این قانون برای برخی از بازنشستگان صدق نمی کند؟
در اجرای این طرح طبیعی است که سرانه واحدی بین همه تقسیم نشده و مبالغ با توجه به اینکه زمان برقراری مستمری چه زمانی بوده و چه مدت سابقه پرداخت حق بیمه داشته‌اند و با چه مبلغی بیمه پرداز بوده‌اند، متفاوت است و لذا قابل مقایسه نیست. آنها که زمان برقراری مستمری‌شان در سال‌های دورتر بوده حقوقشان افت بیشتری پیدا کرده و در فرمول‌ها از مبلغ بیشتری بابت متناسب سازی بهره‌مند شده‌اند.
البته رقم متناسب سازی برای همه یکسان نیست و برابر اصل عدالت بیمه‌ای، فردی که سابقه بیمه پردازی طولانی‌تر با نرخ حق بیمه بالاتری داشته باشد، مبلغ بیشتری به عنوان متناسب‌سازی حقوق دریافت خواهد کرد.
علاوه بر این مدت بیمه پردازی، نرخ حق بیمه پرداختی در دوران اشتغال و افت مستمری از شاخص‌های موثر در محاسبات متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی است.
حداقل رقم پرداختی متناسب‌سازی با توجه به سوابق بیمه پردازی و سایر مولفه‌های موثر برای افراد با حداقل سابقه، ۱۵۰ هزار تومان است.
رضایی فرد دیگری که به تازگی خدمتش در یکی از ادارات دولتی کرمانشاه پایان یافته به ایرنا گفت: بهتر است مشخص شود این قانون کدام بازنشستگان را شامل می شود چون گاه در پرداختی حقوق تفاوت های بسیاری دیده می شود.
وی اضافه کرد، برخی بازنشستگان از رقم دریافتی خوبی برخوردار هستند و از سوی دیگر شاهد حضور سالمندان بازنشسته در مشاغلی مانند تمیزکاری و نظافت هستیم، که مجبورند برای حفظ آبرو و گذراندن زندگی در سن پیری و ناتوانی باز هم کار کنند.
۹۰ درصد بازنشستگان شامل طرح می شوند
در این باره مدیر صندوق بازنشستگی کشوری استان کرمانشاه در گفت و گو با ایرنا، اظهار داشت: دستورالعمل اجرایی طرح همسان سازی حقوق بازنشستگان کشوری و لشکری از اول مهرماه سال جاری اجرا شد و این طرح شامل تمامی افراد بازنشسته دستگاه‌های اجرایی می شود که کسورپرداز صندوق بازنشستگی کشوری هستند.
جلیل رحیمی صدر ادامه داد: در این طرح افزایش قابل توجه حقوق برای بیش از ۹۰ درصد بازنشستگان را شامل می شود که این موضوع نقطه قوت است.
بیش از ۳۷ هزار نفر عضو صندوق بازنشستگی هستند
وی با تاکید بر اینکه تعداد افراد تحت پوشش صندوق بازنشستگی کشوری استان بیش از ۳۷ هزار نفر است، افزود: این طرح از اول مهرماه ۹۹ اجرا، محاسبه و به افراد مشمول پرداخت شد برخی بازنشستگان که از میزان حقوق بالاتری نسبت به سایرین برخوردار بودند شامل این طرح نشدند که قانونگذار در این زمینه تصمیم گیری خواهد کرد.
رحیمی صدر با بیان اینکه فقط تعداد اندکی شامل این طرح نشده اند، گفت: قانونگذار نحوه امتیازگیری افراد را براساس یک سری موارد و شاخص ها تبیین کرده و افرادی که امتیاز لازم را کسب نکرده باشند مشمول این طرح نخواهند شد.
با ابلاغ احکام همسان‌سازی حقوق بازنشستگان کشوری، به طور متوسط یک میلیون و ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان به حقوق هر بازنشسته اضافه شد.
بنابراین حداقل دریافتی بازنشستگان کشوری با ٣٠ سال سابقه سه میلیون و ۵۰۰ هزارتومان و بازنشستگان لشکری نیز چهار میلیون و ۵۰۰ هزار تومان خواهد بود.
گزارش از زهره کریم زاده